ListeList
  • Ana Sayfa
  • Gündem
  • ListeList Özel
  • Alışveriş
  • Koronavirüs
  • Sinema
  • Kadın
  • Diğer
    • Edebiyat
    • Sağlıklı Yaşam
    • Seyahat
    • İş Yaşamı
    • Tiyatro
    • Hayvansever
    • Spor
    • İstanbul
    • Tarih
    • Müzik
    • Astroloji
    • +18
    • Ekoloji
    • Tasarım
    • Dizi
    • Teknoloji – Bilim
    • Yeme – İçme
    • Pürtelaş
    • Testler
    • Video
Sonuç bulunamadı
Tüm sonuçları görüntüle
  • Ana Sayfa
  • Gündem
  • ListeList Özel
  • Alışveriş
  • Koronavirüs
  • Sinema
  • Kadın
  • Diğer
    • Edebiyat
    • Sağlıklı Yaşam
    • Seyahat
    • İş Yaşamı
    • Tiyatro
    • Hayvansever
    • Spor
    • İstanbul
    • Tarih
    • Müzik
    • Astroloji
    • +18
    • Ekoloji
    • Tasarım
    • Dizi
    • Teknoloji – Bilim
    • Yeme – İçme
    • Pürtelaş
    • Testler
    • Video
Sonuç bulunamadı
Tüm sonuçları görüntüle
ListeList
Sonuç bulunamadı
Tüm sonuçları görüntüle

Ana sayfa » ListeList Özel » Grafiti: Sistemi Eleştirmenin Renkli Hali [Özel Röportaj]

Grafiti: Sistemi Eleştirmenin Renkli Hali [Özel Röportaj]

Grafiti, toplumsal bunalımla ilişkilendirilen hip-hop müziğinin duvarlara yansımasıyla var oldu. Grafiti sanatı hakkında bilinmesi gereken detaylar burada.

Gökhan Bitiren Yazar: Gökhan Bitiren
15 Eylül 2019
Kategori: ListeList Özel
0
grafiti

grafiti

Share on FacebookShare on Twitter

Grafiti, günümüzün en renkli protest dışavurum biçimlerinden biri. Yaratıcılık ve estetiğin duvarlara, metrolara, zeminlere yansımış halinden bahsediyoruz. Tabii, legallik ile illegalliğin arasında belirgin olmayan bir çizgi üzerinde.

Beşiktaş’ın ara sokaklarında, Kadıköy’ün bina cephelerinde ve hatta kamusal alanların tüm köşelerinde karşımıza çıkma olasılığı olan bu protest tavır biçimi, üstüne çektiği ilgiyi ve dikkati neden hak ediyor?

Buyurun…

Grafiti nedir?

grafiti

Bir sanat alanı mı yoksa suç mahalli mi ikilemleri ile tartışmaları arasında samimiyetimizi gün geçtikçe artırdığımız grafiti, en kısa haliyle bir çizim şekli olarak tanımlanıyor.

Grafiti sözcüğü İtalyanca “kazımak” anlamına geliyor. Daha da ilginci yazı ve resimlerin kazınması anlamını taşıyan bu sözcük İtalyanca’daki karşılıklarından biri “kamu yapıları üzerine kişilerin yazdığı kirletici yazı ve çizimler” şeklinde açıklanıyor. Kaynaklara göre sözcüğün Germen dilindeki karşılığı da “kazımak”la doğrudan bağlantılı.

Akımın kökenine dair


İnsanın içindeki çizim yapma isteği ve bu şekilde duygularını dışavurma ihtiyacı olduğunu mağaralardaki arkeolojik çalışmalar sayesinde uzun süredir biliyoruz. Kamusal binaların duvarlarında ya da yürüdüğünüz herhangi bir sokakta yüzeye püskürtülmüş şekilde yapılan grafitinin tarihi köklerini incelemek istediğinizde Antik Yunan’a ve Eski Mısır’a uzanmanız gerekiyor.

Dünyayı kökten değiştiren en büyük küresel olaylardan biri olan 2. Dünya Savaşı’nda ise propaganda amaçlı kullanıldığı bilinen grafiti ilk büyük sıçramasını bir postacı sayesinde sağlıyor.

Bak postacı geliyor imza atıyor

“Taki183” kod adıyla (rumuz) duvarlara ismini çizen ve modern grafitinin önemli aktörlerinden biri olan genç postacı Yunan kökenli bir Amerikalı. Kod adındaki “Taki” Yunan kökenli olmasına atıf iken “183” sayısı ise ikamet ettiği caddenin ismine gönderme yapıyor. Bu imzayı 1971’in Temmuz ayında fark edip haber peşinde koşan bir gazeteci sayesinde kısa süreliğine ünlü olan Taki183, bir anda sanata yönelmek isteyenlerin danışabileceği bir kanaat önderi oluyor.

Taki183, evlenip çoluk çocuğa karışınca kendine dükkan açıp çizimden uzak kalmaya karar veriyor.

Grafiti ve 1970-80’ler

Protest tavrın gençler arasında yeşermesi ve yayılmasıyla grafitinin gelişmesi paralellik taşıyor. Hip-Hop kültürüyle de doğrudan bağlantılı olan grafiti önce ABD’de, ardından Avrupa coğrafyasında hızla yayılıyor. O tarihlerde Türkiye’de de modern grafitiden ziyade “Kahrolsun Amerikan emperyalizmi” türevinde yazılar yazan üniversite öğrencileri polis tarafından her yerde aranıyordu.

Grafiti sanat mı vandalizm mi?

Akım, sadece Türkiye’de değil yayıldığı her bölgede tepkiyle karşılanıyor ve “öcü” muamelesi görüyor. Sanatın temsilcilerinin ciddiyet ve ısrarları akıma yönelik bakış açısını genel itibariyle değiştirse de bugün dahi hala “sokak serserisi” muamelesi gören grafiti sanatçıları yasaklamalar nedeniyle yer altına inerek metroların rengini değiştiriyor ve böylece duruma başka bir boyut getiriyor.

MECK ve Graffiti

Türkiye’de grafiti “alemi”nde iyi tanınan ünlü isimlerden MECK, genellikle girilmesi yasak olan bölgelere girip gerçekleştirdiği grafiti çalışmalarıyla biliniyor. Konuyla ilgili iki lafın belini kırarken verdiği cevaplar konuyu merak edenler açısından ilgi çekici olabilir.

1. MECK neden böyle bir alanı tercih etti? Grafiti, MECK için ne anlam ifade ediyor?

Çocukluğumdan bu yana hep resme ilgim oldu. İlkokula başladığım zamandan liseye kadar, çantamda resim defterim vardı ve vakit bulduğum her an ona bir şeyler karalardım.

Lisedeyken sınıf arkadaşım kağıda 3 boyutlu, gölgeli, bloklu harfler çiziyordu. Bu benim çok ilgimi çekti ve ben de çizmeye başladım. Zamanla sınıftaki arkadaşlarımızın ismini yazarak kendimizi geliştiriyorduk. Günün birinde yine arkadaşlarımdan birinin ismini yazıyordum. O sırada bana; “böyle yazıları spreyle duvara yazıyorlar.” demesiyle benim grafiti hayatım başladı aslında. 2004 yılında okul çıkışı nalbura gidip, 2 kutu sprey alıp duvara harf çizmeyle başladı her şey.

Grafiti’nin benim için anlamına gelecek olursak; harflerin formlarıyla oynamak, onları bozmak, farklı renk kombinasyonları denemek hoşuma gidiyor.

2. MECK, grafiti için tek bir sözcük kullanmak istese bu hangisi olurdu?

10 yıl önce olsaydı “adrenalin” derdim. ama şu an “estetik.”

3. Grafitiyi “Sanat mı vandalizm mi?” tartışmaları ekseninde nasıl değerlendiriyorsun?

Her grafiti yapanın sanat yaptığını düşünmüyorum. Grafitiyi görseller ve karakter ile bütünleştiren, mükemmel renk uyumları yakalan arkadaşlar var. Günlerce bir duvar önünde vakit geçirip emek veren arkadaşlar var. Evet bu bence bir sanattır. Demek istediğim grafitinin legal boyutunun sanatsal değer taşıdığını düşünüyorum. Ama illegal tarafının sanatsal bir değeri bence yok. Beş on dakikada hızlı yapılan bir çalışmanın sanatsal değeri olamaz. Yani, benim yaptığım işin bence sanatsal bir değeri yok.

4. Çizim yaparken seni en çok heyecanlandıran kısmı anlatır mısın?

grafiti

Belli bir yaştan sonra heyecan pek olmuyor. Fakat aldığım keyif ilk günkü gibi taze. Spreyin kokusu, renklerin güzelliği, renkleri birbirine karıştırmak… Grafiti yapmak benim hayatımdaki en çok keyif aldığım hobim.

5.Yurt dışında da birçok alanı boyadığını biliyorum. Hangi ülkelerde hangi alanları boyadın? Bu bölgelerden hangisi senin için “en farklı” kategorisinde yer alıyor?

Ben işin biraz illegal kısmında olduğum için yurt dışına öncelikli olarak metro ve tren boyamaya gidiyorum. İlk hedefim bunlar. Sonrasında illegal veya legal çeşitli duvarlara çalışma yaparım.

Yunanistan, Romanya, Macaristan, Avusturya, Ukrayna, Fransa, İtalya, Almanya, İsviçre, Hollanda, Danimarka’da boyadım. Her ülke çok güzeldi hem kültürel hem de boyama açısından ama Almanya ve İtalya’nın yeri bir adım önde gibi.

6. Yaptığın çizimlerde unutamadığın ve diğerlerinden farklı gördüğün, ayrı tuttuğun var mı? Neden?

grafiti

Aslında yapılan işleri birbirinden pek ayrı tutmam Ama zorluk bakımdan tabii ayrı tutulmak zorunda olunan çalışmalar oluyor. Bu çalışmaların değeri daha fazla oluyor.
onların hepsi benim çocuklarım hiçbiri ayıramam, kayıramam.

Yine duvarların asi çocuklarından biri olan Erian da sorularımı yanıtsız bırakmadı ve grafitiyi anlattı.

1. Erian, neden bu alana yöneldin?

grafiti

Erian, bu yola ilk okul yıllarında hip-hop kültürü ile tanışıp albüm kapaklarında gördüğü tasarımları defter kenarına karalayarak başladı. İlk olarak hobi olarak başlayıp sonrasında bir görüş şekline evrildi. Yasak olanı yapmak hep çekici olmuştur. Writerların (duvar çizimini yapan kişi) çoğu otorite kabul etmeyen sistem dışı insanlardır.

Biz yasak olanı yaparken bunu sanatsal kaygılar ve etik kurallar çerçevesinde yapıyoruz. Tarihi mekan vb. alanları boyayan bir grafiti sanatçısı göremezsiniz. Ben kendimi bu şekilde ifade etmeyi özgür buldum ve yapmaya da devam edeceğim.

2. Türkiye’de değiştiğini gözlemlediğimiz bir durum var. Pek hoş karşılanmayan ve “duvar boyama” şeklinde hor görülen bir iş grafiti. Ancak son zamanlarda bir artış ve buna bağlı olarak bir kabulleniş var sanki. Doğru mu?

grafiti

Aslında bu durum ne yazık ki toplumumuzun genel bir refleksinden ötürü kendi görüşümce. Onlarca bomba haberi görüp bir süre sonra tepki vermeyi bırakıp kabullenen bir yapısı var. Bu sanat aslında hep vardı ama ilk başlarda bu kadar sanatsal bir kaygı yoktu. Şu an farklı dallarda çalışan çok çeşit sanatçı mevcut. Street art , mural ve işin bel kemiği grafiti…

İnsanlar gri zeminler görmek yerine renklerin ve bir anlatımın olduğu eserleri görmeyi tercih etmeye yöneldiler.

3. Bu artış ve kabullenmeyi neye bağlıyorsun?

https://listelist.com/wp-content/uploads/2019/09/WhatsApp-Video-2019-09-12-at-9.34.06-PM.mp4

 

 

İstikrar ve düzenli bir gelişime bağlıyorum. Türkiye’de bundan 3 sene önce yapılan grafiti ve şuan ki seviye çok açık şekilde evrilmiş ve gelişmiş durumda. Artık insanlar duvar boyamak için writer olmayı beklemiyor. Evinde canvas üzerine çalışan bir sanatçı bunu sokakta deneyimlemekten çekinmiyor.

4. Grafiti konusunda seni kaygılandıran (toplumsal ya da yasal) bir durum var mı? Bu sanatın geleceğini nasıl görüyorsun?

Yasal anlamda bir kaygımız yok. Her şeyi göze alıyoruz bu sanatı icra ederken. Tek kaygım yeni gelen nesil sanatsal işlerden çok “adım her yerde olsun” kafasında davranıyorlar. Yaptıkları şeyin güzel gözükmesi pek umurlarında değil gibi.

5. Grafitiyi “sanat-vandalizm” tartışmalarında hangi tarafta değerlendiriyorsun?

Öncelikle grafiti bir sanattır. Vandalist içgüdüler ile bir yerlere sprey boyayla zarar verildiğinde ne yazık ki bu durum da grafiti olarak adlandırılıyor. İnsanlar vandalizmin ne anlama geldiğine çok hakim değiller ve bizim dükkan kepenklerini veya yapı duvarlarını boyamamızı vandalizm zannediyorlar. Gülünçtür ki camiada kendini Vandal olarak tanımlayan bireyler de var. Ben işin sanatsal kısmından bakıyorum ve kaygılarım bu yönde. İllegal yaptığım çalışmalarda da olabildiğince göze hoş gelecek biçimde çalışmaya gayret ediyorum.

Bonus

Ülkemizde de bazı belediyeler ve kuruluşların grafiti sanatçılarıyla iş birliği yapması sayesinde anlaşmalı “legal” örnekler yok değil. Sayısının az olmasıyla birlikte önümüzdeki dönemde bu örnekleri daha çok göreceğimiz muhtemel.

Kaynak:  1 2 3 4 5 6

PaylaşTweetleGönder
Gökhan Bitiren

Gökhan Bitiren

Yaklaşık 7 yıl boyunca çeşitli dijital reklam ajanslarının bünyesinde pek çok markanın projelerinde metin yazarlığı yapmamın yanı sıra hala akademik öğretim danışmanlığı ve iletişim danışmanlığı alanlarında hizmet veriyorum.İstanbul Üniversitesi Halkla İlişkiler ve Tanıtım Bölümünün "okulu uzatan kıdemli öğrencilerinden biri" olarak 2016 yılındaki mezuniyetimi takiben yeniden metin yazarlığı, eğitmenlik gibi görevlerimin yanında 2017 yılında Nayn.co internet haber sitesinde baş editörlük görevini üstlendim.2019 Şubat itibariyle, Listelist.com’da okuyucularımızın keyif almasını, yeni bilgiler edinmesini umduğum tarihi ve güncel içerikli yazılar üretme gayretinde olan bir editörüm. Bu bağlamda sıklıkla tarihi ve güncel konularla birlikte bilimsel araştırmalara yönelik içerikleri, kağıtlarım kalemim ve klavyemin ortaklığında beğeninize sunuyorum.

İleri
Uzun Bir Uçak Seyahatinde Yan Yana Oturmak İstemeyeceğiniz 21 İnsan Tipi

Uzun Bir Uçak Seyahatinde Yan Yana Oturmak İstemeyeceğiniz 21 İnsan Tipi

Yorum yapabilmek için bir ListeList hesabınız olması gerekmektedir. Aşağıdaki bağlantı ile hemen bir hesap oluşturabilirsiniz.

Listelist'e üye ol

İlgili İçerikler

35 Yıllık Müzik Serüveninde Ölüm Oruçlarıyla Gündeme Gelen Grup Yorum
Gündem

35 Yıllık Müzik Serüveninde Ölüm Oruçlarıyla Gündeme Gelen Grup Yorum

Fütursuzca Yazı Yazmak İsteme Sendromu; Hipergrafi Nedir?
Sağlıklı Yaşam

Fütursuzca Yazı Yazmak İsteme Sendromu; Hipergrafi Nedir?

Sokak Hayatından Şöhretin Doruklarına Aykırı Ressam Jean Michel Basquiat
ListeList Özel

Sokak Hayatından Şöhretin Doruklarına Aykırı Ressam Jean Michel Basquiat

Size Bambaşka Dünyaların Kapılarını Aralayacak En İyi 22 Fantastik Netflix Dizisi
Dizi

Size Bambaşka Dünyaların Kapılarını Aralayacak En İyi 22 Fantastik Netflix Dizisi

23 Ocak 2021
şarkı
Müzik

Tüm Hayranları Heyecanla Beklediği Halde Ünlü Şarkıcıların Konserlerinde Söylemeyi Reddettiği 11 Hit Şarkı

23 Ocak 2021
Kişisel Uçaklaradan Su Altında Yaşama: Eskiden 21. Yüzyılla İlgili Yapılan Birbirinden Tuhaf Tahminler
ListeList Özel

Kişisel Uçaklaradan Su Altında Yaşama: Eskiden 21. Yüzyılla İlgili Yapılan Birbirinden Tuhaf Tahminler

23 Ocak 2021
Yok Böyle Bir Lezzet! Evinizde İtalya Rüzgarları Estirecek En Lezzetli ve Pratik Lazanya Tarifi
Yeme - İçme

Yok Böyle Bir Lezzet! Evinizde İtalya Rüzgarları Estirecek En Lezzetli ve Pratik Lazanya Tarifi

23 Ocak 2021
Kimyasal İçeren Ürünlerle Vedalaşın! En İyi Doğal – Organik Deodorantlar
Alışveriş

Kimyasal İçeren Ürünlerle Vedalaşın! En İyi Doğal – Organik Deodorantlar

23 Ocak 2021
Kontrolü Elinize Alın: Kaygıyı Heyecana Dönüştürmek İçin Neler Yapabilirsiniz?
Sağlıklı Yaşam

Kontrolü Elinize Alın: Kaygıyı Heyecana Dönüştürmek İçin Neler Yapabilirsiniz?

23 Ocak 2021
Theodora: Seks İşçiliğinden İmparatoriçeliğe Uzanan Hayatıyla Bizans Tarihine Damga Vuran Kadın
Kadın

Theodora: Seks İşçiliğinden İmparatoriçeliğe Uzanan Hayatıyla Bizans Tarihine Damga Vuran Kadın

22 Ocak 2021
Kadınlar Kokunuzla Aşk Yaşayacak!  Afrodizyak Etkili En İyi 10 Erkek Parfümü
Alışveriş

Kadınlar Kokunuzla Aşk Yaşayacak! Afrodizyak Etkili En İyi 10 Erkek Parfümü

22 Ocak 2021
Teknoloji dizileri
Belgesel

Teknoloji Çağına Farklı Bir Pencereden Bakmanızı Sağlayacak 12 Çarpıcı Belgesel

22 Ocak 2021
Okurken Keyfinizi Yerine Getirecek Haftanın En Güzel 39 Tweeti
ListeList Özel

Okurken Keyfinizi Yerine Getirecek Haftanın En Güzel 39 Tweeti

22 Ocak 2021
İngiltere’ye Vize Sağlayan Ankara Anlaşması Nedir? Şartları Nelerdir? Ne Zaman Bitecek?
ListeList Özel

İngiltere’ye Vize Sağlayan Ankara Anlaşması Nedir? Şartları Nelerdir? Ne Zaman Bitecek?

7 Ekim 2020
Evde Hijyen Sağlamanın En Pratik Yolu: Buharlı Temizleyiciler
Alışveriş

Evde Hijyen Sağlamanın En Pratik Yolu: Buharlı Temizleyiciler

10 Nisan 2020
Oyunlardan Uygulamalara: Çocuklara Evde İngilizce Öğretmenin 7 Etkili Yolu
Gündem

Oyunlardan Uygulamalara: Çocuklara Evde İngilizce Öğretmenin 7 Etkili Yolu

9 Nisan 2020
Ruhunuzu Dinlendirin: Mandala Çizimi ve En İyi Mandala Boyama Kitapları
Alışveriş

Ruhunuzu Dinlendirin: Mandala Çizimi ve En İyi Mandala Boyama Kitapları

8 Nisan 2020
Kendi Saçını Kesmek İsteyen Erkeklere: Evde Saç Kesim Rehberi
ListeList Özel

Kendi Saçını Kesmek İsteyen Erkeklere: Evde Saç Kesim Rehberi

8 Nisan 2020
Evde Canı Sıkılanlara Birbirinden Keyifli 18 Hobi ve Aktivite
Alışveriş

Evde Canı Sıkılanlara Birbirinden Keyifli 18 Hobi ve Aktivite

25 Mart 2020
Evde Verimli Vakit Geçirmek İçin Faydalanabileceğiniz 16 Online Eğitim Platformu
ListeList Özel

Evde Verimli Vakit Geçirmek İçin Faydalanabileceğiniz 16 Online Eğitim Platformu

16 Mart 2020
Tablet Fiyatları: En İyi Tabletler Hangileri? Çok Satan 7 Tablet Modeli ve Özellikleri
Alışveriş

Tablet Fiyatları: En İyi Tabletler Hangileri? Çok Satan 7 Tablet Modeli ve Özellikleri

15 Mart 2020
Hayat Yarışında Çocuğunuzu Bir Adım Öne Geçirecek Faydalı Uygulamalar
Kadın

Hayat Yarışında Çocuğunuzu Bir Adım Öne Geçirecek Faydalı Uygulamalar

28 Eylül 2019
Kokusuyla Hafızalara Kazınan 15 Erkek Parfümü
Alışveriş

Kokusuyla Hafızalara Kazınan 15 Erkek Parfümü

8 Haziran 2019
Tuzsuz Şampuan Ne İşe Yarar? Tuzsuz Şampuanı Neden Tercih Etmeliyiz?
Sağlıklı Yaşam

Tuzsuz Şampuan Ne İşe Yarar? Tuzsuz Şampuanı Neden Tercih Etmeliyiz?

10 Nisan 2019
“Çocuğum Tablet Başından Kalkmıyor” Diyenlere 8 Alanda 40 Etkinlik Önerisi
Gündem

“Çocuğum Tablet Başından Kalkmıyor” Diyenlere 8 Alanda 40 Etkinlik Önerisi

9 Nisan 2019
  • Hakkımızda
  • Gizlilik Politikası
  • Muvafakatname
  • Yazı Gönder
  • Reklam
  • İletişim

© 2019 ListeList - Yeni Nesil Medya Platformu

Sonuç bulunamadı
Tüm sonuçları görüntüle
  • Ana Sayfa
  • Gündem
  • ListeList Özel
  • Alışveriş
  • Koronavirüs
  • Sinema
  • Kadın
  • Diğer
    • Edebiyat
    • Sağlıklı Yaşam
    • Seyahat
    • İş Yaşamı
    • Tiyatro
    • Hayvansever
    • Spor
    • İstanbul
    • Tarih
    • Müzik
    • Astroloji
    • +18
    • Ekoloji
    • Tasarım
    • Dizi
    • Teknoloji – Bilim
    • Yeme – İçme
    • Pürtelaş
    • Testler
    • Video

© 2019 ListeList - Yeni Nesil Medya Platformu

Oturum süresi doldu

Lütfen tekrar giriş yapın. Giriş sayfası yeni bir pencerede açılacaktır. Giriş yaptıktan sonra pencereyi kapatıp bu sayfaya dönebilirsiniz.

>

ListeList'ten en iyi şekilde faydalanabilmeniz için çerezler (cookies) kullanmaktayız.

Daha fazla bilgi ve hangi çerezleri kabul edip etmeyeceğinizi öğrenmek için ayarlara bir göz atabilirsiniz.

ListeList
Gizlilik

ListeList'ten en iyi şekilde faydalanabilmeniz için çerezler (cookies) kullanmaktayız. Çerez bilgileri tarayıcınızda saklanmaktadır ve takip eden ziyaretlerinizde siz olduğunuzu bilebilmek, sitenin hangi alanlarını ilgi çekici bulduğunuzu incelemek gibi amaçlarla kullanılmaktadır.

Kullanılması gerekli çerezler

Kullanılması gerekli çerezler tercihlerinizi saklamak ve buna uygun hizmet verebilmek adına her zaman etkin durumdadır.

Eğer bu çerezi kapatırsanız, bu ekranda yapmış olduğunuz tercihleri de saklayamayız. Bu da siteye ger gelişinizde çerezleri etkinleştirip etkinleştirmeme işlemini tekrar yapmanız gerektiği anlamına geliyor.