ListeList
  • Ana Sayfa
  • Gündem
  • ListeList Özel
  • Alışveriş
  • Yaşam
  • Sinema
  • Seyahat
  • Diğer
    • Edebiyat
    • Sağlıklı Yaşam
    • Kadın
    • İş Yaşamı
    • Tiyatro
    • Hayvansever
    • Spor
    • İstanbul
    • Koronavirüs
    • Tarih
    • Müzik
    • Astroloji
    • Ekoloji
    • Tasarım
    • Dizi
    • Oyun
    • Teknoloji – Bilim
    • Yeme – İçme
    • Pürtelaş
    • Testler
    • Video
  • Yazı Gönder
Sonuç bulunamadı
Tüm sonuçları görüntüle
  • Ana Sayfa
  • Gündem
  • ListeList Özel
  • Alışveriş
  • Yaşam
  • Sinema
  • Seyahat
  • Diğer
    • Edebiyat
    • Sağlıklı Yaşam
    • Kadın
    • İş Yaşamı
    • Tiyatro
    • Hayvansever
    • Spor
    • İstanbul
    • Koronavirüs
    • Tarih
    • Müzik
    • Astroloji
    • Ekoloji
    • Tasarım
    • Dizi
    • Oyun
    • Teknoloji – Bilim
    • Yeme – İçme
    • Pürtelaş
    • Testler
    • Video
  • Yazı Gönder
Sonuç bulunamadı
Tüm sonuçları görüntüle
ListeList
Sonuç bulunamadı
Tüm sonuçları görüntüle

Ana sayfa » Tarih » 19 Maddede İşçi Direnişi Tarihi ve 1 Mayıs’ın Oluşumu

19 Maddede İşçi Direnişi Tarihi ve 1 Mayıs’ın Oluşumu

Veysel Dinçer Yazar: Veysel Dinçer
1 Mayıs 2014
Kategori: Tarih
Google Haberler'de ListeList'e Abone OlGoogle Haberler'de ListeList'e Abone Ol
1
Share on FacebookShare on Twitter

Tamam, 1 Mayıs’ın tatilini hepimiz seviyoruz, dinleniyoruz ne güzel. Az buçuk televizyonlardan, gazetelerden kulaktan dolma öğrendiklerimizle tarihe de aşinayız. İyi de geçmişi ne bu 1 Mayıs’ın? Neden 1 Mayıs? Bu günlere gelinceye kadar nasıl bir mücadele verildi?

Hiçbir sermayedar “E tamam çocuklar madem çok istiyorsunuz günde 8 saat çalışın, sigorta da yapayım, tamam lan öğle yemeği de benden olsun” demedi, demiyor, demeyecek. İşte bu liste, o alınteri sınıfının kanlı mücadelesinin, günlük 20 saatlik işgücünü 8 saate kadar düşürme çabasının anlatıldığı işçi direnişi tarihi listesidir. Buyrun, sizi içeriye alalım.

Makine kırma eylemleri: Ludizm

FrameBreaking-makine-kirma
1758 yılında İngiltere’nin Nottingham şehrinde Ned Ludham adlı bir işçinin çorap dokuma tezgâhını parçalamasıyla başladı bu eylem. Daha sonra İngiltere genelinde o kadar yaygınlaştı ki, İngiliz Parlamentosu makineleri kıran herkese ölüm cezası veren bir yasa çıkardı. Ne oldu dersiniz? 18 işçi idam edildi. Ama bu eylemler 19. yüzyılın ikinci yarısına kadar devam etti.

İlk örgütlenmeler

Thomas_Hardy
İlk kez, Londralı bir kunduracı olan Thomas Hardy tarafından 1792′de kurulan İletişim Derneği’nde örgütlendi işçiler. Aynı yıllarda birçok işçi derneği ve kooperatif de kuruldu. Binlerce İngiliz işçi bu dernek ve kooperatiflere üye oldu.

Savaş sonrası ilk gösteriler

George_III_in_Coronation
Fransa ile İngiltere arasında süren savaşın sona ermesi istemiyle 1795′te III. George ve Başkan Pitt’e karşı Londra’da kitlesel işçi gösterileri düzenlendi. İngiliz işçilerin protestoları, Fransız işçileri de etkiledi ve işçi dayanışması sonucu örgütlenme daha da güçlendi. Bu işçilerin oluşturdukları tartışma kulüpleri de bu dönemde ortaya çıktı.

Alman dokuma işçileri ayaklanması

http://youtu.be/lySwTxVXSao
1792-1794 yılları arasında Silezyalı (Prusya’da bir bölge) dokuma işçileri ayaklandı. Bu ayaklanmalar Avrupa’daki işçi derneklerinin ve kulüplerinin birlikte hareket etmesine önemli oranda etkiledi.

İşçi önderleri güç birliği: Elde edilen ilk haklar

Francois-Noel_Babeuf
Blanqui, Babeuf, Carter, Robert Owen, William King, Karl Schapper, Henrich Bauer ve Joseph Mall gibi işçi önderleri tarafından kurulan Eşitler Komplosu, Halkın Dostları Derneği, Yoksullar Kulübü gibi işçi derneklerinin fedakârca çabaları sonucu, işçiler sendikal örgütlenme hakkı elde etti.

İlk büyük kazanım: Fabrika Yasası

fabrika-yasasi
1833′te hükümet, İngiliz işçilerle uzlaşmak zorunda kaldı ve işçiler ilk büyük kazanımlarını elde ederek Fabrika Yasası’nın çıkmasını sağladı. Bu yasayla sahip oldukları haklardan üçü şunlardı:

– 13-18 yaşları arasındaki işçiler 12 saat çalışacak,
– 10 yaşındaki çocukların çalışması yasaklanacak,
– Noel ve Kutsal Cuma tüm çocuklar ve gençler için tüm gün tatil olacak.

Mücadele sürüyor

mucadele-suruyor
Daha sonra çalışma süreleri Chartistlerin de çabalarıyla, 8 Haziran 1847′de 11 saate, 1 Mayıs 1848′den sonra da 10 saate indirildi. Bu uygulama ilk zamanlar sadece tekstil endüstrisi için geçerliyken, 1850′de tüm sektörlerde geçerli hale geldi.

Lyon ayaklanması

June_Rebellion-lyon-ayaklanmasi
Bu arada, 1831 yılında başlayan Lyonlu ipek dokumacıların grevi (Lyon Ayaklanması) sürüyordu. Bu grev, 1834 yılında kanlı bir şekilde bastırıldı.

İşçiler silahlanıyor

Louis_auguste_blanqui
Bunun üzerine, Auguste Blanqui (Halkın Dostları Derneği lideri) ve diğer işçi dernekleri, iktidarı alaşağı etmek için silahlanma yoluna gitti. 12 Mayıs 1839′da bir ayaklanma girişiminde bulundular, fakat bu girişim sonuçsuz kaldı ve Blanqui tutuklandı.

Emekçiler önderlerini uğurluyor

pere lachaise cemetery in the 20th arrondissement, l'univers illustre
Hapiste geçen 36 yıldan sonra yaşamını yitiren Auguste Blanqui’nin olağanüstü bir saygınlığı vardı. Uğrunda mücadele ettiği işçiler de, o gün onu yalnız bırakmadı ve cenazesi en büyük kitlesel gösterilerden biri oldu.

Parlamentoda temsiliyet

great-chartist-demonstration
Chartistler 1840′lı yıllarda parlamentoda temsil hakkını elde etti. 1842′de 3 milyon imza toplandı. Bu imzalar hem işçi hareketinin gücünü gösterdi, hem de parlamentoyu Maden Yasası (1842), ardından da Tarım İşçileri Yasası’nı (1846) kabul etmek zorunda bıraktı. (Bu hakların kazanılmasında Silezyalı dokuma işçilerinin ayaklanmasının da etkisi vardır.)

Sakallı amca ve arkadaşı

Communist-manifesto-2
Marx ve Engels, Komünist Manifesto’yu kaleme aldı. Manifesto, Fransa’da devrimin patlak vermesinden hemen önce, Şubat 1848′de deklare edildi.

Avrupa ayakta

Horace_Vernet-Barricade_rue_Soufflot
1848 yılı İtalya, Polonya, Fransa, Almanya, Avusturya-Macaristan ve Romanya’da işçi ayaklanmalarının ortaya çıktığı bir yıl olur. Fakat ayaklanmalar, muktedirler tarafından kanlı bir şekilde bastırıldı.

I. Enternasyonal

1-enternasyonel
Yenilgi mücadelenin bittiği anlamına gelmiyordu elbette. 1864′te Uluslararası Emekçiler Birliği de denilen I. Enternasyonal kuruldu. Bu oluşum temel olarak, grev, uluslararası işçi dayanışması, sendikal hareket gibi konuları ele aldı. 1876’da kendini feshetti.

Paris Komünü

I. Enternasyonal ile güçlenen Avrupa işçi hareketi, 1871 yılında, adalet-eşitlik-özgürlük talepleriyle Paris sokaklarını kuşattı. Bu kuşatma, işçilerin öncülüğündeki ilk komünal devrimdi. 18 Mart’ta işçilerin/köylülerin olağanüstü çabalarıyla kurulan Paris Komünü 72 gün ayakta kalabildi. 28 Mayıs’ta son barikatın da düşmesiyle bu kısa iktidar sona erdi. Meraklısına şu belgeseli de öneririz.

İdamlar ve sonrası

execution-of-workers
Komünün yıkılmasından sonra dört işçi önderi idam edildi. Bu idamlar Amerika ve Kanada’da 400 bin işçinin ayaklanmasına sebep oldu ve kitlesel gösteriler yeniden başladı. Bu gösteriler tüm baskı ve saldırılara rağmen 1889 yılına kadar devam etti.

Haymarket Olayı

haymarket-olayi-2
Buna, “1 Mayıs’ı 1 Mayıs yapan olay” desek yanlış olmaz. İşçiler, 1 Mayıs 1886’da Amerika İşçi Sendikaları Konfederasyonu’nun önderliğinde, çalışma saatlerinin 8 saate indirilmesi için iş bırakma eylemlerine başladı. Chicago’da yapılan gösterilere 100 binlerce işçi katıldı. Kentucky-Louisville’de de binlerce beyaz ve siyah işçi yan yana yürüdü. Bu eylemin en güzel ve özel tarafı da buydu zaten. Direniş artık ayrımcılığa da karşıydı.

1 Mayıs’ta başlayan bu direnişe McCormick adlı bir fabrika sahibinin işten attığı işçiler de katıldı. McCormick “grev kırıcılarını” işçilerin üzerine yollayınca çatışmalar çıktı ve polisler işçilere ateş açtı. 4 işçi öldü, onlarca işçi de yaralandı. Ertesi gün işçiler Chicago’da bu olayı protesto etmek için Haymarket Meydanı’nda bir miting düzenledi. Miting sona ermek üzereyken, provakatörler tarafından polislerin üzerine atılan bomba nedeniyle 7 polis öldü, onlarca polis de yaralandı. Bu olaydan sorumlu tutulan 7 işçi idam cezasına çarptırıldı. Bu işçilerden 2’sinin cezası ömür boyu hapis cezasına çevrildi. Bu işçilerden 1’i hapiste intihar etti, diğer 4’ü ise asılarak idam edildi.

II. Enternasyonal ve 1 Mayıs

1904-amsterdam-congress
1889′da Paris’te II. Enternasyonal kuruldu. Bu oluşumun en önemli kazanımlarından biri sekiz saatlik iş gününü elde etmesidir. Birlik ayrıca, idam edilen işçi önderleri, Amerika’daki kitlesel gösterilerde yaşamını yitiren işçiler ve mücadelenin sürmesi için, 1 Mayıs’ı emekçilerin uluslararası birlik, mücadele ve dayanışma günü olarak ilan etti. 1890 yılının mayıs ayından bu yana 1 Mayıs Dünya Emekçiler Günü olarak kutlanır. Fotoğraftaki kişilerin kimler olduğunu merak edenleri şu tarafa alalım.

II. Enternasyonal ve 8 Mart

Frauentag_1914_Heraus_mit_dem_Frauenwahlrecht-1514
Birlik, 1910 yılında 8 Mart’ı da Dünya Emekçi Kadınlar Günü ilan etti. (Ama elbette bu, başka bir listenin konusudur.)

Paylaş109TweetleGönder
Veysel Dinçer

Veysel Dinçer

İleri
1 Mayıs 2014’ten Objektiflere Yansıyan 43 İbretlik Kare

1 Mayıs 2014'ten Objektiflere Yansıyan 43 İbretlik Kare

Yorum yapabilmek için bir ListeList hesabınız olması gerekmektedir. Aşağıdaki bağlantı ile hemen bir hesap oluşturabilirsiniz.

Listelist'e üye ol

Lütfen tartışmaya katılmak için giriş yapın

İlgili İçerikler

Raelizm: Dünyadaki İnsanların Uzaylılar Tarafından Yaratıldığını İddia Eden Din
ListeList Özel

Raelizm: Dünyadaki İnsanların Uzaylılar Tarafından Yaratıldığını İddia Eden Din

Bilim İnsanları Açıklıyor! Bulutlar Neden Beyaz Renktir?
Teknoloji - Bilim

Bilim İnsanları Açıklıyor! Bulutlar Neden Beyaz Renktir?

Bir Vatandaş Hayatını Kaybetti: Balıkesir’de Gerçekleşen 6,1 Büyüklüğündeki Deprem Hakkında Neler Biliniyor?
Gündem

Bir Vatandaş Hayatını Kaybetti: Balıkesir’de Gerçekleşen 6,1 Büyüklüğündeki Deprem Hakkında Neler Biliniyor?

Misokinezi: Sıradan Hareketlerden Nefret Edercesine Rahatsız Olma Durumu
Sağlıklı Yaşam

Misokinezi: Sıradan Hareketlerden Nefret Edercesine Rahatsız Olma Durumu

Haftalık Burç Yorumları: 11-17 Ağustos Haftasında Sizi Neler Bekliyor?
Astroloji

Haftalık Burç Yorumları: 11-17 Ağustos Haftasında Sizi Neler Bekliyor?

Bir Şarkının Gün Boyunca Dile Dolanmasıyla Ortaya Çıkan “Earworm” Nedir? Nasıl Geçer?
ListeList Özel

Bir Şarkının Gün Boyunca Dile Dolanmasıyla Ortaya Çıkan “Earworm” Nedir? Nasıl Geçer?

Ekranların Sessiz Kahramanları: Herkesin Tanıdığı Ama İsmini Bilmediği Türk Oyuncular
Sinema

Ekranların Sessiz Kahramanları: Herkesin Tanıdığı Ama İsmini Bilmediği Türk Oyuncular

Penis Hakkında Muhtemelen Daha Önce Duymadığınız 8 Bilimsel Gerçek
Sağlıklı Yaşam

Penis Hakkında Muhtemelen Daha Önce Duymadığınız 8 Bilimsel Gerçek

Matruşka Gibi! Bir Adanın İçindeki Gölün İçindeki Adanın İçindeki Gölde Yer Alan Vulcan Point Adası
Seyahat

Matruşka Gibi! Bir Adanın İçindeki Gölün İçindeki Adanın İçindeki Gölde Yer Alan Vulcan Point Adası

Kadim Zamanların Bilgi Tapınakları: Antik Dönemlerde Kurulan En Önemli 8 Kütüphane
Tarih

Kadim Zamanların Bilgi Tapınakları: Antik Dönemlerde Kurulan En Önemli 8 Kütüphane

Hava Durumunu Kontrol Etmek Mümkün Mü? Bulut Tohumlama Hakkında Bilmeniz Gereken 6 Şey
Teknoloji - Bilim

Hava Durumunu Kontrol Etmek Mümkün Mü? Bulut Tohumlama Hakkında Bilmeniz Gereken 6 Şey

Addams Ailesi Hayranları Buraya! Burcunuza Göre Hangi Wednesday Karakterisiniz?
Astroloji

Addams Ailesi Hayranları Buraya! Burcunuza Göre Hangi Wednesday Karakterisiniz?

Kendi Döneminin Çehresini Değiştiren Tarihin En Ünlü 20 Kadın Lideri
Kadın

Kendi Döneminin Çehresini Değiştiren Tarihin En Ünlü 20 Kadın Lideri

Okurken Keyfinizi Yerine Getirecek Haftanın En Komik Tweetleri
ListeList Özel

Okurken Keyfinizi Yerine Getirecek Haftanın En Komik Tweetleri

Filenin Sultanları 2025 FIVB Dünya Kadınlar Voleybol Şampiyonası Maç Programı
Gündem

Filenin Sultanları 2025 FIVB Dünya Kadınlar Voleybol Şampiyonası Maç Programı

Sessiz Bir Gece Uykusu Mümkün! Horlamayı Durdurmak İçin Denemeniz Gereken 9 Şey
Sağlıklı Yaşam

Sessiz Bir Gece Uykusu Mümkün! Horlamayı Durdurmak İçin Denemeniz Gereken 9 Şey

Tartarya: Dünyanın Dört Bir Yanındaki Görkemli Yapıları İnşa Ettiği İddia Edilen Uygarlık
Tarih

Tartarya: Dünyanın Dört Bir Yanındaki Görkemli Yapıları İnşa Ettiği İddia Edilen Uygarlık

Görünce Sarılmak İsteyeceksiniz! Japonya’nın Hokkaido Adası’na Özgü 7 Sevimli Hayvan
Hayvansever

Görünce Sarılmak İsteyeceksiniz! Japonya’nın Hokkaido Adası’na Özgü 7 Sevimli Hayvan

Mikrodalga Fırından Aynalara: Wi-Fi Sinyalinizi Bozabilecek 7 Eşya
Teknoloji - Bilim

Mikrodalga Fırından Aynalara: Wi-Fi Sinyalinizi Bozabilecek 7 Eşya

Kadınlar Ne İster Diye Merak Eden Erkeklerin Bilmesi Gereken 19 Şey
Kadın

Kadınlar Ne İster Diye Merak Eden Erkeklerin Bilmesi Gereken 19 Şey

İnsan Bedeni, Hastalıklar Ve Bilimin Karanlık Yüzüne “Işık Tutan” Tartışmalı Mütter Müzesi
Seyahat

İnsan Bedeni, Hastalıklar Ve Bilimin Karanlık Yüzüne “Işık Tutan” Tartışmalı Mütter Müzesi

Toplanın Açıklıyoruz! Burcunuza Göre Hangi Klasik Tablosunuz?
Astroloji

Toplanın Açıklıyoruz! Burcunuza Göre Hangi Klasik Tablosunuz?

1 Temmuz 2025
Sivilcelere Elveda! Daha Sağlıklı Bir Cilt Görünümü İçin 6 Doğal Yöntem
Sağlıklı Yaşam

Sivilcelere Elveda! Daha Sağlıklı Bir Cilt Görünümü İçin 6 Doğal Yöntem

16 Kasım 2021
Evde İngilizce öğrenmek
ListeList Özel

Evde İngilizcenizi Geliştirmek İçin Yapabileceğiniz 12 Şey

2 Ocak 2021
Eski Türkçe Kelimeler: Kulağa Hoş Gelen ve Az Bilinen 53 Kelime
Edebiyat

Eski Türkçe Kelimeler: Kulağa Hoş Gelen ve Az Bilinen 53 Kelime

25 Şubat 2021
Raelizm: Dünyadaki İnsanların Uzaylılar Tarafından Yaratıldığını İddia Eden Din
ListeList Özel

Raelizm: Dünyadaki İnsanların Uzaylılar Tarafından Yaratıldığını İddia Eden Din

11 Ağustos 2025
Bilim İnsanları Açıklıyor! Bulutlar Neden Beyaz Renktir?
Teknoloji - Bilim

Bilim İnsanları Açıklıyor! Bulutlar Neden Beyaz Renktir?

11 Ağustos 2025
Bir Vatandaş Hayatını Kaybetti: Balıkesir’de Gerçekleşen 6,1 Büyüklüğündeki Deprem Hakkında Neler Biliniyor?
Gündem

Bir Vatandaş Hayatını Kaybetti: Balıkesir’de Gerçekleşen 6,1 Büyüklüğündeki Deprem Hakkında Neler Biliniyor?

11 Ağustos 2025
Misokinezi: Sıradan Hareketlerden Nefret Edercesine Rahatsız Olma Durumu
Sağlıklı Yaşam

Misokinezi: Sıradan Hareketlerden Nefret Edercesine Rahatsız Olma Durumu

11 Ağustos 2025
Haftalık Burç Yorumları: 11-17 Ağustos Haftasında Sizi Neler Bekliyor?
Astroloji

Haftalık Burç Yorumları: 11-17 Ağustos Haftasında Sizi Neler Bekliyor?

10 Ağustos 2025
Bir Şarkının Gün Boyunca Dile Dolanmasıyla Ortaya Çıkan “Earworm” Nedir? Nasıl Geçer?
ListeList Özel

Bir Şarkının Gün Boyunca Dile Dolanmasıyla Ortaya Çıkan “Earworm” Nedir? Nasıl Geçer?

10 Ağustos 2025
Kokusuyla Hafızalara Kazınan 16 Erkek Parfümü Önerisi
Alışveriş

Kokusuyla Hafızalara Kazınan 16 Erkek Parfümü Önerisi

10 Şubat 2024
Evde Canı Sıkılanlara Birbirinden Keyifli 18 Hobi ve Aktivite
Alışveriş

Evde Canı Sıkılanlara Birbirinden Keyifli 18 Hobi ve Aktivite

25 Mart 2020
Evde Hijyen Sağlamanın En Pratik Yolu: Buharlı Temizleyiciler
Alışveriş

Evde Hijyen Sağlamanın En Pratik Yolu: Buharlı Temizleyiciler

10 Nisan 2020

Sosyal Medya'da ListeList

  • Hakkımızda
  • Künye
  • Gizlilik Politikası
  • Muvafakatname
  • Yazı Gönder
  • Reklam
  • İletişim

© 2021 ListeList - Yeni Nesil Medya Platformu

Welcome Back!

Login to your account below

Forgotten Password? Sign Up

Create New Account!

Fill the forms bellow to register

All fields are required. Log In

Retrieve your password

Please enter your username or email address to reset your password.

Log In

Add New Playlist

Sonuç bulunamadı
Tüm sonuçları görüntüle
  • Ana Sayfa
  • Gündem
  • ListeList Özel
  • Alışveriş
  • Yaşam
  • Sinema
  • Seyahat
  • Diğer
    • Edebiyat
    • Sağlıklı Yaşam
    • Kadın
    • İş Yaşamı
    • Tiyatro
    • Hayvansever
    • Spor
    • İstanbul
    • Koronavirüs
    • Tarih
    • Müzik
    • Astroloji
    • Ekoloji
    • Tasarım
    • Dizi
    • Oyun
    • Teknoloji – Bilim
    • Yeme – İçme
    • Pürtelaş
    • Testler
    • Video
  • Yazı Gönder

© 2021 ListeList - Yeni Nesil Medya Platformu