Yaşamı kanlı savaşlarda, karanlık cephelerde geçen bir asker. Bir milletin makus kaderini tersine çevirmek için yılmadan çalışan bir devlet adamı. Mustafa Kemal Atatürk, bir ulusu arkasında birleştirerek, yıkılmış bir imparatorluğun enkazından yepyeni bir zihniyet ve ölümsüz bir cumhuriyet inşa etmeyi başaran benzersiz bir lider. Evet, Mustafa Kemal’in zorluklar içerisinde büyük başarılara imza attığı askerlik günlerine ve yalnızca yeni bir ülke değil, yeni bir ulus ortaya koymak için var gücüyle çalıştığı devlet başkanlığı yıllarına dair pek çok şey biliyoruz. Peki ya bu büyük liderin özel yaşamı, hayalleri, dostlukları, arkadaşlıkları? İşte bu yazımızda Mustafa Kemal Atatürk’ün yaşamında büyük bir yer tutan ve 1910’lu yıllar boyunca mektuplaştığı çok önemli bir isimden Madam Corinne’den bahsedeceğiz. İkilinin yıllar boyunca birbirlerine gönderdiği mektuplar, büyük liderin kişisel yaşamına, hayallerine ve henüz genç bir askerken tasarlamaya başladığı ideallerine de ışık tutuyor. Gelin, Mustafa Kemal Atatürk’ün yaşamında silinmezler izler bırakan Madam Corinne kimdir, birlikte bakalım.
Madam Corinne 1883 yılında İstanbul’da dünyaya geldi
Madam Corinne’nin babası Doktor Luigi de tıp eğitimini İstanbul’da tamamlayan, saray ve çevrelerinde hem doktor hem de tercüman olarak önemli hizmetlerde bulunana bir isimdi. İtalya’dan İstanbul’a gelen bu aile hemen tüm fertleri ile Osmanlılığı benimsemişti.
Cenova’dan İstanbul’a gelerek Türkiye’ye yerleşen ve burada Türk tabiiyetine girmiş Levanten bir İtalyan aileye mensuptu. Madam Corinne ise bu Osmanlı ailesinin en büyük çocuğuydu
Henry ve Edith isimli küçük kardeşleri gibi, erken yaşlarda güzel sanatlara ilgi duymaya başladı. Bu ilgi, Corinne’nin Paris’te konservatuar eğitimi almasının, piyano ve şan bölümlerini başarıyla tamamlayabilmesinin de en önemli nedeniydi.
Madam Corinne, İtalyanca, Türkçe ve Fransızca konuşabilen, eğitimli, kültürlü ve zeki bir kadındı. Bununla birlikte yaşadığı dönemin toplumsal olayları karşısında da etkin bir tavır sergileyen cesur bir kadındı.
Madam Corinne ve kardeşi Edith 1914’te, 1909 yılında kadınların eğitimi ve sosyal yaşama girmesi amacıyla kurulan Osmanlı Kadınlar Cemiyeti’nin yönetim kurulunda yer aldı
İki kardeş, I. Dünya Savaşı yıllarında ise cepheden gelen yaralı askerlerin tedavisine yardımcı oluyor, askerlere moral verebilmek için mücadele ediyordu.
1909 yılında Yüzbaşı Ömer Lütfü Bey ile tanışması, Madam Corinne’nin yaşamındaki önemli dönüm noktalarından biri olur
Atatürk’ün birlikte askeri eğitim gördüğü arkadaşlarından biri olan Ömer Lütfü Bey ile Madam Corinne, 1910 yılında evlenir. Böylece bu zeki ve kültürlü kadın Madam Corinne Lütfü olarak da anılmaya başlar. Mustafa Kemal ile Madam Corinne’nin tanışması ise yine Ömer Lütfü Bey sayesinde olur. Ömer Lütfü Bey sayesinde gerçekleşen Madam Corinne Atatürk tanışması, yıllar boyunca devam edecek bir dostluğa dönüşecektir.
İkili arasındaki dostluğun temelleri ise Madam Corinne’nin evinde düzenlediği “cumartesi toplantılarında” atılır
Bazıları Milli Mücadele’nin de önemli figürleri haline gelecek olan dönemin bazı aydınları bu ev toplantılarının önemli konukları arasındadır. Mustafa Kemal de o konuklardan biridir.
Madam Corinne’nin eşi Ömer Lütfü Bey, 1912 yılında Balkan Savaşı sırasında hayatını kaybeder
Böylece cumartesi toplantılarına da son verilir. Mustafa Kemal ise arkadaşının ölümünden sonraki ilk İstanbul ziyaretinde ailenin yanına gelerek Madam Corinne’e başsağlığı dileğini iletir.
Takip eden süreçte cumartesi toplantıları yeniden başlar
Mustafa Kemal, İstanbul’a geldikçe aileyi ve Madam Corinne’e ziyaret etmeyi, hem ülke meselelerinin konuşulduğu hem de kültür sanat alanında sohbetlerin yapıldığı bu toplantılara katılmayı ihmal etmez.
Bu süreçte Mustafa Kemal, Madam Corinne’den Fransızca dersleri almaya başlar. Bu durum ikili arasındaki dostluğun, mektuplar üzerinden de devam etmesine sebep olur
Mustafa Kemal, cepheden cepheye koştuğu dönemde dahi Madam Corinne ile mektuplaşmayı sürdürür
Büyük liderin mektupları bazen Sofya’dan, bazen Çanakkale’den, bazense Kafkaslar’dan ulaşır Madam Corinne’nin adresine
İkili, ilk etapta Mustafa Kemal’in Fransızca derslerinin bir parçası olarak mektuplaşmaya başlar
Ancak zaman geçip Madam Corinne ile Mustafa Kemal arasındaki dostluk geliştikçe mektupların içeriği de zenginleşir
Mustafa Kemal, Madam Corinne’e yazdığı mektuplarda zorlu savaş şartlarından da bahseder, gelecek ile ilgili kurduğu hayallerden de
Sofya’da kendisiyle tanışmak isteyen kadınları da anlatır mektup arkadaşına, onlara yüz vermediğini de ekler peşine
İkili zaman zaman sitem dolu mektuplar da gönderirler birbirlerine. Bazen Madam Corinne, bazen de Mustafa Kemal arkadaşını ilgisizlikle itham eder
Oysa biri her an kanlı bir savaşın ortasında, diğeri çatırdamakta olan bir imparatorluğun başkentinde zorlu yaşamlar sürmektedir. Ancak ne irtibatları bütünüyle kesilir, ne ilişkileri sona erer. Uzun süre birbirlerinden habersiz kalsalar da bazen Mustafa Kemal’in sevgi dolu satırları alevlendirir dostluklarını, bazen Madam Corinne’nin Mustafa Kemal’i İstanbul’a çağıran bir mektubu.
Kimi zaman gündelik yaşamın sorunlarını anlatırlar birbirlerine kimi zaman büyük ideallerinden bahsederler
Ancak ikisi de her zaman büyük bir saygıyla ve sevgi dolu cümlelerle kalem alırlar satırlarını. Mustafa Kemal Madam Corinne mektuplaşması 1910’lu yıllar boyunca devam eder. Fakat başkenti bekleyen korkunç işgal, ikilinin dostluğun da olumsuz etkileyecektir.
Mustafa Kemal işgal altındaki İstanbul’dan, Samsun’a doğru hareket eder. Ancak yola çıkmadan önce Madam Corinne ve ailesini ziyaret etmeyi unutmaz
Ne var ki ikili arasındaki yakınlık, işgalci İngiliz kuvvetleri tarafından da bilinmektedir. İngiliz subayları Madam Corinne’nin ailesine baskı yapmaya evine baskınlar düzenlemeye başlar. Bunun üzerine Madam Corinne ailesi ile birlikte İtalya’ya taşınma kararı alır. Bu karar Mustafa Kemal ile bir daha hiçbir zaman yüz yüze görüşememelerine neden olacaktır. Roma’ya yerleşen Madam Corinne yaşamını piyano ve şan dersleri vererek idame ettirir.
Takip eden süreçte Mustafa Kemal, büyük ideallerinden birini gerçekleştirmeyi, Anadolu’yu düşmandan temizlemeyi başarır
Böylece Madam Corinne’nin anne ve babası ile bazı aile üyeleri, ait oldukları topraklara, İstanbul’a dönerler. Ne var ki Corinne, Roma’da kalmayı tercih eder. Bu sebeple Mustafa Kemal ve Madam Corinne bir daha görüşemezler. Ancak Mustafa Kemal zaman zaman kendisini hatırlamaktan ve yakın çevresine bu değerli arkadaşından bahsetmekten geri durmaz. Atatürk’ün Madam Corinne hakkında bir sohbette “Arkadaşlar, emin olunuz, bu kadın, Corinne, memleketin en zeki kadınlarından biridir. Kendisinden ve ailesinden ben çok feyz aldım.” söylediği bilinir.
Madam Corinne ancak 1941 yılında İstanbul’a döner. Ömrünün son yıllarını doğduğu topraklarda geçiren Corinne 1946 yılında hayatın kaybeder
Mustafa Kemal ile Madam Corinne arasındaki ilişkinin bir dostluktan öte olduğunu, ikilinin bir aşk ilişkisi yaşadığını iddia edenler de var. Ancak Madam Corinne’nin yeğeni Melda Özverimli konuyla ilgili olarak “Bir ders çerçevesinde başlayan mektuplaşmaları, giderek düşündüklerini dürüstçe birbirine ifade etmekten çekinmeyen iki insan arasındaki gerçek bir dostluğa dönüşür ve hiçbir zaman da dostluk çerçevesini aşmaz.” ifadelerini kullanmıştır.
