Birçok insan fast-food yemeye bayılır. Bu sevdaya 7’den 70’e dememizin sebebi ise, büyükanne ve büyükbabalarımızın McDonald’s yaşına yakın olması. Bunun sebebi, bildiğimiz birçok fast-food zincirinden çok daha önce, 1940 yılında kurulmuş olması. McDonald’s şirketi bir fast-food restoranı olmaktan çok, temellerini sağlam atmış bir şirket aslında. Gelin, McDonald’s şirketinin stratejilerine, eylemlerine, özetle müşterilerce bilinmeyen yönlerine bir göz atalım!
McDonald’s rakip tanımıyor
McDonald’s ne kadar eski olsa da, ondan yaklaşık 20 yıl daha eski olan White Castle adlı restoran, bütün fast-food restoranlarından önce 1921’de Kansas’ta kurulmuştur. 1940 yılında McDonald’s ile karşılaşana kadar, beyaz yakalıları da restorana çekmek ve onların da hamburger yiyebildiğini göstermek gibi iyi stratejileri vardı şirketin. Fakat büyüme odaklı olmayan White Castle, rakip kuruluş McDonald’s açıldıktan sonra sönük kaldı.
McDonald’s tarihine kısaca göz atalım
Şirketin kurucuları Richard ve Maurice McDonald’dır, fakat şirketi büyütüp adının duyulmasını sağlayan asıl kişi Ray Kroc’tur. Kayıtlara agresif bir yönetici olarak geçmesine rağmen Ray Kroc’un, şirketin şimdiki hâline gelmesinde büyük payı vardır. Ray Kroc, girişimleri ve güçlü pazarlama yöntemleri sayesinde McDonald kardeşlerin yönetim stilinde değişiklikler yaptı ve şirketin 14 yıl içinde %80 oranında franchise sistemine geçmesini sağladı. McDonald kardeşler ve Ray Kroc arasındaki çekişme hakkında daha fazla detay edinmek isterseniz The Founder adlı filmi izleyebilirsiniz.
Hamburger Üniversitesi’ni duymuş muydunuz?
Biz de duyduğumuza inanamadık! McDonald’s tarafından 1961’de Chicago’da yalnızca 15 öğrenciyle açılan eğitim merkezi, şirket çalışanlarının işleri konusunda eğitim vermek için tasarlandı. Bütün dünyadaki McDonald’s çalışanlarına restoran hakkında eğitim vermekte olan üniversite, şimdiye kadar kapılarını 80.000’den fazla restoran yöneticisine açtı. Üniversitenin 2010 yılında McDonald’s tarafından Çin’in Şangay kentinde açılan bir ayağı da bulunuyor.
Geçmişten günümüze değişen tek şey: Konfor ve rahatlık
Şirket ilk kurulduğu yıllarda tek bir bina içinden hamburger, patates ve içecekli menülerini veriyordu. İnsanların bu menüleri yerken rahatça oturacakları bir alan yoktu, hızlıca yemeklerini yemeleri ve yerlerine hızlıca başka müşterilerin gelmesi şirketin o zamanlardaki hedefiydi. Fakat yıllar geçtikçe şirket stratejilerini değiştirdi, şimdilerde restoranlarında konforlu koltuk ve sandalyelere yer veriyor. Wi-Fi erişimi de cabası!
Çocuklar severse, ebeveynler de sevmek zorunda kalır!
McDonald’s, Happy Meal adlı çocuk menülerine ve menülerle beraber oyuncak vermeye 1979 yılında başladı. Bu yönüyle dünyanın en büyük oyuncak satıcısı konumuna gelen McDonald’s, istatistiklere göre yılda 1.5 milyar oyuncak dağıtmakta!
Şirketin yaptığı data çalışmaları sonucunda ulaştıkları bilgiye göre bu rakamın sebebi, çocukların yemek yanında oyuncak almayı sevdikleri yönünde. McDonald’s ayrıca restoranlarındaki restorasyon işlemlerine milyar dolarlar harcayarak çocuklar için oyun alanı bölmeleri yaratıyor. Bu strateji sayesinde çocuklar McDonalds’ı daha çok istiyor, ebeveynler de tercih etmek durumunda kalıyorlar.
Farklı yeme adetlerine sahip ülkeler için menülerinde değişiklik yapıyorlar
Şirketin dünya genelinde 100’ü aşkın ülkede restoranı var ve bu restoranların sayısı yaklaşık 40.000 civarında. Her ülkenin kendi kültürü olduğu gibi, ülkelerin yeme-içme kültüründe de farklılıklar var. Örneğin McDonald’s, Çin’deki menülerinde tatlı-ekşi sos ve McWings adı verilen tavuk kanatları da bulunduruyor. Çünkü Çin’deki insanların çoğunluğunun tavuk göğsü yeme alışkanlığı yok.
Ayrıca, şirket Japonya’daki menülerinin boyutlarını standarttan biraz daha küçük yapıyor çünkü Japonlar porsiyonlarını her zaman küçük yemeye alışmış bir millet.
Gördüğümüz an aklımıza McDonald’s getiren detaylar
Şirketin adını belli eden meşhur “M” logosu dünyaca ünlü semboller listelerinde bulunmaktadır ve logoyu gören insanların %90’ı McDonalds’ı tanımaktadır.
Şirketin maskotu olan Ronald isimli palyaço ise McDonald’s tarafından 60’lı yılların başında yaratıldı ve o dönemki McDonald’s TV reklamları ve afişlerinde kullanılarak şirketin vazgeçilemez bir sembolü hâline geldi.
“İndirim” kelimesini kullanmıyor!
Şirketin ideolojisine göre indirim kelimesi düşük kaliteli ürünler için kullanılan ve kullanıldığında ürünlerinin kalitesi konusunda şüphe uyandırabilecek bir kelimedir. Şirket bu yüzden belli başlı ürünler dışında genel olarak indirim uygulamaya karşı. Fiyatlarını da artırmadan sabit tutmak genel amaçları, yoksa potansiyel müşterilerini de kaybederler.
Doğru yer stratejisi
Şirketin restoranlarının franchise konumlarının nerede olacağının %90’ı şirketin yöneticileri tarafından belirleniyor. Fakat şirket genellikle büyük sokakların kesişme noktaları, sokak ve cadde köşeleri gibi yerleri franchise için kullanır. Ayrıca şirketin ideolojisine göre, ancak mükemmel bir ticari itibara sahip olan kişi franchise sahibi olabilir!