ListeList
  • Ana Sayfa
  • Gündem
  • ListeList Özel
  • Alışveriş
  • Koronavirüs
  • Sinema
  • Kadın
  • Diğer
    • Edebiyat
    • Sağlıklı Yaşam
    • Seyahat
    • İş Yaşamı
    • Tiyatro
    • Hayvansever
    • Spor
    • İstanbul
    • Tarih
    • Müzik
    • Astroloji
    • +18
    • Ekoloji
    • Tasarım
    • Dizi
    • Teknoloji – Bilim
    • Yeme – İçme
    • Pürtelaş
    • Testler
    • Video
  • Yazı Gönder
Sonuç bulunamadı
Tüm sonuçları görüntüle
  • Ana Sayfa
  • Gündem
  • ListeList Özel
  • Alışveriş
  • Koronavirüs
  • Sinema
  • Kadın
  • Diğer
    • Edebiyat
    • Sağlıklı Yaşam
    • Seyahat
    • İş Yaşamı
    • Tiyatro
    • Hayvansever
    • Spor
    • İstanbul
    • Tarih
    • Müzik
    • Astroloji
    • +18
    • Ekoloji
    • Tasarım
    • Dizi
    • Teknoloji – Bilim
    • Yeme – İçme
    • Pürtelaş
    • Testler
    • Video
  • Yazı Gönder
Sonuç bulunamadı
Tüm sonuçları görüntüle
ListeList
Sonuç bulunamadı
Tüm sonuçları görüntüle

Ana sayfa » Edebiyat » Bram Stoker’ın Ölüm Yıl Dönümünde Vampir Kültürünün Tarihsel Gelişimi

Bram Stoker’ın Ölüm Yıl Dönümünde Vampir Kültürünün Tarihsel Gelişimi

Yağmur Yeşil Yazar: Yağmur Yeşil
20 Nisan 2016
Kategori: Edebiyat
Google Haberler'de ListeList'e Abone Ol
0
Bram Stoker’ın Ölüm Yıl Dönümünde Vampir Kültürünün Tarihsel Gelişimi
Share on FacebookShare on Twitter

20 Nisan 1912’de Drakula’nın yaratıcısı Bram Stoker vefat etse de arkasında büyük bir mit bıraktı. Drakula ve vampir miti, onun yarattığından daha geniş bir yelpazeye yayılarak popüler kültürün içine girdi. İşte şimdi biz de, vampir kavramının evrimsel süreci nasıl oldu; bunu inceleyeceğiz.

1. Vampir efsanesi ilk olarak Babil kaynaklarında kendini gösterir

1. Babil

Önce Sümerlilerde yer alan Lilith miti, sonradan Tevrat’ta da geçer. Lilith, Havva’dan önce yaratılan kadındır; fakat Tanrı’ya isyan ettiği için Lucifer’le birlikte yer altı dünyasına gönderilir ve şeytanların, cinlerin yöneticisi olur. Havva’nın soyunu kurutmak isteyen Lilith geceleri evlere girerek yeni doğan bebekleri öldürür. Tabii ki bu mit, antik anaerkil kültürden dinlerin hakim olduğu ataerkil kültüre geçişte bu şekilde yorumlanır; sonradan Rönenans ile Lilith, özgürlüğün ve ilerleyen yıllarda da feminizmin sembollerinden biri olur.

2. Efsaneye göre Kabil, Lilith ile evlenir ve onların soyundan ilk vampirler doğar

2. Lilith

Tanrıya adak sunan Habil’le Kabil’den Habil’in adağı kabul olur, bunun üzerine sinirlenen Kabil, Habil’i öldürür. İnsanların onu öldürmek isteyeceğini bilen Tanrı, onun bedenine bir iz bırakır ve “Eğer ki kim onu öldürmek isterse intikam yedi katı fazlasıyla onu bulsun.” der. Bunun üzerine Kabil dünyayı dolaşır ve rivayete göre sonunda Urfa’ya yerleşir. Bu olaylar, Eski Ahit’te yazılıdır. Hikâyenin bundan sonraki kısmıysa kurgusal kaynaklarda mevcuttur. Lilith’in veya Enoch’un kitabı denilen bu kitaplarda Kabil’in lanetlenerek bir şey yiyemez hale geldiği, Lilith ile evlendiği ve Lilith’in onu kendi kanıyla beslediği anlatılır. Onlardan doğan çocuklardan bir vampir soyu türemiştir.

3. Vampir kelimesinin Türkçe’den ve Macarca’dan geldiğine dair iddialar mevcut

3. drakula

Fakat efsane olarak vampir, sadece bu kültürlere değil; Hint mitolojisinden, Avrupa’daki anlatılara kadar vampirlerin izini sürmek mümkün. Carl Jung’a göre vampir miti, ortak bilinçte yer alan kavramlardan biridir.

4. Vampir mitinde en çok bilinen isimlerden biri Vladimir Tepeş olsa gerek

4. vladimir tepeş

Kazıklı Voyvoda olarak da bilinen Eflak voyvodası Tepeş’in canilikleri saymakla bitmiyor. Fatih Sultan Mehmet’in başına bela olan Tepeş, Kazıklı Voyvoda ( Dracula ) 1400’lü yıllarda yaşamış bir Romanya hükümdarıdır. Hükümdar olduğu bölgenin ismi Transilvanya’dır. Babası, Kutsal Roma-Germen İmparatorluğu’nu ve Katolik mezhebini korumak için katıldığı “Ejderha Tarikatı” nedeniyle ejderha anlamına gelen “Drakul” ismiyle alınır. Oğulları da ejderhalar anlamına gelen “Drakula” ismiyle anılırlar. Voyvodanın üç oğlundan biridir Vlad Drakula. Osmanlı’ya rehin olarak verildiğinde henüz on bir yaşındadır ve bir prens olarak Osmanlı’da, 2. Mehmet ile eğitim gördükten sonra ülkesi Eflâk’a voyvoda olarak döner. Fakat Vlad, burada Fatih’in sözlerine uymaz ve haçlı seferleri örgütlemeye çalışır ve başarılı olamaz. İntikam duygusu körüklenen Vlad, Türkler’i diri diri kazığa oturtur, onların can çekişmelerini seyrederken içip eğlenir. Yaklaşık 20.000 kişiyi, çoluk çocuk ayırt etmeden kazığa diktiği rivayet edilir. Bazense insanların derilerini tamamen yüzdürdüğü, tuz döktürdükten sonra da keçilere yalattığı söylentiler arasında.

5. Drakula’nın işkenceleri çok çeşitli ve korkunçtur

5. kazık

Gravürde, kazığa geçirdiği insanların karşısında ziyafet çeken Vladimir’i görebilirsiniz. Vicdana sahip olmayan Drakula, bir gün evsizleri ziyaret bahanesiyle büyük bir binada toplar ve onları sarhoş ettikten sonra binayı ateşe vererek onları öldürür. Eflak’a gelen Almanları ve Macarları da akıl almaz işkencelerle öldüren Vlad’ın kötü şöhreti Avrupa’da da yayılır. İnsanları doğrama makinelerinde doğratır, etlerini çömleklere doldurup pişirir.

6. Fatih, Drakula’nın zalimliklerine sessiz kalamaz ve Eflâk’a bir kuvvet gönderir

6. fatih sultan mehmet

Fakat gözü açık Drakula, Fatih’in gönderdiği Hamza Paşa ve adamlarını yakalatır ve ellerini, ayaklarını kestikten sonra hepsini kazığa oturtur. Fatih bu sefer daha büyük bir birlik yollar Eflak’a. Ordu ile mücadele edemeyeceğini bilen Drakula, ormanlara ve dağlara kaçar. Bu sırada Osmanlı Ordusu başkente giderken yirmi bin kadar cesetle karşılaşırlar. Morali yıkılan ordu, yine de ilerleyişini sürdürür. Fatih, Vlad’ın kardeşi Radul’u başa getirir. Macaristan’da zindana atılmış Vlad oradan kaçıp geri döner ve darbe yapar; fakat bu da uzun sürmez ve kölelerinden birinin başını kesmesiyle ölür.

7. Vampir mitiyle bağlantılı bir diğer isimse Elizabeth Bathory’dir

7. elizabeth bathory

Macarca ismiyle Erzsébeth Báthory, 1560 yılında doğdu ve çocukluğunu Ecsed şatosunda geçirir. Çocukluğundan itibaren bakıcısı kara büyüyle uğraşır ve Elizabeth’in gözleri önünde küçük çocukları öldürür. Ayrıca. İşin ilginç yanıysa Elizabeth ve Vladimir Tepeş’in uzaktan akraba olmaları. Psikologlar ailelerindeki irsi bir akıl rahatsızlığı ve içinde bulundukları durumlar yüzünden bu hale geldiklerini ifade ediyorlar.

8. Bathory, sarayın aldığı kadınları çeşitli işkencelerden geçirip öldürür

8. kan banyosu

Köylü kadınlarla başlayan kan arzusu, zamanla soylu kadınlara da kayar. Yaklaşık 650 kadını öldürdüğü günlüklerinden kanıtlanan Bathory, bu suçlarından soylu olduğu için kurtulmuş ve sadece ev hapsine çarpılmıştır. Kurbanlarını canlı olarak yakar, öldüresiye döver, parçalar; onlara iğnelerle işkence eder. Fakat iddia edilenin aksine kan banyosu yaptığı kanıtlanmamıştır; 300’e yakın hiçbir tanık bundan bahsetmez.

9. Bram Stoker romanı ‘Drakula’yı 1897’de baskıya verdi

9. Dracula ilk baskı

Kitapta Kont Drakula, soyunun Kazıklı Voyvoda’dan geldiğini anlatır ve o dönemki savaşları yaşamışçasına anlatır. Romanın önermesine göre Voyvoda Dracula, öğrendiği kara büyü ve simya teknikleri sayesinde ölümden kurtulmuş, bir vampire dönüşmüş ve 400 yıl hayatta kalmayı başarmıştır. Popüler kültürdekinin aksine güneşe çıkabilir; fakat gündüzleri gücü daha azdır. Vampirlerin güneşe çıkamamaları, sinema ile bu mite giren öğelerden biridir. İlk olarak izinsiz bir şekilde “Nosferatu” ismiyle sinemaya aktarılan bu eserden günümüze sadece “vampir” kavramı kaldı ve vampir olmanın anlamı da kültürle birlikte evrimleşerek günümüze kadar geldi.

10. Bu mitin popüler kültürdeki yansımalarını hepimiz biliyoruz; kimimiz hoşlansak da kimimiz bunlardan hiç haz etmiyor

10. twilight

Bu filmlerdeki ve kitaplardaki ergen aşk teması, mitin gizemine zarar verse de son yıllarda vampir alt türünde güzel eserler de çıkmadı değil. Şimdi, biraz daha alternatif kültüre yönelerek son dönemde çıkmış üç değişik vampir filmi önereceğim.

11. A Girl Walks Home Alone at Night / Gece Yarısı Sokakta Tek Başına Bir Kız (2014)

Filmin konusu gayet ilginç: İran’da bir kadın vampir, kasabayı suçlulardan arındırmak için onların peşine düşer.

12. Only Lovers Left Alive / Sadece Aşıklar Hayatta Kalır (2013)

https://youtu.be/cZckc5N6Df0
Cannes Film Festivali’nde Palme D’or ödülü alan filmin başrollerinde Tilda Swinton ve son yılların sevilen aktörü Tom Hiddleston var. Film, iki aşığın yaşadıklarını Rock’n Roll, felsefe ve hayat ekseninde ele alıyor. Filmdeki müzikler ise filmden sonra dinlenmeye değer.

13. Låt den rätte komma in / Gir Kanıma (2008)

John Ajvide Lindqvist’in çok satan kitabından uyarlanan film, Tribeca Film Festivali’nde büyük ödüle layık görüldü. Filmde, çocuk bir vampirin hayatta kalmak için yaptıkları anlatılıyor.

PaylaşTweetleGönder
Yağmur Yeşil

Yağmur Yeşil

İleri
Çağımızın Yetiştirdiği Önemli Düşünür Halil Cibran’dan Her Biri Hayat Dersi Niteliğinde 21 Söz

Çağımızın Yetiştirdiği Önemli Düşünür Halil Cibran'dan Her Biri Hayat Dersi Niteliğinde 21 Söz

Yorum yapabilmek için bir ListeList hesabınız olması gerekmektedir. Aşağıdaki bağlantı ile hemen bir hesap oluşturabilirsiniz.

Listelist'e üye ol

İlgili İçerikler

Vampir olduğunu düşünen insanlar
Tarih

Öldürdükleri İnsanların Kanlarını İçtiler! Vampir Olduğunu Düşünen 11 Kişi ve Dehşet Verici Hikayeleri

Vampir Dendiğinde Akla İlk Gelen 10 Film
Fantastik Filmler

Vampir Dendiğinde Akla İlk Gelen 10 Film

Farklı kültürlerdeki vampirler
Tarih

Her Biri Ürkütücü Hikayeye Sahip! Farklı Kültürlerde Efsane Haline Gelen 9 Vampir ve Özellikleri

Bilmeniz Gereken Güvenilir Kripto Para Borsaları
Teknoloji - Bilim

Bilmeniz Gereken Güvenilir Kripto Para Borsaları

8 Eylül 2021
Binance’e Para Nasıl Yatırılır? Binance Para Yatırma İşlemi
Teknoloji - Bilim

Binance’e Para Nasıl Yatırılır? Binance Para Yatırma İşlemi

24 Mayıs 2021
İstanbul’daki İş Otelleri: Evinizde Gibi Hissetmenizi Sağlayacak Oteller
Sponsorlu İçerik

İstanbul’daki İş Otelleri: Evinizde Gibi Hissetmenizi Sağlayacak Oteller

6 Mart 2021
Boğaza Yakın İstanbul Otelleri: Şehre Farklı Bir Açıdan Bakmanızı Sağlayacak 11 Otel
Seyahat

Boğaza Yakın İstanbul Otelleri: Şehre Farklı Bir Açıdan Bakmanızı Sağlayacak 11 Otel

7 Mart 2021
İstanbul’da Ailenizle Birlikte Güvenli Bir Şekilde Tatil Yapabileceğiniz 11 Harika Otel
Sponsorlu İçerik

İstanbul’da Ailenizle Birlikte Güvenli Bir Şekilde Tatil Yapabileceğiniz 11 Harika Otel

8 Mart 2021
Tarihi Binlerce Yıl Öncesine Dayanan Dünyanın En Eski Madeni Paraları
Tarih

Tarihi Binlerce Yıl Öncesine Dayanan Dünyanın En Eski Madeni Paraları

22 Mayıs 2022
Ruh Halini İyileştirmenin En Estetik Yolu: İç Mekân Bitkilerinin Bilim Destekli 7 Faydası
Ekoloji

Ruh Halini İyileştirmenin En Estetik Yolu: İç Mekân Bitkilerinin Bilim Destekli 7 Faydası

22 Mayıs 2022
Pistantrofobi
Sağlıklı Yaşam

Güvenme Korkusu Olarak Bilinen Pistantrofobi Nedir, Belirtileri Nelerdir?

22 Mayıs 2022
Yorgun Ebeveynler Buraya! Çocuğunuzun Sizi Dinlememesinin Ardında Yatabilecek 6 Sebep
ListeList Özel

Yorgun Ebeveynler Buraya! Çocuğunuzun Sizi Dinlememesinin Ardında Yatabilecek 6 Sebep

22 Mayıs 2022
Radyoaktif İlaçlar Nedeniyle Çenesi Parçalanan Eben Byers’ın Trajik Hikayesi
Tarih

Radyoaktif İlaçlar Nedeniyle Çenesi Parçalanan Eben Byers’ın Trajik Hikayesi

21 Mayıs 2022
Piramitlerin Ötesinde: Mısır’da Tarihe Tanıklık Eden Birbirinden Eşsiz 8 Yapı
Seyahat

Piramitlerin Ötesinde: Mısır’da Tarihe Tanıklık Eden Birbirinden Eşsiz 8 Yapı

21 Mayıs 2022
Gerçek Bir Denizci Gibi Hissetmenizi Sağlayacak En İyi Denizcilik Oyunları
Oyun

Gerçek Bir Denizci Gibi Hissetmenizi Sağlayacak En İyi Denizcilik Oyunları

21 Mayıs 2022
Finansal Kaygıyla Mücadele Etmenize Yardımcı Olacak 5 Tavsiye
İş Yaşamı

Finansal Kaygıyla Mücadele Etmenize Yardımcı Olacak 5 Tavsiye

21 Mayıs 2022
Her Erkeğin Dikkate Alması Gereken 8 Sağlık Sorunu Belirtisi
Sağlıklı Yaşam

Her Erkeğin Dikkate Alması Gereken 8 Sağlık Sorunu Belirtisi

21 Mayıs 2022
Tığ İşinden Çiçek Dalına: Birbirinden Güzel ve Pratik Lif Örnekleri
Tasarım

Tığ İşinden Çiçek Dalına: Birbirinden Güzel ve Pratik Lif Örnekleri

21 Mayıs 2022
Kokusuyla Hafızalara Kazınan 15 Erkek Parfümü Önerisi
Alışveriş

Kokusuyla Hafızalara Kazınan 15 Erkek Parfümü Önerisi

9 Ağustos 2021
Evde Verimli Vakit Geçirmek İçin Faydalanabileceğiniz 16 Online Eğitim Platformu
ListeList Özel

Evde Verimli Vakit Geçirmek İçin Faydalanabileceğiniz 16 Online Eğitim Platformu

16 Mart 2020
Tablet Fiyatları: En İyi Tabletler Hangileri? Çok Satan 30 Tablet Modeli ve Özellikleri
Alışveriş

Tablet Fiyatları: En İyi Tabletler Hangileri? Çok Satan 30 Tablet Modeli ve Özellikleri

4 Ağustos 2021
Tuzsuz Şampuan Ne İşe Yarar? Tuzsuz Şampuanı Neden Tercih Etmeliyiz?
Sağlıklı Yaşam

Tuzsuz Şampuan Ne İşe Yarar? Tuzsuz Şampuanı Neden Tercih Etmeliyiz?

10 Nisan 2019
Kendi Saçını Kesmek İsteyen Erkeklere: Evde Saç Kesim Rehberi
Alışveriş

Kendi Saçını Kesmek İsteyen Erkeklere: Evde Saç Kesim Rehberi

8 Nisan 2020
Evde Canı Sıkılanlara Birbirinden Keyifli 18 Hobi ve Aktivite
Alışveriş

Evde Canı Sıkılanlara Birbirinden Keyifli 18 Hobi ve Aktivite

25 Mart 2020
Ruhunuzu Dinlendirin: Mandala Çizimi ve En İyi Mandala Boyama Kitapları
Alışveriş

Ruhunuzu Dinlendirin: Mandala Çizimi ve En İyi Mandala Boyama Kitapları

8 Nisan 2020
Evde Hijyen Sağlamanın En Pratik Yolu: Buharlı Temizleyiciler
Alışveriş

Evde Hijyen Sağlamanın En Pratik Yolu: Buharlı Temizleyiciler

10 Nisan 2020
Oyunlardan Uygulamalara: Çocuklara Evde İngilizce Öğretmenin 7 Etkili Yolu
Gündem

Oyunlardan Uygulamalara: Çocuklara Evde İngilizce Öğretmenin 7 Etkili Yolu

9 Nisan 2020
“Çocuğum Tablet Başından Kalkmıyor” Diyenlere 8 Alanda 40 Etkinlik Önerisi
Gündem

“Çocuğum Tablet Başından Kalkmıyor” Diyenlere 8 Alanda 40 Etkinlik Önerisi

9 Nisan 2019
Hayat Yarışında Çocuğunuzu Bir Adım Öne Geçirecek Faydalı Uygulamalar
Teknoloji - Bilim

Hayat Yarışında Çocuğunuzu Bir Adım Öne Geçirecek Faydalı Uygulamalar

28 Eylül 2019
İngiltere’ye Vize Sağlayan Ankara Anlaşması Nedir? Şartları Nelerdir? Ne Zaman Bitecek?
ListeList Özel

İngiltere’ye Vize Sağlayan Ankara Anlaşması Nedir? Şartları Nelerdir? Ne Zaman Bitecek?

7 Ekim 2020
  • Hakkımızda
  • Gizlilik Politikası
  • Muvafakatname
  • Yazı Gönder
  • Reklam
  • İletişim

© 2021 ListeList - Yeni Nesil Medya Platformu

Sonuç bulunamadı
Tüm sonuçları görüntüle
  • Ana Sayfa
  • Gündem
  • ListeList Özel
  • Alışveriş
  • Koronavirüs
  • Sinema
  • Kadın
  • Diğer
    • Edebiyat
    • Sağlıklı Yaşam
    • Seyahat
    • İş Yaşamı
    • Tiyatro
    • Hayvansever
    • Spor
    • İstanbul
    • Tarih
    • Müzik
    • Astroloji
    • +18
    • Ekoloji
    • Tasarım
    • Dizi
    • Teknoloji – Bilim
    • Yeme – İçme
    • Pürtelaş
    • Testler
    • Video
  • Yazı Gönder

© 2021 ListeList - Yeni Nesil Medya Platformu

Oturum süresi doldu

Lütfen tekrar giriş yapın. Giriş sayfası yeni bir pencerede açılacaktır. Giriş yaptıktan sonra pencereyi kapatıp bu sayfaya dönebilirsiniz.

>

ListeList'ten en iyi şekilde faydalanabilmeniz için çerezler (cookies) kullanmaktayız.

Daha fazla bilgi ve hangi çerezleri kabul edip etmeyeceğinizi öğrenmek için ayarlara bir göz atabilirsiniz.

Gizlilik

ListeList'ten en iyi şekilde faydalanabilmeniz için çerezler (cookies) kullanmaktayız. Çerez bilgileri tarayıcınızda saklanmaktadır ve takip eden ziyaretlerinizde siz olduğunuzu bilebilmek, sitenin hangi alanlarını ilgi çekici bulduğunuzu incelemek gibi amaçlarla kullanılmaktadır.

Kullanılması gerekli çerezler

Kullanılması gerekli çerezler tercihlerinizi saklamak ve buna uygun hizmet verebilmek adına her zaman etkin durumdadır.

Eğer bu çerezi kapatırsanız, bu ekranda yapmış olduğunuz tercihleri de saklayamayız. Bu da siteye ger gelişinizde çerezleri etkinleştirip etkinleştirmeme işlemini tekrar yapmanız gerektiği anlamına geliyor.