Sevdiğiniz birinin fiziksel ya da cinsel bir saldırı sonrasında travma yaşadığına şahit olmak ve ona yardımcı olamamak çok üzücü. Yine de denememek daha fazla acı verebiliyor. Sizin desteğiniz travma yaşayan insanların normal hayatlarına geri dönebilmeleri için oldukça önemli. Belki sevdiklerinizin acısını dindiremezsiniz ama iyileşmesine yardımcı olabilirsiniz. Travma yaşayan aile bireylerinize ya da arkadaşlarınıza destek olabileceğiniz 13 yöntemi sizler için derledik.
1. Travmanın tekrar tekrar nüks edebilecek bir şey olduğunu unutmayın
Haziran 2017’de bir saldırgan insanların üzerine ateş açtığında, koç Matt Mika GOP basketbol takımına antrenman yaptırmaktaydı. Yaralanan ve ölümden dönen Matt, 1 yıl sonra travmayı atlattığını düşünmüştü. Bir süre sonra semtinde yapılan inşaat dolayısıyla duyduğu yüksek ses, onda yeniden travma yarattı.
2. Küçük jestler tahmin ettiğinizden daha büyük etki yaratabilir
Las Vegas saldırısından kurtulan Sarah Sauer, küçük bir not, akşam yemeği ya da eğlenceli bir aktivite teklifi gibi jestlerin sevildiğini ve desteklendiğini hissetmesi için yeterli olduğunu söylüyor. Bazen komşunun günaydın demesi bile insana güven verebiliyor.
3. Sosyal medya üzerinden ulaşmak da oldukça motive edici
Travma yaşamış insanlara sosyal medya üzerinden mesaj atmak ve onlara destek olduğunuzu göstermek de sandığınızdan büyük bir etkiye sahip. Bu gibi durumları üzücü bulan insanlar mesaj atmaktan çekiniyor olabilir. Destek olduğunuzu gösterin.
4. Sarılmak bazen ters etki yaratabilir. Sarılmadan önce izin isteyin
Sarılmak insanın en temel sevgi göstergesi. Yine de ağır bir travma atlatan insanlar fiziksel temastan çekinebilir. Mika, kız arkadaşıyla samimi olabilmesinin dahi zaman aldığını söylüyor.
5. Kurbanı hiçbir şekilde suçlamayın
Travma yaşayan insanı suçlamak kesinlikle doğru bir yaklaşım değil. “Neden şu şekilde davranmadın?” ya da “Korkmasaydın bu şekilde sonuçlanmazdı.” gibi söylemler zaten travma yaşamış insanın üzerine bir de suçluluk duygusu yükler. Bu gibi söylemlerden kaçının.
6. Rahat hissetmelerine yardımcı olun
Travma sonrasında insanlar rahatlamayı yeniden keşfetmek durumunda kalabilir. Kitap okumak, müzik dinlemek, konsere gitmek gibi aktiviteler için kendilerini teşvik edin.
7. Destek gruplarına katılmak mantıklı bir adım olabilir
Benzer travmaları yaşamış insanlarla bir araya gelmek ve onların bu durumu nasıl atlattığını görmek iyi bir yöntem olabilir. Eğer isterse siz de onlarla birlikte grup toplantılarına katılabilirsiniz.
8. Onlara mesafe tanıyın ve kendilerini özgür hissetmelerini sağlayın
Travma mağduru yakınınız üzerinde baskı oluşturmayın. Eskiden çok sevdiği şeyleri yapmak bile onun için sandığınızdan zor olabilir. Kişisel alanına müdahale etmeyin. Olanları unutması için baskı yapmayın. Unutabilselerdi zaten unuturlardı. Acılarını anladığınızı ve saygı duyduğunuzu gösterin.
9. Kendinizi eğitin
Travma yaşayan birine destek olmak için bilgi sahibi olmanız şart. Araştırın, okuyun ve travma yaşayan birine nasıl destek olmanız gerektiğini uzmanlardan öğrenin. Böylelikle sevdiklerinize gerçek anlamda destek olabilirsiniz.
10. Travmaya sebep olan konuları konuşmaya zorlamayın
Psikiyatrist Mark G. Agresti, travma konusunu yalnızca travma yaşayan kişi konuyu açarsa konuşmanız gerektiğini söylüyor. İyi bir dinleyici olun. Çok soru sormak da bazen rahatsız edici olabilir.
11. Sabırlı olun
Sevdiğiniz kişinin travma sebebiyle normalde olduğundan farklı davranabileceğini, size kızabileceğini ya da sizden uzaklaşabileceğini kabul edin. Bunu kişisel algılamayın. Atlatmaya çalıştığı süreç sandığınızdan daha zor olabilir. Sabır en önemli anahtardır.
12. Olay yerine gitmek istediğinde ona eşlik edin
Travma sonrası terapinin bir parçası da travma yaşanan olay yerini ziyaret etmek olacaktır. Yakınınız bunu yapmaya hazır olduğunda ona eşlik edin ve destek olun. Travmaya dair anıların yerlerini yeni anılarla değiştirmek için desteğinizi esirgemeyin. Kötü anıların yaşandığı yerde yapılacak keyifli etkinlikler, travmanın atlatılmasında önemli rol oynayabilir.
13. Uyarı işaretlerini fark edebilmek için dikkatli davranın
Klinik Psikolog Doug Miller, travma kişinin dış görünüşünü etkilediğinde daha dikkatli davranmanız gerektiğini söylüyor. Ağır travmalar yaşayan insanlar intihara, madde bağımlılığına ya da depresyona girmeye meyilli olabilirler. Buna benzer semptomları dikkatli bir şekilde takip etmek ve bir gözünüzün onların üzerinde olması faydalı olabilir. Bir şeylerin kötüye gittiğini hissederseniz uzmanlardan yardım almaktan çekinmeyin.
Kaynak: 1