Kara delik, yıllardır bilim dünyasının üzerinde durduğu oldukça önemli bir konu. Biz sık sık karşılaşmasak da arka planda kara delikle ilgili oldukça yoğun bir çalışma ve emek var. Tüm bu çalışmaların sonucunu ise Event Horizon Teleskobu sayesinde aldık. İnsanlık olarak kara deliğin tahmini görüntülerinin dışına çıkıp ilk gerçek kara delik görüntüsünü elde ettik. Elbette bu fotoğrafın elde edilmesi hiç kolay değildi. İşte uzun yılların ve büyük bir emeğin sonucu elde edilen kara delik fotoğrafının arkasındaki başarılı kadın: Katie Bouman.
Hepimiz, bilim insanlarının uzun zaman ve emek harcayarak elde ettikleri kara deliğin ilk fotoğrafıyla ilgili oldukça heyecanlıyız
Bu başarının ardındaki önemli isimlerden biri de çalışmada oldukça önemli bir yeri olan 29 yaşındaki Katie Bouman
Katie Bouman, 500 milyon trilyon km uzaklıktaki kara deliğin ilk görüntüsünün elde edilmesini sağlayan algoritmayı geliştiren ve bu algoritmaya en önemli katkıyı sağlayan kişi
Bouman, Indiana’da büyüdü ve 2007’de liseden mezun oldu. Bir lise öğrencisi olarak, Purdue Üniversitesi profesörleri ile görüntüleme araştırması yaptı. İlk olarak 2007’de okuldaki Event Horizon Telescope’u öğrendi. Michigan Üniversitesinde elektrik mühendisliği okudu ve doktora çalışmalarını tamamladığı Massachusetts Institute of Technology’de elektrik mühendisliği dalında yüksek lisans derecesi aldı. Aynı zamanda MIT Haystack Gözlemevi’nin üyesiydi. Bouman, Harvard Üniversitesi’ne Event Horizon Telescope Imaging ekibinde doktora sonrası araştırmacı olarak katıldı. Elektrik mühendisliği ve bilgisayar bilimleri doktorasını 2017 yılında MIT’den aldı.
Bouman’a göre elde edilmesinin imkansız olduğu düşünülen bir görüntü elde edilmişti. Kara delikten elde ettikleri ilk görüntünün heyecanını sosyal medyadan böyle paylaşmıştı
Bouman, Algoritmayı üç yıl önce Massachusetts Teknoloji Enstitüsü’nde (MIT) yüksek lisans öğrencisiyken yazlmaya başladı
Orada, MIT’nin Bilgisayar Bilimi ve Yapay Zeka Laboratuvarı, Harvard-Smithsonian Astrofizik Merkezi ve MIT Haystack Gözlemevi’nden bir ekip tarafından desteklenen projeye önderlik etti
Sekiz birbirine bağlı teleskop kullanılan Event Horizon Teleskobu tarafından yakalanan kara delik görüntüsü, Bouman’ın algoritması tarafından oluşturuldu
5 petabyte veriyi kullanarak elde ettiği ilk fotoğrafın yayınlanmasının ardından Katie Bouman sosyal medyada adeta fenomen haline geldi ve milyonlarca kişi onu tebrik etti
Antarktika’dan Şili’ye çeşitli yerlerde teleskoplar kullanıldığını ve bu işte yaklaşık 200 kişilik bir ekibin olduğunu söyleyen Bouman en az kendi kadar onların da tebriği hak ettiğini söyledi
Her şeyin başladığı tarihse 2016’da yaptığı TEDx konuşmasıydı. Bu konuşmada kara deliğin fotoğrafının elde edilmesi için ihtiyaç duyulan algoritmadan bahsetmişti. 2019 Nisan’da ise hayalleri gerçek oldu…
Videoyu Türkçe altyazı seçeneğiyle izleyebilirsiniz.