21. yüzyılda elektriksiz yaşam size tuhaf gelebilir. Ancak aslında elektrik kullanabilmek hala bir ayrıcalık. İstatistiklere göre, dünya genelinde 840 milyon civarında insan hala elektriğe erişemiyor. Bunun sebepleri ise genellikle maddi kaynaklı. Dünya üzerinde kırsal kesimlerde yaşayan pek çok insan elektrik olmadan yaşamını sürdürüyor. Ancak “Liter of Light” olarak bilinen küresel hareketin arkasındaki ekip, kullanılmış plastik şişeleri ihtiyacı olan aileler için uygun fiyatlı ışık kaynaklarına dönüştürmenin dahice bir yolunu buldu ve binlerce kişiye ışık ve mutluluk getirdi. Bir fikirle başlayıp, küresel bir harekete dönüşen ‘Liter of Light‘a ve bu hareket sayesinde ışığa kavuşan ailelere daha yakından bakalım.
Maalesef dünyada herkes eşit haklara sahip değil. Bazı insanlar basit bir ışığa bile erişemiyor
Özellikle, Filipinler ya da Hindistan gibi hem kalabalığın hem de yoksulluğun çok olduğu bölgelerde insanların hayat kalitesi oldukça düşük
“Filter of Light” hareketi de Filipinler’in başkenti Manila’da doğdu. İnsanlara ucuz ve ekolojik bir ışık kaynağı oluşturmayı amaçlayan projede kısa sürede küresel bir harekete dönüştü
2011’de başlatılan hareketin kurucusu olan Illac Diaz, telekomünikasyon müdürü olarak çalıştığı sırada fırtınaların zarar görmesinden sonra birçok yerel ailenin yaşadığı koşullar karşısında adeta dehşete kapıldı
Ve bu ailelerin yaşam koşullarını değiştirmek için düşünmeye başladı, sonunda ise onlara “ışık” götürmek için oldukça ekonomik bir yol buldu
Diaz işten ayrıldı ve şehir planlama ve mimarisini incelemek için Massachusetts Teknoloji Enstitüsü’ne girdi. Orada 2002’de ilk kez Brezilyalı bir tamirci olan Alfredo Moser tarafından geliştirilen şişe ışık teknolojisini öğrendi.
Bir pet şişe ve biraz çamaşır suyuyla öncelikle Filipinler’e sonrasında ise 14 ülkeye ışık getiren sistem ise şöyle çalışıyor;
Pet şişeye su dolduruyorsunuz, içine attığınız çamaşır suyu ile yosun oluşumunu engelliyorsunuz. Pet şişeyi ise tavana açtığınız bir deliğe yerleştirip, güneş ışığını yansıtmasını sağlıyorsunuz. Çatıdaki bir deliğe yerleştirilen şişe bir ayna gibi çalışarak gün boyunca gün ışığını yakalıyor ve böylece 40 – 60 watt’lık bir ampulünkine eşdeğer bir ışık yayan doğal bir ışık kaynağını oluşturuyor. Doğru yerleştirilmiş bir solar şişe 5 seneye kadar dayanabiliyor. Ancak solar şişeler yalnızca gün ışığında kullanılabiliyor.
Liter of Light ekibi, sistemi geliştirip gece de kullanılabilir hale getirdi ve dünyadaki insanlara şişe ışıklarının nasıl yapıldığını ve nasıl kurulacağını açıklıyorlar
Geceleri güneş ışığı almayan ışığa ihtiyaç duyulan durumlar için ekip, aküler, güneş panelleri ve LED lambalarla donatılmış bir sistem geliştirdi. Bu sistemle, geceleri sokakları aydınlatmak için evlerin dışına PVC borular veya bambu direkleri kullanan diğer lamba çeşitleri takılabiliyor. Bu sistemin kurumu ise ailelere öğretiliyor ve parçalar temin ediliyor.
Bugüne dek 15 ülkede, 350 bin lambayı ihtiyaç sahiplerine ulaştıran Liter of Light, 2015 Zayed Geleceğin Enerjisi Ödülü ve 2014 – 2015 Dünya Habitat Ödülü’nü aldı
Kaynak: 1