Dünya, gerçekten de korkutucu hastalıklarla, virüslerle ve hatta amiplerle dolu! Geçtiğimiz günlerde Güney Kore’de bir kişi, “beyin yiyen amip” sebebiyle hayatını kaybetti. Güney Kore’de ortaya çıkan beyin yiyen amipler, tüm dünyada gündemin en önemli maddelerinden biri haline geldi. Haliyle ülkemizde de beyin yiyen amip nedir, belirtileri nelerdir ve tedavisi var mı gibi pek çok sorunun cevabı merak edildi. İşte son dönemde çokça konuşulan, beyin yiyen amipler hakkında bilmeniz gerekenler…
Güney Kore’de meydana gelen bir olay, beyin yiyen amipleri tüm dünyada gündemin üst sıralarına taşıdı
Kore Hastalık Kontrol ve Önleme Ajansı, kısa süre önce yurt dışından Kore’ye dönen bir kişide Negleria fowler enfeksiyonunun tespit edildiğini, 4 ay boyunca Tayland’da bulunan kişinin, 21 Aralık’ta enfeksiyon nedeniyle hayatını kaybettiğini açıkladı. Bu, Güney Kore’de beyin yiyen amip kaynaklı ilk ölüm olarak kayıtlara geçti. İşte bu trajik ölüm, tün dünyada beyin yiyen amip nedir, beyin yiyen amipler nasıl bulaşır ve tedavisi var mı, gibi pek çok sorunun sorulmasına neden oldu.
Beyin yiyen amip nedir?
Genellikle “beyin yiyen amip” olarak anılan “Naegleria fowleri” isimli canlı, adından da anlaşılabileceği gibi bir amip türü. Bu ilginç tek hücreli canlının “beyin yiyen” olarak adlandırılmasının ise oldukça haklı gerekçeleri var. Bununla birlikte beyin yiyen amip, son derece nadir görülen bir canlı olarak biliniyor. Ancak bir o kadar tehlikeli ve hatta ölümcül. Öte yandan Naegleria fowleri, yaşadığı ortamın sıcaklığına göre 3 farklı forma sahip olabilen oldukça ilginç bir canlı.
Beyin yiyen amip nasıl bulaşır?
Beyin yiyen amiplerin doğal yaşam alanları arasında çamurlu sular, durgun göller ve temiz olmayan yüzme havuzları gibi yerler var. Buna bağlı olarak beyin yiyen amipler, bu ortamlarla temas edilmesi halinde bulaşabiliyor. Amipler, yalnızca burun yolundan insan vücuduna giriyor. Bununla birlikte beyin yiyen amipler, insandan insana bulaşmıyor.
Yani beyin yiyen amiplerin yaşadığı bir su birikintisinden su içmek bile kişinin hastalanmasına neden olmuyor. Burun yolundan insan vücuduna girdikten sonra beyne ilerleyen ve burada çoğalan amipler, beyin dokusuna zarar vererek beyinde önce ödem oluşmasına, daha sonra ise “Primer Amibik Meningoensefalit” (PAM) ismi verilen menenjitlere neden oluyor.
Beyin yiyen amip belirtileri neler?
Beyin yiyen amipler burun yolundan insan vücuduna giriyor, daha sonra beyne ilerliyor ve burada yerleşerek bir tür menenjite neden oluyor. Bu sebeple beyin yiyen amiplerin belirtileri de menenjit belirtileriyle paralellik gösteriyor.
Yani Naegleria fowleri isimli amip kaynaklı olarak ortaya çıkan bu hastalığın en yaygın semptomlar arasında yüksek ateş, baş ağrısı, bulantı ve kusma var. Semptomlar genellikle amip burun yolundan girdikten sonraki 10 gün içerisinde ortaya çıkıyor. Bu semptomlara ilerleyen dönemde boyun tutulması, ense sertliği, denge kaybı, çevreye karşı duyarsızlık ve halüsinasyon ekleniyor.
Beyin yiyen amipler oldukça nadir fakat bir o kadar ölümcül!
Öyle ki 1967 yılından bu yana Amerika Birleşik Devletleri’nde beyin yiyen amiplerin yalnızca 154 kişiyi etkilediği ve bu kişilerden yalnızca 4’ünün hayatta kalmayı başardığı biliniyor! Beyin yiyen amipler, çoğunlukla semptomların ortaya çıkmasını takip eden 5 gün içerisinde kişinin yaşamını kaybetmesine neden oluyor
Hastalığın tedavisi var mı?
Kısa cevap, hayır! Beyin yiyen amiplerin son derece nadir görülen canlılar olmasının, etkin bir tedavi geliştirilmesini zorlaştırdığı ifade ediliyor. Amiplere ve neden oldukları sağlık sorunlarına karşı etkili bir tedavi geliştirilemediği için de beyin yiyen amipler tarafından enfekte olan insanların büyük bölümü kısa süre içerisinde yaşamını kaybediyor. Beyin yiyen amiplerin yüzde 97 oranından ölümcül olduğu belirtiliyor.
Kaynak: 1
