Genç olduğumuzda, genellikle kendimizi bilinçli hissederiz ve yapmak istediğimiz şeyleri yapmaktan korkarız, başkalarının bunun utanç verici olduğunu düşünmesinden korkarız. 20’li yaşlarda ise, nihayet kendimize çok güvendiğimizi hissederiz. Ancak 165 bin kişinin katılımıyla yapılan bir araştırma aslında, 20’li yaşlarda özgüvenimizin o kadar da yüksek olmadığını ortaya koydu. Detaylara birlikte bakalım.
4-11 yaş arası özgüven artar
Çocukluk yaşlarımızda öğrendiklerimizin ve çevremizdeki davranışların karakter oluşumunu etkilediğini biliyoruz. Çünkü insanların karakteri çocuk yaşlarda oluşmaya başlıyor. Araştırmalar da 4 ila 11 yaş arasındaki dönemde benlik saygısının arttığını ortaya koydu. Bunun nedenlerinden biri, çocukların bu süre zarfında giderek daha fazla bağımsız hissetmeye başlaması. Çocuklar kendi başlarına bir şeyler yapmayı öğrendikleri, oyun ürettikleri ve yeni hobiler edindikleri için bu yaşlarda özgüvenleri artıyor.
12-15 yaş arası özgüven aynı kalır
Bazı eski araştırmalar ergenlik döneminde benlik saygısının azaldığını gösteriyor. Bu dönem bir geçiş dönemi olduğu için bireyler kendileri ve dış görünüşleri hakkında çok fazla şeye takılıyorlar. Bu dönemde gençler ortaokula gitmeye ve özgüvenlerini etkileyebilecek duygusal ve fiziksel değişiklikler yaşamaya başlıyor. Kendilerini başkalarıyla daha sık karşılaştırıyorlar, bu da özgüvenlerini zedeleyebiliyor. Ancak genel olarak kıyasladıkları kişilere göre daha bilinçli olduklarını düşünüyorlar ve eğer ağır travmatik bir olay yaşamıyorlarsa özgüvenleri genellikle bir değişime uğramıyor.
Mevcut araştırmalar 11 ila 15 yaşlarında benlik saygısı seviyelerinin değişmediğini gösteriyor. Hatta, 15 yaşında benlik saygısı büyük ölçüde artmaya başlıyor.
20’li yaşlarda özgüven yeniden artmaya başlar
Benlik saygısı yetişkinlikte de artmaya devam ediyor. Bu dönemde, bireyler, olgun kişilik özellikleri geliştiriyor. Bunun nedeni, daha sorumlu, vicdanlı ve duygusal olarak istikrarlı olmalarını gerektiren yeni sosyal roller üstlenmeleri. (İşe başlamaları, ilişki kurmaları, ebeveyn olmaları vb.) Bu durum daha olgun kişilik özellikleri geliştirmelerini sağlıyor. Öte yandan kendi ayakları üzerinde durdukları ve yeni sosyal roller üstlendikleri için özgüvenleri artıyor.
60’lı yaşlarda ise özgüven zirve noktasına erişir
60 ila 70 yaşları arasında, insanlar en yüksek öz saygı düzeyine ulaşır. Ancak ondan sonra hafifçe azalmaya başlar ve 90 yaşından sonra güçlü bir şekilde azalır. Bunun, eşlerini ya da sosyal rollerini kaybetmeleriyle bir ilgisi olabilir. Ne yazık ki bu, depresyona ve başka problemlere neden olabilir bu da genel sağlıklarına zarar verebilir.
Özgüven kişiden kişiye göre değişiklik gösterebilir
Cinsiyet, etnik köken ve hatta nesiller arasında benlik saygısı modellerinde önemli bir farklılık yoktu. Bununla birlikte, benlik saygısı, hayatımızda neler olup bittiğine bağlı olarak hem kısa hem de uzun vadede değişebiliyor. İşteki başarımız, kişisel hayatımız ve diğer stresli olaylar öz güvenimizi etkileyebiliyor.
Kaynak: 1