Seçim dönemlerinin ardından genellikle çok duyduğumuz bir kelime var: Mazbata. Arapça kökenli olan kelime Osmanlı Dönemi’nden beri kullanılıyor. Ancak mazbata hakkında birçok yanlış algı ve bilgi var. Biz de “Mazbata kimlere verilir?”, “Ne zaman verilir?”, “Nasıl ve kimler tarafından verilir?” gibi sorularınıza cevap niteliğinde bir içerik hazırladık…
1. Mazbata nedir?
Mazbata resmi yazışmalarda tutanak/rapor anlamına geliyor. Bizim seçimlerden sonra sık sık duyduğumuz anlamda ise bir seçim heyeti ya da kurulunun seçilmiş kişiye verdiği ve o kişinin “seçildiğini gösteren” imzalı tutanak anlamına geliyor. Yani bu imzalı tutanağı yani mazbatayı alan kişi resmi olarak seçilmiş oluyor ve göreve resmi olarak başlayabiliyor.
2. Mazbata kimlere verilir?
Cumhurbaşkanına, milletvekillerine, muhtarlara, belediye başkanlarına, Danıştay, Sayıştay ve Yargıtay üyeliği gibi görevlere seçilenlere veriliyor. Mazbatasını teslim alanlar görevine başlayabiliyor. Tarihte Saltanatın kaldırılmasının ardından halife seçilen Abdülmecid Efendi’ye Büyük Millet Meclisi tarafından mazbata verildiği biliniyor.
4. Mazbatayı kim verir?
Mazbata kişinin seçimi resmi olarak yapan kurum tarafından teslim edilir. Genel seçimlerde ve yerel seçimlerde YSK tarafından verilir.
5. Muhtarlar mazbatalarını nasıl alır?
Madde 25 – Oyların sınıflanması yapıldıktan sonra seçim komisyonu tarafından bir mazbata yapılarak yerin en büyük mülkiye memurluğuna verilir. Bu mazbatada:
A. Seçimin başlama ve bitme tarihi,
B. Sandığın ne zaman ve kimlerin önünde açıldığı,
C. Oy pusulalarının kaç tane çıktığı ve seçim defterindeki adların kaç tanesinin karşısına imza veya işaret konulmuş ve kaç adın karşısı boş kalmış olduğu,
Ç. Oy pusulalarından kaç tanesi ne sebeple geçer sayılmadığı,
D. Geçer sayılan oy pusulalarının sınıflanması sonucunda hangi adların en çoktan en aza doğru kaç oy kazandığı (muhtarlık için ayrı, ihtiyar kurulu üyeliği için ayrı),
E. Muhtarlığa, asıl ve yedek üyeliklere kimlerin ayrıldığı,
F. Seçimin kanuna aykırı yapıldığı mahalle halkından biri tarafından haber verilir veya ileri sürülürse bunun neden ibaret olduğu gösterilir.
Madde 26 – Mahalle muhtarlığı ile ihtiyar kurulu asil ve yedek üyelerinin seçimi il merkezine bağlı yerlerde valinin ve ilçe içindeki yerlerde kaymakamın onamasıyla kesinleşir.
Seçim mazbatası kesinleştikten sonra dosyasında saklanarak tasdikli bir örneği iş gördüğü yerde asılmak üzere muhtara gönderilir.
