Aynı dinin içinde bazı düşünce ve uygulama farklılıklarına dayanan, çeşitli ilkelerde birbirinden ayrılan Tanrı'ya ulaşma ve onu tanıma yollarından her biri "tarikat" olarak tanımlanıyor.
Tarikat, “yollar” anlamına gelen bir kelime. Bu kelime aslında bir usul anlamı taşır. Sözlükte “hal ve gidiş, kat, tabaka, yol” gibi anlamlara gelen tarikat kelimesi, dini açıdan “Allah’a ulaşmak için gidilen yol” anlamında kullanılır. Sizler için ülkemizde çok tartışmalı bir konu olan tarikat nedir, tarikat ne demek ve neyi ifade ediyor, Türkiye’de kaç tarikat var gibi merak edilen soruların yanıtlarını bu listede derledik. Öncelikle tarikat nedir sorusunu yanıtlayarak başlayalım.
Tarik kelimesi “yol” anlamına gelirken, tarikat “yollar” demektir. İslamiyet’te tarikat kelimesi “Allah’a ulaştıran yol” anlamında kullanılır. Günümüzde tarikatlar Osmanlı ve Selçuklu’ya özgü inanç biçimi olarak değerlendirilse de pek çok tarikatın kökeni 11. asırda Abdülkâdir Geylânî’nin yolunu takip edenler tarafından kurulan Kadiri tarikatıdır. Tarikat, belirli kurallar çerçevesinde Allah’a ulaşmanın ve onu tanımanın çeşitli yollarından biridir. Tarikatlarda Müslümanlara Allah yolunda ilerlemeyi ve bir Müslümanın nasıl bir terbiyeye sahip olması gerektiği öğretilir. Tarikat nedir öğrendiğimize göre merak edilen diğer soruları cevaplayalım…
Tarik, Arapçada yol anlamına gelirken, tarikat bunun çoğuludur. Mezhep kelimesi Arapçada gitmek fiilinden türemiştir ve anlam olarak tarikat kelimesine benzemektedir. Tarikat tasavvuf için yol anlamına gelirken, mezhep ise şeriat için yol anlamını taşır. Mezhepler peygamberlere ve kutsal kitaplara dayanırken, tarikat, ilhama, keşfe ve şeriata dayanır.
Türkiye’de tarikatlar
Ülkemizde çeşitli tarikatlar bulunmaktadır. Örneğin geleneksel olarak Nakşibendi tarikatının bilim insanları ve ilahiyatçılara hitap ettiği, Bektaşi tarikatının ise genellikle askerlere ve köylülere hitap ettiği düşünülür. Mevlevî tarikatı şiir ve müzik gibi sanat eğitimi alanları, Halvetî tarikatı ise sultanları, hükümette görev alan insanları, yönetici pozisyonunda yer alanları ve generalleri içinde barındırmıştır.
Türkiye’de kaç tarikat var?
Ülkemizde 30’dan fazla tarikatın 400’den fazla kolu bulunmaktadır. Yapılan araştırmalara göre, sadece İstanbul’da 445 “tekke” açıktan faaliyet yürütmektedir. Ülkemizde bu tarikatlarla ilişkisi olan 2,5 milyondan fazla kişi bulunurken, bu kişilerden 1 milyonu tarikatlarla olan ilişkilerini aktif tutmaktadır.
Adım Caner Cem Martı, 1996 yılında Bartın'da doğdum. 2010 yılında geçirdiğim kaza sonucunda vücudumun %99'u felç kaldı. 2015'ten bu yana bazı cihazlar yardımıyla internet ortamında çalışabiliyorum. İçerik editörlüğü ve sosyal medya uzmanlığı gibi alanlarda tecrübe sahibiyim, ancak asıl uzmanlık alanım SEO uyumlu makale yazmak. Ayrıca front-end tasarımlar yapıyorum. Sinema, spor ve tarih gibi konular çok dikkatimi çekiyor. Özellikle sinema tutkunuyum.
