Geçmişe dair ışık tutan dünyaca ünlü sanat eseleri, her dönem farklı yorumlanabiliyor. Sanatla ilgili en güzel şeylerden biri de eserlerin her zaman yeniden yeniden yorumlanabiliyor oluşu. Her nesil dünyaca ünlü bu sanat eserlerinden farkı anlamlar çıkarabiliyor. Ancak bu eserlerle ilgili bilmediğiniz bir şey var. Dünyanın en ünlü sanatçılarından bazıları, resimlerinde otoriteyi bozmak, sanatseverlere meydan okumak veya kendileri hakkında bir şeyler ortaya çıkarmak için kasıtlı olarak tablolarına gizli mesajlar bıraktı. Yüzlerce yıl sonra, teknolojideki gelişmeler sayesinde, bu gizli mesajların birçoğu keşfedildi. Biz de sizler için ünlü tabloların ve ünlü sanatçıların fırça darbelerinin altındaki gizemleri yazık. Keyifli okumalar!
1. Da Vinci – Son Akşam Yemeği
Dan Brown’ın “Da Vinci Şifresi” kitabını okuduysanız, Leonardo da Vinci’nin 15. yüzyılın sonlarında yaptığı bu duvar resminin 15. yüzyılda çeşitli spekülasyonlara neden olduğunu biliyorsunuzdur. Brown, İsa’nın sağındaki öğrencinin aslında Havari Yahya olarak gizlenmiş Mary Magdalene olduğunu öne sürüyordu. Ayrıca İsa ile “Yuhanna” arasında oluşan “V” şeklinin, İsa ve Mary Magdalene’nin bir çocuklarının olduğunu bir kadın rahmini temsil ettiğini öne sürüyor.
Ancak İtalyan bilgisayar teknisyeni Giovanni Maria Pala tarafından çok daha ilgi çekici bir gizli mesaj bulundu. Sanatçının eserlerindeki figürlerin ellerinin duruşu ve masanın üzerindeki ekmek somonları müzik notaları gibi çalınabilecek bir melodi oluşturuyor. Notalar çalındığında ise 40 saniyelik minik bir melodi oluşuyor. Öte yandan bazı araştırmacılara göre ise tablo dünyanın sonunu anlatıyor. Tabloya göre, 21 Mart 4006 tarihinde dünyanın sonu gelecek. Bu sonuca ulaşmak için araştırmacılar, resmin matematiksel ve astrolojik şifresini çözdü.
2. Michelangelo – Adem’in Yaratılışı
“Adem’in Yaratılışı”, Michelangelo’nun Sistine Şapeli’nin tavanına çizdiği dokuz İncil bölümünün en ünlüsü. Ancak bu muhteşem detaylara sahip duvar resminin, bir insan beyninin tasvirini de içerdiğini biliyor muydunuz?
Michelangelo insan anatomisinde uzmandı. 17 yaşındayken kilisenin mezarlığından cesetleri alıp parçalıyor ve anatomiyi öğreniyordu. Nöroanatomi uzmanları Ian Suk ve Rafael Tamargo’ya göre ressam, Sistine Şapeli’nin tavanına bazı vücut bölümlerinin dikkatlice gizlenmiş tasvirlerini yerleştirdi. Ve “Adem’in Yaratılışı” nda Tanrı’yı çevreleyen örtüye bakarsanız, bunun insan beyninin anatomik bir resmini yarattığını göreceksiniz.
Suk ve Tamargo, Michelangelo’nun beyin tasvirindeki amacını, Tanrı’nın Adem’i sadece yaşamla değil, aynı zamanda insan bilgisiyle donattığı fikrini binaen yaptığına inanıyor.
3. Michelangelo – Aydınlıkla Karanlığın Ayrılması
“Adem’in Yaratılışı” Sistine Şapeli’nde Michelangelo’nun anatomik illüstrasyonları sakladığı tek çizim değildi. Suk ve Tamargo’ya göre, “Aydınlıkla Karanlılığın Ayrılması” nda, Tanrı’nın boğazından göğsünün merkezine inen kısımda bir insan omuriliği ve beyin sapının tasvirini bulabilirsiniz.
4. Vincent Van Gogh – Kafe Terasta Gece
Vincent van Gogh’un 1888 yılında yaptığı bu yağlı boya resmi ilk bakışta başlığın açıkladığı gibi görünüyor; renkli bir Fransız şehrinde şirin bir kafe teras. Ancak, 2015 yılında Van Gogh uzmanı Jared Baxter, resmin aslında sanatçının “Son Akşam Yemeği”nin kendi versiyonu olduğu teorisini sundu. Yakın zamanda yapılan bir çalışma ise biri Judas gibi gölgelere kaçmış gibi görünen 12 kişinin çevrelediği uzun saçlı bir merkezi figürü gösteriyor. İsa benzeri tasvir merkezi figürün üstünde olmak üzere, resim boyunca gizlenmiş küçük haçlar gibi görünen detaylar da var.
5. Da Vinci – Mona Lisa
Da Vinci’nin 15. yüzyıl şaheseri, dünyadaki en tanınmış sanat eserlerinden biri ancak burada görülmeye değer yarım gülümsemeden daha fazlası vardır. Birincisi, İtalyan Rönesansı sırasında genellikle hamile kadınlar tarafından giyilen kıyafetlere resimde yer verilmiş olması. Bu göz önüne alındığında Mona Lisa’nın hamile bir kadını tasvir ettiği düşünülüyor.
Ancak resimle ilgili yeni bulgular, Mona Lisa’nın gözlerindeki başka bir ayrıntıyı ortaya çıkarıyor. 2011 yılında İtalyan araştırmacı Silvano Vinceti, Associated Press’e resimde Mona Lisa’nın gözlerinde harf ve rakamların mikroskobik olarak var olduğunu söyledi. Vincetti, Mona Lisa’nın sağ gözünün üzerinde “L” harfi olduğunu ve muhtemelen sanatçının adının yazdığını belirtti.
Ancak sol gözünde gördüğü “S” harfinin ve arka plandaki “72” sayısının anlamları daha az açık. Vinceti, “S” nin Sforza hanedanındaki Milan’ı yöneten bir kadına işaret edebileceğine inanıyor, bu da resimdeki kadının uzun süredir inanıldığı gibi Lisa Gherardini olmayabiliceğini gösteriyor. “72” ye gelince, Vinceti sayıların hem Hıristiyanlık hem de Yahudilikteki öneminden kaynaklanabileceğini savunuyor. Örneğin, “7” dünyanın yaratılışı anlamına geliyor ve “2” sayısı erkeklerin ve kadınların ikiliklerini ifade edebiliyor.
6. Jan van Eyck – Arnolfi Portresi
Jan van Eyck’in 1434 yılında yaptığı bu yağlı boya tablosuna ilk baktığınızda, tüccar Giovanni di Nicolao Arnolfini ve karısını tasvir ettiğini görüyorsunuz.
Ancak odanın ortasındaki aynaya yakından bakarsanız, odaya giren iki figür olduğunu göreceksiniz. Yaygın inanış, bunlardan birinin Van Eyck’in kendisinin olduğu. Ayrıca aynanın üzerindeki duvarda Latince olarak yazılmış “Jan van Eyck buradaydı. 1434” yazısını da fark edebilirsiniz.
7. Hans Holbeinthe Younger – Elçiler
Hans Holbeinthe Younger’in “Büyükelçiler” adlı 1533 isimli tablosu tabanda oldukça etkileyici bir yanılsama. Resmin altındaki figüre sağdan sola bakarsanız bu figürün, anamorfik bir kafatası gibi göründüğünü fark edebilirsiniz. Akademisyenler, bu tasvirle ölümün her zaman bir köşede olduğunu hatırlatmanın amaçlandığına inanıyorlar.
8. Pablo Picasso – Yaşlı Gitarist
Pablo Picasso’nun 1900’lü yılların başlarında gitar çalan yaşlı bir adamı tasvir etmesi, “Mavi Dönemi”nin en saygın eserlerinden biri. Bununla birlikte, 1998’de araştırmacılar bir kızılötesi kamera kullanarak bu tablonun altında bir kadının olduğu başka bir tablo buldular.
9. John Singer Sargent- Madam X
1884 yılında John Singer Sargent, Parisli sosyalist Virginie Amélie Avegno Gautreau’nun portresini çizdi. Başlangıçta elbisesinin mücevherli kayışını omzundan kaydırarak tasvir etti, ancak sanat eseri üst sınıf toplumda skandal olarak karşılandı. Sargent ise bu olay yüzünden Londra’ya taşınmak zorunda kaldı ve kayışları yeniden çizdi.
10. Hendrick van Anthonissen – Scheveningen Kumları’nın Görünümü
Hendrick van Anthonissen’in 1873-2014 yılları arasında Cambridge, İngiltere’deki Fitzwilliam Müzesi’nde sergilenen “Scheveningen Kumları’nın Görünümü” tablosu oldukça büyüleyici. Ancak dikkatli bakmadıysanız devasa kumsal balinayı görmemişsinizdir. Balinanın fark edilmesi ise tam 140 yıl sürdü. Konservatör Shan Kuang, 1641 yılında tabloyu restore ederken bir kat sarı vernik çıkardı ve plajdaki balina ortaya çıktı.
11. Sandro Botticelli – Primavera
Sandro Botticelli’nin başyapıtının ardındaki özel anlam tartışılıyor. Ancak, genel görüş yapıtın bir bahar mevsimin getirdiği doğurganlık kutlamalarını tasvir ettiği görüşünde. Resim, bahçecilikle ilgilenenler için gizli zevklere sahip. Botanikçiler “Primavera” da özel olarak işlenmiş en az 200 farklı bitki türü tanımladılar.
12. Pieter Bruegel – Topsy Turvy Dünyası
“Mavi Pelerin” veya “Topsy Turvy Dünyası” olarak da bilinen Pieter Bruegel’in bu 1559 tarihli yağlı boya tablosu, içinde en az 112 tanımlanabilir atasözü bulunuyor, tabii yurt dışındakiler için. Bazıları hala kullanılan deyimler; “gelgite karşı yüzmek”, “başını bir tuğla duvara çarpmak” (yukarıda daire içine alınmış)” gibi.
13. Michelangelo Merisi da Caravaggio – Bacchus
Michelangelo Merisi da Caravaggio’nun 1595 tarihli tablosu “Bacchus” en çok beğenilen eserlerinden biri. Aslında tablo sırlarla dolu gözükmüyor. Ancak reflektografi adı verilen modern teknoloji sayesinde, 2009 yılında sanat uzmanları, bir adamın imajının sol alttaki şarap sürahisinde gizlendiğini keşfetmeyi başardı.
14. Rembrandt – Gece Devriyesi
Hollandalı ressam Rembrandt, üç farklı malzeme ressamlığını bulan bir ustaydı. ‘Gece Devriyesi’ isimli eserinde ise muhafızların tam donanımlı şekilde, bir göreve çıkmak için hazırlanmalarını resmetti. Bu Rembrant’ın en önemli eserlerinden biri. 1947 yılındaki restorasyon sırasında ise, resmin üstündeki kalın tabaka temizlenince, tabloda resmedilen ortamın gece değil, gündüz olduğu ortaya çıktı.
15. Gustav Klimt – Öpücük
Gustav Klimt’in en ünlü eseri olan bu tabloda Adele Bloch-Bauer’ı resmettiği biliniyor. Ressam, Adele’in portresinin yapılması için, kocası şeker baronu Ferdinand Bloch-Bauer tarafından görevlendirildi. Baron, Adele ve Klimt’in ilişkisi olduğunu fark etmişti. Bu nedenle de onu eşinin resmini yapmak için görevlendirdi. Çünkü yüzlerce eskizden sonra ressamın artık ondan bıkacağını düşünüyordu. Tam olarak böyle de oldu. Klimt Adele’den soğudu.
16. Georges Seurat – Kendini Pudralayan Genç Kadın
Georges Seurat’ın makyaj yapan bir kadını tasvir ettiği bu resim masum gözükebilir. Ancak bu eserde keşfedilecek çok şey var. Son röntgen filmleri, resmin sol üst köşesindeki tatlı çiçek resminin aslında Seurat’ın kendi portresi olduğunu ortaya çıkardı. Bu Seruat’ın şimdiye kadar bilinen tek portresi. Resimdeki kadın ise Seurat’ın 20 yaşındaki metresi Madeleine Knobloch.
Kaynak: 1