Güvendiğimiz çoğu olguyu alaşağı ederek; suç, cinayet yozlaşma, karamsarlık, sisli geceler gibi imgeler kullanarak bize kendimizin bile fark edemeyeceği karanlık ve kötü yönlerimizi anlatan film tekniği olan Film Noir’i yani Kara Film’leri nasıl bilirsiniz?
1. Zıtlıkların etkin kullanımı
Kara filmlerde tıpkı siyahla beyazın birbirine zıt olması gibi hikayede zıtlıklar üzerinden anlatılır. Kimsenin o kadar masum olamayacağını filmin her geçen saniyesinde yüzümüze vurur. Zıtlıklar karmaşayı beraberinde getirir ve tertemiz bir insan bile bir anda kötülüğün ta kendisi haline gelebilir.
2. Belirsiz olay örgüsü
Kara filmlerde hikaye alışıldık klasik sıralamaya göre ilerlemez. Sık sık geriye dönüş ve ileriye gidiş teknikleri kullanılır. Hikayedeki sıralamanın belirsiz olması; dışavurumculuk, şiirsel gerçekçilik, Sürrealizm gibi akımların etkisinde anlatılması güç olan konuların anlatılmasını sağlar.
3. İnsanlığın üzerine çöken sis
Kara film; yaşamı, suçu, tutkuyu, karmaşayı ve şiddeti konu alırken bilindik kuralların aksine farklı imgeler kullanır. Üzerine sis çökmüş yağmurlu ve karanlık yollar gölgelerin arasında gezinen karakterlerin de bir anda gölge haline gelmesini anlatır. Kirlenmiş bir dünyada iyi insan kavramı yoktur.
4. Toplumun dışladığı insanlar
Kara filmlerde bulunan karakterler genellikle; sıkı dedektifler, rüşvet yiyen polisler, kıskanç kocalar, başarısız hırsızlar, bezgin yazarlar gibi karakterlerdir. Bu karakterler kendilerini bir anda karmaşanın içinde bulurlar. Tehlikenin nereden onları bulabileceği belli değildir. Bunca karmaşanın ortasında karakter kaybettiği duyguları geri kazanmaya çalışırken uğruna karanlığın içine doğru sürüklenir ve kirlenir.
5. Kara kadınlar
Kara filmlerde karakterler sıklıkla kadınların arasındadır. Karakterler sürekli kadınlara karşı arzulu olurlar ancak hikayenin devamında onu terk eder veya yüzüstü bırakır veya kadın ortadan kaybolur ya da ölür. Bu durum “Noir” tarzının karanlık ve eleştirel yapısının, kadın erken ilişkilerine bakış açısını yansıtır.
6. Yabancılaşma ve varoluş sıkıntısı
Kara film karakterleri genellikle hiçbir şeyi umursamayan ve kendi varoluşundan rahatsızlık duyan kişilerdir. Bu insanlar filmdeki kirlenmiş dünyanın insanları tarafından bir çeşit enayi olarak görülmektedir. Karakterin olumsuzlukları, yabancılaşması, umursamazlığı öznel kamera açılarından izleyicinin bakış açısına sunulur. Kara filmlerde her bir karakterin bakış açısı aslından farklı bir gerçekliği yansıtır.
7. Femme Fatale
Femme Fatale karafilmlerde mutlaka bulunan kısa anlamıyla kötü kadın karakterlerdir. Bu karakterler; güzel, çekici, cazibeli ama yakınlaşıldığında karakteri felakete sürükleyen kadınlardır. Bu kadınlar genellikle karakteri suça teşvik eden ve bundan kendisi için bir çıkar sağlayan kadındır. Femme Fatale karakteri kontrol eder ama hiçbir şey onu kontrol edemez, kimseye aşık olmaz, kendisi dışında kimseyi sevmez ve kimseye ait bir kadın değildir. Femme Fatale filmin başında mutlaka açık renk, filmin sonunda ise koyu renk kıyafetler giyer. Genellikle Femme Fatale sahneleri kapalı mekanlarda yapılır ve bir Film Noir klasiği olarak yüzünün bir tarafı mutlaka karanlıktır.
8. Günümüzde Film Noir
Film Noir yalnızca 1940’lar ve 50’lerde çekilen ve yukarıdaki özellikleri taşıyan filmleri kapsamaktadır. Bu yıllardan sonra çekilen ve Film Noir özellikleri taşıyan filmler Neo Noir olarak adlandırılmaktadır. Günümüzde Film Noir tekniğini yalın olarak görmek imkansızdır. Zaman içinde Film Noir tekniği kendini; bilgisayar oyunlarında, televizyon dizilerinde, ve hala günümüzde çekilmekte olan filmlerin bazılarında gösterdi. Günümüzde geçmiş yılların kara filmlerini izlemekte yarar var.
