Bir sınıf öğretmeni olan Şahin Çevik, diğer ülkelerin eğitim sistemlerini ve okulların yapısını incelemek için 2010 yılından bu yana 28 farklı ülkeye seyahat etti. Seyyah Öğretmen takma adıyla bilinen Çevik, bu gezi ve incelemeleri ile Türkiye’nin eğitimci topluluğuna farklı bir bakış açısı sunmaya çalışıyor. Ulusal ve uluslararası bir çok konferansta, üniversitelerde ve okullarda deneyimlerini eğitimcilere aktaran Şahin Çevik, bir sonraki seyahati için hazırlıklarına devam ediyor.
Şu an özel bir okulda yöneticilik yapıyor. Bir sonraki durağı için ise Singapur’u seçti ve Temmuz ayında Singapur’a seyahat edecek. Seyyah Öğretmen pek çok eğitim sistemini inceleyerek notlarını bizlerle paylaşmaya devam edecek. Bu listede kendisinin şu ana kadar gezdiği 10 ülke ve eğitim sistemine dair aldığı notları sizlerle paylaşıyoruz. Seyyah Öğretmen’in notlarına buradan ulaşabilirsiniz.
1. Güney Afrika
Elon Musk’ın da mezun olduğu Pretoria Boys okuluna ve hatta onun sınıfa yaptığı ziyaret ve ardından öğrenciler ile muhabbetini görebiliriz. Bu okulun köklü bir geleneği, net kuralları, öğrenciyi ve öğrencinin yeteneklerini merkeze alan yapısı; her öğrenciyi yetenekleri ve şevkleri ile ilgili geliştiriyor.
Seyyah Öğretmen, ükenin en önemli eğitim amacının siyahlar ile beyazlar arasındaki barış ve dengeyi sağlamak olduğununu gözlemlediğini belirtiyor.
2. İngiltere
Seyyah Öğretmen İngiltere’ye ilk olarak Londra’da dil eğitimi için gidiyor. Sonrasında hem kendisi hem öğrenciler için sıkça ziyaret ediyor. Burada dil eğitimi alırken gözlemedikleri ve ülkenin yapısı hakkındaki paylaşımları şu şekilde; “Bireyi merkeze alan toplumsal yapısı ve çok sıkı kuralları olan dünyanın en önemli eğitim ihracatçısı ülkelerin başında geliyor.” Çevik, sadece yabancı dil kurslarının ülkenin en önemli turizm ve ekonomik gelirini oluşturduğunu söyleyebileceğimizi belirtiyor. Okuldaki eğitime baktığımız zaman ise öğretmenlerinin otonomi sahibi olduğunu ve ödevlerin eğitim sisteminin eğitimin odağında olduğunu gözlemlediğini belirtiyor.
3. Hindistan
Çevik’in bir durağı da dünyanın en kalabalık ülkelerinden birisi olan Hindistan. Seyyah Öğretmen, Hindistan’daki eğitime dair gözlemlerini şu şekilde aktarıyor: “Eğitimin birinci amacı kast sisteminin kalıntılarını temizlemek… Kadın ve çocuk haklarını iyileştirmek için sayısız vakıf ve dernek çalışmalar yapıyor. Barefoot College bu vakıflardan birisinin destekleri ile faaliyet gösteriyor ve bana göre dünyanın en etkili okullarından birisi.””
4. Küba
Pek çok seyyahın gitmek istediği ülkelerden birisi de Küba. Seyyah Öğretmen’e göre Küba’da gerçekleşen devrim(1959) ve sosyalizm, okulların yapısını doğrudan etkilemiş. Dünyanın en çok okula devam etme oranına sahip olan Küba’nın, bu orana sahip olmasının altında halkın sosyo-ekonomik seviyesinin düşük olması ve devletin okullar üzerinden öğrencilerin tüm ihtiyaçlarını karşılamasının (sağlık, beslenme, kıyafet vb.) etkisinin olduğunu söylüyor.
5. İran
Çevik, Küba gibi İran’da da devrimin (1979 devrimi) etkisinin hemen gözlemlendiğini fakat İslam devrimi olduğu için her şey din temelli olarak yeniden dizayn edildiğinin hemen fark edildiğini söylüyor. Seyyah Öğretmen’in notlarından paylaştıkları: “Devlet okullarında eğitim gören her birey sıkı bir dini eğitimden geçiyor ve mahalle imamları bu eğitimi kontrol ediyor. Pers İmparatorluğu alt seviyelerde tarih kitaplarından kaldırılmış durumda çünkü Pers İmparatorluğu Müslüman değildi. Politika dünyanın her yerinde okulları dönüştürüyor.”
6. Tayland
Seyyah Öğretmen’in notları kısaca şöyle: “Ülkenin en önemli geçim kaynağı hizmet sektörü. Lise çağından sonra eğitim büyük oranda hizmet sektörüne doğru kayıyor. Üniversite bitirme oranı düşük. Teknik okullar zayıf olduğu için güçlü bir sanayileri yok. Kral ve ailesi çok önemli. Ülkenin en önemli eğitim amacı; Krala bağlılık!”
7. Belçika
Çevik, Belçika hakkındaki izlenimlerine şu şekilde açıklıyor: “Belçika, Fransa olamamış ama Hollanda da olamamış çok uluslu karma bir toplum gibi göze çarpıyor. Avrupa’nın eğitim sistemleri kuzey Avrupa hariç hemen hemen hepsi aynı diyebiliriz. Belçika’daki eğitim sistemi Fransa ve Hollanda gibi ülkeler ile paralellik gösteriyor. Dini ve ırk temelli tedbirler ve özellikle göçmenlere karşı tedbirler göze çarpıyor… Klasik bir Avrupa eğitim sistemi diyebiliriz.”
8. Fransa
Seyyah Öğretmen rotasını Fransa’ya çevirdiğinde ise şu yorumları paylaşıyor bizlerle: “Fransız eğitim sisteminin en önemli amacı toplumu Fransızlaştırmaktır. 60 milyonluk nüfusun sadece 1/3’ü Fransız. Felsefe, bilim, hukuk gibi alanlarda çok önemli bir ülke…”
9. Brezilya
Seyyah Öğretmen, Güney Amerika’yı ziyaret ettiğinde soluğu kıtanın en büyük ülkelerinden Brezilya’da alıyor. Brezilya hakkında bizlerle paylaştığı şu bilgiler var: “Brezilya’nın en büyük sorunu işsizlik ve suç. Öyle ki özellikle Rio’nun kimi mahallelerine polis dahi giremiyor. Ortalama eğitim seviyesi çok düşük. Yöneticiler sürekli yolsuzluk skandallarıyla gündeme geliyor. Devlet politikası gereği doğal hayatı (Amazon Ormanları) korumak oldukça meşhur bir konu ve yukarıda belirttiğim konuların hepsinin müfredatta önemli bir yeri var. Öte yandan oldukça da muhafazakar bir ülke…”
10. Arjantin
Güney Amerika’daki bir diğer durağı da tangosu ile meşhur Arjantin! Arjantin hakkında bizimle paylaştığı notlarında şunlar yer alıyor: “Güney Amerika devletlerinin İspanyol ve Portekiz sömürgesinden kurtulmak ve kendi varlıklarını oluşturmak gibi hayalleri hep olagelmiş. Bu ülkede İspanyol ve Protekiz sömürgelerinden gelen pek çok etkene rastlamak mümkün. Seyahatim sırasında, Arjantinli Zapp ailesi ile tanışmıştım. Bu aile 18 yıldır dünyayı dolaşıyor, çocukları yollarda doğmuş ve hiç okula gitmemişler. Zapp ailesinin çocukları okula giden çocuklardan daha çok dil biliyor. Neredeyse her biri 3-4 dil konuşabiliyor. Doğaya karşı ciddi fikirleri var. Bu ailenin hikâyesini araştırmanızı tavsiye ederim. Benim için ilgi çekiciydi.”
