Eğitim öğretim yılının başlaması, bu alandaki bazı önemli konuları da gündeme getirmiş durumda. Bunlardan biri de okul çağındaki çocukların gelişimi için oldukça önemli olan beslenme konusu. Bildiğiniz gibi özellikle belirli bir yaşın altındaki öğrencilerin okuldaki beslenme alışkanlıkları, çocukların sağlıklı gelişimi açısından büyük önem taşıyor. Bu noktada dikkat çeken hususlardan biri ise okullardaki ücretsiz yemek uygulaması. Peki, hangi ülkeler öğrencilerine ücretsiz yemek imkanı sunuyor, Türkiye’de ve Avrupa’da durum ne? Detaylara birlikte bakalım.
Eğitim öğretim yılının başlaması ile birlikte okullardaki ücretsiz yemek uygulaması da bir kez daha gündemde
Çünkü özellikle de belirli bir yaşın altındaki öğrencilerin sağlıklı şekilde gelişebilmeleri için dengeli ve yeterli beslenmeleri gerekiyor
Ülkemizde uzun süredir devam eden ekonomik kriz ise okullardaki ücretsiz yemek uygulamasını daha da önemli hale getirmiş durumda
Örneğin Avrupa Birliği ülkelerindeki her 4 çocuktan biri yoksulluk ve sosyal dışlanma tehdidi altında yaşıyor. Türkiye’de ise bu durumdaki çocukların oranı yüzde 45! Yani okullarda ücretsiz yemek imkânı, dar gelirli ailelerdeki çocukların sağlıklı beslenebilmesine önemli katkı sunabilir.
Peki, bu alanda ülkemizdeki uygulama ne, Türkiye’de okullarda ücretsiz yemek veriliyor mu? Avrupa, öğrencilerin beslenme sorununu nasıl çözüyor? Gelin bu soruların yanıtlarına birlikte bakalım
Avrupa Birliği üyesi 5 ülke, öğrencilerine ücretsiz yemek imkânı sunuyor. Bu ülkeler İsveç, Finlandiya, Estonya, Letonya ve Litvanya
İsveç, Finlandiya ve Estonya’da yaşına bakılmaksızın tüm öğrenciler ücretsiz yemek imkânından faydalanabiliyor. Letonya ve Litvanya’da ise yalnızca belirli bir yaş grubundaki öğrencilere ücretsiz yemek dağıtılıyor.
Elbette öğrenciler için ücretsiz yemek uygulamasının hayata geçirildiği Avrupa ülkelerinin sayısı bu kadarla sınırlı değil. Ancak diğer AB ülkelerinde belirli şartları taşıyan öğrenciler bu imkândan yararlanabiliyor
Avrupa ülkelerinin büyük çoğunluğunda dar gelirli öğrenciler ücretsiz yemek uygulamasından faydalanabiliyor
Çekya, Almanya, Macaristan, Lüksemburg, Malta, Portekiz, Slovakya, Slovenya, İngiltere ve İspanya’da sosyal yardım alan ailelerin çocukları okullarında herhangi bir ücret ödemeden yemek yeme imkânına sahip. Ayrıca bu ülkelerin bazılarında mülteci çocukları, kronik hastalığı veya herhangi bir özel durumu olan çocuklar da uygulamadan faydalanabiliyor.
Bazı Avrupa ülkelerinde ise belirli bölge veya şehirlerde ücretsiz veya sübvansiyonlu yemek uygulaması var
İrlanda, Fransa, İtalya, Yunanistan, Avusturya, Romanya, Polonya ve Belçika bu ülkelerden bazıları. Ancak bu ülkelerdeki okullarda ücretsiz yemek uygulamasının ülkenin bütününe yayıldığını söylemek mümkün değil.
Çoğunlukla pilot projelerin kapsamına dâhil edilen belirli bölge ve şehirlerde öğrencilere ücretsiz yemek yeme imkânı tanınıyor. Hollanda ve Danimarka ise okullarda ücretsiz yemek uygulaması olmayan iki Avrupa ülkesi olarak dikkat çekiyor.
Peki, ülkemizde durum ne? Türkiye’deki okullarda ücretsiz yemek uygulaması var mı?
Eski Milli Eğitim Bakanı Mahmut Özer, 2022 yılında yaptığı açıklamada okullarda ücretsiz yemek imkânından faydalanan öğrenci sayısının 1,5 milyondan 1 milyon 796 bin 985’e yükseldiğini dile getirmişti. Bu dönemde yaklaşık 400.000 okul öncesi öğrenci de bu imkandan yararlanıyordu.
Bakan Özer, 2022-2023 eğitim öğretim döneminin ikinci yarıyılından itibaren 5 milyon öğrencinin ücretsiz yemek imkânından faydalanabileceğini, bu konudaki hazırlıkların tamamlandığını açıklamıştı
Ancak okullarda ücretsiz yemek müjdesi, tam anlamıyla hayata geçirilmiş değil. Bazı siyasiler, yalnızca Kahramanmaraş depreminden etkilenen şehirlerde günde bir öğün ücretsiz yemek uygulamasının devam ettiğini ifade ediyor.
Mevcut Milli Eğitim Bakanı Yusuf Tekin ise uygulamanın akıbeti hakkında yorum yapmaktan kaçındı
Tekin, geçtiğimiz günlerde konuyla ilgili olarak yöneltilen bir soruya “Resmi açıklamalarımızı zaten yapıyoruz. Zamanı gelince konuşacağız bunları.” şeklinde karşılık verdi.
