06 Şubat 2023 tarihinde Kahramanmaraş’ta meydana gelen deprem hem Türkiye’yi hem de dünyayı sarstı. Son yılın en çok can kaybına yol açan sarsıntılarından biri olarak tarihe geçen depremin ardından binlerce vatandaşımız hayatını kaybetti ve bir o kadarı da yaralandı. Arama kurtarma ekiplerinden iyi haberleri beklediğimiz şu sıralarda bu doğal felaket hakkında biraz bilgi sahibi olmaya ihtiyacımız var. Deprem anında yapabileceğiniz küçük şeyler bazen hayatınızı kurtarabilir. Bu yazımızda sarsıntı anında yapabileceğiniz birkaç şeyi sizinle paylaşıyoruz, maddeleri beraber inceleyelim.
Hazırlıklı olun
Depremin tam olarak ne zaman olacağını tahmin etmek zor, ancak her ihtimale karşı hazırlıklı olmak gerek. Deprem uzmanı, sismolog Dr. Stephen Hicks “Sık deprem meydana gelen bir bölgedeyseniz, evinizde acil durum çantası bulundurmak iyi olur,” diyor. Bu acil durum çantasının içinde su, el feneri, pil, ilk yardım kiti ve gıda olmalı. Mümkünse radyo, nakit para, düzenli aldığınız ilaçların da içinde bulunduğu sağlık bilgileriniz ve kişisel belgelerinizi de bu çantanın içinde bulundurmalısınız.
Eğer güvenliyse depreme yakalandığınız yerde kalın
ABD Jeolojik Araştırma Merkezi’ne göre sarsıntı anında, depreme yakalandığınız yerde kalırsanız yaralanma ihtimaliniz daha düşük olur. Korkutucu olsa da, deprem sırasında koşarak dışarı çıkmamanız daha doğru. Araştırmalar, sarsıntı sırasından yaralananların çoğunun bina içinde hareket ettiklerini ya da dışarı çıkmaya çalıştıklarını gösteriyor.
Uzmanlar, şu üç kelimenin hep aklınızda olması gerektiğini söylüyor, “Çök, kapan, tutun.”
AFAD’ın kendi internet sitesi şu şekilde yazmış:
Güvenli bir yer bulup, diz üstü ÇÖK, Başını ve enseni koruyacak şekilde KAPAN, Düşmemek için sabit bir yere TUTUN. Merdivenlere ya da çıkışlara doğru koşulmamalıdır. Balkona çıkılmamalıdır. Balkonlardan ya da pencerelerden aşağıya atlanmamalıdır. Kesinlikle asansör kullanılmamalıdır. Okulda sınıfta ya da büroda ise sağlam sıra, masa altlarında veya yanında; koridorda ise duvarın yanına hayat üçgeni oluşturacak şekilde ÇÖK-KAPAN-TUTUN hareketi ile baş ve boyun korunmalıdır.
Eski binalarda kapılar yüke dayanıklı olmadığı için deprem anında kapıya sığınmanızı uzmanlar önermiyor. Ayrıca camlar ve pencereler sarsıntı sırasında ilk kırılan yerler olduğu için kesinlikle bu bölgelerden uzak durmalısınız.
Güvenliyse dışarı çıkın
Sarsıntı bittikten sonra binanın hasar almış olma ihtimaline karşı dışarı çıkmanız daha doğru olacaktır. Bu maddeye kadar, hep depreme içeride yakalanırsanız yapmanız gerekenlerden bahsettik şimdi de sarsıntı anında dışarıdaysanız neler yapabileceğinizi anlatalım.
“Neredeyseniz orada kalın.” diyor uzmanlar. Sarsıntı sırasında binalar, elektrik kabloları, obruklar, yakıt ve gaz hatları ve borular tehlikeli bir hale gelebileceği için bunlardan uzak durmalısınız. Etrafta ağaç ve telefon direği bulunduğu için açık bir alanda beklemek daha güvenli olacaktır.
Ancak Kahramanmaraş depremi gibi hava koşullarının zorlu olduğu dönemler için dışarıda sığınaklar kurulması ya da güvenli kapalı alanların önceden belirlenmesi gerekir.
Tehlikelerden uzak durun
Amerikan Earthquake Country Alliance isimli depremle mücadele kuruluşu, ölüm ve yaralanmaların çoğunun, sabitlenmemiş eşyaların sarsıntıyla yerlerinden oynayıp savrulmalarından kaynaklandığını açıklıyor.
Eğer evin içindeyseniz bu eşyalar genellikle televizyon, lamba ya da kitaplıklar olabiliyor. Sarsıntı anında yaralanmayı önlemek için bu eşya ve mobilyaları duvara sabitlemek gerekiyor.
Eğer dışarıdaysanız sarsıntıdan zarar gören boru hatlarından sızan gaz ya da başka toksik maddeler yaralanmanıza neden olabilir. Bu sebeple borulardan da kesinlikle uzak durmalısınız.
Büyük Felaketin Ardından: Depremler Hakkında Doğru Bilinen Yanlışlar Neler?
Uzmanlar 7,7 Büyüklüğündeki Depremi Değerlendirdi: 130 Atom Bombası Gücünde!
Kaynak: 1
