Bilim kurgu dünyasının en ikonik yapımlarından biri olan Star Trek, yalnızca bir televizyon dizisi olmanın ötesine geçerek kültürel bir fenomen haline gelmiştir. İlk kez 1966 yılında ekranlara gelen bu eşsiz evren, “Son Sınır” olarak adlandırılan uzayı keşfetme temasını işlerken; bilim, etik ve insanlık değerleri üzerine düşündürmeyi başardı. Kaptan Kirk’ten Mr. Spock’a, USS Enterprise’ın yolculukları yalnızca macera dolu hikayeler sunmakla kalmadı, aynı zamanda teknolojik gelişmelere ve toplumsal değişimlere ilham kaynağı oldu. Gelin, Star Trek’in arkasındaki büyüleyici gerçekleri ve bu benzersiz evrenin perde arkasını birlikte keşfedelim! İşte Star Trek hakkında bilmeniz gereken gerçekler…
1. Kaptan Kirk ve Uhura’nın öpücüğü televizyonda dönüm noktası oldu
Star Trek, 1968 yılında Amerikan televizyonunda bir ilke imza attı. “Plato’s Stepchildren” adlı bölümde Kaptan Kirk ve Uhura’nın paylaştığı öpücük, Amerikan televizyonunda bir siyah ve bir beyaz arasında televizyonda görülen ilk öpüşme olarak tarihe geçti. O dönem büyük tartışmalara yol açan bu sahne, bugün birçok kişi tarafından ırklar arası ilişkilerin normalleşmesinde önemli bir adım olarak kabul ediliyor. Bu tarihi an, ABD Yüksek Mahkemesi’nin ırklar arası evlilik yasağını kaldırmasından yalnızca bir yıl sonra ekrana gelmişti.
2. Klingon, en yaygın konuşulan kurgusal dildir
Klingon, sadece bir dizi dili olmaktan çıkıp gerçek hayatta öğrenilen bir kurgusal dil haline geldi. 1979 yapımı Star Trek: The Motion Picture için dilbilimci Mark Okrand tarafından geliştirilen Klingon, duyuldukça “uzaylı” hissettiren özel bir yapıya sahip. Hatta bu dil için Okrand, 1985 yılında Klingon Sözlüğü kitabını yayımladı. 2018’de Duolingo uygulamasına eklenen Klingon kursu, bu dile olan ilgiyi daha da artırdı. Akıcı şekilde konuşabilenlerin sayısı az olsa da, Klingon öğrenmek hâlâ birçok hayranın tutkusu.
3. Bilim insanları gerçek bir “çekici ışın” üretmeye çalışıyor
Star Trek’te uzay gemilerini etkisiz hale getiren “çekici ışınlar,” artık bilim dünyasında gerçek bir hedef. Colorado Boulder Üniversitesi’ndeki araştırmacılar, bu teknolojiyi gerçeğe dönüştürmek için çalışıyor. Ancak Star Trek’te olduğu gibi uzay gemilerini değil, Dünya yörüngesindeki uzay çöplerini hedef alıyorlar. Bu inovasyon, büyüyen uzay çöpü sorununu çözmek için geliştiriliyor.
4. Picard manevrası aynı anda iki yerde birden olmayı sağlıyor
Star Trek: The Next Generation dizisinde, Picard Manevrası Federasyon’un en ünlü savaş stratejilerinden biri olarak tanınır. Bu taktik, kısa bir ışınlanma ile Enterprise’ın düşmanın radarında iki farklı yerde görünmesini sağlar ve Federasyon mürettebatına zaman kazandırır.
5. Star Trek evreninde Birincil Yönerge adı verilen kural, Vietnam Savaşı’nın vahşetine bir yanıttı
Star Trek hakkında en ilginç gerçeklerden biri de bu! Dizi evreninde Federasyon’un “Birincil Yönerge” adı verilen önemli bir kuralı vardır: Kendi inanç ve teknolojilerini başka kültürlere dayatmak yasaktır. Bu konsept, ABD’nin Vietnam Savaşı’ndaki müdahalelerine bir eleştiri olarak Gene L. Coon tarafından yazıdı. Dizi, dönemin sömürgeci yaklaşımlarına karşı bir duruş sergilemeyi amaçlamıştı.
Nichelle Nichols, Uhura karakterini canlandırdığı Star Trek’ten ayrılmayı düşünüyordu. Ancak bu kararı, Dr. Martin Luther King Jr.’ın kendisiyle konuşmasıyla değişti. Dr. King, siyahi bir kadın oyuncu olarak Nichols’un genç zihinler üzerindeki etkisini vurgulayarak onu dizide kalmaya ikna etti. Hatta Star Trek, Dr. King’in çocuklarının geç saatlere kadar izlemelerine izin verdiği tek programdı.
7. 2009 yılındaki Star Trek fragmanı izlenme rekoru kırdı
2009 yılında Star Trek’in yeniden başlatılması, hayranları fazlasıyla heyecanlandırdı. Fragman, Apple’ın resmi web sitesinde yayınlandı ve 24 saat içinde 1,8 milyon indirme alarak bir rekora imza attı. İlk beş gün sonunda bu sayı 5 milyona ulaştı.
8. Orijinal Enterprise modeli devasa boyutlardaydı
İlk Star Trek serisinde kullanılan Enterprise modeli, yaklaşık 4,2 metre uzunluğundaydı! Bu etkileyici model, levha plastik ve sert ağaçtan yapılmış olup yapımı yüzlerce saat sürdü. Model, uçuş sırasında yönünü ve açısını kontrol edebilmek için özel bir mekanik kola bağlanmıştı.
9. Işık hızı efektleri için birbirinden yaratıcı çözümler kullanıldı
Star Trek: The Original Series (TOS), özellikle ışık hızını aşan bir uzay gemisinin nasıl görünebileceğini tasvir eden özel efektleriyle takdir topladı. Bu etkiyi yaratmak için devasa sinema maketleri, üzerinde yıldız desenleri olan siyah mat arka planlarla birleştirildi. Üst üste bindirilen görüntüler, bugün bile tanınan o “yıldız izi” efektini ortaya çıkardı.
10. Vulcan selamının tahmin edilemeyecek farklı bir kökeni var
Spock’ın ikonik “Uzun yaşa ve başarılı ol” selamı, sandığınız kadar “uzaylı” değil. Leonard Nimoy, çocukken Yahudi cemaatindeki bir törende bu selamlaşmayı gözlemlemiş. Vulcan selamı, ilk kez Amok Time bölümünde kullanıldı ve bugün kültleşti.
11. Bilgisayarların sesi bir “Star Trek Efsanesine” ait
Majel Barrett-Roddenberry, Star Trek dünyasında pek çok rol üstlendi. Ancak onu asıl ünlü yapan, Federasyon Yıldız Filosu’ndaki bilgisayarların sesi olmasıydı. Barrett, Nurse Chapel ve Lwaxana Troi gibi rolleriyle de hayranların gönlünde yer etmişti.
12. Dizideki bir aktör, tam 12 farklı karaktere hayat verdi
Vaughn Armstrong, Star Trek serisinde 12 farklı karakteri canlandırarak bir rekora imza attı. Bu rollerin çoğunda ağır makyaj kullanıldı; iki Cardassian, iki Klingon ve hatta bir Virginialı Kaptan gibi çeşitli karakterlerle karşımıza çıktı.
13. Jonathan Frakes’in gerçek hayattaki sırt ağrıları, dizide ikonik mimikler yarattı
Riker karakterinin ikonik “Riker Manevrası” ve “Riker Lean” hareketleri, aktör Jonathan Frakes’in sırt sakatlığı nedeniyle ortaya çıktı. Frakes, sahnelerde rahat hareket edebilmek için sandalyelere farklı şekillerde oturmayı ve bacağını bir yerlere yaslamayı tercih etti. Bu hareketler yıllar içinde meme haline geldi!
14. Star Trek: Voyager, Emmy ödüllerine doyamadı
Star Trek: Voyager, yayınlandığı süre boyunca 7 Emmy ödülü kazandı. Özel efektleri, makyaj uygulamaları ve müzik kullanımıyla dikkat çeken dizi, toplamda 33 dalda adaylık elde etti.
15. Dizideki iletişim cihazı, ilk cep telefonun yapılmasına ilham kaynağı oldu
Star Trek hakkında gerçekler yazımızın sonuna geldik. Motorola mühendisi Martin Cooper, Star Trek izlerken Kaptan Kirk’ün iletişim cihazını kullanmasını gördüğünde bir fikir geliştirdi. Bu ilhamla ilk cep telefonunu geliştiren Cooper, bilim kurguyu gerçeğe dönüştüren bir başarıya imza attı.
