Tüm Türkiye’deki milyonlarca seçmen, sabah saat 08.00 itibarıyla başlayan oy verme işlemi için sandık başında. Türkiye’nin geleceği için en önemli dönüm noktalarından biri olan seçimde, ülkemizin 13 cumhurbaşkanı ve 28. Dönem milletvekilleri belirlenecek. Erken saatlerden itibaren yoğunluğun yaşandığı oy verme işlemi 17.00’de sona erecek. Öte yandan sonucu merakla beklenen seçimlerin huzur ve güven içerisinde tamamlanabilmesi için hayati önem taşıyan bazı unsurlar var. İşte, “müşahitler” de seçim güvenliğinin en önemli unsurları arasında. Oy verme işlemi başladıktan sonra müşahitlerin sınıflardan ve sandık başından uzaklaştıralabilir mi sorusu da merak edilir oldu. Peki hukuk ne diyor? Herhangi bir müşahit sınıftan çıkarılabilir mi? Detaylara birlikte bakalım.
Sandık başında gözlem yapan müşahitler, seçim ve sandık güvenliğinin en kritik unsurları arasında yer alıyor
Müşahitler, sandık kurullarının oluşturulmasına ve oy kullanma işlemlerine tanıklık ederek, gerekli durumlarda itiraz etme hakkına sahip. Bu nedenle seçim boyunca sandık başında bulunan müşahitler, huzurlu ve güvenilir bir seçim için kritik önem taşıyor. Müşahitlik hakkında daha detaylı bilgi edinmek için “Müşahit Nedir, Görevleri Nelerdir? Müşahit Olmak İçin Nereye Başvurulur?” başlıklı içeriğimize göz atabilirsiniz.
Oy verme işleminin sabah saat 08.00’de başladığı andan itibaren bazı soruların cevabı da merak konusu oldu. Bunlardan biri de müşahitlerin sınıflardan uzaklaştırılabilir mi?
Peki, kanun ne söylüyor? Seçim güvenliğinin en önemli unsurları arasında yer alan müşahitler sınıflardan çıkarılabilir mi?
Üzerinde büyük bir dikkatle durulması gereken bu sorunun cevabını hemen verelim, hayır!
Sivil veya resmi görevli hiç kimsenin, sınıflardaki müşahitleri engellemek, sınıftan veya sandık başından uzaklaştırmak gibi bir yetkisi veya sorumluluğu yok. Yani müşahitler, seçim sürecinin tüm aşamalarında sınıflarda kalabilir, süreci özgür bir şekilde takip edebilir ve gerekli durumlarda itiraz hakkını kullanabilir. Peki, müşahitliğin yasal dayanağı ne?
Müşahitlerin, dışarıdan hiçbir müdahale ile karşılaşmaksızın seçim sürecini takip edebileceği, Yüksek Seçim Kurulunun “Sandık Kurullarının Oluşumu İle Görev ve Yetkileri” başlıklı genelgesi ile teminat altına alınmış durumda
İlgili genelgenin 19. Maddesi’nde, “İlçe seçim kurulu başkanı, sandık çevresinde, sandık başı iş ve işlemlerinin düzen içinde yürütülmesini ve sandığın konulduğu bina, yapı ve bunların müştemilatında güvenliği ve bu Kanunda öngörülen yasaklara uyulmasını sağlayacak tedbirleri alır; seçmenin ve bu yerlerde bulunma hakkına sahip diğer kişilerin buralara serbestçe girmesini engelleyen veya güçleştiren her türlü hareketi önler. Bu kapsamda, ilçe seçim kurulu başkanınca verilen talimatlara sandık kurulları, mülki ve idari makamlar uymak zorundadır.” hükmü yer alıyor. Bunun yanı sıra genelgede yazılı olan diğer pek çok maddede de müşahitlerin sandık başında seçim sürecini takip edebileceği hatta kanunda belirtilen durumlarda sürece dahil olabileceği açıkça ifade ediliyor. Yani, bir kez daha ifade etmekte fayda var, kanunen hiçbir müşahit, hiçbir şekilde sınıflardan çıkarılamaz, sandık başından uzaklaşmaya zorlanamaz!
