ListeList
  • Ana Sayfa
  • Gündem
  • ListeList Özel
  • Alışveriş
  • Koronavirüs
  • Sinema
  • Kadın
  • Diğer
    • Edebiyat
    • Sağlıklı Yaşam
    • Seyahat
    • İş Yaşamı
    • Tiyatro
    • Hayvansever
    • Spor
    • İstanbul
    • Tarih
    • Müzik
    • Astroloji
    • +18
    • Ekoloji
    • Tasarım
    • Dizi
    • Oyun
    • Teknoloji – Bilim
    • Yeme – İçme
    • Pürtelaş
    • Testler
    • Video
  • Yazı Gönder
Sonuç bulunamadı
Tüm sonuçları görüntüle
  • Ana Sayfa
  • Gündem
  • ListeList Özel
  • Alışveriş
  • Koronavirüs
  • Sinema
  • Kadın
  • Diğer
    • Edebiyat
    • Sağlıklı Yaşam
    • Seyahat
    • İş Yaşamı
    • Tiyatro
    • Hayvansever
    • Spor
    • İstanbul
    • Tarih
    • Müzik
    • Astroloji
    • +18
    • Ekoloji
    • Tasarım
    • Dizi
    • Oyun
    • Teknoloji – Bilim
    • Yeme – İçme
    • Pürtelaş
    • Testler
    • Video
  • Yazı Gönder
Sonuç bulunamadı
Tüm sonuçları görüntüle
ListeList
Sonuç bulunamadı
Tüm sonuçları görüntüle

Ana sayfa » Edebiyat » 17. Asırdan Günümüze Öğütler Veren Urfalı Şair Nâbî

17. Asırdan Günümüze Öğütler Veren Urfalı Şair Nâbî

Nurten Bengi Aksoy Yazar: Nurten Bengi Aksoy
20 Aralık 2017
Kategori: Edebiyat
Google Haberler'de ListeList'e Abone Ol
0
17. Asırdan Günümüze Öğütler Veren Urfalı Şair Nâbî
Share on FacebookShare on Twitter

Bugün 17. yüzyılda yaşamış bir şair; Nâbî ve bir gazeli konumuz… Dili hayli eski, yani Osmanlıca olmasına karşın yaklaşık dört asır önce yazılan bu şiir sanki günümüzü anlatıyor… Bir edebiyat dersi kıvamındaki listemizde dizelere baktığımızda asırlar geçse de “insanlardaki iktidar hırsının” hiç değişmemiş olduğunu görüyoruz şaşkınlık ve ibretle…

1. Urfa’da başlayan yaşam

1. (1)
1641 senesinde Urfa’da doğan Yusuf Nâbî yokluk ve sefalet içinde yaşayarak büyür. 24 yaşındayken İstanbul’a gelerek burada eğitimine devam eder, şiirleri ile tanınmaya başlar. Müsahip Mustafa Paşa’nın yanında çalışır. Paşanın ölümünden sonra gittiği Halep’te 25 yıl kalan Nâbî eserlerinin bir kısmını burada kaleme alır.

2. Toplumdaki çürümeye ayna tutar

2. (2)
Nâbî, Osmanlı’nın duraklama devrinde yaşadığı için idare ve toplumdaki bozukluklara şahit olur. Çevresinde gözlemlediği olumsuzluklar onu didaktik (öğretici) şiir yazmaya sevk eder, eserlerinde devleti yönetenleri, toplumu ve sosyal hayatı eleştirir. Edebiyatın iyi ve kötü taraflarıyla hayatın içinde olmasını, övgüye yer verildiği kadar gerektiğinde eleştiriye de yer verilmesini savunan Nâbî, toplumun o günlerdeki halini şu beyitlerinde çok güzel açıklar:
Vermezdi kimse kimseye ekmek minnet olmasa
Hiçbir iş görülmez idi rüşvet olmasa

Yok karşılıksız muamele ehl-i zamanede
Kimse ibadet etmez idi cennet olmasa.

3. Şiir güzeli ve çirkiniyle yaşamın içinde olmalı

3. (1)
Nâbî’ye göre şiir, karşılaşılan sorunların ve günlük hayatın içinde olmalı; hayattan, insandan ve insani konulardan uzak kalmamalı. Bu yüzden o, şiirlerinde hayatla ilgili, çözümler üretmeye çalışan, aksaklıklar karşısında yer yer nasihatte bulunan bir şairdir. Eserlerinin herkes tarafından anlaşılması ve hayatla iç içe olmasını istediği için eserlerinde kullandığı dil dönemine göre yalın ve süssüzdür.

4. Nâbî ekolü

4. (1)
Toplumcu bir şair olan Nâbî, devrin sanatçılarının aksine, güzellikten çok, iyi ve doğrunun peşindedir. Şiirlerinde o devrin modası olan rindâne, âşıkâne duygular, şarap ve sevgili heyecanları değil, düşünce esastır. Bu yüzden şiirleri lirik değil didaktiktir. Nâbî’nin bu yönüyle kendinden sonra gelen şairler üzerinde önemli etkisi olmuş, böylece edebiyatımızda “Nâbî Ekolü” diyebileceğimiz bir edebiyat çığırı meydana gelmiştir.

5. “Bende yok sabr u sükûn, sende vefadan zerre;
İki yoktan ne çıkar fikredelim bir kere”

5. (1)
(Bende sabır ve sakinlik kalmamıştır, sende de vefanın zerresi bile yoktur. Bu iki yokluktan ne çıkar bir düşünelim.) diyen Nâbî kastettiği iki yokluğu, yani sabır ve vefayı Farsçada yok anlamına gelen “Nâ ve bî” eklerini birleştirerek kendine mahlas (takma isim) olarak seçmiştir.

6. Bağ-ı dehrin hem hazanın hem baharın görmüşüz
Biz neşatın da gamın da rüzgârın görmüşüz

6. (1)
(Biz bu dünya bahçesinin hem sonbaharını hem de ilkbaharını görmüşüz. Sevincin de üzüntünün de yaşandığı zamanları görmüşüz.) Nâbî’nin asırlar önce yazdığı ama her devri, hatta günümüzü bile anlatan “görmüşüz” redifli bu gazelini dikkatle okuduğumuzda mevki hırsıyla sarhoş olanlara çeşitli benzetmelerle öğütler verdiğini görürüz. Osmanlının duraklama döneminde yaşanan sıkıntılardan nasibini alan Nâbî’nin de bu dönemde hem evinin elinden alındığı hem de maaşının kesildiği bilinmektedir. Şairin “Görmüşüz” redifli bu gazelini bu dönemde yazdığı tahmin edilir.

7. Çok da mağrur olma kim meyhane-i ikbalde
Biz hezarân mest-i mağrurun humarın görmüşüz

7. (1)
(Talih meyhanesinde çok da gururlanma çünkü biz sahip oldukları mevkiler yüzünden zafer sarhoşu olanların binlercesinin daha sonra sersemlemiş, zavallı hallerini görmüşüz.)

8. Top-ı ah-ı inkisara pâydâr olmaz yine
Kişver-i câhın nice sengin hisarın görmüşüz

8. (1)
(Biz yüksek mevki ve ikbal ülkesinin taştan yapılmış, nice sağlam kalelerini görmüşüz ki o kaleler, aldıkları beddua toplarıyla yıkılıp yerle bir olmuşlardır.)

9. Bir huruşiyle eder bin hane-i ikbali pest
Ehl-i derdin seyl-i eşk-i inkisarın görmüşüz

9. (1)
(Biz dertlileri, zulüm görenlerin sel gibi akan öfke gözyaşlarıyla ettikleri beddualarının, binlerce talih evini yerle bir ettiğini görmüşüz.)

10. Bir hadeng-i can-güdâz-ı âhtır sermayesi
Biz bu meydanın nice çâbuk-süvarın görmüşüz

10. (1)
(Biz bu yüksek mevkiler meydanında koşturan nice usta binici görmüşüz ki onlar bir can alıcı “ah” okuyla yerlere serilmişlerdir.)

11. Kase-i der yûzeye tebdil olur câm-ı murâd
Biz bu bezmin Nâbîya çok bâde-hârın görmüşüz.

11. (1)
(O elinde gururla kaldırıp içtiğin arzu ve isteklerinin kadehi var ya, o kadeh bir gün gelir, dilenci çanağına döner; çünkü biz bu meclisin iktidar hırsıyla kendinden geçmiş pek çok sarhoşlarını görmüşüz.) diyen şair, yüksek mevkilere gelen kişilerin gururlanmamaları gerektiğini, gururlu davrananların yanlış yollara saparak kötü durumlara düşebileceklerini, her yükselmenin bir de inişi bulunduğunu anlatır. Kibirli davrananlar, sahip oldukları gücü kötüye kullananlar, haksızlık ettikleri kişilerin “ah ve beddualarıyla” günün birinde her şeylerini yitirebilirler, o nedenle güç ve iktidar sahipleri her şeyden önce adil ve alçakgönüllü olmalıdır.

Paylaş13TweetleGönder
Nurten Bengi Aksoy

Nurten Bengi Aksoy

İleri
2017 Yılında Komik Doğa Fotoğrafları Ödülünü Alan 17 Fotoğraf

2017 Yılında Komik Doğa Fotoğrafları Ödülünü Alan 17 Fotoğraf

Yorum yapabilmek için bir ListeList hesabınız olması gerekmektedir. Aşağıdaki bağlantı ile hemen bir hesap oluşturabilirsiniz.

Listelist'e üye ol

İlgili İçerikler

Hayatı, Eserleri, Ölümü: Aldous Huxley Hakkında Bilmeniz Gerekenler
Edebiyat

Hayatı, Eserleri, Ölümü: Aldous Huxley Hakkında Bilmeniz Gerekenler

Hayatı, Eserleri, Ölümü: Dünyaca Ünlü Yazar Oscar Wilde Hakkında Bilmeniz Gerekenler
Edebiyat

Hayatı, Eserleri, Ölümü: Dünyaca Ünlü Yazar Oscar Wilde Hakkında Bilmeniz Gerekenler

Kitap Dosyası Yaşar Nabi Nayır Öykü Ödülü’ne Değer Görülen Semih Öztürk
Edebiyat

Kitap Dosyası Yaşar Nabi Nayır Öykü Ödülü’ne Değer Görülen Semih Öztürk

Bilmeniz Gereken Güvenilir Kripto Para Borsaları
Teknoloji - Bilim

Bilmeniz Gereken Güvenilir Kripto Para Borsaları

8 Eylül 2021
Binance’e Para Nasıl Yatırılır? Binance Para Yatırma İşlemi
Teknoloji - Bilim

Binance’e Para Nasıl Yatırılır? Binance Para Yatırma İşlemi

24 Mayıs 2021
İstanbul’daki İş Otelleri: Evinizde Gibi Hissetmenizi Sağlayacak Oteller
Sponsorlu İçerik

İstanbul’daki İş Otelleri: Evinizde Gibi Hissetmenizi Sağlayacak Oteller

6 Mart 2021
Boğaza Yakın İstanbul Otelleri: Şehre Farklı Bir Açıdan Bakmanızı Sağlayacak 11 Otel
Seyahat

Boğaza Yakın İstanbul Otelleri: Şehre Farklı Bir Açıdan Bakmanızı Sağlayacak 11 Otel

7 Mart 2021
Sizin İçin Seçtik: Bir Solukta Okuyabileceğiniz Son Dönemlerin En İyi 20 Kitabı
Edebiyat

Sizin İçin Seçtik: Bir Solukta Okuyabileceğiniz Son Dönemlerin En İyi 20 Kitabı

1 Haziran 2022
Tarih Öncesi Dönemler Hakkında Ders Kitaplarında Bile Yer Almayan 11 Enteresan Bilgi
Tarih

Tarih Öncesi Dönemler Hakkında Ders Kitaplarında Bile Yer Almayan 11 Enteresan Bilgi

5 Temmuz 2022
Çığlıkların Yükseldiği Yer Olarak Da Bilinen Yedikule Zindanları Hakkında Bilmeniz Gerekenler
Seyahat

Çığlıkların Yükseldiği Yer Olarak Da Bilinen Yedikule Zindanları Hakkında Bilmeniz Gerekenler

5 Temmuz 2022
Çörek Otu Yağının Faydaları Nelerdir? Güvenle Kullanabileceğiniz En İyi Çörek Otu Yağı Markaları
Alışveriş

Çörek Otu Yağının Faydaları Nelerdir? Güvenle Kullanabileceğiniz En İyi Çörek Otu Yağı Markaları

5 Temmuz 2022
Mükemmeliyetçiliğinizin Toksik Bir Hal Aldığını Gösteren 4 Önemli İşaret
ListeList Özel

Mükemmeliyetçiliğinizin Toksik Bir Hal Aldığını Gösteren 4 Önemli İşaret

5 Temmuz 2022
Kripto Kredi Platformu Celsius (CEL) Nedir?
Teknoloji - Bilim

Kripto Kredi Platformu Celsius (CEL) Nedir?

5 Temmuz 2022
Kâbus Geri Mi Döndü? Covid-19 Vakaları Neden Dikkat Çekici Bir Şekilde Artmaya Başladı?
Gündem

Kâbus Geri Mi Döndü? Covid-19 Vakaları Neden Dikkat Çekici Bir Şekilde Artmaya Başladı?

5 Temmuz 2022
Donanımınızı Tarzınıza Uyacak Şekilde Özelleştirin: En İyi Valorant Kostüm Setleri Ve Fiyatları
Oyun

Donanımınızı Tarzınıza Uyacak Şekilde Özelleştirin: En İyi Valorant Kostüm Setleri Ve Fiyatları

5 Temmuz 2022
Ağız Sağlığınızı Korumaya Yardımcı Olacak En İyi Ağız Bakım Ürünleri
Alışveriş

Ağız Sağlığınızı Korumaya Yardımcı Olacak En İyi Ağız Bakım Ürünleri

5 Temmuz 2022
Black Sabbath’tan Iron Maiden’a: Metallica Hayranlarının Mutlaka Dinlemesi Gereken 15 Heavy Metal Grubu
Müzik

Black Sabbath’tan Iron Maiden’a: Metallica Hayranlarının Mutlaka Dinlemesi Gereken 15 Heavy Metal Grubu

4 Temmuz 2022
Eşsiz Genetik Özellikleriyle Diğer İnsanlardan Ayrılan Dünyaca Ünlü 9 İsim
ListeList Özel

Eşsiz Genetik Özellikleriyle Diğer İnsanlardan Ayrılan Dünyaca Ünlü 9 İsim

4 Temmuz 2022
Kokusuyla Hafızalara Kazınan 15 Erkek Parfümü Önerisi
Alışveriş

Kokusuyla Hafızalara Kazınan 15 Erkek Parfümü Önerisi

9 Ağustos 2021
Evde Verimli Vakit Geçirmek İçin Faydalanabileceğiniz 16 Online Eğitim Platformu
ListeList Özel

Evde Verimli Vakit Geçirmek İçin Faydalanabileceğiniz 16 Online Eğitim Platformu

16 Mart 2020
Tablet Fiyatları: En İyi Tabletler Hangileri? Çok Satan 30 Tablet Modeli ve Özellikleri
Alışveriş

Tablet Fiyatları: En İyi Tabletler Hangileri? Çok Satan 30 Tablet Modeli ve Özellikleri

4 Ağustos 2021
Kendi Saçını Kesmek İsteyen Erkeklere: Evde Saç Kesim Rehberi
Alışveriş

Kendi Saçını Kesmek İsteyen Erkeklere: Evde Saç Kesim Rehberi

8 Nisan 2020
Evde Canı Sıkılanlara Birbirinden Keyifli 18 Hobi ve Aktivite
Alışveriş

Evde Canı Sıkılanlara Birbirinden Keyifli 18 Hobi ve Aktivite

25 Mart 2020
Evde Hijyen Sağlamanın En Pratik Yolu: Buharlı Temizleyiciler
Alışveriş

Evde Hijyen Sağlamanın En Pratik Yolu: Buharlı Temizleyiciler

10 Nisan 2020
Oyunlardan Uygulamalara: Çocuklara Evde İngilizce Öğretmenin 7 Etkili Yolu
Gündem

Oyunlardan Uygulamalara: Çocuklara Evde İngilizce Öğretmenin 7 Etkili Yolu

9 Nisan 2020
“Çocuğum Tablet Başından Kalkmıyor” Diyenlere 8 Alanda 40 Etkinlik Önerisi
Gündem

“Çocuğum Tablet Başından Kalkmıyor” Diyenlere 8 Alanda 40 Etkinlik Önerisi

9 Nisan 2019
Hayat Yarışında Çocuğunuzu Bir Adım Öne Geçirecek Faydalı Uygulamalar
Teknoloji - Bilim

Hayat Yarışında Çocuğunuzu Bir Adım Öne Geçirecek Faydalı Uygulamalar

28 Eylül 2019
İngiltere’ye Vize Sağlayan Ankara Anlaşması Nedir? Şartları Nelerdir? Ne Zaman Bitecek?
ListeList Özel

İngiltere’ye Vize Sağlayan Ankara Anlaşması Nedir? Şartları Nelerdir? Ne Zaman Bitecek?

7 Ekim 2020
Sizin İçin Seçtik: Bir Solukta Okuyabileceğiniz Son Dönemlerin En İyi 20 Kitabı
Edebiyat

Sizin İçin Seçtik: Bir Solukta Okuyabileceğiniz Son Dönemlerin En İyi 20 Kitabı

1 Haziran 2022
Göz Alıcı Kirpiklere Sahip Olmanızı Sağlayacak En İyi Maskaralar
Alışveriş

Göz Alıcı Kirpiklere Sahip Olmanızı Sağlayacak En İyi Maskaralar

8 Haziran 2022
  • Hakkımızda
  • Gizlilik Politikası
  • Muvafakatname
  • Yazı Gönder
  • Reklam
  • İletişim

© 2021 ListeList - Yeni Nesil Medya Platformu

Sonuç bulunamadı
Tüm sonuçları görüntüle
  • Ana Sayfa
  • Gündem
  • ListeList Özel
  • Alışveriş
  • Koronavirüs
  • Sinema
  • Kadın
  • Diğer
    • Edebiyat
    • Sağlıklı Yaşam
    • Seyahat
    • İş Yaşamı
    • Tiyatro
    • Hayvansever
    • Spor
    • İstanbul
    • Tarih
    • Müzik
    • Astroloji
    • +18
    • Ekoloji
    • Tasarım
    • Dizi
    • Oyun
    • Teknoloji – Bilim
    • Yeme – İçme
    • Pürtelaş
    • Testler
    • Video
  • Yazı Gönder

© 2021 ListeList - Yeni Nesil Medya Platformu

Oturum süresi doldu

Lütfen tekrar giriş yapın. Giriş sayfası yeni bir pencerede açılacaktır. Giriş yaptıktan sonra pencereyi kapatıp bu sayfaya dönebilirsiniz.

>

ListeList'ten en iyi şekilde faydalanabilmeniz için çerezler (cookies) kullanmaktayız.

Daha fazla bilgi ve hangi çerezleri kabul edip etmeyeceğinizi öğrenmek için ayarlara bir göz atabilirsiniz.

Gizlilik

ListeList'ten en iyi şekilde faydalanabilmeniz için çerezler (cookies) kullanmaktayız. Çerez bilgileri tarayıcınızda saklanmaktadır ve takip eden ziyaretlerinizde siz olduğunuzu bilebilmek, sitenin hangi alanlarını ilgi çekici bulduğunuzu incelemek gibi amaçlarla kullanılmaktadır.

Kullanılması gerekli çerezler

Kullanılması gerekli çerezler tercihlerinizi saklamak ve buna uygun hizmet verebilmek adına her zaman etkin durumdadır.

Eğer bu çerezi kapatırsanız, bu ekranda yapmış olduğunuz tercihleri de saklayamayız. Bu da siteye ger gelişinizde çerezleri etkinleştirip etkinleştirmeme işlemini tekrar yapmanız gerektiği anlamına geliyor.