Dünyada sınırlar oluştuğundan bu yana toprak kavgaları da yaşanıyor. Hatta milletler topraklar için savaştı, savaşmaya da devam ediyor. Kanada ve Hollanda da bir toprak parçası için savaşan ülkelerden. İki ülke ikisine de 12 mil uzaklıkta bulunan denizin ortasındaki oldukça küçük ve çorak Hans Adası için 30 yıldan fazla süren bir gerilim yaşıyor. Yaşanan bu gerilim, Kanada viskisi ile Danimarka içkisi olan schnapp kavgasına dönüşmüş durumda. Detaylara birlikte bakalım.
Grönland’da bulunan Hans Adası, 1.3 kilometrekarelik bir alana sahip. Her iki ülkeye de eşit mesafede olan adada canlı yaşamıyor
Çorak ve ıssız bir yüzeye sahip olan ada, Hollanda ve Kanada arasında nerdeyse 30 yıldan fazla devam eden bir anlaşmazlığın merkezinde
Danimarka adanın Grönland’in doğal parçası olduğunu bu nedenle de Danimarka’ya bağlanması gerektiğini düşünüyor. Kanada ise adayı Kuzey Amerika’nın devamı olarak görüyor
Bu iki ülke adanın mülkiyeti konusunda 1984’ten beri sık sık karşı karşıya geliyor. Aslında Dünya Atlası’na göre Hans Adası Danimarka’nın özerk bir bölgesi olan Grönland’ı Kanada’dan ayıran 22 mil genişliğindeki Nares Boğazı’nın ortasında yer alıyor
Ancak uluslararası hukuk nedeniyle, tüm ülkeler kıyılarına 12 mil içinde toprak talep etme hakkına sahip. Bu nedenle de Kanada Hans Adası üzerinde hak iddia edebiliyor. 1930 yılından bu yana Birleşmiş Milletler adayla ilgili olarak herhangi bir görüşme yapmadı. 1973 yılında sorunu çözmek için başlatılan diplomatik görüşmelerden ise bir sonuç alınamadı.
1984 yılında ada konusunda iki ülke arasındaki ipler gerildi. O yıl Danimarka Grönland Bakanı adayı ziyaret etti ve bir Danimarka bayrağı dikti. Bayrağın dibine de, bir şişe içkiyle birlikte “Danimarka adasına hoş geldiniz” yazan bir not bıraktı
Kanada ise bu duruma sessiz kalmadı ve Kanadalı askerler adaya çıkarak, hem Kanada bayrağı dikti hem de bir şişe Kanada içkisi bırakarak duruma karşılık verdiler
Bu durum uzun süre devam etti. 2003’te gerçekleşen “Narwhal 04” adlı bir Kanada askeri tatbikatı sonucunda ise daha da alevlendi. Tatbikat Hans Adası’na oldukça yakındı, Danimarkalılar ise bunun bir tehdit olarak gördüler. Ancak Kanada, bu tatbikatın ada konusundaki anlaşmazlıkla bir ilgisi olmadığını öne sürdü.
Anlaşmazlık, Mart 2004’ün sonlarında Kanada basınında yer alan öyküler aracılığıyla popüler hale geldi. Birkaç gün içinde dünyadaki diğer gazetelere yayıldı
Kanada Ulusal Posta gazetesinden Adrian Humphreys, 25 Mart 2004’te “Karda ayak izleri bırakmak ve kuzey egemenliğini öne sürmek için beş yıllık plan” başlıklı bir makale yazdığında Humphreys, Hans Adası hakkındaki anlaşmazlığı kısaca anlattı ve Danimarkalılar bu makaleden sonra adaya savaş gemileri gönderdi.
31 Mart 2004’te ise müzakereler yeniden başladı. Her iki hükümet de anlaşmazlığın uzun süredir devam eden bir konu olduğunu ve bu konuda hiçbir şeyin değişmediğini belirtti
Adaya içki şişeleri bırakarak anlaşmazlıklarını eğlenceli bir dille sürdüren iki ülke, 23 Mayıs 2018’de Hans Adası’nın kaderi de dahil olmak üzere Kanada ile Grönland arasındaki sınırı belirlemek için Ortak Görev Gücü oluşturulduğunu açıkladı
Ancak, Şubat 2019’da Kanadalı jeolog John Robins, Kanada hükümeti tarafından Kanada’nın egemenlik iddiasına yardım etme çabalarının bir parçası olarak Hans Adası için bir maden arama izni aldı. 12 Eylül 2019’da ise Grönland Hükümeti, maden arama izinleri başvurusu için Hans Adası’nın geçici olarak kapatılmasına karar verdi. Bu onay, Kanada Hükümeti ile Danimarka Krallığı arasındaki bir anlaşmaya dayanıyordu. Kanadalı jeolog John Robins, bu nedenle Hans hükümeti için maden arama talebini Kanada hükümeti tarafından askıya aldı. Ancak iki ülke arasında ada konusundaki anlaşmazlık devam ediyor.
Kaynak: 1
