Şu sıralar Netflix’te “Old Enough” isimli bir reality show büyük bir ilgi görüyor. Ancak program, konusu ve katılımcılarının çocuklardan oluşması nedeniyle eleştirilere maruz kalıyor. Japonca ismi Hajimete no Otsukai (İlk Getir-Götür İşim) olan programda yaşları 2-6 arasında değişen çocuklar çeşitli görevleri yerine getiriyor. Örneğin yalnız başlarına sokaklarda yürüyorlar, ilk defa toplu taşımayı kullanıyorlar, elbiseleri kuru temizlemeye götürüyorlar…
Programın ilk bölümünde henüz yürümeyi dahi yeni öğrenen iki yaşındaki Hiroki’nin markete gidip alışveriş yapması izleyicilerde büyük bir şaşkınlık yaratıyor. Trafiğin hızla aktığı caddelerde minik Hiroki elinde sarı bayrağıyla sürücülere “dur” işareti yapıyor. Sevimli Hiroki’yi izlerken birçok kişi hem şaşırıyor hem de küçük çocuklara bu işlerin yaptırılmasının ne kadar doğru olduğunu sorguluyor. Detaylara birlikte bakalım.
Japonya’da çocukların neredeyse tamamı sokaklarda tek başına yürüyerek okula gidiyor ve bu da doğal karşılanıyor
Türkiye’de özellikle ilkokul çağındaki çocukları yalnız görmeye alışık değiliz. Bırakın tek başlarına markete göndermeyi, çocukları okula götürürken dahi ellerini sıkı sıkı tutarız. Ancak Japonya’da yürümeyi yeni öğrenen çocukların bile tek başına dışarı çıkması doğal karşılanıyor.
Tokyo Üniversitesi’nde görev yapan Hironori Kato, ülkedeki yolların çocukların güvenle yürümesine olanak sağlayacak şekilde yapıldığını ve hız limitlerinin düşük tutulduğunu belirtiyor. Aynı zamanda sürücülere mutlaka yayalara yol vermeleri gerektiğinin öğretildiğini ifade ediyor.
Japonya dışındaki bazı izleyiciler, çocukların bu kadar bağımsız ve öz güvenli olmalarına hayran kaldıklarını itiraf ediyorlar
Bazı uzmanlar Japonya’daki çocukların sorumluluk almayı öğrenmelerinin ne kadar önemli olduğuna vurgu yapıyor. New York Times’a röportaj veren Japon çocuk gelişimi uzmanı Toshiyuki Shiomi, “Bu, tipik bir Japon çocuk yetiştirme biçimi ve diğer ülkelere hayret verici gelebilir.” ifadelerini kullandı.
Old Enough isimli programı, çocuk istismarı olarak değerlendirerek programı eleştiren birçok kişi var
Örneğin Avustralyalı çocuk psikoloğu Liz Westrupp, iki yaşındaki bir çocuğun markete yollanmasını çok uç bir örnek olarak değerlendiriyor: “O yaştaki bir çocuğun bir şey ters gittiği bir durumda doğru rotayı tespit edecek zihinsel becerilere sahip olması kesinlikle imkansız.”
Program çekimi sırasında çocuklara görünmeden onların güvenliklerini sağlayan kişiler bulunuyor
Ancak bazı kişiler yapay güvenlik algısı yaratıldığını düşünüyor. Bu program, Japonya’da her yıl iki defa üçer saatlik özel bölümler şeklinde yayınlanıyor. Program öyle bir fenomen haline gelmiş durumdaki %25 gibi inanılmaz bir izlenme oranına sahip.
1977 yılında Yoriko Tsutsui tarafından yazılan ve Miki adlı bir çocuğun maceralarının anlatıldığı öykü kitabı, programın esin kaynağı olmuş. Programın geçmişi ise 30 yıl öncesine dayanıyor. Öyle ki bu sene Japonya’da gösterilen bölümlerdeki bazı ebeveynler, geçmişin çocuk katılımcılarıydı. Bu formatın şimdilerde İngiltere’de de benzer bir versiyonu yapılıyor.
Kaynak: 1
