İnsanlar tarih boyunca en yüksek binayı yapmak için birbiriyle kıyasıya yarıştı. Bu yarış, günümüzde de devam ediyor. Ancak yine de dünyanın en yüksek binaları listesini yapmak oldukça zor. Çünkü en yüksek binaları tespit ederken onun nereden itibaren ölçülmesi gerektiği bir soru işareti yaratıyor. Örneğin binanın tepesine bir kule eklediğinizde gerçekten binanın yüksek olduğunu söyleyebilir miyiz? Ama yine de CTBUH (Council on Tall Buildings and Urban Habitat) gibi bazı kuruluşlar, dünyanın en yüksek binaları hakkındaki veriler üzerinde titizlikle çalışıyor.✍️ İşte onlardan derlediğimiz bazıları…
1. Burc Halife (Burj Khalifa) – 828 metre
Burj Khalifa, 828 metrelik uzunluğuyla dünyanın en yüksek binası. Binada 164 kat var. Birleşik Arap Emirlikleri Başkanı ve Abu Dabi Hükümdarı Halife bin Zayid el-Nehyan’ın binanın tamamına bağışladığı paradan dolayı yapının adı Burc Halife olmuştur.
Burc Halife yanal yüklere direnç gösteren ve büyük bir içi boş silindir görevi gören, birden fazla yapısal boruyu birleştirerek çalışan paketlenmiş boru yapısal sistemini kullanarak yapıldı. Paketlenmiş borular dahil olmak üzere, boru yapısal sistemleri son derece verimlidir ve inanılmaz yükseklikler elde etmek için kullanılabilir. Burc Halife’yi Skidmore, Owings ve Merrill (veya kısa adıyla SOM) isimli ABD’li bir firma tasarladı. Binanın tasarımında İslam mimarisi esin kaynağı olmuştur.
Burc Halife, pek çok alanda dünya rekoruna imza attı:
- En yüksek bina
- En çok katlı yapı
- Dünyanın en hızlı ve en yükseğe çıkan asansorü
- Uzun açık hava gözlem güvertesi
- Dünyanın en yüksekte yer alan camisi (158. katta)
- Dünyanın en yüksek restoranı (122. katta) ve en yüksek gece kulübü (144. katta)
Ancak tüm bunlar bir yana, binanın yapımında işçilerin zor şartlar altında çalıştığı, günde 3,43 – 5,25 dolar aldıkları; hatta az bir ücret karşılığında inanılmaz derecede uzun saatler çalıştığı ve korkunç barınaklarda kaldıkları yönünde haberler gündeme geldi. Ayrıca İnsan Hakları İzleme Örgütü’ne göre, işyerinde meydana gelen yaralanmalar ve ölümler tam olarak belgelenmedi ve bunların takibi zor?
2. Şanghay Kulesi (Shanghai Tower) – 632 metre
632 metre uzunluğundaki Şanghay Kulesi, 127 kata sahip. Binada 270 tane rüzgâr türbini var. Bu türbinler, binanın elektrik ihtiyacında kullanılıyor. Hatta bu yüzden bina, ABD Yeşil Bina Konseyi‘nin verdiği LEED Gold Sertifikası ve Çin Üç Yıldızlı Yeşil Bina Tasarımı Etiketi kazandı. Şanghay Kulesi, bu iki sertifikaya sahip olan en yüksek binadır.
Bina, aynı zamanda dünyanın en hızlı asansörleri söz konusu olduğunda ikinci sırada yer alıyor. Ayrıca, dünyanın en yüksek kapalı gözlem masası unvanını Ping An Finans Merkezi ile paylaşıyor.
3. Ebrac el-Beyt (Abraj Al-Bait Clock Tower) – 601 metre
Ebrac el-Beyt, Osmanlı mirası Ecyad Kalesi’nin yıkılıp yerine inşa edilen, yedi binalık bir yapı kompleksidir. Suudi Arabistan’ın en yüksek binası ve dünyanın en büyük ve en yüksek oteli özelliğini taşır. Bina Mekke’de, Kabe’yi içine alan Mescid-i Haram’ın yanında yer alıyor.
İkonik saat kulesi, (şaşırtıcı olmayan bir şekilde) dünyanın en büyük saat kadranına sahiptir. Dört katlı Saat Kulesi Müzesi’ne de ev sahipliği yapmaktadır. Bu uzun kule kendi başına etkileyici olsa da, onu devasa bina kompleksinin geri kalanından ayırmak zordur.
4. Ping An International Finance Centre – 599.1 metre
599.1 metre uzunluğu ile dünyanın en yüksek binaları arasında dördüncü sırada yer alır. 115 katlık bina, aynı zamanda Çin’in ikinci en yüksek binasıdır. Binada uçuş yollarını engelleyeceği endişesinden dolayı anten yoktur.
Bununla birlikte, yükseklikten korkmayan turistler için harika bir yer olan Şanghay Kulesi ile bağlantılı dünyanın en yüksek kapalı gözlem güvertesine sahiptir. Ping An International Finance Centre, şehrin merkezi iş bölgesi olan Futian Bölgesi’nin kalbidir.
5. Lotte World Tower – 555.7 metre
Güney Kore’nin mücevheri olarak anılan Lotte World Tower, 555.7 metre uzunluğa ve 123 kata sahiptir. Lotte World Tower, adını yakınlarındaki rekreasyon kompleksinin de adını aldığı geliştiricisi ve sahibi Lotte Group’tan almıştır. Her iki site de Seul için önemli turizm rotalarıdır.
Cam perde duvarların açık renk paleti ve binanın yumuşak kıvrımı, Kore seramiklerinden ilham alıyor. Ve dağlık şehirle tam bir tezat oluşturuyor. Bina, ofisler, ticari alan ve lüks bir otel gibi süper yüksek kulelerden beklediğimiz tüm karma kullanım alanlarını içeriyor. Ancak aynı zamanda Kore’ye özel yeni bir işlevsel alan türü de içeriyor: “officetel“. İşe gidip gelme zamanını düşürmeyi hedefleyen officeteller, ev, ofis ve ticari birimlere sahip olan çok amaçlı yapılardır; stüdyo daireye benzer bir tür karma kullanım alanıdır.
6. One World Trade Center (Freedom Tower) – 541 metre
Türkçesiyle Özgürlük Kulesi, dünyanın altıncı en yüksek binası olma konumuna ek olarak Batı Yarımküre’deki en yüksek yapıdır. Adını, 11 Eylül 2001’deki terörist saldırılarında yıkılan İkiz Kuleler’in kuzey kulesinden almıştır.
Kule, birden fazla ofis binası ve orijinal İkiz Kuleler’in zemininde bir Ulusal 11 Eylül Anıtı ve Müzesi içeren bir kompleksin parçasıdır. Binanın resmi yüksekliği; Amerika Birleşik Devletleri’nin kuruluşunu ifade eden Bağımsızlık Bildirgesi’nin imzalandığı yıla göre 1,776 fittir. Binada 94 adet kat vardır.
7. Guangzhou Chow Tai Fook Finance Center – 530 metre
Çin’in üçüncü yüksek binası olan Guangzhou Chow Tai Fook Finance Center, 111 kata sahiptir. Çok amaçlı bina, farklı işlevlere hizmet ettiği için biraz farklı kat boyutlarına ihtiyaç duymuştur. Bina, çoğunlukla halka yönelik olan sekiz katlı alanlardan oluşan bir platform üzerine oturtulmuştur. Ve Tianjin CTF Finans Merkezi’ne benzer şekilde sekiz mega sütunla desteklenmiştir.
8. Tianjin Chow Tai Fook Binhai Center – 530 metre
Dünyanın en yüksek binaları arasında sekizinci sırada yer almasına rağmen, sahip olduğu 100’den az kat ile dünyanın en yüksek binasıdır. Bu gökdelen, aynı zamanda Tianjin Ekonomik Kalkınma Bölgesi’nin bir parçasıdır ve yeni konutlara, ofis alanlarına ve bir otele sahiptir.
Binanın zarif eğriliği, aynı anda binayı desteklemek ve yapının tasarımında estetik açıdan hoş dokuma konturları oluşturmak için hareket eden, mükemmel bir şekilde entegre edilmiş sekiz mega sütun aracılığıyla yapılmıştır. Form, aynı zamanda binanın rüzgar kuvvetleriyle başa çıkmasını sağlar. Tıpkı bir araba gibi aerodinamiktir ve keskin köşeleri olmadığı için rüzgarın etrafını sarmasına izin verir.
Tianjin Chow Tai Fook Binhai Center, şu anda Tianjin’deki en yüksek bina olmasına rağmen; yakında yapım aşamasında olan Goldin Finance 117’nin gölgesinde kalacak. Binada 97 kat vardır.
9. China Zun (CITC Tower) – 528 metre
China Zun, Pekin’deki en yüksek binadır ve muhtemelen gelecekte de öyle olacak. Çünkü Çin hükümeti, gelecekteki yapı projeleri için yeni yükseklik kısıtlamalarını devreye soktu?
109 kattan oluşan binanın tasarımındaki ilham kaynağı ise Çin’in Bronz Çağı’na ait olan “zun” isimli bir şarap kabıdır. Kap, üstte ve altta daha geniş ve ortada daha ince bir yapıya sahiptir. Binanın tasarımı da bu şekildedir. Bu yapı, binanın sismik aktiviteye karşı dayanıklı kalmasını sağlar.
10. Taipei 101 – 508 metre
Burc Halife’den önce dünyanın en yüksek binaları arasında zirvedeydi. Tayvan’da yer alan 101 katlı bu binanın eski adı Taipei Financial Center (Taipei Finans Merkezi) idi. Birçok gökdelen çağdaş tasarıma sahiptir ancak Taipei 101, Asya kültürünü yansıtan izler taşır. Örneğin binanın her biri sekiz katı tutan, sekiz ayrı dikey parçası vardır. Bu parçalar, Çinlilerin 8 rakamının refah, zenginlik, bolluk ve iyi talihle ilişkisine olan inancı ile ilgilidir.
Ayrıca her grup; bir bambu sapı, bir pagoda ve Çin külçeleri veya para kutuları şeklinde soyutlanmış şekilde tasarlandı. Binanın tamamında feng shui felsefesinden izler yer alıyor.
11. Shanghai World Financial Center – 492 metre
Şanghay Dünya Finans Merkezi ise Çin’de yer alan, 101 katlı bir gökdelendir. Yapıda Antik Çinlilerin dünyayı temsil etmek için kullandığı kare prizma kozmik kemerlerle kesişecek şekilde konum almaktadır. Bu yapı, denge oluşturmak için yerle buluşan veya kesişen cenneti sembolize eder.
Şangay Dünya Finans Merkezi, bulunduğu yeri Şanghay’ın bu bölgesini önemli bir ticaret ve kültür merkezi olarak kurma misyonu taşır. Bu nedenle bina, ofis alanı ve gayrimenkulün yanı sıra çok sayıda turistik cazibe merkezi içermektedir. Örneğin ziyaretçiler, Sky Arena ve Sky Walk bölümlerinde şehrin inanılmaz manzaraları ile karşılaşabilir.
12. International Commerce Centre (ICC) – 484 metre
484 metre uzunluğa ve 108 kata sahip olan Uluslararası Ticaret Merkezi, Hong Kong’un en uzun binasıdır. Yoğun ve modern müstakil bir topluluk olan Union Square‘in bir parçasıdır. Esas olarak Union Square bölgesinin konut, ticari ve iş ihtiyaçlarını karşılamayı hedefler. Ancak Sky100 ve Hong Kong Ritz Carlton gibi popüler turistik olanaklara da sahiptir.
Ayrıca Uluslararası Ticaret Merkezi turistik tesisleri, dünyanın en yüksek yüzme havuzu; gözlem güvertesi ve dünyanın en yüksek ikinci oteli dahil olmak üzere; pek çok rekor kıran başarıya imza atıyor. Uluslararası Ticaret Merkezi’nin altında bulunan Kowloon İstasyonu ise, kısa bir süre sonra ziyaretçilerini 2030’a kadar yüksek hızlı bir hızlı trene bağlayacak.
13. Central Park Tower (Nordstrom Tower)- 472 metre
New York’ta yer alan Central Park Tower (Nordstrom Kulesi), dünyanın en yüksek konut binası unvanına sahiptir. Yapıdaki çoğu ev, Central Park’ın eşsiz manzarasına sahiptir. Tasarım, binanın yüksekliği boyunca uzanan etkileyici konsolları ve neredeyse tamamen camdan yapılmış bir cepheyi içeriyor. Bu tasarım, binanın şehrin silüetine zarar vermesine önlüyor. Geçtiğimiz yıl açılan bu gökdelende 95 kat yer alıyor. Yukarıdaki videodan binanın ne kadar yüksek olduğunu görebilirsiniz.
14. Lakhta Center (Lahta Center) – 462 metre
Rusya’nın St. Petersburg şehrinde yerleşim yeri dışında yer alan, çok amaçlı kullanıma imkan veren bir gökdelendir. 87 kata sahip bu gökdelen, Avrupa’nın en yüksek binasıdır. Ancak Rusya’daki en yüksek yapı değildir. Çünkü, Rusya’nın en yüksek yapısı 540 metre ile Ostankino Kulesi’dir.
Lakhta Center, Rusya’da St. Petersburg’un tarihi kulelerini gölgelediği için tartışma konusu olmuştu. Bu yüzden yerleşim olarak St. Petersburg’daki Lakhta adlı alternatif bir bölgeye taşındı. Şimdi birçok yerli, bu binanın Rusya tarihinin ikiliğini ve parlak modern geleceğini temsil etmeye yardımcı olduğuna inanıyor.
15. Landmark 81 – 461 metre
Vietnam’ın Ho Chi Minh Kenti’nde yer alan, 81 kattan oluşan bu yapı tüm Güneydoğu Asya’nın en yüksek binasıdır. Saygon Nehri’nin batı kenarı boyunca Ho Chi Minh City’nin lüks bir bölgesinde yer alan gökdelen, Vinhomes Central Park adlı canlı bir üst düzey bölgenin merkezi olarak işlev görüyor. Bu bölge, adını Vietnam’daki Vinhomes adlı en büyük emlak şirketinden alıyor. Vinhomes, aynı zamanda Landmark 81’in yatırımcısı ve ana geliştiricisi olarak karşımıza çıkıyor.