ListeList
  • Ana Sayfa
  • Gündem
  • ListeList Özel
  • Alışveriş
  • Yaşam
  • Sinema
  • Seyahat
  • Diğer
    • Edebiyat
    • Sağlıklı Yaşam
    • Kadın
    • İş Yaşamı
    • Tiyatro
    • Hayvansever
    • Spor
    • İstanbul
    • Koronavirüs
    • Tarih
    • Müzik
    • Astroloji
    • Ekoloji
    • Tasarım
    • Dizi
    • Oyun
    • Teknoloji – Bilim
    • Yeme – İçme
    • Pürtelaş
    • Testler
    • Video
  • Yazı Gönder
Sonuç bulunamadı
Tüm sonuçları görüntüle
  • Ana Sayfa
  • Gündem
  • ListeList Özel
  • Alışveriş
  • Yaşam
  • Sinema
  • Seyahat
  • Diğer
    • Edebiyat
    • Sağlıklı Yaşam
    • Kadın
    • İş Yaşamı
    • Tiyatro
    • Hayvansever
    • Spor
    • İstanbul
    • Koronavirüs
    • Tarih
    • Müzik
    • Astroloji
    • Ekoloji
    • Tasarım
    • Dizi
    • Oyun
    • Teknoloji – Bilim
    • Yeme – İçme
    • Pürtelaş
    • Testler
    • Video
  • Yazı Gönder
Sonuç bulunamadı
Tüm sonuçları görüntüle
ListeList
Sonuç bulunamadı
Tüm sonuçları görüntüle

Ana sayfa » Tarih » Atom Bombası Hitler’in Elinde Patladı: “Norveç Operasyonu” Hakkında Bilinmesi Gerekenler

Atom Bombası Hitler’in Elinde Patladı: “Norveç Operasyonu” Hakkında Bilinmesi Gerekenler

Gökhan Bitiren Yazar: Gökhan Bitiren
3 Mart 2019
Kategori: Tarih
Google Haberler'de ListeList'e Abone OlGoogle Haberler'de ListeList'e Abone Ol
0
Share on FacebookShare on Twitter

Kuzey ışıkları denildiğinde aklımıza gelen listenin başındaki ülkelerden biridir Norveç. Bu krallık sadece kuzey ışıklarıyla değil, ülkenin içinde bulunduğu ekonomik bollukla da dikkat çektiği için bu anlamdaki “refah” anlatımlarında bolca dillendirilen bir ülke.

Norveç, askeri anlamda fazla etkinlik göstermemesiyle ünlü olan, bu konuda agresif bir görüntü çizmek istememesiyle anılıyor. Buraya kadar doğru. Fakat bir detay var ki, tarih bize, “hümanist” profiller için uygun bir yapıya sahip bu ülkenin 2. Dünya Savaşı’nda oynadığı rol ile belki de savaşın ve dolayısıyla bugünlerin kaderini değiştirdiğini anlatıyor.

Hitler’in çılgın projesi; Atom bombası

Atom bombasının icadını Amerika’ya yükleriz çoğu zaman. Bu doğrudur da. Ancak bu alandaki çalışmalarda Amerika tek değildi ve dönemin en tehlikeli, saldırgan tarafı olan Nazi Almanyası da bu çalışmalarıyla Müttefikler’i fazlasıyla korkutuyordu. Norveç’i işgal altında tutan Adolf Hitler’in çılgın projelerinden biri olan bu atom bombasının ne pahasına olursa olsun hayata geçmemesi gerekirken devreye İngilizler ve Amerikalılar girdi. Tahmin edileceği üzere kendi ellerini sürmekten çekinen bu iki ülkenin başını çektiğini küçük bir koalisyon Norveç’i işin içine çekmeyi başardı ve operasyon düzenlenmesi kararlaştırıldı. Çünkü böyle bir bombayla Hitler’in neler yapacağını hayal gücüne bırakmak abartı olmayacaktır ki neler yaşanabileceğini Amerika 1945’te gösterecektir zaten. Adresi hepimiz biliyoruz; Japonya’yı hatırlayalım.

Operasyon kararının verilmesiyle Norveçliler asal rol oynamaya itilir ve yapılacak sabotajı Norveç askerlerinden oluşan bir askeri ekip üstlenir. Bu imha sürecinin ana hatlarının gelişimiyse olayın ne kadar önemsendiğini ortaya koymaya yetiyor.

Einstein’in mektubu

Ünlü fizikçi Albert Einstein’in, bu girişimlerden haberdar olunması için Amerika’ya bir mektup yazdığı ve bu mektubun ardından Almanya’nın karşı cephesindeki ülkelerin istihbari çalışmalarını bu konu üzerinde yoğunlaştırdığı söylenir. Bu konudaki istihbari görevi yürüten William Samuel Stephenson olur.

Norsk Hidrorelektrik Santrali

Norveç’in işgaliyle Hitler’in atom bombasının projesi için en uygun yer bulundu. İkliminden dolayı zor şartların var olduğu Norveç, Norsk Hidrorelektrik Santralini Nazi askerlerine kaptırmıştı. Hitler’in subayları ve kendilerine hizmet eden fizikçileri projeyi burada bitirmek istiyorlardı.

Projenin laboratuvarı olarak belirlenen santralin bodrum katı bu iş için biçilmiş bir kaftandı. Almanların, sabotaj düzenlenmesinin imkansız olduğunu düşünmek için haklı sebepleri vardı çünkü bu santrale girmek ilk aşamalarda hiç kolay olmamıştı.

Döteryum Oksit; Atom bombası için en önemli unsur

Döteryum oksit, nam-ı diğer ağır su. Atom bombası yapmak için kullanılabilecek ana unsur olarak bilinir. 1932’deki keşfinden sonra Amerika ve Almanya gibi ülkelerin üzerine eğildiği hidrojen izotopu yüksek bir su.

Almanlar ağır suyu rahat kullanabileceklerini düşündüklerinden Norsk Hidroelektrik Santralini fazlasıyla önemsiyorlardı.

Freshman Operasyonu

Norveçli dört askerin kilit rol oynayacağı bu operasyonda Norveçli time İngilizler’e ait bir paraşüt timi de eşlik eder. Ancak timleri taşıyan iki uçaktan biri kötü hava koşulları nedeniyle düşer. Diğeri iner inmesine de Almanlar tarafından tutsak edilirler. Sonrası malum; askerler önce sorgulanır, ardından kurşuna dizilerek öldürülür.

Kurşuna dizilmekten kurtulan ancak dağlarda aylarca mahsur kalan Norveç timinin hayatta kalan üyelerinin hikayesi ,1948’de Kampen Om Tungtvanne (The Battle for Heavy Water) adlı bir filme dönüşür ve olayın kahramanı olan askerlerden bazıları filmde bizzat rol alır.

18 Ekim 1942’deki bu başarısız operasyonla huysuzlanan Müttefikler, bir operasyon daha düzenlenmesinin gerekliliğini vurgular ve yeni bir operasyon kararı alınır.

Gunnerside Operasyonu ; Başarının ilk adımı

16 Şubat 1943’teki ikinci operasyonda 6 Norveç askeri bölgeye gider. Ulaşımın tek bir dik yamaçtan, tek bir köprüden ve sudan sağlanabildiği santrale girmek için rota belirlenir; Alman askerlerinin fazla güvenlik önlemi almadıkları yamaç, santrale girmek için Norveç timine yol olur.

Santrale başarılı bir şekilde sızan tim, en alt kattaki ağır su depolarına geçer. Buradaki ağır su tanklarına bombayı bağlayan askerler olay yerinden girdikleri gibi zor da olsa çıkarlar. Bomba patlatılır ve tanklar tahrip edilir. Operasyon başarılı olur ancak Almanları durdurmak için yeterli olmadığı da 6 ay içinde anlaşılır. Çünkü Almanlar 6 ay içinde tesisi onarır.

Bunun üzerine 176 uçaktan oluşan filo, santrali bombaladı fakat sadece birkaç binası hasar gören santral hala Almanların çalışmalarına mekan olmaya devam ediyordu.

Son adım; Savaşın seyrini değiştiren operasyon

Created with GIMP

Santralin sabota edilmesi ve operasyonların uğrak merkezi olması Almanları tedirgin etmişti. Direktif sonrası su tanklarını söküp Almanya’ya götürülmesinin kararlaştırılmasıyla uygun bir strateji belirlendi; Önce bir trenle Tinnsjo Nehri’ne gidilecek sonrasında yola gemiyle devam edilecekti.

Müttefikler’in, sivillerin de olduğu bir gemiye saldıramayacağını düşünen Almanlar, yükledikleri ağır su tankları ile birlikte yola koyulurlar.

Bunun üzerine İngiltere geminin batırılmasını emreden bir kararı Norveç askerlerine ulaşır ancak Norveç tarafı sivillerden dolayı bu emre direnir. İngilizler daha ısrarcıdır ve Norveç sonunda bu emri kabul edip uygulamaya razı olur. SF Hydro isimli feribot içindeki Alman askerleri, Norveç vatandaşları ve ağır su tanklarıyla batırılır.

Olayda 7’si gemi mürettebatı ve 3 yolcu ile birlikte Alman askerleri ölür ancak Norveç , bu operasyonun başarıya ulaşmasıyla İkinci Dünya Savaşı’nın bir anlamda seyrini değiştirir.

Olayın yansımaları

Böylesine önem taşıyan bir olayın sinema ve edebiyata yansımalarının olmaması düşünülemez. Telemark’taki santral operasyonlarını ve atom bombasının imha sürecini anlatan filmler çekildi, kitaplar yazıldı. Hatta çeşitli video oyunlarına konu oldu.

Onlardan biri de Anthony Mann’ın yönettiği 1965 yapım Telemark Kahramanları (The Heroes of Telemark) yukarıda anlatılan olayların harmanlanmasıyla oluşturulmuş. Olayın geçtiği mekanda, dolayısıyla Norveç’in zorlu kış şartlarında çekilen filmin başrollerinde dönemin iki popüler oyuncusu Kirk Douglas ve Richard Harris var.

2015 yapımı olan ve Petter S. Rosenlund’in yönettiği Kampen Om Tungtvannet de bu operasyonlardan esinlenilen bir film. Ayrıca  The Heavy Water War isimli Norsk Rikskringkasting’un yönetmenliğinde izlenecek bir dizi.

Atakan Büyükdağ’ın “Hesaplaşma” isimli kitabı da yine bu konuyu irdeleyen bir edebi ürün olarak raflarda yerini koruyor.

“Bunlar hep Amerika’nın oyunları”

Operasyona yönelik eleştirilerse hiç durmamış ve on yıllar sonra bugünlerde dahi tartışılan bir olay olarak değerlendirilir. Çünkü bazı komplo teorilerine göre böyle bir operasyon hiç yapılmamış hatta bu hikaye Müttefikler’in Nazi Almanyası’na karşı ürettikleri bir kara propagandadan ibaretti. Norveç’in başrol oynaması ise üretilen bu hikayenin senaryosunda inandırıcılığın yüksek olması için kasıtlı olarak belirlenmiş bir aşamaydı. Çünkü iddiaya göre ABD ve İngiltere, yakalanan Nazi subaylarını yargılamaktansa kendi çıkarları için kullanmış ve Manhattan Projesi’nde aktif bir rol üstlenmeleri sağlanmıştı.

Norveç’in 1950’lerden sonra ABD ile yaptığı anlaşmalarsa bu eleştirilerin kanıtı olarak sunulabiliyor.

Bu başarılı operasyonların ardından Hitler’in atom bombası projesi, trenle Tinnsjo Nehri’nin dibini boyladı belki ama Almanya’nın karşıt cephesindeki ABD Manhattan Projesi’ni kimse durduramadı. Bu proje ile yaratılan atom bombaları Nagazaki ve Hiroşima’da binlerce hayat söndürdü. Japonya için tarihin en acı deneyimlerinden biri olan bu olayla ABD savaşı galip cephede bitirmiş, mahallenin muhtarı olmaktan bir daha vazgeçmemiştir.

Einstein malum mektubu ile Hitler’in çılgın projesine engel olmayı başarmanın kilidini açmış ancak 1945’te Japonya’yı kurtarabilen bir “Einstein” çıkmamıştır.

 

1 2 3 4 5

 

 

Paylaş66TweetleGönder
Gökhan Bitiren

Gökhan Bitiren

Yaklaşık 8 yıl boyunca çeşitli dijital reklam ajanslarının bünyesinde pek çok markanın projelerinde metin yazarlığı yapmamın yanı sıra hala akademik öğretim danışmanlığı ve iletişim danışmanlığı alanlarında hizmet veriyorum. İstanbul Üniversitesi Halkla İlişkiler ve Tanıtım Bölümünün "okulu uzatan kıdemli öğrencilerinden biri" olarak; 2016 yılındaki mezuniyetimi takiben yeniden metin yazarlığı, eğitmenlik gibi görevlerinde bulunmaya başladım. Bununla birlikte 2017 yılında Nayn.co internet haber sitesinde baş editörlük görevini üstlendim. 2019 Şubat itibariyle, Listelist.com’da okuyucularımızın keyif almasını, yeni bilgiler edinmesini umduğum tarihi ve güncel içerikli yazılar üretme gayretinde olan bir editörüm. Bu bağlamda sıklıkla tarihi ve güncel konularla birlikte bilimsel araştırmalara yönelik içerikleri, kağıtlarım kalemim ve klavyemin ortaklığında beğeninize sunuyorum.

İleri
3 Kanunla Devrimi Derinleştiren Kutlu Gün 3 Mart 1924

3 Kanunla Devrimi Derinleştiren Kutlu Gün 3 Mart 1924

Yorum yapabilmek için bir ListeList hesabınız olması gerekmektedir. Aşağıdaki bağlantı ile hemen bir hesap oluşturabilirsiniz.

Listelist'e üye ol

Lütfen tartışmaya katılmak için giriş yapın

İlgili İçerikler

Şık ve Güvenli: Her Cilt Tonuna Uyum Sağlayacak 9 Oje Rengi
Kadın

Şık ve Güvenli: Her Cilt Tonuna Uyum Sağlayacak 9 Oje Rengi

Öğrenme Hızımızı Doğrudan Etkileyen BDNF Proteini Nedir? BDNF Proteinini Doğal Yollarla Artırmanın 7 Yolu
Sağlıklı Yaşam

Öğrenme Hızımızı Doğrudan Etkileyen BDNF Proteini Nedir? BDNF Proteinini Doğal Yollarla Artırmanın 7 Yolu

Şarkı Söyleyen Kum Tepeleri: Çin’de Efsanelere Konu Olan Gizemli Fenomen Hakkında Bilmeniz Gerekenler
Seyahat

Şarkı Söyleyen Kum Tepeleri: Çin’de Efsanelere Konu Olan Gizemli Fenomen Hakkında Bilmeniz Gerekenler

Oumuamua: Güneş Sistemi’nin Dışından Geldiği Tespit Edilebilen İlk Yıldızlararası Nesne
Teknoloji - Bilim

Oumuamua: Güneş Sistemi’nin Dışından Geldiği Tespit Edilebilen İlk Yıldızlararası Nesne

Fermantasyon Mucizesi: Korsanların Favori İçeceği Rom Nedir, Nasıl Yapılır?
Yeme - İçme

Fermantasyon Mucizesi: Korsanların Favori İçeceği Rom Nedir, Nasıl Yapılır?

Görünce Gerçek Olduğuna İnanamayacaksınız! En Tuhaf Ağız Yapısına Sahip 9 Hayvan
Hayvansever

Görünce Gerçek Olduğuna İnanamayacaksınız! En Tuhaf Ağız Yapısına Sahip 9 Hayvan

Hem Sağlıklı Hem Lezzetli! Her Gün Zencefil ve Zerdeçal Tüketmeniz İçin 7 Neden
Yeme - İçme

Hem Sağlıklı Hem Lezzetli! Her Gün Zencefil ve Zerdeçal Tüketmeniz İçin 7 Neden

Yeni Flört Terimi! Fiziksel Olarak Çekici Bulmadığınız Biriyle Sevgili Olmayı Tanımlayan Shrekking Nedir?
Yaşam

Yeni Flört Terimi! Fiziksel Olarak Çekici Bulmadığınız Biriyle Sevgili Olmayı Tanımlayan Shrekking Nedir?

İkiye Ayrılan Deniz Mucizesi: Güney Kore’de Yılda Sadece İki Kez Ortaya Çıkan Jindo Denizi’ndeki Kara Parçası
Seyahat

İkiye Ayrılan Deniz Mucizesi: Güney Kore’de Yılda Sadece İki Kez Ortaya Çıkan Jindo Denizi’ndeki Kara Parçası

Araştırma: Sevgilinizin Kokusu Uyku Kalitesi Üzerinde Melatonin Takviyesi Kadar Etkili
Teknoloji - Bilim

Araştırma: Sevgilinizin Kokusu Uyku Kalitesi Üzerinde Melatonin Takviyesi Kadar Etkili

İnsanların Yaş Aldıkça Sevmeye Başladığı 14 Basit Şey
Yaşam

İnsanların Yaş Aldıkça Sevmeye Başladığı 14 Basit Şey

Haftalık Burç Yorumları: 8-14 Eylül Haftasında Sizi Neler Bekliyor?
Astroloji

Haftalık Burç Yorumları: 8-14 Eylül Haftasında Sizi Neler Bekliyor?

Masalsı Bir Yer! Ateş Böceklerinin Aynı Anda Yanıp Söndüğü Anamalai Tiger Koruma Alanı
Ekoloji

Masalsı Bir Yer! Ateş Böceklerinin Aynı Anda Yanıp Söndüğü Anamalai Tiger Koruma Alanı

Dünyanın En Küçük 3. Ülkesi Nauru Hakkında Bilmeniz Gerekenler
Seyahat

Dünyanın En Küçük 3. Ülkesi Nauru Hakkında Bilmeniz Gerekenler

Soru İşaretlerini Gideriyoruz! Umumi Tuvaletlerden Hastalık Bulaşır Mı?
Sağlıklı Yaşam

Soru İşaretlerini Gideriyoruz! Umumi Tuvaletlerden Hastalık Bulaşır Mı?

Gelirlerse İlk Durakları Burası Olacak! Kanada’daki Dünyanın İlk UFO Pisti
Seyahat

Gelirlerse İlk Durakları Burası Olacak! Kanada’daki Dünyanın İlk UFO Pisti

Popüler Filmlerle İlgili En Sıkı Takipçilerini Bile Şaşkına Çevirecek 9 Bilgi
Film

Popüler Filmlerle İlgili En Sıkı Takipçilerini Bile Şaşkına Çevirecek 9 Bilgi

Dünyada Sadece Bir Ülkede Yok! Sivrisineklerin Yaşayamadığı Ülke Hangisi?
Ekoloji

Dünyada Sadece Bir Ülkede Yok! Sivrisineklerin Yaşayamadığı Ülke Hangisi?

Aman Dikkat! Buzdolabı Kapağında Asla Saklamamanız Gereken 5 Besin
Yaşam

Aman Dikkat! Buzdolabı Kapağında Asla Saklamamanız Gereken 5 Besin

Hitler’in Polonya’daki Gizli Üssü “Kurt İni” Hakkında Bilmeniz Gerekenler
Tarih

Hitler’in Polonya’daki Gizli Üssü “Kurt İni” Hakkında Bilmeniz Gerekenler

Okurken Keyfinizi Yerine Getirecek Haftanın En Komik Tweetleri
ListeList Özel

Okurken Keyfinizi Yerine Getirecek Haftanın En Komik Tweetleri

Toplanın Açıklıyoruz! Burcunuza Göre Hangi Klasik Tablosunuz?
Astroloji

Toplanın Açıklıyoruz! Burcunuza Göre Hangi Klasik Tablosunuz?

1 Temmuz 2025
Sivilcelere Elveda! Daha Sağlıklı Bir Cilt Görünümü İçin 6 Doğal Yöntem
Sağlıklı Yaşam

Sivilcelere Elveda! Daha Sağlıklı Bir Cilt Görünümü İçin 6 Doğal Yöntem

16 Kasım 2021
Evde İngilizce öğrenmek
ListeList Özel

Evde İngilizcenizi Geliştirmek İçin Yapabileceğiniz 12 Şey

2 Ocak 2021
Eski Türkçe Kelimeler: Kulağa Hoş Gelen ve Az Bilinen 53 Kelime
Edebiyat

Eski Türkçe Kelimeler: Kulağa Hoş Gelen ve Az Bilinen 53 Kelime

25 Şubat 2021
Şık ve Güvenli: Her Cilt Tonuna Uyum Sağlayacak 9 Oje Rengi
Kadın

Şık ve Güvenli: Her Cilt Tonuna Uyum Sağlayacak 9 Oje Rengi

11 Eylül 2025
Öğrenme Hızımızı Doğrudan Etkileyen BDNF Proteini Nedir? BDNF Proteinini Doğal Yollarla Artırmanın 7 Yolu
Sağlıklı Yaşam

Öğrenme Hızımızı Doğrudan Etkileyen BDNF Proteini Nedir? BDNF Proteinini Doğal Yollarla Artırmanın 7 Yolu

11 Eylül 2025
Şarkı Söyleyen Kum Tepeleri: Çin’de Efsanelere Konu Olan Gizemli Fenomen Hakkında Bilmeniz Gerekenler
Seyahat

Şarkı Söyleyen Kum Tepeleri: Çin’de Efsanelere Konu Olan Gizemli Fenomen Hakkında Bilmeniz Gerekenler

10 Eylül 2025
Oumuamua: Güneş Sistemi’nin Dışından Geldiği Tespit Edilebilen İlk Yıldızlararası Nesne
Teknoloji - Bilim

Oumuamua: Güneş Sistemi’nin Dışından Geldiği Tespit Edilebilen İlk Yıldızlararası Nesne

10 Eylül 2025
Fermantasyon Mucizesi: Korsanların Favori İçeceği Rom Nedir, Nasıl Yapılır?
Yeme - İçme

Fermantasyon Mucizesi: Korsanların Favori İçeceği Rom Nedir, Nasıl Yapılır?

10 Eylül 2025
Görünce Gerçek Olduğuna İnanamayacaksınız! En Tuhaf Ağız Yapısına Sahip 9 Hayvan
Hayvansever

Görünce Gerçek Olduğuna İnanamayacaksınız! En Tuhaf Ağız Yapısına Sahip 9 Hayvan

9 Eylül 2025
Kokusuyla Hafızalara Kazınan 16 Erkek Parfümü Önerisi
Alışveriş

Kokusuyla Hafızalara Kazınan 16 Erkek Parfümü Önerisi

10 Şubat 2024
Evde Canı Sıkılanlara Birbirinden Keyifli 18 Hobi ve Aktivite
Alışveriş

Evde Canı Sıkılanlara Birbirinden Keyifli 18 Hobi ve Aktivite

25 Mart 2020
Evde Hijyen Sağlamanın En Pratik Yolu: Buharlı Temizleyiciler
Alışveriş

Evde Hijyen Sağlamanın En Pratik Yolu: Buharlı Temizleyiciler

10 Nisan 2020

Sosyal Medya'da ListeList

  • Hakkımızda
  • Künye
  • Gizlilik Politikası
  • Muvafakatname
  • Yazı Gönder
  • Reklam
  • İletişim

© 2021 ListeList - Yeni Nesil Medya Platformu

Welcome Back!

Login to your account below

Forgotten Password? Sign Up

Create New Account!

Fill the forms bellow to register

All fields are required. Log In

Retrieve your password

Please enter your username or email address to reset your password.

Log In

Add New Playlist

Sonuç bulunamadı
Tüm sonuçları görüntüle
  • Ana Sayfa
  • Gündem
  • ListeList Özel
  • Alışveriş
  • Yaşam
  • Sinema
  • Seyahat
  • Diğer
    • Edebiyat
    • Sağlıklı Yaşam
    • Kadın
    • İş Yaşamı
    • Tiyatro
    • Hayvansever
    • Spor
    • İstanbul
    • Koronavirüs
    • Tarih
    • Müzik
    • Astroloji
    • Ekoloji
    • Tasarım
    • Dizi
    • Oyun
    • Teknoloji – Bilim
    • Yeme – İçme
    • Pürtelaş
    • Testler
    • Video
  • Yazı Gönder

© 2021 ListeList - Yeni Nesil Medya Platformu