Kadınların regl olması dünyanın birçok yerinde hala tabu olarak görülen konulardan biri. Her ne kadar bazı ülkelerde ilk regl ritüelleri yapılsa da kadınlar kendi arasında bile bu konuyu çok sık dile getirmiyor. Özellikle bazı az gelişmiş ülkelerde regl bir hastalık olarak değerlendiriliyor. Maalesef ne kadınlar ne de erkekler bu konuda yeterli bilgiye sahip çünkü bu konu aile içinde bile konuşulmuyor. Hatta kadınlar, regl dönemlerinde zaruri bir ihtiyaç olan pedi bile kullanamıyor. Hijyenik ped gibi ürünlere ulaşım son derece zor. Bu durum da genç kızların regl dönemlerinde ped kullanamadıkları için okula gidememesine neden oluyor. Regl durumunu bir tabu olarak görüyor ve bundan utanç duyuyorlar, kendilerini dışlanmış hissediyorlar. Bu ise genç kızların psikolojisini son derece kötü etkiliyor. Daha önce Kenya’da okulda eteğine regl kanı bulaştığı için öğretmeninin “pis” dediği 14 yaşındaki kız çocuğunun intiharını üzülerek paylaşmıştık.
Türkiye’de de ne yazık ki durum çok farklı değil. Regl konusu Türkiye’nin de tabularından biri. Bir kesime göre regl olduğunu açıkça söylemek “ayıp.” Zaman zaman sosyal medyanın gündemine gelen ve tartışılan regl konusu, oyuncu Ceyda Düvenci’nin, kızının regl olduğu haberini Instagram üzerinden paylaşmasıyla yeniden alevlendi. Pek çok kişi Düvenci’yi “ayıp” olduğu gerekçesiyle eleştirdi. Düvenci ise kendisini eleştirenlere uzun bir açıklama yaptı, güçlü bir kız çocuğunun kendi bedenini sevmesi gerektiğini, bedenini doğru anlaması ve sahip çıkabilmesi gerektiğini vurguladı ve “Melisa’m yıllar sonra büyüdüğünde, ilk regl olduğu bu özel günü hatırladığında, yanağı sızlamayacak, kalbi çiçek açacak.” dedi….
Bildiğiniz üzere Türkiye’deki regl ritüeli; regl olan kıza yanakları al al olsun diye tokat atmak. Çoğu kadın bunu yaşadı ve sebebini de anlamadı. Tokat atmak bir şiddet eylemi olduğu için regl olduklarında suratlarına tokat atılan kadınlar yanlış bir şey yaptığını düşündü… Tokat, regl konusunda bazılarımızın travması bile olabilir. Türkiye’de olduğu gibi birçok kültürde farklı regl ritüelleri uygulanıyor. Ancak bu ritüellerin hepsi travmatik değil. Bir kadının ilk kez regl olması tüm kültürlerde kadınlığa geçiş olarak yorumlanıyor. Biz de dünyanın dört bir yanndan ilk regl ritüellerini derledik.
1. Güney Afrika
Güney Afrika’da regl ritüelleri eğlenceli sayılabilir. Regl olan kişi, regl olduktan sonra 3 gün boyunca evden ayrılamıyor ve yakınlarıyla bir parti düzenleniyor. Bu partide ise ona çeşitli hediyeler sunuluyor. İlk kez regl olan kişilerin etrafında çocukların ve erkeklerin dolaşmasına izin verilmiyor.
2. Filipinler
Filipinler’de yaygın olan ritüelde regl olan kızın iç çamaşırı yıkanıyor ve ardından kızın yüzüne sürülüyor. Bu ritüel, inanışa göre kızın cildine iyi geliyor, hatta cildinde bir daha sivilce çıkmıyor. Filipinler’de uygulanan bir başka ritüel ise, merdivenlerde 3 atım attırmak. Bu da periodun gününü belirlemek için yapılıyor.
3. Makedonya
Makedonya’da ilk kez regl olan kişi, artık büyüdüğü düşünüldüğü için iç çamaşırını kendisi yıkıyor. Zararsız ve sorumluluk amaçlı bir ritüel diyebiliriz.
4. İsrail
İsrail geleneği ritüeller arasındaki en tatlılarından biri. İlk kez regl olan kadına bir çay kaşığı bal yediriliyor ki bu dönemleri kolay geçsin.
5. Gana
Gana’da ilk defa regl olan bir kız için yumurta haşlanıyor. Haşlanan yumurtanın ise regl olan kişi tarafından bütün olarak yutulması gerekiyor. Bu, ileride doğacak bebeklerin sağlıklı olması için yapılıyor.
6. Japonya
Japonya’da evdeki kız ilk kez regl olduğunda anne adzuki adı verilen bir pirinç pilavı pişiriyor. Bunun anlamı evdeki erkeklere ve babaya kızlarının artık bir kadın olduğu haberini vermek.
7. İtalya
İtalya’da bir kız regl olduğunda kendisini akrabaları ve eski arkadaşları kutlamak için arıyorlar ve artık kadına ‘genç kadın’ anlamına gelen ‘Signorina’ diye sesleniyorlar.
8. Brezilya
Amazon Tikuna kabilesinden kızlar ( Brezilya , Kolombiya ve Peru’da yaşayan yerli halk), ilk reglilerinden sonra üç ay ile bir yıl arasında aile evlerinde özel odada yaşıyorlar. ‘Pelazon’ adı verilen bu dönemde kızlar kabilenin tarihini öğreniyor, müziğini inceliyor ve diğer kabile üyelerinden inançlarını öğreniyor. Bu dönem bir kutlama ile sona eriyor.
9. Hindistan
Bazı güney Hindistan topluluklarında, bir kızın ilk reglsi, “Ritusuddhi” veya “Ritu Kala Samskara” adı verilen bir ergenlik töreniyle karşılanıyor. Kızlar hediyeler alıyor ve Langa Voni adlı geleneksel bir kıyafet giyiyor.
Bu tören, ergenliğe erişmiş ve artık aileye ve topluma karşı sorumluluklarını anlayacak kadar olgunlaşmış kızların geçişine işaret ediyor. Bununla birlikte, Hindistan’ın diğer bölgelerinde regl dönemi için utanç ve damgalanma hala var.
Kaynak: 1