Ülke gündemini büyük ve iddialı projelere sahip köprüler meşgul etse de ülkemizin dört bir yanında, muhteşem birer mimarlık örneği olan köprüler mevcut. Her biri çok değerli ve özel. Mimar Seda Özen de Twitter hesabında Türkiye’nin dört bir yanındaki köprüleri incelemiş ve karayollarının neden böyle köprüler yapamadığını detaylıca anlatmış. Gelin Seda Özen’in mükemmel anlatımıyla köprüleri inceleyelim…
1.
Trabzon’dan Hapsiyaş Köprüsü. Bu seride ülkemizden güzel köprüler paylaşalım. Şimdi Karayollarının neden böyle köprüler inşa etmediği (edemediği) üzerine de biraz tartışalım, nedenlerini sorgulayalım. *F: @hakanelma pic.twitter.com/sllX2JpKbP
— Seda Özen Bilgili (@Seda_Ozen) April 26, 2019
Trabzon’dan Hapsiyaş Köprüsü. Bu seride ülkemizden güzel köprüler paylaşalım. Şimdi Karayollarının neden böyle köprüler inşa etmediği (edemediği) üzerine de biraz tartışalım, nedenlerini sorgulayalım. *F: @hakanelma pic.twitter.com/sllX2JpKbP
— Seda Özen Bilgili (@Seda_Ozen) April 26, 2019
2.
Trabzon’dan Hapsiyaş Köprüsü, kargir + ahşap olarak inşa edilmiş. Bu köprünün geleneksel mimarlık ürünü olabileceğini düşünüyorum. Yüzlerce yılın mimari birikimiyle inşa edilmiş. Yağmur ve güneşten korunmak için çatılı inşa edilmiş. İklime uygun tasarım uygulanmış. *F: @hakanelma pic.twitter.com/hJFhIdUpYe
— Seda Özen (@Seda_Ozen) 26 Nisan 2019
3.
Rize Çayeli, çatılı ahşap köprü. Yerel malzemeden, doğal bir köprü, dönüşebilir malzemelerden inşa edilmiş. Günümüzde dönüp dolaşıp keşfettiğimiz kavramlar. İklime göre tasarım, doğaya saygı. pic.twitter.com/VNiFcB5maf
— Seda Özen (@Seda_Ozen) 26 Nisan 2019
4.
Arhavi, kemerli taş köprü. “Osmanlı saray idaresi içinde yer alan Hassa Mimarlar Ocağı, sarayın dört eminliğinden birisi olan Şehreminliği’ne bağlıydı. Şehreminlik; yapım ve onarım çalışmalarını baş mimar denetiminde topladığı bir fen heyeti ile yürütürdü.” *F: @cihad_meric pic.twitter.com/fVB6HCtXrH
— Seda Özen (@Seda_Ozen) 26 Nisan 2019
5.
Giresun,Yağlıdere. *Hassa Mimarlar Ocağı; hanedanın ve devletin yaptıracağı tüm inşaatların planlarını tasarlar,çizimlerini yapar, keşiflerini hesaplar,inşaatı yürütür. Sefere çıkan ordu içinde mutlaka yer alır, ordunun geçeceği yolları açar, köprüleri kurar. *F: @kirmizibugdayim pic.twitter.com/YYv7lJYzSQ
— Seda Özen (@Seda_Ozen) 26 Nisan 2019
6.
Bosna Hersek Vişegrad, Sokullu Mehmet Paşa adına yaptırılan Drina Köprüsü. “Hassa mimarları sefere çıktıklarında konaklama alanları kurulmasını, kuyu ve çeşme yapılmasını, geçici hisarların inşasını da yürütür. Bünyelerinde duvarcı, marangoz, suyolcu da olur” *F: @kirmizibugdayim pic.twitter.com/TrwpaEY2Kj
— Seda Özen (@Seda_Ozen) 26 Nisan 2019
7.
Giresun,Yağlıdere. Ağa'nın Köprüsü-Kethüdazade Mehmed Emin Ağa Köprüsü, mimarı Kara Hasan Usta *Bu hat boyunca 12 tarihi kemer köprü mevcuttur. Bu güzergah afetlere ve dere taşmalarına şahit olmasına rağmen mevcut hiçbir köprü şimdiye kadar zarar görmemiştir. Kaynak: @recepkankal pic.twitter.com/P99j6muWMy
— Seda Özen (@Seda_Ozen) 26 Nisan 2019
8.
Çorum,Osmancık, Koyunbaba köprüsü. “Mimari faaliyetler Başmimar aracılığıyla merkezden yürüdüğü gibi, Başmimar tarafından ‘Vekil-i Mimar’ seçilen kişiler de Kent Mimarlığı hizmetini verir. Bir de seferler sırasında yine Hassa Mimarlar Ocağı tarafından mimarlık hizmeti yürütülür” pic.twitter.com/fuvG7CVA6V
— Seda Özen (@Seda_Ozen) 26 Nisan 2019
9.
Hassa mimarlarının sivil,askeri yapı uygulaması dışında,Başmimarın atadığı Kent mimarları aracılığıyla Halk Yapı Ustalarının uygulamaları da denetlenir. Nitelikli mimari eserlerin sırrı; uygulamaların çok iyi eğitimli mimarlarca Hassa Mimarlık Ocağı denetiminde yürütülmesindedir. pic.twitter.com/I1SBEOoReT
— Seda Özen (@Seda_Ozen) 26 Nisan 2019
10.
Atatürk döneminde yaptırılan ve Samsun ile Sivas’ı birbirine bağlayan Samsun Kalın Demiryolu Hattı 1932‘de hizmet vermeye başlamıştır. Türkiye Cumhuriyeti’nin ilk demiryolu hatlarından birisidir. Mimarlık-mühendislik birlikteliği ve kurum mühendislerinin yetkinliği ön plandadır. pic.twitter.com/InGpKAanGm
— Seda Özen (@Seda_Ozen) 26 Nisan 2019
11.
Samsun-Kalın demiryolu hattındaki tarihi köprülerin restorasyonunda arkadaşımız @emrahunlu de 41 tarihi köprünün projelerini hazırlamıştı. https://t.co/kEJbboXZhA pic.twitter.com/u1vuQbh6K0
— Seda Özen (@Seda_Ozen) 26 Nisan 2019
12.
Ülkemizin ilk betonarme köprülerinden biri, İstinye Köprüsü, Sarıyer İstanbul. Bu güzel köprü de Cumhuriyet döneminde 1928 yılında inşa edilmiş. Detaylı bilgi: https://t.co/BWNdAEjeB4 pic.twitter.com/wMJer9NmKo
— Seda Özen (@Seda_Ozen) 26 Nisan 2019
13.
Auckland, Calatrava tasarımı yaya köprüsü. Disiplinlerin birbirinden ayrılması doğru gibi görünse de bizde günümüzde inşaat mühendisliği ve mimarlık eğitimlerinin birbirinden çok ayrı yürümesi, yaya veya araç köprüleri için iyi örnekler görmemizi engelleyen sebeplerden biri. pic.twitter.com/bHHnY8EN9U
— Seda Özen (@Seda_Ozen) 26 Nisan 2019
14.
Büyükçekmece, Kanuni köprüsü, Sinan eseri. Araç,demiryolu,yaya köprüleri için devlet kurumları tarafından tasarıma ihtiyaç duyulmuyor, bir yarışma süreci de yürütülmüyor. Dolayısıyla Mimar Sinan şaheseri yanında ayakları su miktarına göre yanlış tasarlanmış D-100 köprüsü çıkıyor. pic.twitter.com/tTuJBzCZip
— Seda Özen (@Seda_Ozen) 26 Nisan 2019
15.
Tasarım; köprü gibi bir mimari yapıda sadece mimari tasarımı içermez, iklime göre tasarımı da içerir, malzeme, coğrafi-topoğrafya bilgisi, su etkisi nedeniyle çevre mühendisliğini de, taşıyıcılık anlamında statik tasarımı da kapsar,birçok bilginin bileşkesidir. *F: @gezenpapuclar pic.twitter.com/WMw33aXmFJ
— Seda Özen (@Seda_Ozen) 26 Nisan 2019
16.
Osmanlı Dönemi’nde Hassa Mimarlık Ocağı bünyesinde [15.yy dan itibaren başladığı düşünülen] mimarlık eğitimi; mimarlık, mühendislik, hendese (geometri, usta marangozluk (neccar) eğitimlerinin bileşkesi idi. Mimarlar çok yönlü idi, çizimler Hassa Mimarlık Ocağı’nda hazırlanıyordu. pic.twitter.com/kkc5xAuiLX
— Seda Özen (@Seda_Ozen) 26 Nisan 2019
17.
Niğde Çiftehan Demiryolu köprüsü, 20.yy başı. *Batılı eğitime geçilmeye başlandığında; 18.yy sonu-ağırlıklı olarak 19.yy da askeri okullarda başlayan mühendislik eğitimi, Sanayi-i Nefise bünyesindeki mimarlık eğitimi de yine çok yönlü mimar-mühendisler yetiştirdi @kirmizibugdayim pic.twitter.com/qqtbgvNoHI
— Seda Özen (@Seda_Ozen) 26 Nisan 2019
18.
Mesleğin/idareciliğin/ülkenin mimari miras birikiminin sorumluluğunu algılamayıp, Giresun Yağlıdere’nin 200 yıllık köprüsü yanına; sadece çimento-demir hesabı bilen mühendisle köprü yaparsanız da ortaya bu iş çıkar… Fotoğraflar: @yaglidere_der @fkarakilic @ycahide pic.twitter.com/QhHlq2pWpF
— Seda Özen (@Seda_Ozen) 26 Nisan 2019
19.
Şemdinli’de bir köprü. Bizim bu ülkenin mimari mirasına karşı bir sorumluluğumuz var. En eski çağlardan itibaren bu toprakların en uç köşelerinin mimarisi, uluslararası mimarlık ürünleri ile yarıştı, birçok eseri ile öncü oldu, öne geçti. *Fotoğraf: @Cemrebirand1 pic.twitter.com/vK94JQsGUB
— Seda Özen (@Seda_Ozen) 26 Nisan 2019
20.
Şemdinli;en zor gidilen noktasına mimari-mühendislik birikimini merkezdeki kalitesi ile götüren mimarlık sistemimize borcumuz var. Çok disiplini bir arada çalıştıracak şekilde üniversitelerde eğitim vermeye,belki bir Tasarım Koordinasyon Merkezi’ne? ihtiyacımız var. *F: @thingsg1 pic.twitter.com/TGTw62HtkC
— Seda Özen (@Seda_Ozen) 26 Nisan 2019
21.
Artuklu eseri Haburman Köprüsü, Çermik. Artuklu, Selçuklu, Roma, Beylikler, Osmanlı hepsi bu topraklarda uluslara meydan okuyan eserleri birbirlerinden öğrenerek,geliştirerek inşa etti. Bu zinciri önce anlamak, saygı duymak sonra 21.yy eserlerini vermek gerekir
*F: Muhammed Çakır pic.twitter.com/kr1Zrkx2gd— Seda Özen (@Seda_Ozen) 26 Nisan 2019
22.
Taşköprü – Kastamonu,
68,5 mt. uzunluğunda ve yedi gözlü tarihi köprünün bu gün altı gözü açık olup, 1366‘da Kastamonu Emiri Adil Bey’in oğlu Celalettin Bayezid adına yaptırılmıştır. Bütün bu köprüler hayalimdeki dijital haritanın bir katmanında yer almalı. *F: @KWAN_KWAN_GRBZ pic.twitter.com/tT81ZPP4ac— Seda Özen (@Seda_Ozen) 27 Nisan 2019
23.
Fırtına Deresi, Hemşin. Bir mimar,bir inşaat mühendisi,bir harita mühendisi bu tarihi köprüleri belgelese. Köprü parapetleri bile başlı başına bir katalog kaynağı. Hiçbir köprü birbirinin eşi değil ve bu mirasla çok fazla, çok zengin olduğu için başa çıkamıyoruz. *F: @safamorgul pic.twitter.com/oLtXE5X3Yb
— Seda Özen (@Seda_Ozen) 27 Nisan 2019
24.
1912’de Giresun Alucra deresi üstünde inşa edilecek köprü için hazırlanmış çizimler, pafta 3 metre x 11 metre boyutlarında. @recepkankal @devletarsivleri Bu proje Alucra Belediyesi ve Karayollarının Sanat Yapıları-Tarihi Köprüler adlı biriminin arşivinde de olmalı, var mıdır? pic.twitter.com/IRBu2EgaRT
— Seda Özen (@Seda_Ozen) 27 Nisan 2019
25.
Edirne,Meriç Mecidiye Köprüsü; Nazım Hikmet’in şiiri kadar güzel: “Ruhun bir ırmaktır, gülüm,
akar yukarda dağların arasında,
dağların arasından ovaya doğru,
ovaya doğru, ovaya kavuşamadan bir türlü,
bir türlü kavuşamadan uykusuna söğütlerin,
geniş köprü gözlerinin rahatlığına” pic.twitter.com/HuoByc5KP6— Seda Özen (@Seda_Ozen) 28 Nisan 2019