Parodi filmler, sinema tarihinde uzun bir geçmişe sahip olan film alt-türleri arasındadır. Genellikle komedi filminin bir alt başlığı olarak ele alınan bu filmler, bir başka filmin konusunu veya tarzını ironik bir şekilde taklit etmeleri ile karakterize edilir. Parodi filmler, izleyicilere seyir zevki yüksek filmler sunarken; aynı zamanda film endüstrisine karşı da eleştirel bir bakış açısı sunma işlevine sahiptir. Ayrıca genellikle popüler filmlerin veya popüler kültür unsurlarının alaycı bir şekilde taklit edildiği filmlerdir. Bu tür filmler, orijinal filmde mevcut olan; başta klişeler olmak üzere film özelliklerini kullanarak alaycı bir hava yaratmayı hedefler.
Şimdi bir komedi filmlerinin bir alt-türü olan parodi filmler tarihine hep birlikte bir göz atalım.
Bu yazımızı da okumak isteyebilirsiniz: Ülkemizden ve Dünyadan Örneklerle 14 Komedi Filmi Türü
Parodi filmlerin tarihi
Parodi filmleri, özellikle 20. yüzyılın başlarında, sessiz filmler döneminde yaygınlaşmaya başladı. Örneğin, Charlie Chaplin, Buster Keaton ve Harold Lloyd gibi ünlü oyuncuların filmleri, bu türün öncüleriydi. Bu filmler, o dönemdeki popüler filmlerin ve kültürün gülünç taklitlerini yaparken, aynı zamanda kendi komedi tarzlarını da sergiliyorlardı. Parodi filmleri, özellikle 1970’lerde ve 1980’lerde popüler hale geldi. Bu dönemde, Mel Brooks gibi yönetmenler; parodi filmlerinde ustaca işler çıkarmalarıyla öne çıktılar. Brooks, “Blazing Saddles” ve “Young Frankenstein” gibi filmlerle ün kazandı. Bu filmler, Western ve korku filmlerinin tarzını taklit ederek, kendine özgü bir komedi tarzı yarattı.
Parodi filmleri, genellikle seyirciler tarafından sevilen ve kültleşmiş yapımlar ile anılır. Bu film alt-türü; popüler kültürün farklı unsurlarını taklit ederek, izleyicilere tanıdık ve eğlenceli bir ortam sunarlar. Parodi filmler bu nedenle genellikle oldukça akıcı yapımlardır. Ayrıca, parodi filmleri, eleştirel bir bakış açısı sunarak; izleyicilerin popüler kültüre farklı bir açıdan bakmalarını sağlarlar.
Ancak, parodi filmler eleştiriye de maruz kalabilirler. Bazı eleştirmenler; bu filmlerin, orijinal filmler ve kültür unsurlarına saygısızlık yaptığını düşünürler. Ayrıca, bazı parodi filmleri cidden oldukça ofansif tarzda işlenerek sansasyonel yapımlar olarak tarihe geçmişlerdir.
Bugün, tüm bu parodi filmler arasından seçilmiş 7 klasiği sizler için derledik. Filmlerin kısa tanıtımları eşliğinde hazırlanan bu bölümde filmler üzerine ilginç bilgiler de mevcut.
Keyifli okumalar…
1. Scary Movie – Korkunç Bir Film (2000) – IMDB: 6.2
“Scary Movie”, 2000 yılında gösterime giren bir korku filmi parodisi ve korku-komedi filmidir. Filmin yönetmenliğini Keenen Ivory Wayans üstlenirken, oyuncu kadrosunda Anna Faris, Jon Abrahams, Carmen Electra ve Shannon Elizabeth gibi isimler yer alıyor. Film, kimi eleştirmenlerin olumsuz yorumlarına rağmen, gişede büyük bir başarı yakalayarak tüm zamanların en başarılı parodi filmleri arasında yer almıştır.
“Scary Movie”, korku filmlerinin klişelerini bir araya getirerek tiye alması ile ünlüdür. Film; Scream, The Blair Witch Project, The Sixth Sense ve I Know What You Did Last Summer gibi popüler korku filmlerinden esinlenen sahneler ve karakterler içeriyor. Ayrıca, filmin ilginç yönlerinden birisi de; orijinal filmlerde oynayan oyuncularından bazılarının da “Scary Movie”de figüran oyuncu olarak yer almasıdır. Filmin gişedeki başarısı oldukça yüksekti ve dünya genelinde 278 milyon dolar hasılat elde etti. “Scary Movie”, 2001 yılında MTV Film Ödülleri’nde “En İyi Film” kategorisinde adaylığa layık görüldü.
Filmin olay örgüsü, bir grup lise öğrencisi etrafında dönüyor. Cinayetlerin yaşandığı bir banliyöde, gençler bir bir ölmeye başlar. Bu olaylar sonucunda, Cindy Campbell ve arkadaşları, bu cinayetlerin ardındaki gerçekleri öğrenmeye çalışırlar.
2. Hot Shots! – Sıkı Atışlar (1991) – IMDB: 6.7
“Hot Shots!” 1991 yapımı bir parodi filmidir. Yönetmenliğini Jim Abrahams’ın üstlendiği bu filmin başrollerinde Charlie Sheen, Cary Elwes, Valeria Golino ve Lloyd Bridges yer almaktadır. Film, Top Gun gibi popüler filmlerden esinlenmiş ve bu tarz filmlerin klişelerinden yararlanarak dünya çapında 180 milyon dolarlık bir gişe hasılatı elde etmiştir. Filmle ilgili ilginç bir bilgi vermek de gerekirse, film yapımcılarının film için gerçek bir F-16 jeti kiralamak yerine, film sahneleri için bir bilgisayar kullanılması o dönemde oldukça yeni bir şeydi ve bunun ilk yapıldığı filmlerden biri Hot Shots’tı.
Filmin başrolünde, Amerika Birleşik Devletleri’nin en iyi pilotlarından biri olan Topper Harle bulunuyor. Kariyerinin zirvesindeyken, babasını kaybeden ve gelişen olaylar üzerine askeri havacılığı bırakır. Yıllar sonra, hava kuvvetlerine geri çağrılan Topper, bir sabotaj planını ortaya çıkarmak için ona görevlendirilir. Görevini yerine getirmeye çalışan Topper, aynı zamanda eski sevgilisi olan, bir diğer havacılık pilotu Ramada ile yeniden bağ kurmaya çalışır.
3. Robin Hood: Men in Tights – Salaklar Prensi Robin Hood (1993) – IMDB: 6.7
“Robin Hood: Men in Tights”, 1993 yılında gösterime giren bir komedi ve parodi filmidir. Mel Brooks’un yönettiği filmin oyuncu kadrosunda Cary Elwes, Richard Lewis, Amy Yasbeck, Roger Rees ve Dave Chappelle gibi isimler yer alıyor. Film, gişede iyi bir performans sergilemese de zamanla kült bir takipçi kitlesi kazanmıştır. Mel Brooks’un Robin Hood karakterini ele almasının nedeni, kendisinin İngilizce öğrenirken Robin Hood hikayelerini okuması ve karaktere hayran kalmasıdır.
İngiltere’de geçen hikâyede Robin Hood, halkın yardımına koşarak onları korumak için mücadele eden bir insandır. İlk hedefi, Kral’ın zorbalıklarından bıkan halkı korumaktır. Ancak, Kral’ın sadık hizmetkarı Şerif; Robin Hood’u ortadan kaldırmaya karar verir. Robin; Little John, Will Scarlett O’Hara ve Ahchoo ile birlikte halkı korumak ve Şerif’i alt etmek için sonuna kadar mücadele edecektir.
4. Austin Powers: International Man of Mystery – Avanak Ajan: Ajanlar Kralı (1997) – IMDB: 7.0
“Austin Powers”, 1997 yapımı bir komedi filmidir. Yönetmenliğini Jay Roach’un üstlendiği filmin oyuncu kadrosunda Mike Myers, Elizabeth Hurley ve Michael York gibi isimler yer alıyor. 1960’lı yılların casus filmlerinin klişelerini ele alan “Austin Powers”, 1998 yılında En İyi Komedi Performansı dalında MTV Film Ödülü kazanmış ve toplamda 9 film ödülüne aday gösterilmiştir. Film, dünya çapında 296 milyon dolar hasılat elde ederek gişede büyük bir başarı yakalamıştır. “Austin Powers”, eleştirmenlerden de olumlu eleştiriler aldı ve birçok kişi tarafından bir klasik olarak kabul ediliyor.
Filmin konusu, İngiliz ajanı Austin Powers’ın 30 yıl sonra uykusundan uyanmasıyla başlar. Dr. Evil, 1960’lardaki kötü planlarını gerçekleştirmek için tekrar ortaya çıktığında, Austin Powers onu durdurmak için harekete geçer. Ancak, 30 yılın ardından 1960’lı yıllardan kalmış eski moda bir ajan gibi göründüğünü fark ettiğinde; modern dünya için uyum sağlamaya çalışmaya başlar. Austin Powers, partneri Vanessa Kensington ile birlikte Dr. Evil’ı durdurmak için mücadele etmeye kaldığı yerden devam eder.
5. Spaceball – Uzay Topları (1987) – IMDB: 7.1
“Spaceballs”, 1987 yılında gösterime giren bir bilim kurgu parodi filmidir. Yönetmenliğini Mel Brooks’un üstlendiği filmin oyuncu kadrosunda da Mel Brooks, John Candy, Bill Pullman ve Rick Moranis gibi isimler yer almaktadır. Film, “Star Wars” gibi popüler bilim kurgu filmlerini alaycı bir şekilde ele alıyor. “Spaceballs”, En İyi Komedi Filmi dalında Hugo Ödülü’nü kazandı. Film, gişede büyük bir başarı elde etmedi ancak zamanla kült bir takipçi kitlesi kazandı. Filmin ilginç bir özelliği, Rick Moranis’in Canavar karakteri için, “Star Wars” filmindeki Darth Vader karakterinden ziyade Nazi lideri Heinrich Himmler’dan esinlenilmesidir.
Filmin konusu, uzak bir galakside geçiyor. Başkan Skroob, Druidia gezegenindeki hava kaynaklarını çalmak için planlar yapmaktadır. Ancak, başarısızlığa uğradığında, Lonestar ve yanındaki timsah uzaylı Barf ile birlikte Druidia Prensesi Vespa ve android Dot Matrix’i kurtarmak için harekete geçerler. “Spaceballs”, bilim kurgu filmlerinin klişelerini ve absürt hikayelerini ele alarak, izleyicilere farklı bir bakış açısı sunuyor.
6. The Naked Gun: From the Files of Police Squad! – Çıplak Silah (1988) – IMDB: 7.6
“The Naked Gun”, 1988 yapımı bir komedi ve parodi filmidir. David Zucker tarafından yönetilen film; Leslie Nielsen, Priscilla Presley, George Kennedy ve O.J. Simpson gibi isimlere ev sahipliği yaptı. Bu yapım En İyi Film dalında Altın Küre’ye aday gösterildi ve gişede başarılı bir performans sergiledi. Film, aslında bir TV dizisi olan “Police Squad!”ın bir uyarlamasıdır. Yalnızca 6 bölüm süren bu TV dizisi, düşük reytingleri nedeniyle erkenden iptal edilen bir proje idi. Ancak, Leslie Nielsen’ın dizideki eğlenceli performansı; film yapımcılarının dikkatini çekti ve bu da “The Naked Gun” filminin ortaya çıkmasına yol açtı. Film, polisiye filmlerin klişeleri ile alay ederek, izleyicilere keyifli bir komedi deneyimi sunuyor. Ayrıca, filmin senaryosu ve oyunculuk performansları da övgü topladı.
Filmin konusu, Los Angeles Polis Departmanı dedektifi Frank Drebin tarafından işlenen suçları önlemek üzerine kuruludur. Frank, bir terörist grubunun Başkan’a suikast düzenleyeceğini öğrenir ve bu suikastı engellemeye çalışır. Bu sırada, Frank, eski sevgilisi Jane ile yeniden bir araya gelir ve onun hayatını da kurtarmaya çalışır.
7. Airplane! – Uçak (1980) – IMDB: 7.7
Airplane!”, 1980 yapımı bir uçak yolculuğu filmi parodisi ve komedi filmidir. Filmin yönetmenliğini David Zucker, Jim Abrahams ve Jerry Zucker üçlüsü üstlenirken; oyuncu kadrosunda ise Robert Hays, Julie Hagerty, Leslie Nielsen ve Peter Graves gibi isimler yer alıyor. Film, “Zero Hour!” adlı 1957 yapımı döneminde klişeleşmiş bir filmin konusunu taklit ederek, uçak yolculuğu filmlerinin klişelerini ele alıyor. “Airplane!”, Amerikan Film Enstitüsü tarafından tüm zamanların en komik 10. filmi seçilmiştir. Film, eleştirmenler tarafından beğenilmiş ve gişede büyük bir başarı yakalamıştır. “Airplane!”, 1980 yılında En İyi Senaryo dalında Writers Guild of America Ödülü’nü kazandı. Ayrıca, filmde yer alan Leslie Nielsen, En İyi Yardımcı Erkek Oyuncu dalında Satürn Ödülü’ne layık görüldü.
Filmin ilginç bir özelliği de, “Airplane!”un başlangıcında filmin klasik uçak yolculuğu müziği çalarken, bu müzikle birlikte uçağın motorlarının sesinin de duyulmasıdırr. Bu durum izleyicileri rahatsız etmesine karşın yönetmenler bu sahneyi filmden çıkarmayı reddettiler. “Airplane!”, uçak yolculuğu filmlerindeki klişeleri ve sahneleri parodileştirerek, izleyicileri güldürmeyi hedefliyor.
Film, Ted Striker adlı eski bir savaş pilotunun; sevdiği kadının tekrardan kendisine dönmesini sağlama amacıyla bir uçağa binmesi ile başlar. Ancak uçuş sırasında, uçağın pilotu başta olmak üzere mürettebattan ve yolculardan birçok kişi gıda zehirlenmesi geçirir ve uçak kontrol edilemez bir hâle gelir. Ted, uçağı kurtarmak için mücadele ederken, aynı zamanda sevdiği kadının kalbini kazanmaya çalışır.
