ListeList
  • Ana Sayfa
  • Gündem
  • ListeList Özel
  • Alışveriş
  • Yaşam
  • Sinema
  • Seyahat
  • Diğer
    • Edebiyat
    • Sağlıklı Yaşam
    • Kadın
    • İş Yaşamı
    • Tiyatro
    • Hayvansever
    • Spor
    • İstanbul
    • Koronavirüs
    • Tarih
    • Müzik
    • Astroloji
    • Ekoloji
    • Tasarım
    • Dizi
    • Oyun
    • Teknoloji – Bilim
    • Yeme – İçme
    • Pürtelaş
    • Testler
    • Video
  • Yazı Gönder
Sonuç bulunamadı
Tüm sonuçları görüntüle
  • Ana Sayfa
  • Gündem
  • ListeList Özel
  • Alışveriş
  • Yaşam
  • Sinema
  • Seyahat
  • Diğer
    • Edebiyat
    • Sağlıklı Yaşam
    • Kadın
    • İş Yaşamı
    • Tiyatro
    • Hayvansever
    • Spor
    • İstanbul
    • Koronavirüs
    • Tarih
    • Müzik
    • Astroloji
    • Ekoloji
    • Tasarım
    • Dizi
    • Oyun
    • Teknoloji – Bilim
    • Yeme – İçme
    • Pürtelaş
    • Testler
    • Video
  • Yazı Gönder
Sonuç bulunamadı
Tüm sonuçları görüntüle
ListeList
Sonuç bulunamadı
Tüm sonuçları görüntüle

Ana sayfa » Edebiyat » Bram Stoker’ın Ölüm Yıl Dönümünde Vampir Kültürünün Tarihsel Gelişimi

Bram Stoker’ın Ölüm Yıl Dönümünde Vampir Kültürünün Tarihsel Gelişimi

Yağmur Yeşil Yazar: Yağmur Yeşil
20 Nisan 2016
Kategori: Edebiyat
Google Haberler'de ListeList'e Abone OlGoogle Haberler'de ListeList'e Abone Ol
0
Share on FacebookShare on Twitter

20 Nisan 1912’de Drakula’nın yaratıcısı Bram Stoker vefat etse de arkasında büyük bir mit bıraktı. Drakula ve vampir miti, onun yarattığından daha geniş bir yelpazeye yayılarak popüler kültürün içine girdi. İşte şimdi biz de, vampir kavramının evrimsel süreci nasıl oldu; bunu inceleyeceğiz.

1. Vampir efsanesi ilk olarak Babil kaynaklarında kendini gösterir

1. Babil

Önce Sümerlilerde yer alan Lilith miti, sonradan Tevrat’ta da geçer. Lilith, Havva’dan önce yaratılan kadındır; fakat Tanrı’ya isyan ettiği için Lucifer’le birlikte yer altı dünyasına gönderilir ve şeytanların, cinlerin yöneticisi olur. Havva’nın soyunu kurutmak isteyen Lilith geceleri evlere girerek yeni doğan bebekleri öldürür. Tabii ki bu mit, antik anaerkil kültürden dinlerin hakim olduğu ataerkil kültüre geçişte bu şekilde yorumlanır; sonradan Rönenans ile Lilith, özgürlüğün ve ilerleyen yıllarda da feminizmin sembollerinden biri olur.

2. Efsaneye göre Kabil, Lilith ile evlenir ve onların soyundan ilk vampirler doğar

2. Lilith

Tanrıya adak sunan Habil’le Kabil’den Habil’in adağı kabul olur, bunun üzerine sinirlenen Kabil, Habil’i öldürür. İnsanların onu öldürmek isteyeceğini bilen Tanrı, onun bedenine bir iz bırakır ve “Eğer ki kim onu öldürmek isterse intikam yedi katı fazlasıyla onu bulsun.” der. Bunun üzerine Kabil dünyayı dolaşır ve rivayete göre sonunda Urfa’ya yerleşir. Bu olaylar, Eski Ahit’te yazılıdır. Hikâyenin bundan sonraki kısmıysa kurgusal kaynaklarda mevcuttur. Lilith’in veya Enoch’un kitabı denilen bu kitaplarda Kabil’in lanetlenerek bir şey yiyemez hale geldiği, Lilith ile evlendiği ve Lilith’in onu kendi kanıyla beslediği anlatılır. Onlardan doğan çocuklardan bir vampir soyu türemiştir.

3. Vampir kelimesinin Türkçe’den ve Macarca’dan geldiğine dair iddialar mevcut

3. drakula

Fakat efsane olarak vampir, sadece bu kültürlere değil; Hint mitolojisinden, Avrupa’daki anlatılara kadar vampirlerin izini sürmek mümkün. Carl Jung’a göre vampir miti, ortak bilinçte yer alan kavramlardan biridir.

4. Vampir mitinde en çok bilinen isimlerden biri Vladimir Tepeş olsa gerek

4. vladimir tepeş

Kazıklı Voyvoda olarak da bilinen Eflak voyvodası Tepeş’in canilikleri saymakla bitmiyor. Fatih Sultan Mehmet’in başına bela olan Tepeş, Kazıklı Voyvoda ( Dracula ) 1400’lü yıllarda yaşamış bir Romanya hükümdarıdır. Hükümdar olduğu bölgenin ismi Transilvanya’dır. Babası, Kutsal Roma-Germen İmparatorluğu’nu ve Katolik mezhebini korumak için katıldığı “Ejderha Tarikatı” nedeniyle ejderha anlamına gelen “Drakul” ismiyle alınır. Oğulları da ejderhalar anlamına gelen “Drakula” ismiyle anılırlar. Voyvodanın üç oğlundan biridir Vlad Drakula. Osmanlı’ya rehin olarak verildiğinde henüz on bir yaşındadır ve bir prens olarak Osmanlı’da, 2. Mehmet ile eğitim gördükten sonra ülkesi Eflâk’a voyvoda olarak döner. Fakat Vlad, burada Fatih’in sözlerine uymaz ve haçlı seferleri örgütlemeye çalışır ve başarılı olamaz. İntikam duygusu körüklenen Vlad, Türkler’i diri diri kazığa oturtur, onların can çekişmelerini seyrederken içip eğlenir. Yaklaşık 20.000 kişiyi, çoluk çocuk ayırt etmeden kazığa diktiği rivayet edilir. Bazense insanların derilerini tamamen yüzdürdüğü, tuz döktürdükten sonra da keçilere yalattığı söylentiler arasında.

5. Drakula’nın işkenceleri çok çeşitli ve korkunçtur

5. kazık

Gravürde, kazığa geçirdiği insanların karşısında ziyafet çeken Vladimir’i görebilirsiniz. Vicdana sahip olmayan Drakula, bir gün evsizleri ziyaret bahanesiyle büyük bir binada toplar ve onları sarhoş ettikten sonra binayı ateşe vererek onları öldürür. Eflak’a gelen Almanları ve Macarları da akıl almaz işkencelerle öldüren Vlad’ın kötü şöhreti Avrupa’da da yayılır. İnsanları doğrama makinelerinde doğratır, etlerini çömleklere doldurup pişirir.

6. Fatih, Drakula’nın zalimliklerine sessiz kalamaz ve Eflâk’a bir kuvvet gönderir

6. fatih sultan mehmet

Fakat gözü açık Drakula, Fatih’in gönderdiği Hamza Paşa ve adamlarını yakalatır ve ellerini, ayaklarını kestikten sonra hepsini kazığa oturtur. Fatih bu sefer daha büyük bir birlik yollar Eflak’a. Ordu ile mücadele edemeyeceğini bilen Drakula, ormanlara ve dağlara kaçar. Bu sırada Osmanlı Ordusu başkente giderken yirmi bin kadar cesetle karşılaşırlar. Morali yıkılan ordu, yine de ilerleyişini sürdürür. Fatih, Vlad’ın kardeşi Radul’u başa getirir. Macaristan’da zindana atılmış Vlad oradan kaçıp geri döner ve darbe yapar; fakat bu da uzun sürmez ve kölelerinden birinin başını kesmesiyle ölür.

7. Vampir mitiyle bağlantılı bir diğer isimse Elizabeth Bathory’dir

7. elizabeth bathory

Macarca ismiyle Erzsébeth Báthory, 1560 yılında doğdu ve çocukluğunu Ecsed şatosunda geçirir. Çocukluğundan itibaren bakıcısı kara büyüyle uğraşır ve Elizabeth’in gözleri önünde küçük çocukları öldürür. Ayrıca. İşin ilginç yanıysa Elizabeth ve Vladimir Tepeş’in uzaktan akraba olmaları. Psikologlar ailelerindeki irsi bir akıl rahatsızlığı ve içinde bulundukları durumlar yüzünden bu hale geldiklerini ifade ediyorlar.

8. Bathory, sarayın aldığı kadınları çeşitli işkencelerden geçirip öldürür

8. kan banyosu

Köylü kadınlarla başlayan kan arzusu, zamanla soylu kadınlara da kayar. Yaklaşık 650 kadını öldürdüğü günlüklerinden kanıtlanan Bathory, bu suçlarından soylu olduğu için kurtulmuş ve sadece ev hapsine çarpılmıştır. Kurbanlarını canlı olarak yakar, öldüresiye döver, parçalar; onlara iğnelerle işkence eder. Fakat iddia edilenin aksine kan banyosu yaptığı kanıtlanmamıştır; 300’e yakın hiçbir tanık bundan bahsetmez.

9. Bram Stoker romanı ‘Drakula’yı 1897’de baskıya verdi

9. Dracula ilk baskı

Kitapta Kont Drakula, soyunun Kazıklı Voyvoda’dan geldiğini anlatır ve o dönemki savaşları yaşamışçasına anlatır. Romanın önermesine göre Voyvoda Dracula, öğrendiği kara büyü ve simya teknikleri sayesinde ölümden kurtulmuş, bir vampire dönüşmüş ve 400 yıl hayatta kalmayı başarmıştır. Popüler kültürdekinin aksine güneşe çıkabilir; fakat gündüzleri gücü daha azdır. Vampirlerin güneşe çıkamamaları, sinema ile bu mite giren öğelerden biridir. İlk olarak izinsiz bir şekilde “Nosferatu” ismiyle sinemaya aktarılan bu eserden günümüze sadece “vampir” kavramı kaldı ve vampir olmanın anlamı da kültürle birlikte evrimleşerek günümüze kadar geldi.

10. Bu mitin popüler kültürdeki yansımalarını hepimiz biliyoruz; kimimiz hoşlansak da kimimiz bunlardan hiç haz etmiyor

10. twilight

Bu filmlerdeki ve kitaplardaki ergen aşk teması, mitin gizemine zarar verse de son yıllarda vampir alt türünde güzel eserler de çıkmadı değil. Şimdi, biraz daha alternatif kültüre yönelerek son dönemde çıkmış üç değişik vampir filmi önereceğim.

11. A Girl Walks Home Alone at Night / Gece Yarısı Sokakta Tek Başına Bir Kız (2014)

Filmin konusu gayet ilginç: İran’da bir kadın vampir, kasabayı suçlulardan arındırmak için onların peşine düşer.

12. Only Lovers Left Alive / Sadece Aşıklar Hayatta Kalır (2013)

https://youtu.be/cZckc5N6Df0
Cannes Film Festivali’nde Palme D’or ödülü alan filmin başrollerinde Tilda Swinton ve son yılların sevilen aktörü Tom Hiddleston var. Film, iki aşığın yaşadıklarını Rock’n Roll, felsefe ve hayat ekseninde ele alıyor. Filmdeki müzikler ise filmden sonra dinlenmeye değer.

13. Låt den rätte komma in / Gir Kanıma (2008)

https://youtu.be/wLonapFbi50
John Ajvide Lindqvist’in çok satan kitabından uyarlanan film, Tribeca Film Festivali’nde büyük ödüle layık görüldü. Filmde, çocuk bir vampirin hayatta kalmak için yaptıkları anlatılıyor.

PaylaşTweetleGönder
Yağmur Yeşil

Yağmur Yeşil

İleri
Çağımızın Yetiştirdiği Önemli Düşünür Halil Cibran’dan Her Biri Hayat Dersi Niteliğinde 21 Söz

Çağımızın Yetiştirdiği Önemli Düşünür Halil Cibran'dan Her Biri Hayat Dersi Niteliğinde 21 Söz

Yorum yapabilmek için bir ListeList hesabınız olması gerekmektedir. Aşağıdaki bağlantı ile hemen bir hesap oluşturabilirsiniz.

Listelist'e üye ol

Lütfen tartışmaya katılmak için giriş yapın

İlgili İçerikler

Merkür Retrosu Kapıda: 14-20 Temmuz Haftalık Burç Yorumları
Astroloji

Merkür Retrosu Kapıda: 14-20 Temmuz Haftalık Burç Yorumları

Bir Tawil: Hiçbir Ülkenin Sahiplenmek İstemediği Mısır Ve Sudan Arasındaki Toprak Parçası
Seyahat

Bir Tawil: Hiçbir Ülkenin Sahiplenmek İstemediği Mısır Ve Sudan Arasındaki Toprak Parçası

Ünlü Yönetmen Darren Aronofsky’nin Vakit Kaybetmeden İzlemeniz Gereken 9 Filmi
Film

Ünlü Yönetmen Darren Aronofsky’nin Vakit Kaybetmeden İzlemeniz Gereken 9 Filmi

Penisin Kötü Kokmasına Neden Olabilecek 7 Şey Ve Tedavi Yöntemleri
Sağlıklı Yaşam

Penisin Kötü Kokmasına Neden Olabilecek 7 Şey Ve Tedavi Yöntemleri

Pierdante Piccioni: Trafik Kazası Yaptıktan Sonra Çok Farklı Bir Dünyaya Uyanan Adam
Yaşam

Pierdante Piccioni: Trafik Kazası Yaptıktan Sonra Çok Farklı Bir Dünyaya Uyanan Adam

Mata Hari: Yüzlerce Erkeği Kendisine Aşık Eden Tarihin En Ünlü Kadın Casusu
Tarih

Mata Hari: Yüzlerce Erkeği Kendisine Aşık Eden Tarihin En Ünlü Kadın Casusu

Duygusal Zekası Yüksek İnsanların İlişkilerde Asla Yapmadığı 9 Şey
Yaşam

Duygusal Zekası Yüksek İnsanların İlişkilerde Asla Yapmadığı 9 Şey

Diyetisyenlere Göre Protein İçeriği En Yüksek 10 Kuruyemiş ve Tohum
Yeme - İçme

Diyetisyenlere Göre Protein İçeriği En Yüksek 10 Kuruyemiş ve Tohum

Uzay Mekiği Patlamasından Cinayetlere: Televizyon Ekranlarında Canlı Olarak Yayınlanan En Korkunç 20 An
Tarih

Uzay Mekiği Patlamasından Cinayetlere: Televizyon Ekranlarında Canlı Olarak Yayınlanan En Korkunç 20 An

Okurken Keyfinizi Yerine Getirecek Haftanın En Komik Tweetleri
ListeList Özel

Okurken Keyfinizi Yerine Getirecek Haftanın En Komik Tweetleri

Bir Döneme Damga Vurdular! Yeşilçam Filmlerinde Kötü Karakterlere Hayat Veren 16 Jön
Sinema

Bir Döneme Damga Vurdular! Yeşilçam Filmlerinde Kötü Karakterlere Hayat Veren 16 Jön

Araştırma: Bilim İnsanlarına Göre Dokunduktan Sonra Hemen Ellerinizi Yıkamanız Gereken 10 Şey
Sağlıklı Yaşam

Araştırma: Bilim İnsanlarına Göre Dokunduktan Sonra Hemen Ellerinizi Yıkamanız Gereken 10 Şey

Mısır Piramitleri Yapılırken Mamutlar Yaşıyordu! Aynı Anda Gerçekleştiğine İnanamayacağınız 10 Tarihi Olay
Tarih

Mısır Piramitleri Yapılırken Mamutlar Yaşıyordu! Aynı Anda Gerçekleştiğine İnanamayacağınız 10 Tarihi Olay

Notre Dame’dan Kolezyum’a: Dünyanın En Ünlü Yapıları Kaç Yılda Tamamlandı?
Seyahat

Notre Dame’dan Kolezyum’a: Dünyanın En Ünlü Yapıları Kaç Yılda Tamamlandı?

Veni, Vidi, Vici: Caesar’ın Ünlü Sözünün Arkasındaki İlginç Hikaye
Tarih

Veni, Vidi, Vici: Caesar’ın Ünlü Sözünün Arkasındaki İlginç Hikaye

Formunu Korumak İsteyenlerin Gözdesi: Elma Sirkesi Kilo Vermeye Yardımcı Olur Mu?
Sağlıklı Yaşam

Formunu Korumak İsteyenlerin Gözdesi: Elma Sirkesi Kilo Vermeye Yardımcı Olur Mu?

Karagül: Dünyada Sadece Şanlıurfa’nın Halfeti İlçesinde Yetişen Çiçek
Ekoloji

Karagül: Dünyada Sadece Şanlıurfa’nın Halfeti İlçesinde Yetişen Çiçek

İnternetsiz Kullanılabilen Mesajlaşma Uygulaması Bitchat Nedir, Ne İşe Yarar?
Teknoloji - Bilim

İnternetsiz Kullanılabilen Mesajlaşma Uygulaması Bitchat Nedir, Ne İşe Yarar?

X’te Ortalık Karıştı! Grok’a Soruşturma Açılmasının Ardından Gelen Sosyal Medya Tepkileri
Gündem

X’te Ortalık Karıştı! Grok’a Soruşturma Açılmasının Ardından Gelen Sosyal Medya Tepkileri

Antioksidan Deposu! Her Gün Çilek Yediğinizde Vücudunuzda Neler Olur?
Sağlıklı Yaşam

Antioksidan Deposu! Her Gün Çilek Yediğinizde Vücudunuzda Neler Olur?

Duygusal Göndermelerden Vergi Sistemi Eleştirilerine: The Beatles Şarkılarındaki Tarihsel Referanslar
Müzik

Duygusal Göndermelerden Vergi Sistemi Eleştirilerine: The Beatles Şarkılarındaki Tarihsel Referanslar

Bilmeniz Gereken Güvenilir Kripto Para Borsaları
Teknoloji - Bilim

Bilmeniz Gereken Güvenilir Kripto Para Borsaları

22 Mart 2024
Binance’e Para Nasıl Yatırılır? Binance Para Yatırma İşlemi
Teknoloji - Bilim

Binance’e Para Nasıl Yatırılır? Binance Para Yatırma İşlemi

29 Mart 2024
İstanbul’daki İş Otelleri: Evinizde Gibi Hissetmenizi Sağlayacak Oteller
Sponsorlu İçerik

İstanbul’daki İş Otelleri: Evinizde Gibi Hissetmenizi Sağlayacak Oteller

6 Mart 2021
Hepsiburada Premium İle Daha Fazla Ürünü Keşfedin, Avantajlarından Faydalanın
Sponsorlu İçerik

Hepsiburada Premium İle Daha Fazla Ürünü Keşfedin, Avantajlarından Faydalanın

22 Ağustos 2023
Merkür Retrosu Kapıda: 14-20 Temmuz Haftalık Burç Yorumları
Astroloji

Merkür Retrosu Kapıda: 14-20 Temmuz Haftalık Burç Yorumları

13 Temmuz 2025
Bir Tawil: Hiçbir Ülkenin Sahiplenmek İstemediği Mısır Ve Sudan Arasındaki Toprak Parçası
Seyahat

Bir Tawil: Hiçbir Ülkenin Sahiplenmek İstemediği Mısır Ve Sudan Arasındaki Toprak Parçası

13 Temmuz 2025
Ünlü Yönetmen Darren Aronofsky’nin Vakit Kaybetmeden İzlemeniz Gereken 9 Filmi
Film

Ünlü Yönetmen Darren Aronofsky’nin Vakit Kaybetmeden İzlemeniz Gereken 9 Filmi

13 Temmuz 2025
Penisin Kötü Kokmasına Neden Olabilecek 7 Şey Ve Tedavi Yöntemleri
Sağlıklı Yaşam

Penisin Kötü Kokmasına Neden Olabilecek 7 Şey Ve Tedavi Yöntemleri

13 Temmuz 2025
Pierdante Piccioni: Trafik Kazası Yaptıktan Sonra Çok Farklı Bir Dünyaya Uyanan Adam
Yaşam

Pierdante Piccioni: Trafik Kazası Yaptıktan Sonra Çok Farklı Bir Dünyaya Uyanan Adam

12 Temmuz 2025
Mata Hari: Yüzlerce Erkeği Kendisine Aşık Eden Tarihin En Ünlü Kadın Casusu
Tarih

Mata Hari: Yüzlerce Erkeği Kendisine Aşık Eden Tarihin En Ünlü Kadın Casusu

12 Temmuz 2025
Kokusuyla Hafızalara Kazınan 16 Erkek Parfümü Önerisi
Alışveriş

Kokusuyla Hafızalara Kazınan 16 Erkek Parfümü Önerisi

10 Şubat 2024
Hepsiburada Premium İle Daha Fazla Ürünü Keşfedin, Avantajlarından Faydalanın
Sponsorlu İçerik

Hepsiburada Premium İle Daha Fazla Ürünü Keşfedin, Avantajlarından Faydalanın

22 Ağustos 2023
Evde Verimli Vakit Geçirmek İçin Faydalanabileceğiniz 16 Online Eğitim Platformu
ListeList Özel

Evde Verimli Vakit Geçirmek İçin Faydalanabileceğiniz 16 Online Eğitim Platformu

16 Mart 2020

Sosyal Medya'da ListeList

  • Hakkımızda
  • Künye
  • Gizlilik Politikası
  • Muvafakatname
  • Yazı Gönder
  • Reklam
  • İletişim

© 2021 ListeList - Yeni Nesil Medya Platformu

Welcome Back!

Login to your account below

Forgotten Password? Sign Up

Create New Account!

Fill the forms bellow to register

All fields are required. Log In

Retrieve your password

Please enter your username or email address to reset your password.

Log In

Add New Playlist

Sonuç bulunamadı
Tüm sonuçları görüntüle
  • Ana Sayfa
  • Gündem
  • ListeList Özel
  • Alışveriş
  • Yaşam
  • Sinema
  • Seyahat
  • Diğer
    • Edebiyat
    • Sağlıklı Yaşam
    • Kadın
    • İş Yaşamı
    • Tiyatro
    • Hayvansever
    • Spor
    • İstanbul
    • Koronavirüs
    • Tarih
    • Müzik
    • Astroloji
    • Ekoloji
    • Tasarım
    • Dizi
    • Oyun
    • Teknoloji – Bilim
    • Yeme – İçme
    • Pürtelaş
    • Testler
    • Video
  • Yazı Gönder

© 2021 ListeList - Yeni Nesil Medya Platformu