ListeList
  • Ana Sayfa
  • Gündem
  • ListeList Özel
  • Alışveriş
  • Yaşam
  • Sinema
  • Kadın
  • Diğer
    • Edebiyat
    • Sağlıklı Yaşam
    • Seyahat
    • İş Yaşamı
    • Tiyatro
    • Hayvansever
    • Spor
    • İstanbul
    • Koronavirüs
    • Tarih
    • Müzik
    • Astroloji
    • Ekoloji
    • Tasarım
    • Dizi
    • Oyun
    • Teknoloji – Bilim
    • Yeme – İçme
    • Pürtelaş
    • Testler
    • Video
  • Yazı Gönder
Sonuç bulunamadı
Tüm sonuçları görüntüle
  • Ana Sayfa
  • Gündem
  • ListeList Özel
  • Alışveriş
  • Yaşam
  • Sinema
  • Kadın
  • Diğer
    • Edebiyat
    • Sağlıklı Yaşam
    • Seyahat
    • İş Yaşamı
    • Tiyatro
    • Hayvansever
    • Spor
    • İstanbul
    • Koronavirüs
    • Tarih
    • Müzik
    • Astroloji
    • Ekoloji
    • Tasarım
    • Dizi
    • Oyun
    • Teknoloji – Bilim
    • Yeme – İçme
    • Pürtelaş
    • Testler
    • Video
  • Yazı Gönder
Sonuç bulunamadı
Tüm sonuçları görüntüle
ListeList
Sonuç bulunamadı
Tüm sonuçları görüntüle

Ana sayfa » Tarih » 100 Yıl Önce Okula Gitmek Nasıl Olurdu? 19. Yüzyıldaki Eğitim Anlayışını Ortaya Koyan İlginç Gerçekler

100 Yıl Önce Okula Gitmek Nasıl Olurdu? 19. Yüzyıldaki Eğitim Anlayışını Ortaya Koyan İlginç Gerçekler

Çocukların çalıştığı için okula gitmediği 19. yüzyıl zamanları eğitim açısından çok verimli geçmiyordu. O zamanlarda okula gitmek nasıl olurdu diye merak edenler için 100 yıl önce okul nasıldı araştırdık!

Selin Asil Yazar: Selin Asil
15 Ağustos 2021
Kategori: Tarih
Google Haberler'de ListeList'e Abone Ol
0
100 Yıl Önce Okula Gitmek Nasıl Olurdu? 19. Yüzyıldaki Eğitim Anlayışını Ortaya Koyan İlginç Gerçekler
Share on FacebookShare on Twitter

Dünyanın farklı yerlerinde farklı sistemler olması eğitim anlayışında da farklı bakış açıları gelişmesine sebep oldu. 100 yıl önce okula gitmek ve eğitim görmek günümüze göre çok farklıydı. Kadınların ve erkeklerin aynı haklara sahip olmadığı ve çok kısıtlı imkanların olduğu bu dönemlerde eğitim şimdiki gibi bir öncelik değildi. Peki ya nasıldı? Amerika’nın 100 yıl önceki eğitim sistemini sizler için araştırdık. Keyifli okumalar!

19. yüzyılda okula gitmek nasıldı?

Geçmişten günümüze okul sisteminin ciddi anlamda değiştiğini görüyoruz. 19. yüzyılda Osmanlı’da ve Avrupa’da uygulanan eğitim sistemleri de kendi içlerinde oldukça farklıydı. Fakir çocuklar için farklı okullar açılıyordu fakat eğitim sistemi ilk olarak okuma yazma ve sonrasında dini temel bilgilerle devam ediyordu. Eğitim kurumları farklı meslek gruplarına ayrılıyor ve mesleki eğitim veriliyord. Günümüze kadar ismini ve ana amacını koruyan okullardan birisi de Darüşşafaka. Burada annesi babası olmayan fakat zeki çocuklar için parasız yatılı bir eğitim sistemi vardı. 1873 yılında kurulan Darüşşafaka aynı amacı güderek çocukların kaliteli bir eğitim alması için varlığını sürdürüyor.

100 yıl önce Amerika’da fabrikaların okulları vardı

100 yıl önce Amerika’da ise taammen farklı bir eğitim sistemi bulunuyordu. Ülkede birçok çocuk, aile çiftliklerinde ve fabrikalarda çalışıyordu. Fabrika işlerini ve okulu bir arada yürütmek zorunda olan bu çocuklar için eğitimlerini kolaylaştırmak adına bazı şehirlerde gece okulu açılmıştı. Genellikle sabah 8’den öğlen 3’e kadar çocuklar fabrika işlerini yapar ve geri kalan zamanlarını okulda geçirirlerdi. Şu an bir fabrikanın ya da değirmenin özel bir okul açması çok garip karşılanırdı değil mi?

Okula gitmemek son derece sıradan bir durumdu

Modern zamanda her çocuk en az 12 yıl eğitim görmeli. Bu eğitim devlet tarafından zorunlu kabul ediliyor. Fakat 1900’lü yıllarda Amerika’da 5 ve 19 yaş arası çocukların sadece yüzde 51’i okula gidiyordu. Zamanın şartlarına bakıldığında ise çocukların çalışması okula gidememelerinin başındaki en büyük neden. Ailesine bakmak zorunda olan birçok çocuk okula gitmek yerine bir fabrikada ya da lokal bir dükkanda çalışıyordu. Ancak bu durum çocuk işçiliğini kısıtlayan yasaların gelmesiyle hızla değişti ve okula gitme oranı 1940’lı yılllara gelindiğinde yüzde 75’e yükseldi.

Lisede devamsızlık yapmak çok yaygındı

1635 yılında kurulan Boston Latin Okulu kayıtlarının desteklediği bu bilgiler 100 yıl önce lisede okula gitmemenin günümüze göre çok yüksek olduğunu gösteriyor. Birçok kişi ise liseden sonra okulu tamamen bırakarak; kadınsa evleniyor erkekse hemen çalışma hayatına atılıyordu.

Amerika’da köy okulları tek bir sınıftan oluşuyordu

100 yıl önce Amerika’da kırsal alanlarda, genellikle bir öğretmenin bir ila sekizinci sınıflardaki her çocuğu idare ettiği tek oda okul olarak kabul ediliyordu. En küçüğü önde, en büyüğü arkada olacak şekilde yaş sırasına göre oturma düzeni yapılırdı. Büyük ve birkaç sınıflı bir okula gitmeniz ancak şehirde mümkündü.

Çalışma günleri okul eğitimini etkilerdi

eğitim

Artık bir çocuğun çalıştığı için okula asma gibi bir durumu olamıyor. Türkiye’de ve Amerika’da artık yılda 180 gün okula gitme zorunluluğu var ve devamsızlık hakları sınırlı. Hayatınızın büyük bir bölümünü okulda geçirmek zorundasınız. Fakat bundan 100 yıl önce Amerika’da yıllık okula gitme günü 150’yi aşmıyordu. Bunun nedeni de çiftçi olarak çalışan çocukların fazla olmasıydı. Bu çocuklar genellikle sonbahar ve ilkbahar zamanlarında okula gitmezdi.

Okulda şiddet içeren cezalar yaygındı

eğitim

Her ne kadar 100 yıl önce iş ve okul arasında kalındığında iş seçilmiş olsa da bu okulların katı kuralları olmadığı anlamına gelmiyor. Amerika’da 100 yıl önce çocuklara fiziksel cezalar vermek ne yazık ki yaygındı. Öğretmenlere verilen özgürlük okuldan okula değişiyordu. Bir çocuğun bir cümleyi yüzlerce ve belki binlerce yazması gibi cezaların yanı sıra cetvelle parmak uçlarına vurdukları da biliniyordu.

İlginizi çekebilir:

Kürekle Dayaktan Saç Kesmeye: Dünyanın Farklı Yerlerindeki Okullarda Verilen En İlginç 10 Ceza

Kadınların eğitim hakkı sınırlıydı

eğitim

Kadınların matematik ve bilim derslerine yönelmesi sınırlandırılmıştı. Bir kadından beklenti çocuk yapmak ve ev işlerine odaklandığı için bu tarz eğitimlere itiliyorlardı. Hatta bazı okullarda kız ve erkek öğrencilerin aynı kapıdan okula girmesi yasaktı.

Okul alışverişi farklıydı

eğitim

O zamanlarda çocuklar okula başladığı zaman kırtasiye malzemeleri alışverişi yapmak yaygındı fakat bu günümüzdekinden çok farklıydı. Kağıt ve mürekkep gibi çok kullanılan okul gereçleri pahalıydı ve bu nedenle çocuklar genellikle taş tahtada tebeşir kullanarak çalışıyordu. Sınıflarda genellikle bir kara tahta vardı. Karatahtalar 1840’larda üretilmeye başlandı. James Pillans adında bir İskoç öğretmen ise ilk karatahtayı icat eden isim olarak biliniyor.

Kaynak 1,2

PaylaşTweetleGönder
Selin Asil

Selin Asil

İleri
Sürekli Yorgun Hissetmenize Sebep Olabilecek 5 Alışkanlık ve Değiştirmek İçin Yapmanız Gerekenler

Sürekli Yorgun Hissetmenize Sebep Olabilecek 5 Alışkanlık ve Değiştirmek İçin Yapmanız Gerekenler

Yorum yapabilmek için bir ListeList hesabınız olması gerekmektedir. Aşağıdaki bağlantı ile hemen bir hesap oluşturabilirsiniz.

Listelist'e üye ol

İlgili İçerikler

Midilli Gezi Rehberi: Nereye Gidilir, Ne Yenir, Nerede Kalınır?
Seyahat

Midilli Gezi Rehberi: Nereye Gidilir, Ne Yenir, Nerede Kalınır?

Hamilelik Döneminde Kilo Kontrolü Nasıl Sağlanır? Gebelikte Formda Kalmanın 5 Yolu
Kadın

Hamilelik Döneminde Kilo Kontrolü Nasıl Sağlanır? Gebelikte Formda Kalmanın 5 Yolu

Hafta Sonu Ne İzlesek Diye Düşünenlere 9 Muhteşem Film Önerisi
Film

Hafta Sonu Ne İzlesek Diye Düşünenlere 9 Muhteşem Film Önerisi

Okurken Keyfinizi Yerine Getirecek Haftanın En Güzel 30 Tweeti
ListeList Özel

Okurken Keyfinizi Yerine Getirecek Haftanın En Güzel 30 Tweeti

Ortam Savaş Alanı Gibi! Gerçek Squid Game’de Yarışmacılar Donma Tehlikesi Geçirdi
Gündem

Ortam Savaş Alanı Gibi! Gerçek Squid Game’de Yarışmacılar Donma Tehlikesi Geçirdi

Pakistan’da Yeni Bir Gizemli Hastalık: 16’sı Çocuk 19 Kişi Hayatını Kaybetti
Gündem

Pakistan’da Yeni Bir Gizemli Hastalık: 16’sı Çocuk 19 Kişi Hayatını Kaybetti

Dünya’ya En Çok Yaklaşan Asteroid: “2023 BU” Gezegenimizin 3600 Kilometre Yakınından Geçti
Teknoloji - Bilim

Dünya’ya En Çok Yaklaşan Asteroid: “2023 BU” Gezegenimizin 3600 Kilometre Yakınından Geçti

Manikür Yaptırmayı Sevenlerin Mutlaka Dikkat Etmesi Gereken 10 Bakım Tüyosu
Kadın

Manikür Yaptırmayı Sevenlerin Mutlaka Dikkat Etmesi Gereken 10 Bakım Tüyosu

Columbia Uzay Mekiği Kazası: Dünya’ya Dönmeyi Başaramayan 7 Astronotun Trajik Hikâyesi
Tarih

Columbia Uzay Mekiği Kazası: Dünya’ya Dönmeyi Başaramayan 7 Astronotun Trajik Hikâyesi

İngiliz Kraliyet Ailesi İçin Çalışan Dadıların Uyması Gereken 7 İlginç Kural
ListeList Özel

İngiliz Kraliyet Ailesi İçin Çalışan Dadıların Uyması Gereken 7 İlginç Kural

Yeni Oyuncularla İzleyici Karşısına Çıkmaya Hazırlanan Aşk-ı Memnu Uyarlaması “Bihter” Sosyal Medyanın Gündeminde
Gündem

Yeni Oyuncularla İzleyici Karşısına Çıkmaya Hazırlanan Aşk-ı Memnu Uyarlaması “Bihter” Sosyal Medyanın Gündeminde

ChatGPT Etkisi: Ünlü Milyarder Gautam Adani Yapay Zekâ Bağımlısı Olduğunu Açıkladı
Teknoloji - Bilim

ChatGPT Etkisi: Ünlü Milyarder Gautam Adani Yapay Zekâ Bağımlısı Olduğunu Açıkladı

Dünyanın En “Abartılan” Şehirleri Açıklandı: Listede Paris, Londra ve Antalya da Var
Seyahat

Dünyanın En “Abartılan” Şehirleri Açıklandı: Listede Paris, Londra ve Antalya da Var

Hepimiz Yapıyoruz! Mental Sağlığımızı Olumsuz Yönde Etkileyen 6 Küçük Neden
Sağlıklı Yaşam

Hepimiz Yapıyoruz! Mental Sağlığımızı Olumsuz Yönde Etkileyen 6 Küçük Neden

Star Wars’tan Karayip Korsanları’na: Guinness Rekorlar Kitabı’nda Yer Alan 22 Film
Film

Star Wars’tan Karayip Korsanları’na: Guinness Rekorlar Kitabı’nda Yer Alan 22 Film

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Atıfta Bulunduğu 14 Mayıs 1950 Seçimlerinde Ne Olmuştu?
Gündem

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Atıfta Bulunduğu 14 Mayıs 1950 Seçimlerinde Ne Olmuştu?

Kısmetse Olur Yarışmacıları Programa Katılmadan Önce Neler Yapıyordu?
ListeList Özel

Kısmetse Olur Yarışmacıları Programa Katılmadan Önce Neler Yapıyordu?

Teknoloji Milyarderi Bill Gates Uyarıyor: Dünya, Bir Sonraki Salgına Hazırlıklı Olmalı!
Sağlıklı Yaşam

Teknoloji Milyarderi Bill Gates Uyarıyor: Dünya, Bir Sonraki Salgına Hazırlıklı Olmalı!

2023 Oscar Adayları Açıklandı: “Everything Everywhere All At Once” 11 Dalda Oscar’a Aday Gösterildi
Sinema

2023 Oscar Adayları Açıklandı: “Everything Everywhere All At Once” 11 Dalda Oscar’a Aday Gösterildi

Minecraft: Yeni Başlayanlar İçin Madenler Ve Basit Tarifler
Oyun

Minecraft: Yeni Başlayanlar İçin Madenler Ve Basit Tarifler

Ünlü Kâhin Nostradamus 2022’de Neleri Bildi, 2023 İçin Hangi Kehanetlerde Bulundu?
Tarih

Ünlü Kâhin Nostradamus 2022’de Neleri Bildi, 2023 İçin Hangi Kehanetlerde Bulundu?

Bilmeniz Gereken Güvenilir Kripto Para Borsaları
Teknoloji - Bilim

Bilmeniz Gereken Güvenilir Kripto Para Borsaları

8 Eylül 2021
Binance’e Para Nasıl Yatırılır? Binance Para Yatırma İşlemi
Teknoloji - Bilim

Binance’e Para Nasıl Yatırılır? Binance Para Yatırma İşlemi

12 Temmuz 2022
İstanbul’daki İş Otelleri: Evinizde Gibi Hissetmenizi Sağlayacak Oteller
Sponsorlu İçerik

İstanbul’daki İş Otelleri: Evinizde Gibi Hissetmenizi Sağlayacak Oteller

6 Mart 2021
Boğaza Yakın İstanbul Otelleri: Şehre Farklı Bir Açıdan Bakmanızı Sağlayacak 11 Otel
Seyahat

Boğaza Yakın İstanbul Otelleri: Şehre Farklı Bir Açıdan Bakmanızı Sağlayacak 11 Otel

7 Mart 2021
Sizin İçin Seçtik: Bir Solukta Okuyabileceğiniz Son Dönemlerin En İyi 20 Kitabı
Edebiyat

Sizin İçin Seçtik: Bir Solukta Okuyabileceğiniz Son Dönemlerin En İyi 20 Kitabı

1 Haziran 2022
Midilli Gezi Rehberi: Nereye Gidilir, Ne Yenir, Nerede Kalınır?
Seyahat

Midilli Gezi Rehberi: Nereye Gidilir, Ne Yenir, Nerede Kalınır?

28 Ocak 2023
Hamilelik Döneminde Kilo Kontrolü Nasıl Sağlanır? Gebelikte Formda Kalmanın 5 Yolu
Kadın

Hamilelik Döneminde Kilo Kontrolü Nasıl Sağlanır? Gebelikte Formda Kalmanın 5 Yolu

28 Ocak 2023
Hafta Sonu Ne İzlesek Diye Düşünenlere 9 Muhteşem Film Önerisi
Film

Hafta Sonu Ne İzlesek Diye Düşünenlere 9 Muhteşem Film Önerisi

27 Ocak 2023
Okurken Keyfinizi Yerine Getirecek Haftanın En Güzel 30 Tweeti
ListeList Özel

Okurken Keyfinizi Yerine Getirecek Haftanın En Güzel 30 Tweeti

27 Ocak 2023
Ortam Savaş Alanı Gibi! Gerçek Squid Game’de Yarışmacılar Donma Tehlikesi Geçirdi
Gündem

Ortam Savaş Alanı Gibi! Gerçek Squid Game’de Yarışmacılar Donma Tehlikesi Geçirdi

27 Ocak 2023
Pakistan’da Yeni Bir Gizemli Hastalık: 16’sı Çocuk 19 Kişi Hayatını Kaybetti
Gündem

Pakistan’da Yeni Bir Gizemli Hastalık: 16’sı Çocuk 19 Kişi Hayatını Kaybetti

27 Ocak 2023
Dünya’ya En Çok Yaklaşan Asteroid: “2023 BU” Gezegenimizin 3600 Kilometre Yakınından Geçti
Teknoloji - Bilim

Dünya’ya En Çok Yaklaşan Asteroid: “2023 BU” Gezegenimizin 3600 Kilometre Yakınından Geçti

27 Ocak 2023
Manikür Yaptırmayı Sevenlerin Mutlaka Dikkat Etmesi Gereken 10 Bakım Tüyosu
Kadın

Manikür Yaptırmayı Sevenlerin Mutlaka Dikkat Etmesi Gereken 10 Bakım Tüyosu

27 Ocak 2023
Columbia Uzay Mekiği Kazası: Dünya’ya Dönmeyi Başaramayan 7 Astronotun Trajik Hikâyesi
Tarih

Columbia Uzay Mekiği Kazası: Dünya’ya Dönmeyi Başaramayan 7 Astronotun Trajik Hikâyesi

26 Ocak 2023
İngiliz Kraliyet Ailesi İçin Çalışan Dadıların Uyması Gereken 7 İlginç Kural
ListeList Özel

İngiliz Kraliyet Ailesi İçin Çalışan Dadıların Uyması Gereken 7 İlginç Kural

26 Ocak 2023
Kokusuyla Hafızalara Kazınan 15 Erkek Parfümü Önerisi
Alışveriş

Kokusuyla Hafızalara Kazınan 15 Erkek Parfümü Önerisi

9 Ağustos 2021
Evde Verimli Vakit Geçirmek İçin Faydalanabileceğiniz 16 Online Eğitim Platformu
ListeList Özel

Evde Verimli Vakit Geçirmek İçin Faydalanabileceğiniz 16 Online Eğitim Platformu

16 Mart 2020
Tablet Fiyatları: En İyi Tabletler Hangileri? Çok Satan 30 Tablet Modeli ve Özellikleri
Alışveriş

Tablet Fiyatları: En İyi Tabletler Hangileri? Çok Satan 30 Tablet Modeli ve Özellikleri

4 Ağustos 2021
Kendi Saçını Kesmek İsteyen Erkeklere: Evde Saç Kesim Rehberi
Alışveriş

Kendi Saçını Kesmek İsteyen Erkeklere: Evde Saç Kesim Rehberi

8 Nisan 2020
Evde Canı Sıkılanlara Birbirinden Keyifli 18 Hobi ve Aktivite
Alışveriş

Evde Canı Sıkılanlara Birbirinden Keyifli 18 Hobi ve Aktivite

25 Mart 2020
Evde Hijyen Sağlamanın En Pratik Yolu: Buharlı Temizleyiciler
Alışveriş

Evde Hijyen Sağlamanın En Pratik Yolu: Buharlı Temizleyiciler

10 Nisan 2020
Oyunlardan Uygulamalara: Çocuklara Evde İngilizce Öğretmenin 7 Etkili Yolu
Gündem

Oyunlardan Uygulamalara: Çocuklara Evde İngilizce Öğretmenin 7 Etkili Yolu

9 Nisan 2020
“Çocuğum Tablet Başından Kalkmıyor” Diyenlere 8 Alanda 40 Etkinlik Önerisi
Gündem

“Çocuğum Tablet Başından Kalkmıyor” Diyenlere 8 Alanda 40 Etkinlik Önerisi

9 Nisan 2019
Hayat Yarışında Çocuğunuzu Bir Adım Öne Geçirecek Faydalı Uygulamalar
Teknoloji - Bilim

Hayat Yarışında Çocuğunuzu Bir Adım Öne Geçirecek Faydalı Uygulamalar

28 Eylül 2019
İngiltere’ye Vize Sağlayan Ankara Anlaşması Nedir? Şartları Nelerdir? Ne Zaman Bitecek?
ListeList Özel

İngiltere’ye Vize Sağlayan Ankara Anlaşması Nedir? Şartları Nelerdir? Ne Zaman Bitecek?

7 Ekim 2020
Sizin İçin Seçtik: Bir Solukta Okuyabileceğiniz Son Dönemlerin En İyi 20 Kitabı
Edebiyat

Sizin İçin Seçtik: Bir Solukta Okuyabileceğiniz Son Dönemlerin En İyi 20 Kitabı

1 Haziran 2022
Göz Alıcı Kirpiklere Sahip Olmanızı Sağlayacak En İyi Maskaralar
Alışveriş

Göz Alıcı Kirpiklere Sahip Olmanızı Sağlayacak En İyi Maskaralar

8 Haziran 2022
  • Hakkımızda
  • Gizlilik Politikası
  • Muvafakatname
  • Yazı Gönder
  • Reklam
  • İletişim

© 2021 ListeList - Yeni Nesil Medya Platformu

Sonuç bulunamadı
Tüm sonuçları görüntüle
  • Ana Sayfa
  • Gündem
  • ListeList Özel
  • Alışveriş
  • Yaşam
  • Sinema
  • Kadın
  • Diğer
    • Edebiyat
    • Sağlıklı Yaşam
    • Seyahat
    • İş Yaşamı
    • Tiyatro
    • Hayvansever
    • Spor
    • İstanbul
    • Koronavirüs
    • Tarih
    • Müzik
    • Astroloji
    • Ekoloji
    • Tasarım
    • Dizi
    • Oyun
    • Teknoloji – Bilim
    • Yeme – İçme
    • Pürtelaş
    • Testler
    • Video
  • Yazı Gönder

© 2021 ListeList - Yeni Nesil Medya Platformu

Welcome Back!

Login to your account below

Forgotten Password? Sign Up

Create New Account!

Fill the forms bellow to register

All fields are required. Log In

Retrieve your password

Please enter your username or email address to reset your password.

Log In

Oturum süresi doldu

Lütfen tekrar giriş yapın. Giriş sayfası yeni bir pencerede açılacaktır. Giriş yaptıktan sonra pencereyi kapatıp bu sayfaya dönebilirsiniz.

Add New Playlist

>

ListeList'ten en iyi şekilde faydalanabilmeniz için çerezler (cookies) kullanmaktayız.

Daha fazla bilgi ve hangi çerezleri kabul edip etmeyeceğinizi öğrenmek için ayarlara bir göz atabilirsiniz.

Gizlilik

ListeList'ten en iyi şekilde faydalanabilmeniz için çerezler (cookies) kullanmaktayız. Çerez bilgileri tarayıcınızda saklanmaktadır ve takip eden ziyaretlerinizde siz olduğunuzu bilebilmek, sitenin hangi alanlarını ilgi çekici bulduğunuzu incelemek gibi amaçlarla kullanılmaktadır.

Kullanılması gerekli çerezler

Kullanılması gerekli çerezler tercihlerinizi saklamak ve buna uygun hizmet verebilmek adına her zaman etkin durumdadır.

Eğer bu çerezi kapatırsanız, bu ekranda yapmış olduğunuz tercihleri de saklayamayız. Bu da siteye ger gelişinizde çerezleri etkinleştirip etkinleştirmeme işlemini tekrar yapmanız gerektiği anlamına geliyor.