Sosyal hayattan izole olduğumuz dönemde gündemin yorucu etkisi ve alışkın olmadığımız ev hayatı bizi bunaltabilir. Bu süreçte geleceği düşünerek kaygı duyabiliriz. Bu etkinliklerde kendiniz ve hayatınız hakkında daha derin keşifler yapabilirsiniz.
1. Yaşam Yolculuğu
Önünüze resim kağıdı ve boya malzemeleri koyun. Aşağıdaki sorunun cevabında düşündükleriniz kağıda aktarın.
– Yaşamınızın bir yol boyunca uzandığını düşünün. Bu yol neye benzerdi?
– Şimdiye kadar yaşamınızda meydana gelmiş önemli olayları gözden geçirin. Yaşamınızda nereye varmak istiyorsunuz?
Resimi bitirdikten sonra üzerine düşünün. Eğer resim çizmek içinizden gelmiyorsa yazarak düşüncelerinizi aktarabilirsiniz. Burada önemli olan ne kadar güzel bir resim olduğu değil sizin yaşadıklarınız sembolize ederek veya olduğu gibi kağıda aktarabilmeniz. Kendinizi çöp adam gibi çizebilirsiniz ama o çöp adamın başından geçenler ve nereye ulaşmak istediğini kağıda eklemeniz önemli. Sadece olumsuzluklara odaklanmak yerine bu zamana kadar geçtiğiniz engelleri, hiç atlatamayacağınızı sanıp artık unuttuğunuzu, üstesinden geldiğinizi hatırlayabilirsiniz.
2. Avantajlarım ve Dezavantajlarım
Güçlü olan, zayıf yanını herkesten iyi bilendir; daha güçlü olan ise zayıf yanına hükmedebilendir
Konfüçyüs
Bir kağıdı iki bölüme ayırıp olumlu ve olumsuz özelliklerinizi sıralayın. Yazdıktan sonra olumsuz özelliklerinizin size bugüne kadar nasıl faydası dokunduğunu yazmaya başlayın.
Örneğin mükemmeliyetçi olmayı olumsuz olarak adlandırdınız ama istediğiniz işi bu özelliğiniz sayesinde aldınız veya bu sayede işlerinizi son dakikaya bırakmıyorsunuz gibi…
Belki de sizin olumsuz sandığınız özelliğiniz hayatınızda sizi ileriye taşıyan, sizin itici gücünüzdür… Özelliğinizi olumsuzluk olarak adlandırmak yerine düzenlemeyi tercih edebilirsiniz. Yani olumsuz olarak adlandırdığınız özelliğinizin işe yarar kısımlarını kullanıp sizi zorladığını düşündüğünüz kısımların üzerine çalışmaya başlayabilirsiniz.
3. Şeçimlerim Benim mi?
Bir insanın görünüşte birtakım özgürce seçtiğini sandığı şeyler, aslında yaşantısındaki deneyimleri tarafından zorunlu kılındığını anlamadan yaptığı seçimlerdir.
Voltaire
Herkesin yaşamına yön veren şeçimleri olmuştur. Hayatına verdiği yön, gittiği veya terk ettiği yol onda iz bıraktığı gibi yol taşlarını da oluşturur. Hayatın bizi savurduğu veya inatla o yola girdiğimiz olur. Bu etkinlikte kalem, kağıt yok. Sadece siz, şeçimleriniz ve duygularınız var.
-Bu zamana kadar yaptığınız şeçimleri düşünün.
-Yaptığınız hangi şeçimler sizi hayatınızda bulunduğunuz noktaya getirdi?
-Sizin bilinçli yaptığınız bir tercihler nedeniyle mi yoksa çevresel etkenler yüzünden mi o noktaya mı savruldunuz?
-Hayatının ipleri kimin elinde?
-Bir karar verirken son karar sizin mi yoksa onay beklediğiniz insanların mı?
-Ben bunu yapsaydım/yapmasaydım dediğiniz şeçimler size ne getirdi?
-Eğer şeçimleriniz size daha önceden film gibi izletilseydi yine aynı şeçimleri yapar mıydınız?
4. Kendimi Sevme/Sevmeme Sebeplerim
Herkesin kendisi hakkında fikirleri vardır. Senin kendin hakkında düşüncelerin neler? Kendini seviyor musun yoksa kafanda soru işareti oluşturan hoşnutsuzlukların var mı?
Çevremiz hakkında her zaman bir fikrimiz varken kendimizi unutabiliyoruz. Özelliklerimizi “Ben böyleyim” diyerek kabul ediyoruz ama bu özelliklerimizi nasıl karakterimizin bir parçası sayıp kabullendiğimizi hiç düşündünüz mü?
Bu etkinlik düşünce üstüne kurulu. Eğer isterseniz deftere yazabilir ya da her özelliği temsil eden sembollerle resim çizebilirsiniz…
-Her şeyden önce kendinizi sevip sevmediğinize karar vermelisiniz.
-Kişiliğinizden, çevrenizden, bedeninizden, hayatınızdan mutlu musunuz? Bunları kategorize etmelisiniz. Eğer sevmiyorsanız bunun sebebi ne?
-Ne olsaydı kendinizi severdiniz?
-Mutlu olmadığınız şeyi değiştirebilir misiniz?
-Durumu değiştiremiyorsanız bunu kabullenmek sizin mutlu olmanızı sağlar mı?
Bu soruların cevabını düşündükten sonra hoşnut olmadığınız cevapları değiştirmek için neler yapabilirsiniz? Aklınıza gelen cevapları planlayın ve uygulamaya başlayın.
5. Ruminasyonları Keşfetme
Ruminasyon, bilişsel geviş getirmektir. Yani sürekli olumsuz durumu, duyguları düşünüp harekete geçmemektir.
Bu etkinliği en son olarak yapmanız gerekmekte. Bütün etkinlikleri yaparken aklınızda hangi olumsuz düşünce engel oldu? “Ben yapamam, yapacak güce sahip değilim, hiçbir zaman bu noktaya ulaşamam” gibi düşünceler sizin zihninizdeki olumsuz sestir. Çocukluk çağınızda veya çevresel faktörlerle öğrendiğiniz bu olumsuz düşünce bir iş üzerindeyken hevesinizi kıran şeydir. Motivasyonunuzu düşürür ve kendinizi sorgulayarak aşağıya çekilmenizi sağlar. Bu düşüncenin tespiti bundan sonra bu düşünceyle baş etmek için önemli bir farkındalık sağlar. “Zincirlerimizden başka kaybedecek neyimiz var?” düşüncesinden önce zincirlere vurulu olduğunuzu anladığınız an bu andır. Siz de zincir etkisi yaratıp, elinizi ayağınızı bağlayan bu düşünceleri keşfederek baş etmek için ilk adımı atabilirsiniz.