Asgari ücret ilk Sümerler’de, devletin gelir ve giderlerini dengede tutmak için uyguladıkları bir uygulama olan ortaya çıktı. Lakin günümüz devletlerinin birçoğunda bu, ekonomik giderlerinin artmış olması bahanesiyle yaşam standartlarının altına çekilmiş durumda. Ülkemizde de aynı gelir eşitsizliğini gördüğümüz, asgari ücret uygulamasının kısa tarihinin analizi yazımızın devamında.
Ekonominin kayıt altına alınmaya yeni başlandığı MÖ 3500-3000’de, Sümer medeniyetinde, nüfusun artmasıyla ihtiyaçları karşılamak için çeşitli sınıflar oluşturuldu.
İşçilerin ve kölelerin yevmiyeleri çan biçimli devrik ağızlı çanaklarla ölçülürdü.
Tapınaklarda çok sayıda ele geçen bu çanaklar, tapınak ekonomisi kapsamında çalışan insanlara günlük ya da öğünlük besinlerinin standart miktarda verildiğinin göstergesi.
Günümüzdeki asgari ücret uygulamasına benzer, işçilere ve kölelere verilen yevmiyeler, standart hacimler halinde düzenlenirdi.
Modern asgari ücretin atası olarak kabul edilebilecek bu uygulama ile kölelerin de, askerlerin de günlük yemek ihtiyacı bir standarda bağlanmış ve gelir gider hesaplarının tespiti kolaylaşmıştır.
İlerleyen yıllarda bu uygulamanın en büyük faydasını şüphesiz sınırları çok büyük alanlara yayılan imparatorluklar görecekti.
Temeli atılan bu uygulama Roma İmparatorluğu olmak üzere pek çok devlet ve imparatorlukta kullanıldı ve modernleşerek günümüz asgari ücretine zemin hazırlandı.
Dünyada ilk kez 1890 yılında, sosyal politikalarda öncülükleriyle tanınan Avustralya ve Yeni Zelanda’da başlayan asgari ücret uygulaması, 1900’lü yılların başında Avrupa’ya, daha sonra ise tüm dünyaya yayıldı.
Uluslararası Çalışma Örgütü’nün (ILO) 1928’de kabul ettiği 26 sayılı Asgari Ücret Belirleme Yöntemleri ile uluslararası bir ölçüt getirildi.
Türkiye bu sözleşmeyi 1973 yılında imzaladı ve 1974 yılında da onayladı.
Türkiye’de, asgari ücretin belirlenmesiyle ilgili ilk uygulama, 1969 yılında 26 ilde yapıldı. Daha sonraki dönemde bu illerin sayısı artırıldı; 1973 yılında da bazı illerde tarım işçileri için asgari ücret uygulamasına gidildi.
Günümüzde Türkiye’de toplam kaç kişinin asgari ücret düzeyinde ücret aldığı tam olarak bilinmemesine karşın Sosyal Sigortalar Kurumu (SSK) verilerine göre yaklaşık 6 milyon 500 bin kişi asgari ücretle çalışıyor.
Kaynak: 1
