Teknoloji yükseldikçe, insan ilişkileri de boyut atladı. Artık her şeye kolaylıkla erişebiliyor, sosyal medya sayesinde herkesle kolaylıkla iletişim kurabiliyoruz. Sosyal medya hesaplarında hepimizin yüzlerce hatta binlerce arkadaşı var ancak bunlardan kaçıyla sosyal hayatta görüşüp vakit geçiriyoruz? İngiliz Antropolog Robin Dunbar’ın geliştirdiği teoriye göre insan beyninin iletişimi 150 kişiyle sınırlı. Dunbar Sayısı denilen bu teori nedir gelin birlikte bakalım.
İngiliz Antropolog Robin Dunbar’ın 1992’de geliştirdiği bir teoriye göre insanların kurabileceği iletişimin bir limiti bulunuyor
Dunbar, teorisini öncelikle primatlar üzerinde test etti. Primatların birbirleriyle sosyal ilişkilerini uzun süre inceledi
Daha sonra ise, Dunbar ve meslektaşları insanların büyük gruplara ayrılmadan veya yıkılmadan önce nasıl toplandıklarını da içeren, grup boyutları hakkındaki tarihsel, antropolojik ve çağdaş psikolojik verileri incelediler
Bunun sonucunda ise 150 sayısı civarında olağanüstü bir tutarlılık bulundu
Bu sayı, insan beyninin neokorteks büyüklüğünün bir fonksiyonu. Dunbar’ın primatlarla yaptığı gözlemler sonucu geliştirdiği bu formüle göre esasen insanlar için 147,8 olan bu sayı, elbette sabit bir değer değil. 100 ile 230 arasında değişebiliyor. Yapılan araştırmalar gösteriyor ki 150’den sonra grubun üyeleri bağlılık duygusunu kaybetmekte.
Teoriye göre, en dar dairenin sadece beş kişisi var. Bunu, 15 (iyi arkadaş), 50 (arkadaş), 150 (anlamlı kişi), 500 (tanıdık) ve bin 500 (tanıyabileceğiniz kişi) gibi ardışık katmanları izliyor
Dunbar, bu sayı katmanlarının neden beşin katı olduğunu açıklamamış, ancak beş sayısının primatlar için çok önemli göründüğünü belirtmiş
Dunbar ve meslektaşları ayrıca, sosyal medyadaki insan ilişkilerini de incelediler ve Facebook üzerinde araştırma yaptılar
Araştırmada, Facebook’taki gruplar, özel ve ortak iletiler gibi faktörler kullanıldı. Sonucunda ise, Faceook’ta 150’den fazla arkadaşı olanların da yalnızca 150 kişiyle iletişim içinde olduğu tespit edildi. Dunbar konuyla ilgili olarak; “Dijital medya unsurları- oradaki telefonları da dahil ediyorum – gerçekten arkadaşlarınızla iletişim kurmanız için size başka bir mekanizma sağlıyor.” dedi.
Dunbar’ın bu teorisi oldukça ses getirdi. Hatta bazı kuruluşlar bu fikri benimsedi. İsveç Vergi Kurumu, 150 kişilik eşiğin içinde kalabilmek için ofislerini yeniden yapılandırdı
Bu teoriyi destekleyen bir araştırma da 2011 yılında, Goncalves, Perra ve Vespignani tarafından yapıldı
3 araştırmacının Twitter’ı baz alarak yaptıkları ve 4 sene boyunca insanların etkileşimlerini inceledikleri araştırmanın sonuçları oldukça çarpıcıydı
Araştırmada; 100 bin takipçisi olan kişilerin de 1 milyon takipçisi olan kişilerin de, yalnızca ‘150’ kişi ile anlamlı etkileşim içinde olduğu tespit edildi
Kaynak: 1