ListeList
  • Ana Sayfa
  • Gündem
  • ListeList Özel
  • Alışveriş
  • Yaşam
  • Sinema
  • Seyahat
  • Diğer
    • Edebiyat
    • Sağlıklı Yaşam
    • Kadın
    • İş Yaşamı
    • Tiyatro
    • Hayvansever
    • Spor
    • İstanbul
    • Koronavirüs
    • Tarih
    • Müzik
    • Astroloji
    • Ekoloji
    • Tasarım
    • Dizi
    • Oyun
    • Teknoloji – Bilim
    • Yeme – İçme
    • Pürtelaş
    • Testler
    • Video
  • Yazı Gönder
Sonuç bulunamadı
Tüm sonuçları görüntüle
  • Ana Sayfa
  • Gündem
  • ListeList Özel
  • Alışveriş
  • Yaşam
  • Sinema
  • Seyahat
  • Diğer
    • Edebiyat
    • Sağlıklı Yaşam
    • Kadın
    • İş Yaşamı
    • Tiyatro
    • Hayvansever
    • Spor
    • İstanbul
    • Koronavirüs
    • Tarih
    • Müzik
    • Astroloji
    • Ekoloji
    • Tasarım
    • Dizi
    • Oyun
    • Teknoloji – Bilim
    • Yeme – İçme
    • Pürtelaş
    • Testler
    • Video
  • Yazı Gönder
Sonuç bulunamadı
Tüm sonuçları görüntüle
ListeList
Sonuç bulunamadı
Tüm sonuçları görüntüle

Ana sayfa » Tarih » Atom Bombası Hitler’in Elinde Patladı: “Norveç Operasyonu” Hakkında Bilinmesi Gerekenler

Atom Bombası Hitler’in Elinde Patladı: “Norveç Operasyonu” Hakkında Bilinmesi Gerekenler

Gökhan Bitiren Yazar: Gökhan Bitiren
3 Mart 2019
Kategori: Tarih
Google Haberler'de ListeList'e Abone OlGoogle Haberler'de ListeList'e Abone Ol
0
Share on FacebookShare on Twitter

Kuzey ışıkları denildiğinde aklımıza gelen listenin başındaki ülkelerden biridir Norveç. Bu krallık sadece kuzey ışıklarıyla değil, ülkenin içinde bulunduğu ekonomik bollukla da dikkat çektiği için bu anlamdaki “refah” anlatımlarında bolca dillendirilen bir ülke.

Norveç, askeri anlamda fazla etkinlik göstermemesiyle ünlü olan, bu konuda agresif bir görüntü çizmek istememesiyle anılıyor. Buraya kadar doğru. Fakat bir detay var ki, tarih bize, “hümanist” profiller için uygun bir yapıya sahip bu ülkenin 2. Dünya Savaşı’nda oynadığı rol ile belki de savaşın ve dolayısıyla bugünlerin kaderini değiştirdiğini anlatıyor.

Hitler’in çılgın projesi; Atom bombası

Atom bombasının icadını Amerika’ya yükleriz çoğu zaman. Bu doğrudur da. Ancak bu alandaki çalışmalarda Amerika tek değildi ve dönemin en tehlikeli, saldırgan tarafı olan Nazi Almanyası da bu çalışmalarıyla Müttefikler’i fazlasıyla korkutuyordu. Norveç’i işgal altında tutan Adolf Hitler’in çılgın projelerinden biri olan bu atom bombasının ne pahasına olursa olsun hayata geçmemesi gerekirken devreye İngilizler ve Amerikalılar girdi. Tahmin edileceği üzere kendi ellerini sürmekten çekinen bu iki ülkenin başını çektiğini küçük bir koalisyon Norveç’i işin içine çekmeyi başardı ve operasyon düzenlenmesi kararlaştırıldı. Çünkü böyle bir bombayla Hitler’in neler yapacağını hayal gücüne bırakmak abartı olmayacaktır ki neler yaşanabileceğini Amerika 1945’te gösterecektir zaten. Adresi hepimiz biliyoruz; Japonya’yı hatırlayalım.

Operasyon kararının verilmesiyle Norveçliler asal rol oynamaya itilir ve yapılacak sabotajı Norveç askerlerinden oluşan bir askeri ekip üstlenir. Bu imha sürecinin ana hatlarının gelişimiyse olayın ne kadar önemsendiğini ortaya koymaya yetiyor.

Einstein’in mektubu

Ünlü fizikçi Albert Einstein’in, bu girişimlerden haberdar olunması için Amerika’ya bir mektup yazdığı ve bu mektubun ardından Almanya’nın karşı cephesindeki ülkelerin istihbari çalışmalarını bu konu üzerinde yoğunlaştırdığı söylenir. Bu konudaki istihbari görevi yürüten William Samuel Stephenson olur.

Norsk Hidrorelektrik Santrali

Norveç’in işgaliyle Hitler’in atom bombasının projesi için en uygun yer bulundu. İkliminden dolayı zor şartların var olduğu Norveç, Norsk Hidrorelektrik Santralini Nazi askerlerine kaptırmıştı. Hitler’in subayları ve kendilerine hizmet eden fizikçileri projeyi burada bitirmek istiyorlardı.

Projenin laboratuvarı olarak belirlenen santralin bodrum katı bu iş için biçilmiş bir kaftandı. Almanların, sabotaj düzenlenmesinin imkansız olduğunu düşünmek için haklı sebepleri vardı çünkü bu santrale girmek ilk aşamalarda hiç kolay olmamıştı.

Döteryum Oksit; Atom bombası için en önemli unsur

Döteryum oksit, nam-ı diğer ağır su. Atom bombası yapmak için kullanılabilecek ana unsur olarak bilinir. 1932’deki keşfinden sonra Amerika ve Almanya gibi ülkelerin üzerine eğildiği hidrojen izotopu yüksek bir su.

Almanlar ağır suyu rahat kullanabileceklerini düşündüklerinden Norsk Hidroelektrik Santralini fazlasıyla önemsiyorlardı.

Freshman Operasyonu

Norveçli dört askerin kilit rol oynayacağı bu operasyonda Norveçli time İngilizler’e ait bir paraşüt timi de eşlik eder. Ancak timleri taşıyan iki uçaktan biri kötü hava koşulları nedeniyle düşer. Diğeri iner inmesine de Almanlar tarafından tutsak edilirler. Sonrası malum; askerler önce sorgulanır, ardından kurşuna dizilerek öldürülür.

Kurşuna dizilmekten kurtulan ancak dağlarda aylarca mahsur kalan Norveç timinin hayatta kalan üyelerinin hikayesi ,1948’de Kampen Om Tungtvanne (The Battle for Heavy Water) adlı bir filme dönüşür ve olayın kahramanı olan askerlerden bazıları filmde bizzat rol alır.

18 Ekim 1942’deki bu başarısız operasyonla huysuzlanan Müttefikler, bir operasyon daha düzenlenmesinin gerekliliğini vurgular ve yeni bir operasyon kararı alınır.

Gunnerside Operasyonu ; Başarının ilk adımı

16 Şubat 1943’teki ikinci operasyonda 6 Norveç askeri bölgeye gider. Ulaşımın tek bir dik yamaçtan, tek bir köprüden ve sudan sağlanabildiği santrale girmek için rota belirlenir; Alman askerlerinin fazla güvenlik önlemi almadıkları yamaç, santrale girmek için Norveç timine yol olur.

Santrale başarılı bir şekilde sızan tim, en alt kattaki ağır su depolarına geçer. Buradaki ağır su tanklarına bombayı bağlayan askerler olay yerinden girdikleri gibi zor da olsa çıkarlar. Bomba patlatılır ve tanklar tahrip edilir. Operasyon başarılı olur ancak Almanları durdurmak için yeterli olmadığı da 6 ay içinde anlaşılır. Çünkü Almanlar 6 ay içinde tesisi onarır.

Bunun üzerine 176 uçaktan oluşan filo, santrali bombaladı fakat sadece birkaç binası hasar gören santral hala Almanların çalışmalarına mekan olmaya devam ediyordu.

Son adım; Savaşın seyrini değiştiren operasyon

Created with GIMP

Santralin sabota edilmesi ve operasyonların uğrak merkezi olması Almanları tedirgin etmişti. Direktif sonrası su tanklarını söküp Almanya’ya götürülmesinin kararlaştırılmasıyla uygun bir strateji belirlendi; Önce bir trenle Tinnsjo Nehri’ne gidilecek sonrasında yola gemiyle devam edilecekti.

Müttefikler’in, sivillerin de olduğu bir gemiye saldıramayacağını düşünen Almanlar, yükledikleri ağır su tankları ile birlikte yola koyulurlar.

Bunun üzerine İngiltere geminin batırılmasını emreden bir kararı Norveç askerlerine ulaşır ancak Norveç tarafı sivillerden dolayı bu emre direnir. İngilizler daha ısrarcıdır ve Norveç sonunda bu emri kabul edip uygulamaya razı olur. SF Hydro isimli feribot içindeki Alman askerleri, Norveç vatandaşları ve ağır su tanklarıyla batırılır.

Olayda 7’si gemi mürettebatı ve 3 yolcu ile birlikte Alman askerleri ölür ancak Norveç , bu operasyonun başarıya ulaşmasıyla İkinci Dünya Savaşı’nın bir anlamda seyrini değiştirir.

Olayın yansımaları

Böylesine önem taşıyan bir olayın sinema ve edebiyata yansımalarının olmaması düşünülemez. Telemark’taki santral operasyonlarını ve atom bombasının imha sürecini anlatan filmler çekildi, kitaplar yazıldı. Hatta çeşitli video oyunlarına konu oldu.

Onlardan biri de Anthony Mann’ın yönettiği 1965 yapım Telemark Kahramanları (The Heroes of Telemark) yukarıda anlatılan olayların harmanlanmasıyla oluşturulmuş. Olayın geçtiği mekanda, dolayısıyla Norveç’in zorlu kış şartlarında çekilen filmin başrollerinde dönemin iki popüler oyuncusu Kirk Douglas ve Richard Harris var.

2015 yapımı olan ve Petter S. Rosenlund’in yönettiği Kampen Om Tungtvannet de bu operasyonlardan esinlenilen bir film. Ayrıca  The Heavy Water War isimli Norsk Rikskringkasting’un yönetmenliğinde izlenecek bir dizi.

Atakan Büyükdağ’ın “Hesaplaşma” isimli kitabı da yine bu konuyu irdeleyen bir edebi ürün olarak raflarda yerini koruyor.

“Bunlar hep Amerika’nın oyunları”

Operasyona yönelik eleştirilerse hiç durmamış ve on yıllar sonra bugünlerde dahi tartışılan bir olay olarak değerlendirilir. Çünkü bazı komplo teorilerine göre böyle bir operasyon hiç yapılmamış hatta bu hikaye Müttefikler’in Nazi Almanyası’na karşı ürettikleri bir kara propagandadan ibaretti. Norveç’in başrol oynaması ise üretilen bu hikayenin senaryosunda inandırıcılığın yüksek olması için kasıtlı olarak belirlenmiş bir aşamaydı. Çünkü iddiaya göre ABD ve İngiltere, yakalanan Nazi subaylarını yargılamaktansa kendi çıkarları için kullanmış ve Manhattan Projesi’nde aktif bir rol üstlenmeleri sağlanmıştı.

Norveç’in 1950’lerden sonra ABD ile yaptığı anlaşmalarsa bu eleştirilerin kanıtı olarak sunulabiliyor.

Bu başarılı operasyonların ardından Hitler’in atom bombası projesi, trenle Tinnsjo Nehri’nin dibini boyladı belki ama Almanya’nın karşıt cephesindeki ABD Manhattan Projesi’ni kimse durduramadı. Bu proje ile yaratılan atom bombaları Nagazaki ve Hiroşima’da binlerce hayat söndürdü. Japonya için tarihin en acı deneyimlerinden biri olan bu olayla ABD savaşı galip cephede bitirmiş, mahallenin muhtarı olmaktan bir daha vazgeçmemiştir.

Einstein malum mektubu ile Hitler’in çılgın projesine engel olmayı başarmanın kilidini açmış ancak 1945’te Japonya’yı kurtarabilen bir “Einstein” çıkmamıştır.

 

1 2 3 4 5

 

 

Paylaş66TweetleGönder
Gökhan Bitiren

Gökhan Bitiren

Yaklaşık 8 yıl boyunca çeşitli dijital reklam ajanslarının bünyesinde pek çok markanın projelerinde metin yazarlığı yapmamın yanı sıra hala akademik öğretim danışmanlığı ve iletişim danışmanlığı alanlarında hizmet veriyorum. İstanbul Üniversitesi Halkla İlişkiler ve Tanıtım Bölümünün "okulu uzatan kıdemli öğrencilerinden biri" olarak; 2016 yılındaki mezuniyetimi takiben yeniden metin yazarlığı, eğitmenlik gibi görevlerinde bulunmaya başladım. Bununla birlikte 2017 yılında Nayn.co internet haber sitesinde baş editörlük görevini üstlendim. 2019 Şubat itibariyle, Listelist.com’da okuyucularımızın keyif almasını, yeni bilgiler edinmesini umduğum tarihi ve güncel içerikli yazılar üretme gayretinde olan bir editörüm. Bu bağlamda sıklıkla tarihi ve güncel konularla birlikte bilimsel araştırmalara yönelik içerikleri, kağıtlarım kalemim ve klavyemin ortaklığında beğeninize sunuyorum.

İleri
3 Kanunla Devrimi Derinleştiren Kutlu Gün 3 Mart 1924

3 Kanunla Devrimi Derinleştiren Kutlu Gün 3 Mart 1924

Yorum yapabilmek için bir ListeList hesabınız olması gerekmektedir. Aşağıdaki bağlantı ile hemen bir hesap oluşturabilirsiniz.

Listelist'e üye ol

Lütfen tartışmaya katılmak için giriş yapın

İlgili İçerikler

Şahsiyet’ten Ezel’e: IMDb Puanlarına Göre Tüm Zamanların En İyi 30 Türk Dizisi
Dizi

Şahsiyet’ten Ezel’e: IMDb Puanlarına Göre Tüm Zamanların En İyi 30 Türk Dizisi

Türkiye’deki Bazı Yolların Asfaltı Neden Kırmızı? Mastik Asfalt Nedir?
ListeList Özel

Türkiye’deki Bazı Yolların Asfaltı Neden Kırmızı? Mastik Asfalt Nedir?

Fata Morgana: Optik Yanılgı Nedeniyle Gemilerin Havadaymış Gibi Göründüğü Tuhaf Bir Fenomen
Teknoloji - Bilim

Fata Morgana: Optik Yanılgı Nedeniyle Gemilerin Havadaymış Gibi Göründüğü Tuhaf Bir Fenomen

Şehir Direklerin Üstüne Kurulmuş! Amsterdam Hakkında Bilmeniz Gereken 10 Gerçek
Seyahat

Şehir Direklerin Üstüne Kurulmuş! Amsterdam Hakkında Bilmeniz Gereken 10 Gerçek

Dünyaca Ünlü Ressamların Birbirinden Çarpıcı Gün Batımı Resimleri
Tasarım

Dünyaca Ünlü Ressamların Birbirinden Çarpıcı Gün Batımı Resimleri

Okurken Keyfinizi Yerine Getirecek Haftanın En Güzel Tweetleri
ListeList Özel

Okurken Keyfinizi Yerine Getirecek Haftanın En Güzel Tweetleri

Biraz Huzur Arayanlara: Ev İçi Ses Yalıtımı Yapmak İsteyenlere 9 Etkili Çözüm
Yaşam

Biraz Huzur Arayanlara: Ev İçi Ses Yalıtımı Yapmak İsteyenlere 9 Etkili Çözüm

Onlar Da Depresyona Giriyor! Terapistlerin Depresyonla Mücadele Ederken Yaptıkları 12 Şey
Sağlıklı Yaşam

Onlar Da Depresyona Giriyor! Terapistlerin Depresyonla Mücadele Ederken Yaptıkları 12 Şey

Duyduğunuzda Ufkunuzu İkiye Katlayacak Ortamlarda Satmalık 48 Kısa Bilgi
ListeList Özel

Duyduğunuzda Ufkunuzu İkiye Katlayacak Ortamlarda Satmalık 48 Kısa Bilgi

Spoan Sendromu: Nüfusun Büyük Kısmının Kuzen Olduğu Küçük Bir Kasabada Görülen İlginç Hastalık
Sağlıklı Yaşam

Spoan Sendromu: Nüfusun Büyük Kısmının Kuzen Olduğu Küçük Bir Kasabada Görülen İlginç Hastalık

Yeteneği ve Güzelliğiyle Sinema Tarihinde İz Bırakan Catherine Zeta-Jones’un En İyi Filmleri
Film

Yeteneği ve Güzelliğiyle Sinema Tarihinde İz Bırakan Catherine Zeta-Jones’un En İyi Filmleri

Stresi Azaltmaktan Zihni Güçlendirmeye: Evinizde Sanat Eseri Bulundurmanın 5 Faydası
Tasarım

Stresi Azaltmaktan Zihni Güçlendirmeye: Evinizde Sanat Eseri Bulundurmanın 5 Faydası

Nishiyama Onsen Keiunkan: 52 Nesildir Aynı Ailenin İşlettiği Dünyanın En Eski Oteli
Seyahat

Nishiyama Onsen Keiunkan: 52 Nesildir Aynı Ailenin İşlettiği Dünyanın En Eski Oteli

Dakikalar İçinde Hazır! Yapay Zeka İle Vesikalık Fotoğraf Yapma Uygulamaları
Teknoloji - Bilim

Dakikalar İçinde Hazır! Yapay Zeka İle Vesikalık Fotoğraf Yapma Uygulamaları

Daha Önce Kemikleriniz Kırılmadıysa İlahi Olarak Korunduğunuzu İddia Eden Tiktok’taki Viral Kırık Kemik Teorisi
Gündem

Daha Önce Kemikleriniz Kırılmadıysa İlahi Olarak Korunduğunuzu İddia Eden Tiktok’taki Viral Kırık Kemik Teorisi

Doğduğunuz Ayın Çiçeği Karakter Özellikleriniz Hakkında Ne Söylüyor?
ListeList Özel

Doğduğunuz Ayın Çiçeği Karakter Özellikleriniz Hakkında Ne Söylüyor?

Son Dönemlerin En Popüler İsimlerinden Biri Olan Sabrina Carpenter Hakkında Bilmeniz Gereken 20 Gerçek
Müzik

Son Dönemlerin En Popüler İsimlerinden Biri Olan Sabrina Carpenter Hakkında Bilmeniz Gereken 20 Gerçek

Duvar Dekoru Fikirleri: Evinizin Havasını Anında Değiştirecek 15 Muhteşem Öneri
Yaşam

Duvar Dekoru Fikirleri: Evinizin Havasını Anında Değiştirecek 15 Muhteşem Öneri

Kushim: Tarihte İsmi Kayıtlara Geçen İlk İnsan Hakkında Bilmeniz Gerekenler
Tarih

Kushim: Tarihte İsmi Kayıtlara Geçen İlk İnsan Hakkında Bilmeniz Gerekenler

Yaz Aylarında Rahat Etmenizi Sağlayacak Sivrisinek Kovucu 9 Doğal Ürün
Yaşam

Yaz Aylarında Rahat Etmenizi Sağlayacak Sivrisinek Kovucu 9 Doğal Ürün

Galileo Galilei’nin Yargılanmasından Michelangelo’nun Maaş Talebine: Vatikan’ın Özel Arşivinde Yer Alan 14 Belge
Tarih

Galileo Galilei’nin Yargılanmasından Michelangelo’nun Maaş Talebine: Vatikan’ın Özel Arşivinde Yer Alan 14 Belge

Bilmeniz Gereken Güvenilir Kripto Para Borsaları
Teknoloji - Bilim

Bilmeniz Gereken Güvenilir Kripto Para Borsaları

22 Mart 2024
Binance’e Para Nasıl Yatırılır? Binance Para Yatırma İşlemi
Teknoloji - Bilim

Binance’e Para Nasıl Yatırılır? Binance Para Yatırma İşlemi

29 Mart 2024
İstanbul’daki İş Otelleri: Evinizde Gibi Hissetmenizi Sağlayacak Oteller
Sponsorlu İçerik

İstanbul’daki İş Otelleri: Evinizde Gibi Hissetmenizi Sağlayacak Oteller

6 Mart 2021
Hepsiburada Premium İle Daha Fazla Ürünü Keşfedin, Avantajlarından Faydalanın
Sponsorlu İçerik

Hepsiburada Premium İle Daha Fazla Ürünü Keşfedin, Avantajlarından Faydalanın

22 Ağustos 2023
Şahsiyet’ten Ezel’e: IMDb Puanlarına Göre Tüm Zamanların En İyi 30 Türk Dizisi
Dizi

Şahsiyet’ten Ezel’e: IMDb Puanlarına Göre Tüm Zamanların En İyi 30 Türk Dizisi

17 Mayıs 2025
Türkiye’deki Bazı Yolların Asfaltı Neden Kırmızı? Mastik Asfalt Nedir?
ListeList Özel

Türkiye’deki Bazı Yolların Asfaltı Neden Kırmızı? Mastik Asfalt Nedir?

17 Mayıs 2025
Fata Morgana: Optik Yanılgı Nedeniyle Gemilerin Havadaymış Gibi Göründüğü Tuhaf Bir Fenomen
Teknoloji - Bilim

Fata Morgana: Optik Yanılgı Nedeniyle Gemilerin Havadaymış Gibi Göründüğü Tuhaf Bir Fenomen

17 Mayıs 2025
Şehir Direklerin Üstüne Kurulmuş! Amsterdam Hakkında Bilmeniz Gereken 10 Gerçek
Seyahat

Şehir Direklerin Üstüne Kurulmuş! Amsterdam Hakkında Bilmeniz Gereken 10 Gerçek

17 Mayıs 2025
Dünyaca Ünlü Ressamların Birbirinden Çarpıcı Gün Batımı Resimleri
Tasarım

Dünyaca Ünlü Ressamların Birbirinden Çarpıcı Gün Batımı Resimleri

16 Mayıs 2025
Okurken Keyfinizi Yerine Getirecek Haftanın En Güzel Tweetleri
ListeList Özel

Okurken Keyfinizi Yerine Getirecek Haftanın En Güzel Tweetleri

16 Mayıs 2025
Kokusuyla Hafızalara Kazınan 16 Erkek Parfümü Önerisi
Alışveriş

Kokusuyla Hafızalara Kazınan 16 Erkek Parfümü Önerisi

10 Şubat 2024
Hepsiburada Premium İle Daha Fazla Ürünü Keşfedin, Avantajlarından Faydalanın
Sponsorlu İçerik

Hepsiburada Premium İle Daha Fazla Ürünü Keşfedin, Avantajlarından Faydalanın

22 Ağustos 2023
Evde Verimli Vakit Geçirmek İçin Faydalanabileceğiniz 16 Online Eğitim Platformu
ListeList Özel

Evde Verimli Vakit Geçirmek İçin Faydalanabileceğiniz 16 Online Eğitim Platformu

16 Mart 2020

Sosyal Medya'da ListeList

  • Hakkımızda
  • Künye
  • Gizlilik Politikası
  • Muvafakatname
  • Yazı Gönder
  • Reklam
  • İletişim

© 2021 ListeList - Yeni Nesil Medya Platformu

Welcome Back!

Login to your account below

Forgotten Password? Sign Up

Create New Account!

Fill the forms bellow to register

All fields are required. Log In

Retrieve your password

Please enter your username or email address to reset your password.

Log In

Add New Playlist

Sonuç bulunamadı
Tüm sonuçları görüntüle
  • Ana Sayfa
  • Gündem
  • ListeList Özel
  • Alışveriş
  • Yaşam
  • Sinema
  • Seyahat
  • Diğer
    • Edebiyat
    • Sağlıklı Yaşam
    • Kadın
    • İş Yaşamı
    • Tiyatro
    • Hayvansever
    • Spor
    • İstanbul
    • Koronavirüs
    • Tarih
    • Müzik
    • Astroloji
    • Ekoloji
    • Tasarım
    • Dizi
    • Oyun
    • Teknoloji – Bilim
    • Yeme – İçme
    • Pürtelaş
    • Testler
    • Video
  • Yazı Gönder

© 2021 ListeList - Yeni Nesil Medya Platformu