ListeList
  • Ana Sayfa
  • Gündem
  • ListeList Özel
  • Alışveriş
  • Koronavirüs
  • Sinema
  • Kadın
  • Diğer
    • Edebiyat
    • Sağlıklı Yaşam
    • Seyahat
    • İş Yaşamı
    • Tiyatro
    • Hayvansever
    • Spor
    • İstanbul
    • Tarih
    • Müzik
    • Astroloji
    • +18
    • Ekoloji
    • Tasarım
    • Dizi
    • Teknoloji – Bilim
    • Yeme – İçme
    • Pürtelaş
    • Testler
    • Video
Sonuç bulunamadı
Tüm sonuçları görüntüle
  • Ana Sayfa
  • Gündem
  • ListeList Özel
  • Alışveriş
  • Koronavirüs
  • Sinema
  • Kadın
  • Diğer
    • Edebiyat
    • Sağlıklı Yaşam
    • Seyahat
    • İş Yaşamı
    • Tiyatro
    • Hayvansever
    • Spor
    • İstanbul
    • Tarih
    • Müzik
    • Astroloji
    • +18
    • Ekoloji
    • Tasarım
    • Dizi
    • Teknoloji – Bilim
    • Yeme – İçme
    • Pürtelaş
    • Testler
    • Video
Sonuç bulunamadı
Tüm sonuçları görüntüle
ListeList
Sonuç bulunamadı
Tüm sonuçları görüntüle

Ana sayfa » Edebiyat » Homo Sapiens: İnsan Türünün Kısa Bir Tarihi’nden 11 Rahatsız Edici Alıntı

Homo Sapiens: İnsan Türünün Kısa Bir Tarihi’nden 11 Rahatsız Edici Alıntı

Gülşah Özgen Yazar: Gülşah Özgen
11 Kasım 2016
Kategori: Edebiyat, Tarih
Google Haberler'de ListeList'e Abone Ol
0
Homo Sapiens: İnsan Türünün Kısa Bir Tarihi’nden 11 Rahatsız Edici Alıntı
Share on FacebookShare on Twitter

“Hayvanlardan Tanrılara” kitabının yazarı, Yuval Noah Harari, insan bilimleri ve tarih konusunda uzmanlığa sahip bir akademisyen. Türkçeye çevrilen ilk kitabı “Homo Sapiens: İnsan Türünün Kısa Bir Tarihi”nin her cümlesi çarpıcı, nihai sorulara birer cevap. Aslında biraz da rahatsız edici. Ama diğer yandan da hislerin kelimelere dönüşmüş hali diyebiliriz. Jared Diamond, James Gleick, Matt Ridley ve Robert Wright’ın eserlerine aşina, evrimin ve modern hayatın sorularını merak edenler için buluştuğumuz nokta tam da burası.

Ama bahsettiğimiz konu sadece bir ‘kaynak’ değil. Mesela, sizin şaşkın gözlerinizle göz göze gelip, cevapların tatminliğini yaşadığınızı görebiliyor. Cümlelerinin her biri birer tirada dönüşürken, geçmişi günümüze uyarlayıp örneklendirme yaparak her şeyi açıklamak istiyor. Homo Sapiens’i biz insanların ataları olarak tanımlamış 76 doğumlu, Filistinli yazar. İnsanların hayvanlardan farkını, nasıl dünyaya hükmedebildiğimizi, paranın değeri gibi kurgusal boyuta getirdiğimiz inançlarımızı basit bir dilde anlatmak istemiş.

İnanışlar, izm’ler, millet, yasa ve yazarın söylemleri bir filozofun sözünü anımsatır: “Keder ile hiçlik arasında bir seçim yapacak olsam, ben kederi seçerdim.” Yani, siz arzu ettiğiniz tüm deneyimlere sunacak bir makineye bağlı olsanız ve bunu bilmiyor olsaydınız, gerçek hayatta yaşayacağınız deneyimlere tercih eder miydiniz?

İyi okumalar…

1. “Aramızdaki fark bireysel seviyede değil, toplumsal seviyededir, Homo sapiens’in yani bizim dünyaya hükmedebilme sebebimiz uyumlu şekilde ortaklık kurabilmemizdendir.”

yuval-noah
“Bunu insan türü dışında açıklayalım; arıların tek düze işbirliğinde bahsederken herhangi bir olay karşısında savunma olarak, kraliçe arıyı idam edip komünist işçi sınıfı arılar ve sosyal bir toplum oluşturmasını bekleyebilir miyiz?”

2. “Evrende hiçbir tanrı, millet, para, insan hakkı, yasa ve adalet insanların ortak hayal gücü dışında var olmaz. Ne demek bu? Uyduruyoruz! Her şey tamamen bizim hayal gücümüzle var oluyor.”

homo-sapiens
Yani, nesnel olmayan, gerçekliğin dışında hatta ‘uydurduğumuz hikayeler’ olarak yaklaştığı bu kavramları öylesine benimsediğimiz, bağlandığımız ve en önemlisi inandığımız için yazarın kışkırtıcı açıklamaları yerinizde oturmayı zorlaştırıyor. Yine nesnel gerçekliği bulunmayan para için yaptığı çıkarımları/tanımlamaları günümüze uyarlıyor.

3. “İnsanlar neden paraya inandı? Cevabı çok basit. Çünkü komşum inanıyordu. En önemlisi kralım da buna inanıyordu.”

yuval-noah-2
İnsanların ortak hayal gücüne dayanan zihinsel devrimden biriydi. Kurgusallaştırılan bu değerin ortak paydada birleşip, birbirini tanımayan insanların bile güveneceği tek sistem para sayesinde olduğudur.

4. “Biyolojik açıdan her şeyi yapabiliyorken kurgusal kültürün oluşumuyla bu durum kısıtlanır.”

yuval-noah-ted
“Hindu inanışının temelinde -günümüzdeki bir çok inanış gibi- temizlik ve kirlilik yatar. Öyle ki bu inanış, kirli olan her şey kötü temiz olan her şey güzel anlatımıyla basitçe açıklanır. Siyahileri beyazlardan ayıran tek şey dış görünüşü olmasına rağmen ‘kirli’ temsilini onlar üstlenir, beyazlar ise ‘temiz’i temsil ederken sadece bu tesadüfi çıkarım sayesinde hiyerarşinin üst kademesinde yerini alır.” Yazar buna kısır döngü demiş. Bu farklılıklar erkek-kadın ilişkisinde de bir geçiş olarak görüyor.

5. “Dünyanın dört bir yanındaki insanlar Fransız Devrimi’nden bu yana eşitlik ve bireysel özgürlüğü temel değerler olarak görmeye başladılar, ki bu değerler aslında birbiriyle çelişir.”

yuval-noah-6
Günümüzde Amerika politikası da bu çelişkiyle işliyor ve örnek şu; fakirlere, yardıma muhtaç insanlara yapılan yardım vergilerimizle ödenirken bunu neden okula gönderdiğimiz çocuklar için harcayamıyoruz? Bu da paramı istediğim gibi harcayamamama neden olur ve çelişkinin doğduğu yer tam da burasıdır.

6. “Para sayesinde birbirini hiç tanımayan ve güvenmeyen insanlar etkin işbirlikleri yapabilirler.”

yuval-noah-8
Para, insanlar tarafından yaratılmış ve neredeyse tüm kültürel farkları aşabilen tek güven sistemidir, ayrıca din, cinsiyet, ırk, yaş ve cinsel yönelim üzerinden ayrımcılık da yapmaz.

7. “Para dışında ayrımcılık, anlaşmazlık ve nifak kaynağı olarak görülen dindir. İnsanlığı para ve imparatorluklarla birlikte en iyi birleştiren üçüncü şey olarak sayılabilir.”

yuval-noa
Din, insanüstü düzene olana inanca dayanan bir insani değerler ve normlar sistemi olarak tanımlanabilir. Mesela futbolun bir din olmadığını açıklayacaksak, -istek ya da uzlaşılardan bağımsız bir düzen dediğimiz için- pek çok kuralına, usulüne ve hatta bazen tuhaf ritüellere karşın herkes insanların futbolu icat ettiğini bilir. FIFA isterse kaleyi büyütebileceğini ya da ofsaytı da kaldırabileceğini bilir.

8. “İnsanlar yıllar boyunca aşkı bulmak isterler ama bulduklarında da nadiren hoşnut olurlar. Bazıları partnerlerinin kendilerini bırakacağından endişe eder, bazıları da razı olduklarından daha iyisini bulabileceğini bilirler.”

yu-no
Bu yüzden de insan hep doyumsuz ve huzursuzdur. Öte yandan bu istenilen şeyleri başaran insanları tanımışızdır.

9. “Gautuma’ya yani ‘aydınlaşmış kişi’ ve Budist geleneğine göre, arzular acı çekmeye sebep olur, acı çekmekten tamamen kurtulmanın tek yolu da arzu duymaktan tamamen kurtulmaktır.”

sid-gua
Siddharta Gautuma, MÖ 500 yılları civarında, Himalaya krallığının tek varisiydi. 29 yaşında evden kaçtığında aradığı ‘acılardan’ kurtulmaktı. Özgürleşmekti. Tatmin olmaktı. Bunu, ‘Acı vardır, acıdan nasıl kaçabilirim.’ ile zihnin eğitilebileceğini bilmiştir.

10. “Ama budizm ve diğer modernite öncesi dinler de tanrıya ibadet etmekten asla tamamen kurtulamadılar. Hatta Nirvanaya ulaşamadıkları gibi büyük bölümü dünyevi başarıların peşinde koşarak geçirdiler.”

budizm-budist
Bunlar, acı çekmekten tamamen kurtulma becerisine sahip olmasına rağmen hâlâ bu sefalet döngüsünden çıkamamış sayısız insana yardımcı olmak için bu özgürleşme hamlesinden vazgeçen varlıklardı.

11. “Tarihin altın kurallarından biri, geriye dönüp bakınca bariz olarak görünen şeyin olay esnasında son derece belirsiz olmasıdır.”

President-Barack-Obama
Bu, günümüzde de aynıdır. Küresel ekonomik krizden çıktık mı, yoksa daha kötüsü mü gelecek? Çin süper bir güç olana de büyüyecek mi? ABD hegemonyasını kaybedecek mi? Bütün bu durumlar için çok güçlü argümanlar geliştirebilir ama asla emin olamayız.

Paylaş229TweetleGönder
Gülşah Özgen

Gülşah Özgen

İleri
Bas Pedalı Bak Gökyüzüne: İstanbul’un En İyi 11 Bisiklet Topluluğu

Bas Pedalı Bak Gökyüzüne: İstanbul'un En İyi 11 Bisiklet Topluluğu

Yorum yapabilmek için bir ListeList hesabınız olması gerekmektedir. Aşağıdaki bağlantı ile hemen bir hesap oluşturabilirsiniz.

Listelist'e üye ol

İlgili İçerikler

Black Dahlia
ListeList Özel

Hollywood’un En Korkunç Cinayeti: Black Dahlia ve Kan Donduran Ölümü

Birbirlerine Duydukları Sevgileri ve Verdikleri Mücadeleleriyle Dünyayı Değiştiren 7 Çift
Tarih

Birbirlerine Duydukları Sevgileri ve Verdikleri Mücadeleleriyle Dünyayı Değiştiren 7 Çift

Chloé – Signature Parfüm İncelemesi ve Kullanıcı Yorumları
Alışveriş

Chloé – Signature Parfüm İncelemesi ve Kullanıcı Yorumları

Black Dahlia
ListeList Özel

Hollywood’un En Korkunç Cinayeti: Black Dahlia ve Kan Donduran Ölümü

14 Nisan 2021
Birbirlerine Duydukları Sevgileri ve Verdikleri Mücadeleleriyle Dünyayı Değiştiren 7 Çift
Tarih

Birbirlerine Duydukları Sevgileri ve Verdikleri Mücadeleleriyle Dünyayı Değiştiren 7 Çift

14 Nisan 2021
Chloé – Signature Parfüm İncelemesi ve Kullanıcı Yorumları
Alışveriş

Chloé – Signature Parfüm İncelemesi ve Kullanıcı Yorumları

14 Nisan 2021
Oruç Tutmanın Sağlığa Etkileri: Oruç Tuttuğunuzda Vücudunuzda Neler Olur?
Gündem

Oruç Tutmanın Sağlığa Etkileri: Oruç Tuttuğunuzda Vücudunuzda Neler Olur?

14 Nisan 2021
Popüler Çizgi Karakterleri Gerçek Birer İnsan Gibi Resmeden Başarılı Sanatçı: Darky Artist
Sinema

Popüler Çizgi Karakterleri Gerçek Birer İnsan Gibi Resmeden Başarılı Sanatçı: Darky Artist

14 Nisan 2021
Faydaları Saymakla Bitmeyen Kiraz Sapı Çayı Ve En İyi Kiraz Sapı Çayları
Alışveriş

Faydaları Saymakla Bitmeyen Kiraz Sapı Çayı Ve En İyi Kiraz Sapı Çayları

14 Nisan 2021
Yürürken Yaptığımız ve Sağlığımıza Zarar Veren 9 Kritik Hata
Sağlıklı Yaşam

Yürürken Yaptığımız ve Sağlığımıza Zarar Veren 9 Kritik Hata

14 Nisan 2021
Kükreyen Yirmiler: Amerika’nın En Görkemli Dönemi Hakkında Bilmeniz Gerekenler
Tarih

Kükreyen Yirmiler: Amerika’nın En Görkemli Dönemi Hakkında Bilmeniz Gerekenler

13 Nisan 2021
Don Kişot’tan Ayı Louis’e: Hiçbir Zaman Yayınlanmamış 13 Disney Filmi
Disney Filmleri

Don Kişot’tan Ayı Louis’e: Hiçbir Zaman Yayınlanmamış 13 Disney Filmi

13 Nisan 2021
Büyük Buhran’dan Günümüze: Popüler Kelime Oyunu Scrabble Nasıl Ortaya Çıktı?
Gündem

Büyük Buhran’dan Günümüze: Popüler Kelime Oyunu Scrabble Nasıl Ortaya Çıktı?

13 Nisan 2021
İngiltere’ye Vize Sağlayan Ankara Anlaşması Nedir? Şartları Nelerdir? Ne Zaman Bitecek?
ListeList Özel

İngiltere’ye Vize Sağlayan Ankara Anlaşması Nedir? Şartları Nelerdir? Ne Zaman Bitecek?

7 Ekim 2020
Evde Hijyen Sağlamanın En Pratik Yolu: Buharlı Temizleyiciler
Alışveriş

Evde Hijyen Sağlamanın En Pratik Yolu: Buharlı Temizleyiciler

10 Nisan 2020
Oyunlardan Uygulamalara: Çocuklara Evde İngilizce Öğretmenin 7 Etkili Yolu
Gündem

Oyunlardan Uygulamalara: Çocuklara Evde İngilizce Öğretmenin 7 Etkili Yolu

9 Nisan 2020
Ruhunuzu Dinlendirin: Mandala Çizimi ve En İyi Mandala Boyama Kitapları
Alışveriş

Ruhunuzu Dinlendirin: Mandala Çizimi ve En İyi Mandala Boyama Kitapları

8 Nisan 2020
Kendi Saçını Kesmek İsteyen Erkeklere: Evde Saç Kesim Rehberi
ListeList Özel

Kendi Saçını Kesmek İsteyen Erkeklere: Evde Saç Kesim Rehberi

8 Nisan 2020
Evde Canı Sıkılanlara Birbirinden Keyifli 18 Hobi ve Aktivite
Alışveriş

Evde Canı Sıkılanlara Birbirinden Keyifli 18 Hobi ve Aktivite

25 Mart 2020
Evde Verimli Vakit Geçirmek İçin Faydalanabileceğiniz 16 Online Eğitim Platformu
ListeList Özel

Evde Verimli Vakit Geçirmek İçin Faydalanabileceğiniz 16 Online Eğitim Platformu

16 Mart 2020
Tablet Fiyatları: En İyi Tabletler Hangileri? Çok Satan 7 Tablet Modeli ve Özellikleri
Alışveriş

Tablet Fiyatları: En İyi Tabletler Hangileri? Çok Satan 7 Tablet Modeli ve Özellikleri

15 Mart 2020
Hayat Yarışında Çocuğunuzu Bir Adım Öne Geçirecek Faydalı Uygulamalar
Teknoloji - Bilim

Hayat Yarışında Çocuğunuzu Bir Adım Öne Geçirecek Faydalı Uygulamalar

28 Eylül 2019
Kokusuyla Hafızalara Kazınan 15 Erkek Parfümü
Alışveriş

Kokusuyla Hafızalara Kazınan 15 Erkek Parfümü

8 Haziran 2019
Tuzsuz Şampuan Ne İşe Yarar? Tuzsuz Şampuanı Neden Tercih Etmeliyiz?
Sağlıklı Yaşam

Tuzsuz Şampuan Ne İşe Yarar? Tuzsuz Şampuanı Neden Tercih Etmeliyiz?

10 Nisan 2019
“Çocuğum Tablet Başından Kalkmıyor” Diyenlere 8 Alanda 40 Etkinlik Önerisi
Gündem

“Çocuğum Tablet Başından Kalkmıyor” Diyenlere 8 Alanda 40 Etkinlik Önerisi

9 Nisan 2019
  • Hakkımızda
  • Gizlilik Politikası
  • Muvafakatname
  • Yazı Gönder
  • Reklam
  • İletişim

© 2021 ListeList - Yeni Nesil Medya Platformu

Sonuç bulunamadı
Tüm sonuçları görüntüle
  • Ana Sayfa
  • Gündem
  • ListeList Özel
  • Alışveriş
  • Koronavirüs
  • Sinema
  • Kadın
  • Diğer
    • Edebiyat
    • Sağlıklı Yaşam
    • Seyahat
    • İş Yaşamı
    • Tiyatro
    • Hayvansever
    • Spor
    • İstanbul
    • Tarih
    • Müzik
    • Astroloji
    • +18
    • Ekoloji
    • Tasarım
    • Dizi
    • Teknoloji – Bilim
    • Yeme – İçme
    • Pürtelaş
    • Testler
    • Video

© 2021 ListeList - Yeni Nesil Medya Platformu

Oturum süresi doldu

Lütfen tekrar giriş yapın. Giriş sayfası yeni bir pencerede açılacaktır. Giriş yaptıktan sonra pencereyi kapatıp bu sayfaya dönebilirsiniz.

>

ListeList'ten en iyi şekilde faydalanabilmeniz için çerezler (cookies) kullanmaktayız.

Daha fazla bilgi ve hangi çerezleri kabul edip etmeyeceğinizi öğrenmek için ayarlara bir göz atabilirsiniz.

ListeList
Gizlilik

ListeList'ten en iyi şekilde faydalanabilmeniz için çerezler (cookies) kullanmaktayız. Çerez bilgileri tarayıcınızda saklanmaktadır ve takip eden ziyaretlerinizde siz olduğunuzu bilebilmek, sitenin hangi alanlarını ilgi çekici bulduğunuzu incelemek gibi amaçlarla kullanılmaktadır.

Kullanılması gerekli çerezler

Kullanılması gerekli çerezler tercihlerinizi saklamak ve buna uygun hizmet verebilmek adına her zaman etkin durumdadır.

Eğer bu çerezi kapatırsanız, bu ekranda yapmış olduğunuz tercihleri de saklayamayız. Bu da siteye ger gelişinizde çerezleri etkinleştirip etkinleştirmeme işlemini tekrar yapmanız gerektiği anlamına geliyor.