Tüm hayatınızın saniyeler içinde gözünüzün önünden geçtiğini hayal edin. Bedeninizin dışında, hayat boyu yaşadığınız unutulmaz anlarınızı tekrar izliyorsunuz. “Hayatı hatırlama” olarak bilinen bu süreç, ölüme yakın deneyimlere sahip olmakla benzer bir durumu ifade ediyor. Ölümden dönen kişilerin ısrarla yaşadıklarını iddia ettikleri bu deneyimler, yüzyıllardır bilim insanlarının çalışmalarına konu oluyor. Sonunda Frontiers in Aging Neuroscience’da yayınlanan yeni bir çalışmada bu konuya dair bir açıklama getirildi. Bilim insanları, beynin ölüme geçiş sırasında ve sonrasında aktif ve koordineli kalabileceğini belirtiyor. Böylece “yaşamın son anında hayatın film şeridi gibi gözlerin önünden geçtiği” efsanesi kanıtlanmış oluyor. Detaylara birlikte bakalım.
Estonya Tartu Üniversitesi’nden Dr. Raul Vicente, 87 yaşındaki epilepsi hastasının durumunu incelemek için elektroensefalografi (EEG) cihazı kullanıyordu
Ancak bu incelemeler sırasında hasta kalp krizi geçirerek hayatını kaybetti. Bu beklenmedik durum, doktorların ilk kez ölen bir kişinin beyin aktivitelerini kaydetmesini sağladı.
Doktorlar, ölüme geçiş sırasında 15 dakikalık beyin aktivitesini ölçmeyi başardı. Ancak özellikle kalp durmadan önce ve sonraki 30. saniyeye odaklandılar
Konuyla ilgili açıklama yapan bilim insanları, “Kalbin çalışmayı bırakmasından hemen önce ve sonra, gama dalgası olarak adlandırılan belirli bir sinirsel salınım bandında ve ayrıca delta, teta, alfa ve beta dalgalarında değişiklikler tespit ettik.” ifadelerini kullandı.
Beyin dalgaları, normalde canlı insan beyninde bulunan ritmik beyin aktiviteleridir. Gama da dahil olmak üzere farklı dalga türleri; konsantre olma, rüya görme, meditasyon, hafıza geri çağırma, bilgi işleme ve bilinçli algılama gibi yüksek bilişsel işlevlerde aktif hale geliyor. Bu nedenle ölüm esnasında bu dalgaların aktif hale gelmesi, hafızanın tekrar canlandığı anlamına geliyor. Bu da hayatın film şeridi gibi gözlerin önünden geçtiği efsanesini kanıtlıyor.
Tesadüf eseri keşfedilen bu bilgi, insanların ölürken geçmişteki bazı özel anları tekrar hatırlayabileceklerini gösteriyor
Fareler üzerinde yapılan geçmiş çalışmalar da benzer sonuçlar ortaya koymuştu. Bu durum, tür fark etmeksizin beynin ölüm sırasında tepki verdiğini gösteriyor. Fakat bu ölçümler tek bir vakaya dayanıyor. Bu nedenle daha fazla çalışmaya ihtiyaç duyuluyor.