ListeList
  • Ana Sayfa
  • Gündem
  • ListeList Özel
  • Alışveriş
  • Yaşam
  • Sinema
  • Seyahat
  • Diğer
    • Edebiyat
    • Sağlıklı Yaşam
    • Kadın
    • İş Yaşamı
    • Tiyatro
    • Hayvansever
    • Spor
    • İstanbul
    • Koronavirüs
    • Tarih
    • Müzik
    • Astroloji
    • Ekoloji
    • Tasarım
    • Dizi
    • Oyun
    • Teknoloji – Bilim
    • Yeme – İçme
    • Pürtelaş
    • Testler
    • Video
  • Yazı Gönder
Sonuç bulunamadı
Tüm sonuçları görüntüle
  • Ana Sayfa
  • Gündem
  • ListeList Özel
  • Alışveriş
  • Yaşam
  • Sinema
  • Seyahat
  • Diğer
    • Edebiyat
    • Sağlıklı Yaşam
    • Kadın
    • İş Yaşamı
    • Tiyatro
    • Hayvansever
    • Spor
    • İstanbul
    • Koronavirüs
    • Tarih
    • Müzik
    • Astroloji
    • Ekoloji
    • Tasarım
    • Dizi
    • Oyun
    • Teknoloji – Bilim
    • Yeme – İçme
    • Pürtelaş
    • Testler
    • Video
  • Yazı Gönder
Sonuç bulunamadı
Tüm sonuçları görüntüle
ListeList
Sonuç bulunamadı
Tüm sonuçları görüntüle

Ana sayfa » ListeList Özel » Toplumun Yeni Tehdidi: “Sosyal Deney” ve Zararları

Toplumun Yeni Tehdidi: “Sosyal Deney” ve Zararları

Sosyal deney, popülerlik yaratma ve gelir elde etme amacının yeni bir çıkar yolu oldu. Sözde sosyal deneylerin videolarda yer alan bireyler ve toplum için yaratabileceğini tehlikelerin neler olduğunu düşündünüz mü? Çünkü bilimsel temellere oturmayan bu tip içerikler bireysel ve doğal olarak toplumsal anlamda güvensizlik başta olmak üzere birçok soruna zemin hazırlayabiliyor.

Gökhan Bitiren Yazar: Gökhan Bitiren
29 Ekim 2019
Kategori: ListeList Özel
Google Haberler'de ListeList'e Abone OlGoogle Haberler'de ListeList'e Abone Ol
0
Share on FacebookShare on Twitter

Sosyal deney söz grubunu mobilize ettiğimiz şu çağda ne tür etkilerin ortaya çıkabileceğini düşündük mü hiç?

Şan, şöhret sahibi olmak, üne kavuşmak, sosyal statü elde etmenin anahtarı durumunda. Bu anahtarın açtığı kapılar belki şatafata, belki paraya belki de siyasal bir çıkara ya da kariyer basamaklarını üçer beşer çıkan yüksek bir merdivene doğru açılabiliyor. Belki bu sayılanların bazıları birlikte hatta belki hepsi birden amaç haline gelebiliyor. Durumun şartlarına göre değişebilen bir tablo.

Yeni dünya düzeninde ünlü olmanın en ucuz ve basit yöntemi ise sosyal medya. Kategorisel bakıldığında Z kuşağının teknolojinin ve dolayısıyla sosyal medyanın içinde doğması, bu kategorideki yaş gruplarının daha dikkat çekici olduğunu göstermeye yetiyor.

Sosyal deney ise belirli şartlar altında oluşturulan soruların cevaplarını bulmak adına yaratılan duruma karşı insanların tepkilerini incelemeye layık bulan bir kavram. Yani, bir kurgu yaratılıyor ve topluma genelleme amacı olsun olmasın hedefteki deneklerin mevcut duruma karşı tepkilerini ortaya koyuyor sosyal deneyler.

Ve karşınızdaki bu yazı da sosyal deney başlığı altında özellikle gençlerin son dönemdeki popüler olma, şöhretin tadına varma çabasını içeriyor. Toplumsal açıdan tehlikeli olabilecek sonuçlarına dair küçük bir balans ayarı…

Sosyal deney çılgınlığı
Sosyal deney

YouTube’de binlerce takipçiye sahip birçok hesaptan paylaşılan ve bununla birlikte diğer sosyal medya kanallarında milyonlara ulaşan onlarca sözde sosyal deney görüntüleri artmaya devam ediyor. Ünlü olmaya bağlı olarak para kazanmanın da çok daha az zahmetli yöntemi “sosyal deneycilik” hakkında uzman görüşü ciddi uyarılar sunuyor.

Sosyal deney donanım gerektiriyor

Sosyal deney

Bilimsel bir yöntem olan sosyal deney, uygulayıcılarının bir donanıma sahip olması şartıyla anlam taşıyabiliyor. Aksi halde popüler kültür ekseninde çıkar elde etme aracına dönüşür. Dolayısıyla sosyal deney başlığını taşıyan içerikler nitelik değiştireceğinden farklı türden içeriklere doğru evrilir.

Hedef kitlenin tepkisini ortaya koymayı amaçlayan sosyal deney, amacına ulaşmak adına bilimsel bir eğitim sürecinin varlığını gerektiriyor. Konunun uzmanı olmayan kişilerce gerçekleştirilen sözde sosyal deneyler bu örüntüye yakın durmuyor.

Sosyal deney adı verilen bu tip içerikler güven sorunu yaratabiliyor

Sosyal deney

Konunun asıl uzmanlarına göre eline kamerasını alan, rol yapmayı bilen herkesçe gerçekleştirilen ve yayımlanan sözde sosyal deney videoları güvensizlik yaratabiliyor.

Toplumu bir arada tutan önemli bileşenlerden biri şüphesiz güven meselesi. Güven duygusu, bireyler arası ilişkiden kurumlar arası ilişkilere kadar her açıdan önemli.

Söz konusu sözde deneyler ise yayılmakla birlikte güven duygusunu yok etme potansiyeli taşıyor. Çünkü samimi duygularla yardımda bulunan “denekler” sonrasında bunun bir sosyal deney olduğunu öğreniyor. Deneklerle birlikte toplumun geniş bir kesimi bu videoları izliyor ve yardıma ihtiyaç duyduğunu düşündüğü birine ya da birilerine yardım etmesi gerektiğinde bir sosyal deneyin parçası olabileceğini düşünme olasılığına sahip. Ya bu bir sosyal deneyse?

Bu tür içeriklerde yer aldığını düşünen birey, göstermelik duyarlılık sergileyebiliyor

Sosyal deney

İçtenlikle yoğrulan yardımlar sosyal deney çılgınlığının artmasıyla rol kesmelere evrilebiliyor. İçinde yaşadığı herhangi bir durumu bu şekilde yorumlayan ve role soyunan bireyler yardım etme amacında değil, rol kapma telaşında olabiliyor. Basit gözüken bu durum da bir soruna dönüşüyor aslında çünkü hepimiz sağlıklı bireyler olmaktansa hastalıklı bir toplumun parçaları olma hevesini taşımaya başlıyoruz böylece.

Yazıyla ve sözle kısaca anlatılabilecek sözde sosyal deneylerin zararları etkileri düşünüldüğünde oldukça ciddi bir boyutun var olduğunu ortaya koyuyor.

Bireysel tehditler

Videolara konu olan deneklerin kim olduğunun anlaşılması güvenlik endişesini de beraberinde getiriyor. Bunun sebebi deneğin videoda yer aldığının anlaşılması üzerine ailesinden ya da etrafından gelebilecek herhangi bir tehdit, saldırı vs…

Deneğin teşhir edilmesi kişisel güvenliğe dair dair dertler açabilir. Hiç basite alınabilecek bir varsayım değil.

Zamirlerle oynayan arkadaş

“Benimkini yer misiniz?” Farklı kanallardaki farklı hesaplarda yer alan içeriklerde kızlara yaklaşan bir delikanlılar böyle bir soru soruyor. “Benimkini yer misiniz?”Türkçe açısında oldukça doğal ancak toplumun bakış açısıyla şekillenen algı nedeniyle ortaya çıkan anlam RTÜK’tekilerle birlikte bizi de kızdıracak cinsten.

Videolarda “aç yiyelim” diyenlere cebinden bir ürün çıkaran “delikanlılar” orada söyledikleri gibi kendi üretimleri olan markayı pazarlamaktan uzak bir görüntü çiziyorlar. Çünkü asıl amaç malum; video sayesinde dikkat çekmek, ünlü olmak. Bu başlıkta birçok kanalda birçok içerik hazırlanmış. Seç beğen al…

Sosyal deneylerde hassas konular da seçilebiliyor

Bu video duygusal örüntülerle oluşturulmuş bir içerik. Telefonu deneklere uzatan ekip üyesi babasının şehit edildiğini öğreniyor. Bu haberi vermek de deneklere düşüyor.

Şehitlik ve ölüm gibi toplumsal tabanda hassas yaklaşılan konular da içeriği hazırlayıp bu sözde deneyi yapanların kazanında malzeme olabiliyor.

Sosyal deney öcü değil

Sayısını çoğaltabileceğimiz örnekler bu deneylerin olası olumsuz sonuçlarından ya da sosyal deney amacını taşıyan samimi içeriklerden bahsetme amacını taşımıyor. Aynı şekilde yukarıdaki örnekler de herhangi bir karalama amacını taşımıyor. Fakat çekilen her video sosyal deney başlığının kullanılmasına karşın bu amaçtan oldukça uzak içerikler olarak karşımıza çıkıyor. Ancak gelir elde etme, popüler olma gibi suni amaçlarla oluşturulan içerikler bireysel ve toplumsal nitelikte birtakım sonuçlara yol açabilme potansiyeli taşıdığından konunun iyi anlaşılması gerekiyor. Sokak jargonuyla söylemek gerekirse, duyar kasan eylemlerden kaçmak ve yaratıcılığı kullanarak aynı geliri elde edebilecek farklı türden içeriklere yönelmek iyi bir fikir olabilir.

Belki de sosyal deney yaptığını iddia eden popülist arkadaşlara bir “sosyal deneyin” parçası olma şansı verilebilir. Haberleri olmadan.

PaylaşTweetleGönder
Gökhan Bitiren

Gökhan Bitiren

Yaklaşık 8 yıl boyunca çeşitli dijital reklam ajanslarının bünyesinde pek çok markanın projelerinde metin yazarlığı yapmamın yanı sıra hala akademik öğretim danışmanlığı ve iletişim danışmanlığı alanlarında hizmet veriyorum. İstanbul Üniversitesi Halkla İlişkiler ve Tanıtım Bölümünün "okulu uzatan kıdemli öğrencilerinden biri" olarak; 2016 yılındaki mezuniyetimi takiben yeniden metin yazarlığı, eğitmenlik gibi görevlerinde bulunmaya başladım. Bununla birlikte 2017 yılında Nayn.co internet haber sitesinde baş editörlük görevini üstlendim. 2019 Şubat itibariyle, Listelist.com’da okuyucularımızın keyif almasını, yeni bilgiler edinmesini umduğum tarihi ve güncel içerikli yazılar üretme gayretinde olan bir editörüm. Bu bağlamda sıklıkla tarihi ve güncel konularla birlikte bilimsel araştırmalara yönelik içerikleri, kağıtlarım kalemim ve klavyemin ortaklığında beğeninize sunuyorum.

İleri
Dünya Üzerinde Doğal Güzellikleriyle Büyüleyen En Tuhaf 17 Yer

Dünya Üzerinde Doğal Güzellikleriyle Büyüleyen En Tuhaf 17 Yer

Yorum yapabilmek için bir ListeList hesabınız olması gerekmektedir. Aşağıdaki bağlantı ile hemen bir hesap oluşturabilirsiniz.

Listelist'e üye ol

Lütfen tartışmaya katılmak için giriş yapın

İlgili İçerikler

Şık ve Güvenli: Her Cilt Tonuna Uyum Sağlayacak 9 Oje Rengi
Kadın

Şık ve Güvenli: Her Cilt Tonuna Uyum Sağlayacak 9 Oje Rengi

Öğrenme Hızımızı Doğrudan Etkileyen BDNF Proteini Nedir? BDNF Proteinini Doğal Yollarla Artırmanın 7 Yolu
Sağlıklı Yaşam

Öğrenme Hızımızı Doğrudan Etkileyen BDNF Proteini Nedir? BDNF Proteinini Doğal Yollarla Artırmanın 7 Yolu

Şarkı Söyleyen Kum Tepeleri: Çin’de Efsanelere Konu Olan Gizemli Fenomen Hakkında Bilmeniz Gerekenler
Seyahat

Şarkı Söyleyen Kum Tepeleri: Çin’de Efsanelere Konu Olan Gizemli Fenomen Hakkında Bilmeniz Gerekenler

Oumuamua: Güneş Sistemi’nin Dışından Geldiği Tespit Edilebilen İlk Yıldızlararası Nesne
Teknoloji - Bilim

Oumuamua: Güneş Sistemi’nin Dışından Geldiği Tespit Edilebilen İlk Yıldızlararası Nesne

Fermantasyon Mucizesi: Korsanların Favori İçeceği Rom Nedir, Nasıl Yapılır?
Yeme - İçme

Fermantasyon Mucizesi: Korsanların Favori İçeceği Rom Nedir, Nasıl Yapılır?

Görünce Gerçek Olduğuna İnanamayacaksınız! En Tuhaf Ağız Yapısına Sahip 9 Hayvan
Hayvansever

Görünce Gerçek Olduğuna İnanamayacaksınız! En Tuhaf Ağız Yapısına Sahip 9 Hayvan

Hem Sağlıklı Hem Lezzetli! Her Gün Zencefil ve Zerdeçal Tüketmeniz İçin 7 Neden
Yeme - İçme

Hem Sağlıklı Hem Lezzetli! Her Gün Zencefil ve Zerdeçal Tüketmeniz İçin 7 Neden

Yeni Flört Terimi! Fiziksel Olarak Çekici Bulmadığınız Biriyle Sevgili Olmayı Tanımlayan Shrekking Nedir?
Yaşam

Yeni Flört Terimi! Fiziksel Olarak Çekici Bulmadığınız Biriyle Sevgili Olmayı Tanımlayan Shrekking Nedir?

İkiye Ayrılan Deniz Mucizesi: Güney Kore’de Yılda Sadece İki Kez Ortaya Çıkan Jindo Denizi’ndeki Kara Parçası
Seyahat

İkiye Ayrılan Deniz Mucizesi: Güney Kore’de Yılda Sadece İki Kez Ortaya Çıkan Jindo Denizi’ndeki Kara Parçası

Araştırma: Sevgilinizin Kokusu Uyku Kalitesi Üzerinde Melatonin Takviyesi Kadar Etkili
Teknoloji - Bilim

Araştırma: Sevgilinizin Kokusu Uyku Kalitesi Üzerinde Melatonin Takviyesi Kadar Etkili

İnsanların Yaş Aldıkça Sevmeye Başladığı 14 Basit Şey
Yaşam

İnsanların Yaş Aldıkça Sevmeye Başladığı 14 Basit Şey

Haftalık Burç Yorumları: 8-14 Eylül Haftasında Sizi Neler Bekliyor?
Astroloji

Haftalık Burç Yorumları: 8-14 Eylül Haftasında Sizi Neler Bekliyor?

Masalsı Bir Yer! Ateş Böceklerinin Aynı Anda Yanıp Söndüğü Anamalai Tiger Koruma Alanı
Ekoloji

Masalsı Bir Yer! Ateş Böceklerinin Aynı Anda Yanıp Söndüğü Anamalai Tiger Koruma Alanı

Dünyanın En Küçük 3. Ülkesi Nauru Hakkında Bilmeniz Gerekenler
Seyahat

Dünyanın En Küçük 3. Ülkesi Nauru Hakkında Bilmeniz Gerekenler

Soru İşaretlerini Gideriyoruz! Umumi Tuvaletlerden Hastalık Bulaşır Mı?
Sağlıklı Yaşam

Soru İşaretlerini Gideriyoruz! Umumi Tuvaletlerden Hastalık Bulaşır Mı?

Gelirlerse İlk Durakları Burası Olacak! Kanada’daki Dünyanın İlk UFO Pisti
Seyahat

Gelirlerse İlk Durakları Burası Olacak! Kanada’daki Dünyanın İlk UFO Pisti

Popüler Filmlerle İlgili En Sıkı Takipçilerini Bile Şaşkına Çevirecek 9 Bilgi
Film

Popüler Filmlerle İlgili En Sıkı Takipçilerini Bile Şaşkına Çevirecek 9 Bilgi

Dünyada Sadece Bir Ülkede Yok! Sivrisineklerin Yaşayamadığı Ülke Hangisi?
Ekoloji

Dünyada Sadece Bir Ülkede Yok! Sivrisineklerin Yaşayamadığı Ülke Hangisi?

Aman Dikkat! Buzdolabı Kapağında Asla Saklamamanız Gereken 5 Besin
Yaşam

Aman Dikkat! Buzdolabı Kapağında Asla Saklamamanız Gereken 5 Besin

Hitler’in Polonya’daki Gizli Üssü “Kurt İni” Hakkında Bilmeniz Gerekenler
Tarih

Hitler’in Polonya’daki Gizli Üssü “Kurt İni” Hakkında Bilmeniz Gerekenler

Okurken Keyfinizi Yerine Getirecek Haftanın En Komik Tweetleri
ListeList Özel

Okurken Keyfinizi Yerine Getirecek Haftanın En Komik Tweetleri

Toplanın Açıklıyoruz! Burcunuza Göre Hangi Klasik Tablosunuz?
Astroloji

Toplanın Açıklıyoruz! Burcunuza Göre Hangi Klasik Tablosunuz?

1 Temmuz 2025
Sivilcelere Elveda! Daha Sağlıklı Bir Cilt Görünümü İçin 6 Doğal Yöntem
Sağlıklı Yaşam

Sivilcelere Elveda! Daha Sağlıklı Bir Cilt Görünümü İçin 6 Doğal Yöntem

16 Kasım 2021
Evde İngilizce öğrenmek
ListeList Özel

Evde İngilizcenizi Geliştirmek İçin Yapabileceğiniz 12 Şey

2 Ocak 2021
Eski Türkçe Kelimeler: Kulağa Hoş Gelen ve Az Bilinen 53 Kelime
Edebiyat

Eski Türkçe Kelimeler: Kulağa Hoş Gelen ve Az Bilinen 53 Kelime

25 Şubat 2021
Şık ve Güvenli: Her Cilt Tonuna Uyum Sağlayacak 9 Oje Rengi
Kadın

Şık ve Güvenli: Her Cilt Tonuna Uyum Sağlayacak 9 Oje Rengi

11 Eylül 2025
Öğrenme Hızımızı Doğrudan Etkileyen BDNF Proteini Nedir? BDNF Proteinini Doğal Yollarla Artırmanın 7 Yolu
Sağlıklı Yaşam

Öğrenme Hızımızı Doğrudan Etkileyen BDNF Proteini Nedir? BDNF Proteinini Doğal Yollarla Artırmanın 7 Yolu

11 Eylül 2025
Şarkı Söyleyen Kum Tepeleri: Çin’de Efsanelere Konu Olan Gizemli Fenomen Hakkında Bilmeniz Gerekenler
Seyahat

Şarkı Söyleyen Kum Tepeleri: Çin’de Efsanelere Konu Olan Gizemli Fenomen Hakkında Bilmeniz Gerekenler

10 Eylül 2025
Oumuamua: Güneş Sistemi’nin Dışından Geldiği Tespit Edilebilen İlk Yıldızlararası Nesne
Teknoloji - Bilim

Oumuamua: Güneş Sistemi’nin Dışından Geldiği Tespit Edilebilen İlk Yıldızlararası Nesne

10 Eylül 2025
Fermantasyon Mucizesi: Korsanların Favori İçeceği Rom Nedir, Nasıl Yapılır?
Yeme - İçme

Fermantasyon Mucizesi: Korsanların Favori İçeceği Rom Nedir, Nasıl Yapılır?

10 Eylül 2025
Görünce Gerçek Olduğuna İnanamayacaksınız! En Tuhaf Ağız Yapısına Sahip 9 Hayvan
Hayvansever

Görünce Gerçek Olduğuna İnanamayacaksınız! En Tuhaf Ağız Yapısına Sahip 9 Hayvan

9 Eylül 2025
Kokusuyla Hafızalara Kazınan 16 Erkek Parfümü Önerisi
Alışveriş

Kokusuyla Hafızalara Kazınan 16 Erkek Parfümü Önerisi

10 Şubat 2024
Evde Canı Sıkılanlara Birbirinden Keyifli 18 Hobi ve Aktivite
Alışveriş

Evde Canı Sıkılanlara Birbirinden Keyifli 18 Hobi ve Aktivite

25 Mart 2020
Evde Hijyen Sağlamanın En Pratik Yolu: Buharlı Temizleyiciler
Alışveriş

Evde Hijyen Sağlamanın En Pratik Yolu: Buharlı Temizleyiciler

10 Nisan 2020

Sosyal Medya'da ListeList

  • Hakkımızda
  • Künye
  • Gizlilik Politikası
  • Muvafakatname
  • Yazı Gönder
  • Reklam
  • İletişim

© 2021 ListeList - Yeni Nesil Medya Platformu

Welcome Back!

Login to your account below

Forgotten Password? Sign Up

Create New Account!

Fill the forms bellow to register

All fields are required. Log In

Retrieve your password

Please enter your username or email address to reset your password.

Log In

Add New Playlist

Sonuç bulunamadı
Tüm sonuçları görüntüle
  • Ana Sayfa
  • Gündem
  • ListeList Özel
  • Alışveriş
  • Yaşam
  • Sinema
  • Seyahat
  • Diğer
    • Edebiyat
    • Sağlıklı Yaşam
    • Kadın
    • İş Yaşamı
    • Tiyatro
    • Hayvansever
    • Spor
    • İstanbul
    • Koronavirüs
    • Tarih
    • Müzik
    • Astroloji
    • Ekoloji
    • Tasarım
    • Dizi
    • Oyun
    • Teknoloji – Bilim
    • Yeme – İçme
    • Pürtelaş
    • Testler
    • Video
  • Yazı Gönder

© 2021 ListeList - Yeni Nesil Medya Platformu