Brezilya’ya ait “Sao Paulo” isimli askeri uçak gemisi, 2022’nin yaz aylarında söküm işlemleri için İzmir’in Aliağa limanına doğru yola çıkmıştı. Ancak geminin başta asbest olmak üzere çevreye ve insan sağlığına zararlı çok sayıda toksik atık barındırdığı ifade ediliyordu. Bu nedenle Türkiye’deki pek çok aktivist, sendika ve sivil toplum kuruluşu geminin Türkiye kara sularına girmesinin önün geçmek için yoğun bir çaba sarf etmişti. Takip eden süreçte çevrecilerin çabaları nihayete ulaşmış, Sao Paulo’nun Türk kara sularına girişine izin verilmeyeceği açıklanmıştı. Bunun üzerine gemi, Cebelitarık Boğazı’ndan geri dönmüştü. Ancak geminin Brezilya limanlarına yanaşmasına da izin verilmemişti. Kısa süre önce ise akıbeti adeta arapsaçına dönen geminin, Atlas Okyanusu’nda batırılacağı açıklandı! Detaylara birlikte bakalım…
Clemenceau tipi uçak gemisi, 1963 yılından 2000 yılına kadar Foch ismiyle Fransız donanmasına hizmet etti
Ancak daha sonra Brezilya donanmasına dâhil olan, 40 askeri uçak taşıma kapasitesine sahip gemi, Sao Paulo adını aldı. Son yıllarda kullanılamaz durumda bulunan ve başta asbest olmak üzere çok sayıda zehirli madde barındırdığı ifade edilen geminin hurdaya ayrılmasına karar verilmişti. Söküm işlemlerinin gerçekleştirilmesi için seçilen yer ise İzmir’in Aliağa limanıydı. Böylece Sao Paulo, Brezilya’dan İzmir’e doğru yola çıkmıştı.
Dünyadan ve Türkiye’den pek çok aktivist ve çevre kuruluşu, geminin yolculuğunu yasa dışı olarak nitelendirmiş geminin durdurulması çağrısında bulunmuştu
Özellikle Türkiye’deki pek çok çevre, iklim ve sağlık kuruluşu, imalatında tonlarca asbest kullanıldığı bilinen geminin Aliağa limanında sökülme kararının iptal edilmesini hatta geminin Türk kara sularına girişinin yasaklanmasını talep ediyordu. Günlerce süren protestoların ardından Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum, şartlı onayının iptal edilmesine karar verildiğini, bu karar doğrultusunda geminin Türk kara sularına girilmesine izin verilmeyeceğini açıklamıştı.
Sao Paulo, Türk kara sularına girişine izin verilmeyeceği açıklandıktan sonra Aliağa limanına ulaşamadan geri dönmek durumunda kaldı
Ancak çok sayıda zehirli madde barındırdığı, bu nedenle de çevre ve insan sağlığı için son derece ciddi risk oluşturduğu ifade edilen geminin, Brezilya limanlarına yanaşmasına da izin verilmedi. Bu nedenle Sao Paulo’nun akıbeti hakkında ciddi bir belirsizlik başlamış oldu.
Brezilya Deniz Kuvvetleri, Sao Paulo’nun 3 aydır kıyıdan uzakta bekletildiğini, geminin su aldığını, batma ihtimali bulunduğunu ve bu nedenle Brezilya limanlarına yanaşmasına izin verilmediğini açıkladı
Yapılan açıklamada “Su yüzeyindeki durumunun kötüleştiği ve batmasının kaçınılmaz olduğu göze alındığında, gövdesini ayırıp, planlı bir şekilde batırmaktan başka seçenek yok.” ifadelerine yer verildi.
Buna göre Brezilya’nın münhasır ekonomik bölge sınırları içerisinde, kıyıdan 350 kilometre açıkta ve 5.000 metre derinlikte Sao Paulo, planlı bir şekilde batırılacak. Öte yandan geminin batırılması planlanan bölgenin, çevre koruma alanlarından uzak ve denizaltı iletişim kablolarından arındırılmış olduğu ifade ediliyor.
Kaynak: 1
