İnsanoğlu olarak dünyanın kaynaklarını tüketiyoruz. Hatta öyle ki bir noktada tüm kaynakları tüketeceğimizi bildiğimiz için farklı gezegenlerde yaşam arayışına geçmiş durumdayız, yaşanılacak başka gezegenler arıyoruz. Küresel ısınma, çevre kirliliği gibi nedenlerle dünyanın kaynakları tükeniyor. Değişen iklim şartlarında meyve sebze yetiştirilemiyor, su kaynakları kirlendiği için verim azalıyor ve canlıların yaşamı tehlikeye giriyor. Bu nedenle de Nuh’un Gemisi misali türümüzün devamı için kendimizi sağlama almaya çalışıyoruz. Svalbard Küresel Tohum Deposu da tam olarak bunun için kuruldu. Norveç’te yer alan depoda dünyadaki tüm bitki türlerinin tohumları muhafaza ediliyor. Bunun nedeni tabii ki dünyanın yok olma riski. Svalbard Küresel Tohum Deposu projesi nedir, detaylarına birlikte bakalım.
“Kıyamet Ambarı” olarak da bilinen Svalbard Küresel Tohum Deposu projesi, dünyadaki tüm bitki türlerinin tohumlarını bir arada toplamak için geliştirildi
Norveç’te yer alan depoda, olası bir doğal afet ya da küresel kriz durumunda yeryüzündeki bitki türlerinin korunması için hemen hemen dünyadaki tüm bitkilerin tohumları yer alıyor
Büyük oranda gerçekleştirilmiş olan ve Küresel Ürün Çeşitliliği Örgütü (GDTC) ile ayrıca Norveç hükümeti tarafından desteklenen projeyle, başka bir gezegende yaşamak zorunda kalmamız durumunda tüm bitki türleri yeniden ekilebilecek
Bir dağın ardında kurulan Svalbard Küresel Tohum Deposu, 2008 yılında faaliyete geçti. Ancak depo projesinin geçmişi çok daha eskiye dayanıyor. Projenin ilk taslakları 1983 yılında hazırlanmaya başlandı
Depo, nükleer patlamalara karşı dayanıklı olarak tasarlandı ve inşa edildi. Basında yer alan haberlere göre deponun maliyeti 9 milyon dolardı ve pek çok ünlü kişi buna finansman sağladı
Depo, olumsuz hava koşullarından olası birçok saldırıya karşı dirençli bir şekilde inşa edildi. Uzunluğu 130 metre, duvarları da çelik barlarla çevrili.
Depo, Norveç’in kuzeyinde yer alan Spitsbergen adasında bulunan bir dağın altında 130 metre aşağıya inşa edildi. Depoda korunan tohum türlerinin sayısı yaklaşık 5 milyon
Svalbard Küresel Tohum Deposu’na dünyanın her bölgesinden 250 milyon adet tohum gönderildi. Ambarda 4.5 milyon tür meyve, sebze ve tahıl tohumu koruma altında tutuluyor. Yabani tohumlara da çetin hava koşullarına dayanıklılıkları nedeniyle özel önem veriliyor.
Svalbard Küresel Tohum Deposu, Kuzey Kutbu’na bin 300 kilometre mesafede bulunuyor ve ‘insanlığın son umudu’ olarak biliniyor. Projeye; ABD, İngiltere, Norveç, Almanya, İsviçre ve Kanada’nın devlet fonlarından yıllık yaklaşık 125 -150 bin dolar mali destek aktarılıyor
Svalbard ambarına en büyük katkı ABD tohum bankasından geliyor. ABD’den, aralarında İnka ve Azteklerin besin değeri yüksek tahıllarından horozibiğinin de bulunduğu 12 bin 801 numune gönderiliyor.
Depo o kadar korunaklı ki, en kötü felaketlerde bile tohumların hiç zarar görmeden yaklaşık 200 yıl kadar dayanacağı belirtiliyor. Öte yandan depo tohumlar için oluşturulmuş olsa da, dünyanın en önemli eserleri de dijital ortama aktarılarak burada muhafaza edilmeye başlandı
Kitapların ve eserlerin burada muhafaza edilmesinin sebebi de yine aynı şekilde nükleer savaşlardan korunması. İçerisinde mini bir kütüphane oluşturulan ambarda ilk olarak Dünya Arktik Arşivi açıldı. Bu kütüphaneye Brezilya, Meksika ve Norveç’ten eserler getirildi ve kopyaları depolandı.
Proje her ne kadar dünyanın devamlılığını sağlama amacı taşısa da ilk ortaya çıktığında, çeşitli eleştiriler de aldı. Projenin bir komplo teorisi olduğu iddia edildi;
Amerikalı gazeteci F. William Engdahl 2007 yılında yayınlanan “Ölüm Tohumları” (Seeds of Destruction) adlı kitabında Spitsbergen Adası’nın buzullarının altında “dünyayı ekonomik ve genetik olarak ele geçirme planları” nın oluşturulduğunu öne sürdü.
Ayrıca Rockefeller Fonu’nun da bu tohum deposunun düzenli bağışçıları arasında yer alması bazı teorilerin ortaya çıkmasına neden oldu. Depodan bütün faydalanamayacağı konusunda teoriler ortaya atıldı. Olası felaketlerden sonra hangi insanlara tohum verileceği de tartışmalı konulardan biriydi.
Kaynak: 1