Edebiyatın dünyayı değiştirip değiştiremediği sorusu köklü ve eski bir soru. Bu soruya verilebilecek cevaplarsa çeşitlilik gösteriyor. Kimi yazarlar bunu onaylarken kimi de yazarlığının ilk yıllarında buna inandığını ama zaman geçtikçe bunun bir fantezi olduğunu söylüyor. Fikrimce edebiyat dünyayı doğrudan değiştirmez ama değiştirecek kişileri yaratır. Tarih boyunca toplumu tarafından sevilen pek çok liderin roman, öykü, şiir gibi yazın türlerini okumuş olduğu gerçeği bu fikri güçlendirebilir. BBC tarafından yapılan bu seçmede; zamanlar ve mekânları aşarak evrensel bir boyuta ulaşan öyküler yer alıyor. Nisan 2018 tarihinde yazarlarla beraber yapılan anket BBC’ye bu seçmeyi ortaya çıkarmasını sağlamış.
1. Odysseia (Homeros, M.Ö. 8. yy)
Batı’nın ilk büyük eserleri olarak kabul edilen Odysseia ve İlyada destanları bize Homeros tarafından nakledilmiştir. İlyada destanında bahsi geçen Troya savaşının ardından, Odysseia’da harp sonrası durumlar anlatılır. Odysseia Truva’nın düşüşünden sonra vatanı İthaka’ya doğru yol alır. On yıl süren savaşın ardından İthaka’ya dönmesi de on yıl süren Odysseia türlü maceraların içine girer. Aradan geçen yirmi yılın sonunda eşi Penelope ve oğlu Odysseia’nın öldüğüne ikna olurlar, şehri de bu iddiayı ortaya atanlar yönetmeye başlar. Tahtına, vatanına ve ailesine tekrar kavuşabilmek adına Odysseia soylularla mücadele içine girer.
2. Tom Amca’nın Kulübesi (Harriet Beecher Stowe, 1852)
Köle karşıtı eserleriyle bilinen Harriet Beecher Stowe Tom Amca’nın Klübesi’nde de aynı temayı işler. Tom Amca’nın ve klübesinin özelinde siyahîlerin yaşadığı ırkçılığı, köleliği duygusal, lirik bir anlatımla ele alır.
3. Frankenstein (Mary Shelley, 1818)
4. 1984 (George Orwell, 1949)
Günümüzde dünya çapında çokça satılan, distopya romanlar arasında en popüler eserlerden biri olan 1984 Orwell’ın başyapıtıdır. Eserde totaliter ve mütecaviz bir iktidarın kontrolündeki Okyanusya anlatılır. Okyanusya halkını izleyen ‘’Big Brother’’ karakteri onlara geçmişteki tarihi unutturmayı ve şunları ezberletmeyi amaçlar: ‘’Savaş Barıştır, Özgürlük Köleliktir, Bilgisizlik Kuvvettir.’’
5. Parçalanma (Chinua Achebe, 1958)
6. Binbir Gece Masalları (çeşitli yazarlar, 8-18. yy)
7. Don Kişot (Miguel de Cervantes, 1605-1615)
8. Hamlet (William Shakespeare, 1603)
9. Yüzyıllık Yalnızlık (Gabriel García Márquez, 1967)
10. İlyada (Homeros, MÖ 8. yüzyıl)
11. Sevilen (Toni Morrison, 1987)
Nobel ödüllü yazar Toni Morrison’ın yazdığı en kıymetli eserlerden biridir. Amerikan İç Savaşı’ndan hemen sonra, 1856’da kölelikten kaçan ve özgür bir devlet olan Ohio’ya kaçan bir Afrika – Amerikalı kölenin serüveni anlatılır.
12. İlahi Komedya (Dante Alighieri, 1308-1320)
13. Romeo ve Juliet (William Shakespeare, 1597)
14. Gılgamış Destanı (yazarı bilinmiyor, MÖ 22-10. yy)
15. Harry Potter (JK Rowling, 1997-2007)
16. Damızlık Kızın Öyküsü (Margaret Atwood, 1985)
17. Ulysses (James Joyce, 1922)
18. Hayvan Çiftliği (George Orwell, 1945)
19. Jane Eyre (Charlotte Brontë, 1847)
20. Madam Bovary (Gustave Flaubert, 1856)
21. Üç Krallığın Hikayesi (Luo Guanzhong, 1321-1323
22. Batı’ya Yolculuk (Wu Cheng’en, 1592)
23. Suç ve Ceza (Fyodor Dostoyevksy, 1866)
24. Gurur ve Önyargı (Jane Austen, 1813)
25. Su Kenarı (Shi Nai’an, 1589)
26. Savaş ve Barış (Leo Tolstoy, 1865-1867)
27. Bülbülü Öldürmek (Harper Lee, 1960)
28. Geniş, Geniş Bir Deniz (Jean Rhys, 1966)
29. Ezop Masalları (Ezop, MÖ 620-560)
30. Candide (Voltaire, 1759)
31. Medea (Euripides, MÖ 431)
32. Mahabharata (Vyasa, MÖ 4. yy)
33. Kral Lear (William Shakespeare, 1608)
34. Genji’nin Hikayesi (Murasaki Shikibu, 1021 öncesi)
35. Genç Werther’in Acıları (Johann Wolfgang von Goethe, 1774)
36. Dava (Franz Kafka, 1925)
37. Kayıp Zamanın İzinde (Marcel Proust, 1913-1927)
Proust’un hayatının son 17 – 18 yılını yazdığı ve 3.000 sayfaya yayılan eşsiz romanıdır. Öyle ki 51 yaşında, ölümü şu sözlerle karşılar: ‘’Her şeyi yazdım, ölebilirim.’’
38. Uğultulu Tepeler (Emily Brontë, 1847)
39. Görülmeyen Adam (Ralph Ellison, 1952)
40. Moby-Dick (Herman Melville, 1851)
41. Tanrıya Bakıyorlardı (Zora Neale Hurston, 1937)
42. Deniz Feneri (Virginia Woolf, 1927)
43. The True Story of Ah Q (Lu Sin, 1921-1922)
44. Alis Harikalar Diyarında (Lewis Carroll, 1865)
45. Anna Karenina (Leo Tolstoy, 1873-1877)
46. Karanlığın Yüreği (Joseph Conrad, 1899)
47. Monkey Grip (Helen Garner, 1977)
48. Mrs Dalloway (Virginia Woolf, 1925)
49. Kral Oedipus (Sofokles, MÖ 429)
50. Dönüşüm (Franz Kafka, 1915)
51. Oresteia (Eshilos, MÖ 458)
52. Sindirella (Anonim)
53. Howl (Allen Ginsberg, 1956)
54. Sefiller (Victor Hugo, 1862)
55. Middlemarch (George Eliot, 1871-1872)
56. Pedro Páramo (Juan Rulfo, 1955)
57. The Butterfly Lovers (masal)
58. Canterbury Hikâyeleri (Geoffrey Chaucer, 1387)
59. Pança-Tantra (Vishnu Sharma’ya atfedilir, MÖ 300)
60. The Posthumous Memoirs of Bras Cubas (Joaquim Maria Machado de Assis, 1881)
61. The Prime of Miss Jean Brodie (Muriel Spark, 1961)
62. The Ragged-Trousered Philanthropists (Robert Tressell, 1914)
63. Song of Lawino (Okot p’Bitek, 1966)
64. Altın Defter (Doris Lessing, 1962)
65. Geceyarısı Çocukları (Salman Rushdie, 1981)
66. Nervous Conditions (Tsitsi Dangarembga, 1988)
67. Küçük Prens (Antoine de Saint-Exupéry, 1943)
68. Usta ile Margarita (Mihail Bulgakov, 1967)
69. Ramayana (Valmiki’ye atfedilir, MÖ 11. yüzyıl)
70. Antigone (Sofokles, MÖ 441)
71. Drakula (Bram Stoker, 1897)
72. Karanlığın Sol Eli (Ursula K Le Guin, 1969)
73. Bir Noel Şarkısı (Charles Dickens, 1843)
74. América (Raúl Otero Reiche, 1980)
75. Yasa Önünde (Franz Kafka, 1915)
76. Cebelavi Sokağı’nın Çocukları (Necip Mahfuz, 1967)
77. Canzoniere (Petrarca, 1374)
78. Kebra Nagast (Çeşitli yazarlar, 1322)
79. Little Women (Louisa May Alcott, 1868-1869)
80. Dönüşümler (Ovidius, MS 8)
81. Omeros (Derek Walcott, 1990)
82. İvan Denisoviç’in Yaşamında Bir Gün (Aleksandr Soljenitsin, 1962)
83. Orlando: Bir Yaşam Öyküsü (Virginia Woolf, 1928)
84. Rainbow Serpent (Avustralyalı yerlilerin hikayesi, tarih bilinmiyor)
85. Revolutionary Road (Richard Yates, 1961)
86. Robinson Crusoe (Daniel Defoe, 1719)
87. Kendi Şarkım (Walt Whitman, 1855)
88. Huckleberry Finn’in Maceraları (Mark Twain, 1884)
89. Tom Sawyer’ın Maceraları (Mark Twain, 1876)
90. The Aleph (Jorge Luis Borges, 1945)
91. Çiftçinin Ağıtları (Eski Mısır Halk Hikayesi, MÖ 2000 civarı)
92. Kral Çıplak (Hans Christian Andersen, 1837)
93. Chicago Mezbahaları (Upton Sinclair, 1906)
94. The Khamriyyat (Abu Nuwas, 9. yüzyılın başları)
95. The Radetzky March (Joseph Roth, 1932)
96. Kuzgun (Edgar Allan Poe, 1845)
97. Şeytan Ayetleri (Salman Rushdie, 1988)
98. Gizli Tarih (Donna Tartt, 1992)
99. The Snowy Day (Ezra Jack Keats, 1962)
100. Toba Tek Singh (Saadat Hasan Manto, 1955)
