Dünyada 8 milyar insan yaşıyor. Siz bu 8 milar kişiden her birine ulaşamayacağınızı düşünebilirsiniz. Sonuçta hepimiz sosyal çevrelerimizdeki kişiler kadar insana ulaşabildiğimizi düşünüyoruz. Ancak Six Degrees of Separation Theory (Ayrımın Altı Derecesi Teorisi)’e göre dünyadaki herkese yalnızca 6 kişilik bir insan ağı kadar uzağız. Yani aslında dünyadaki herkesle aramızda yalnızca 6 kişi var. Sosyal ağınızı düşünün, arkadaşlarınızın tanıdıkları, ardından onların tanıdıkları… Bu bağlantılar sizi kimlerle tanıştırabilir? En sevdiğiniz yazarla ya da hayranı olduğunuz sanatçıyla? Ayrımın altı derecesi teorisine gelin daha yakından bakalım.
Ayrımın altı derecesi teorisi, dünyadaki herkese 6 arkadaş uzakta olduğumuzu öne sürüyor. Yani siz hayranı olduğunuz bir şarkıcıya da, çok beğendiğiniz bir oyuncuya da yalnızca 6 kişi uzaktasınız
Teori, 1930’da Macar yazar Frigyes Karinthy tarafından ortaya atıldı. Karinthy’nin görüşü şuydu; dünya nüfusu arttıkça sosyal bağlamda mesafeler azalıyor
Yani Karinthy bir nevi dünyanın küçüldüğünü belirtiyordu. Karinthy; o zamanlar her insanın birbirine ortalama 5-6 adım uzaklıkta olduğunu söylüyordu.
Ancak yazara göre, altı dereceli ayrılık teorisi fikri, bilinen insan sayısının zincirdeki ilişkilerin sayısıyla katlanarak arttığı gerçeğine dayanıyor. Yani aslında bu teoriye göre, dünyadaki herhangi birine ulaşmak için yalnızca az sayıda bağlantıya ihtiyaç var
Teori daha sonrasında sosyolog Duncan Watts’ın Six Degrees: The Science of a Connected Age adlı kitabında geniş çaplı olarak ele alındı. Teorinin işleyişi ve formülü detaylı olarak tartışıldı
Altı dereceli ayrılık teorisinin elbette bir formülü bulunuyor ve bu herkesin tanıyabileceği ortalama insan sayısını belirliyor. Buna göre dünyadaki her insan; arkadaşları, aileleri ve iş arkadaşları da dahil olmak üzere yaklaşık 100 kişiyi tanıyor
Bu tanıdığınız 100 kişinin her biri bir şekilde 100’er kişiyle daha bağlantılıysa (ki bu oldukça muhtemel) sizin insan ağınız 10 bin kişiye çıkıyor. Tabii ki bu insanların hepsini doğrudan tanımıyorsanız ancak yakınlarınız sayesinde onlarla iletişim kurabilirsiniz.
Bu insan ağı katlanarak büyüyor. Üçüncü bağlantıda, karşılaşabileceğiniz kişi sayısını dördüncü bağlantıda 1.000.000 ve 100.000.000’e yükseltebiliyorsunuz, beşincisinde 10.000.000.000 kişiye ve altıncı seviyede 1.000.000.000.000 kişiye ulaşıyorsunuz
Bu sayıda insan dünyada yaşayan insan sayısını aşıyor. Bu noktada, altı dereceli ayrılık teorisi devreye giriyor. İlginç ve karlı profesyonel ilişkiler kurmanın bir yolu.
Hatta bu teoriyle ilgili bir bilgisayar oyunu da bulunuyor. Oyunun adı; Six Degrees of Kevin Bacon. Oyun basit bir mantıkta çalışıyor. Ekranda yer alan tabloya herhangi bir oyuncunun adını giriyorsunuz ve en fazla 6 basamak sonra Kevin Bacon’a ulaşabiliyorsunuz
Öte yandan yalnızca Kevin Bacon’a ulaşmak zorunda değilsiniz. Farklı oyuncuları yazarak onlara da ulaşmaya çalışabilirsiniz. Örneğin Leonardo DiCaprio…
