ListeList
  • Ana Sayfa
  • Gündem
  • ListeList Özel
  • Alışveriş
  • Yaşam
  • Sinema
  • Kadın
  • Diğer
    • Edebiyat
    • Sağlıklı Yaşam
    • Seyahat
    • İş Yaşamı
    • Tiyatro
    • Hayvansever
    • Spor
    • İstanbul
    • Koronavirüs
    • Tarih
    • Müzik
    • Astroloji
    • Ekoloji
    • Tasarım
    • Dizi
    • Oyun
    • Teknoloji – Bilim
    • Yeme – İçme
    • Pürtelaş
    • Testler
    • Video
  • Yazı Gönder
Sonuç bulunamadı
Tüm sonuçları görüntüle
  • Ana Sayfa
  • Gündem
  • ListeList Özel
  • Alışveriş
  • Yaşam
  • Sinema
  • Kadın
  • Diğer
    • Edebiyat
    • Sağlıklı Yaşam
    • Seyahat
    • İş Yaşamı
    • Tiyatro
    • Hayvansever
    • Spor
    • İstanbul
    • Koronavirüs
    • Tarih
    • Müzik
    • Astroloji
    • Ekoloji
    • Tasarım
    • Dizi
    • Oyun
    • Teknoloji – Bilim
    • Yeme – İçme
    • Pürtelaş
    • Testler
    • Video
  • Yazı Gönder
Sonuç bulunamadı
Tüm sonuçları görüntüle
ListeList
Sonuç bulunamadı
Tüm sonuçları görüntüle

Ana sayfa » ListeList Özel » Birbiriyle İlgisi Olmayan Şeyleri Bağdaştırarak Anlamlı Bir Çıkarım Yapma Yanılgısı: Apofeni

Birbiriyle İlgisi Olmayan Şeyleri Bağdaştırarak Anlamlı Bir Çıkarım Yapma Yanılgısı: Apofeni

Cihan Taştan Yazar: Cihan Taştan
15 Ocak 2019
Kategori: ListeList Özel
Google Haberler'de ListeList'e Abone Ol
0
Share on FacebookShare on Twitter

Belki Sherlock Holmes değiliz ama biz de bazı olayları birbiriyle ilişkilendirerek mantıksal çıkarımlarda bulunabiliyoruz. Peki, süre gelen olayların bir ya da birkaçını doğru bir şekilde algılayamazsak ne olur? Sherlock Holmes olmakla deli olmak arasındaki fark, işte bu beceri olabilir. İnsanların birbirinden bağımsız fikir ya da eylemleri birbiriyle bağlantılıymış gibi algılaması eğilimi anlamına gelen apofeni (apophenia), tarih boyunca üretilen batıl inanç ve komple teorilerinin sebebi oldu. Raslantısal şekillerde gelişen birbirinden bağımsız şeyleri anlamlı hale getirmeye çalışmak, insanların gerçekten uzak çıkarımlarda bulunmasına da sebep olabiliyor.

Apofeni, insan zihninin rastlantısal durumları kabul etmeyerek yanılması ve alakasız veriler arasında anlamsal bir bağ kurmaya çalışması anlamına geliyor

İlk olarak Alman Nörolog ve Psikiyatrist Klaus Conrad’ın ortaya attığı apofeni (apophenia) kavramı, insan zihni için bir nevi illüzyon sayılabilir. İnsan beyni her olay ya da imgeden bir anlam çıkarmaya meyilli. Bu durum, tamamen doğal ya da raslantısal şekilde gelişen şeyleri anlamlı hale getirmeye çalışmamıza sebep oluyor.

Totemlerin ve batıl inançların kökeni apofeni

Kafanıza kuş pislemesinin şans oyunlarında ikramiye kazanmakla nasıl bir bağlantısı olabilir? Bir sayı nasıl uğurlu olabilir? Nazar değmesin diyerek 3 kez masaya vurmanın sizi korumasını nasıl bekleyebilirsiniz? Bu gibi inanışlar, insanların daha önce rastlantısal olarak gelişen olayları, alakasız sebeplerle bağdaştırmasından kaynaklanıyor.

Doğada bulunan şekilleri insan figürlerine benzetmek, gece gördüğümüz silüetleri korku figürleri olarak algılamak gibi birçok şey apofeninin bir parçası

Çalıların hışırtısını ya da gece yarısı sokak lambasının duvarımızdaki yansımasını farklı şeylere benzeterek korkmayan olmamıştır. Bu gibi yanılgılar, insan zihninin birer oyunu sayılabilir. Aslında gerçeklikle hiç alakası olmayan öğeleri bir şekilde farklı şeylere benzeterek yanılgıya düşebiliyoruz.

Bulutları hayvanlara benzetmek de küçük bir zihin yanılgısından ibaret

Bulutların aldığı şekillere mistik anlamlar yüklemek, zihnin yanılmasının en net örneklerinden biri olabilir. Eski dönemlerde gök gürültüsü gibi doğa olaylarına dahi farklı anlamlar yüklendiği biliniyor.

Mars’ta görülen cisimleri dünyada kullandığımız eşyalara benzetmek de apofeni tabirini anımsatıyor

Örneğin, bu fotoğrafta yüzeyde oluşan doğal bir şeklin iguanayı anımsattığını düşünebilirsiniz ancak bu düşünce hiçbir bilimsel temele dayanmıyor.

Tam olarak algılayamadığımız süreçlerin eksik kısımlarını yanlış şekillerde tamamlayarak görece mantıklı hale getirmek de bu yanılgılar arasında

İnsan sıralı yaşanan olayların birkaç adımına hakim değilse, kafasında tekil bir anlatı kurmaya mecbur hissedip boşlukları kendi meşrebine göre dolduruyor.

Komplo teorilerini de, organize dini örgütlenmeleri de yaratan bu dürtüdür. İçinizde denk gelirseniz dikkat edin. pic.twitter.com/h1KpgSw24y

— Yiğitcan Erdoğan (@acyberexile) January 11, 2019

Süre gelen olayların bir kısmını çözemediğimizde eksik parçaları bir şekilde birleştirmeye çalışmak, zihnimizin bütünü kavramak için uyguladığı bir yöntem olabilir. Bu bağlantıları yanlış bilgilerle ya da duygusal bir yaklaşımla yaptığımızda ise ortaya gerçeklikten uzak, hayali kurgular çıkabiliyor. Komplo teorilerinin altında yatan ana sebep de zihnin bu yanılgısıdır.

‘Akıl Oyunları’ ve ’23′ gibi filmler, insanların gerçeklikten uzak şeylere anlamlar yükleyip mantıksal çıkarımlar yapmaya çalışmasına örnek sayılabilir

Bir sayının hayatınızı kontrol ettiğini ya da rastgele gelişen şeylerin derin bir anlamı olduğunu düşünmek bazen sizi çok yanlış sonuçlara götürebilir. Tesadüfi verilere çok fazla odaklanarak anlamsal bir bütünlük ortaya çıkarmaya çalışmak, algılarımızı değiştirerek duygusal davranmamıza ve gerçeklikten uzaklaşarak apophenia denilen yanılgıya düşmemize sebep olabiliyor.

Kaynak: 1 2

Paylaş46TweetleGönder
Cihan Taştan

Cihan Taştan

Dünyadan haberler, iş hayatı

İleri
#10yearschallenge Nedir? Akıma Katılan 27 Ünlü İsmin Şaşırtıcı Değişimi

#10yearschallenge Nedir? Akıma Katılan 27 Ünlü İsmin Şaşırtıcı Değişimi

Yorum yapabilmek için bir ListeList hesabınız olması gerekmektedir. Aşağıdaki bağlantı ile hemen bir hesap oluşturabilirsiniz.

Listelist'e üye ol

İlgili İçerikler

Popüler Kültür Unsurlarını Alaycı Bir Şekilde Taklit Eden En İyi 7 Parodi Film
Film

Popüler Kültür Unsurlarını Alaycı Bir Şekilde Taklit Eden En İyi 7 Parodi Film

Tavşanlar Hakkında Muhtemelen Daha Önce Duymadığınız 11 Sevimli Bilgi
Hayvansever

Tavşanlar Hakkında Muhtemelen Daha Önce Duymadığınız 11 Sevimli Bilgi

Her Bölümüyle Olay Yaratan “Aile” Dizisi Hakkında Bilmeniz Gerekenler
Dizi

Her Bölümüyle Olay Yaratan “Aile” Dizisi Hakkında Bilmeniz Gerekenler

Bilim İnsanları, Yalan Söylendiğini Kolayca Anlayabilmenin Yolunu Tespit Etti
Teknoloji - Bilim

Bilim İnsanları, Yalan Söylendiğini Kolayca Anlayabilmenin Yolunu Tespit Etti

Türkiye, Genç ve Kalabalık Nüfusuna Rağmen Neden Futbolda Başarılı Olamıyor?
Spor

Türkiye, Genç ve Kalabalık Nüfusuna Rağmen Neden Futbolda Başarılı Olamıyor?

Neden Ramazan Ayında Oruç Açarken Hurma Tercih Edilir?
Ramazan Özel

Neden Ramazan Ayında Oruç Açarken Hurma Tercih Edilir?

Göz Ardı Etmeyin! En Sık Görülen 6 Rüya Ve Şaşırtıcı Anlamları
ListeList Özel

Göz Ardı Etmeyin! En Sık Görülen 6 Rüya Ve Şaşırtıcı Anlamları

Kraliyet Taç Giyme Törenleri Hakkında Muhtemelen Daha Önce Duymadığınız 7 Gerçek
Tarih

Kraliyet Taç Giyme Törenleri Hakkında Muhtemelen Daha Önce Duymadığınız 7 Gerçek

Erteleme Hastalığının En Önemli Nedeni: Akrasia Etkisi Nedir?
ListeList Özel

Erteleme Hastalığının En Önemli Nedeni: Akrasia Etkisi Nedir?

Neden Tibet Özerk Bölgesi Üzerinden Uçaklar Uçmuyor?
Seyahat

Neden Tibet Özerk Bölgesi Üzerinden Uçaklar Uçmuyor?

Türkiye’deki iPhone’lara 5G Desteği Geliyor: Peki Bu Özelliği Kullanabilecek Miyiz?
Teknoloji - Bilim

Türkiye’deki iPhone’lara 5G Desteği Geliyor: Peki Bu Özelliği Kullanabilecek Miyiz?

Türkiye – Hırvatistan Maçının Ardından Gelen Sosyal Medya Tepkileri
Gündem

Türkiye – Hırvatistan Maçının Ardından Gelen Sosyal Medya Tepkileri

Tekirdağ’da Sahte Diploma İle Doktorluk Yapan Ayşe Özkiraz Tahliye Edildi
Gündem

Tekirdağ’da Sahte Diploma İle Doktorluk Yapan Ayşe Özkiraz Tahliye Edildi

Tatil İçin En Güvenli Ülkeler Açıklandı: Türkiye Güvenli Olmayan Ülkeler Kategorisinde
Seyahat

Tatil İçin En Güvenli Ülkeler Açıklandı: Türkiye Güvenli Olmayan Ülkeler Kategorisinde

Sırt Ağrılarına Elveda! Her Gün Mutlaka Yapmanız Gereken 3 Esneme Hareketi
Sağlıklı Yaşam

Sırt Ağrılarına Elveda! Her Gün Mutlaka Yapmanız Gereken 3 Esneme Hareketi

Geçmişten Günümüze: Dünyanın Dört Bir Yanından İlginç Ramazan Gelenekleri
Ramazan Özel

Geçmişten Günümüze: Dünyanın Dört Bir Yanından İlginç Ramazan Gelenekleri

Çıkış Tarihi, Yenilikler Ve Dahası: Counter Strike 2 Hakkında Bilmeniz Gerekenler
Oyun

Çıkış Tarihi, Yenilikler Ve Dahası: Counter Strike 2 Hakkında Bilmeniz Gerekenler

Barefoot Ayakkabı Nedir, Bebek Gelişimi İçin Neden Önemlidir?
Sağlıklı Yaşam

Barefoot Ayakkabı Nedir, Bebek Gelişimi İçin Neden Önemlidir?

Yakın Tarihin En İlginç Kültlerinden Biri! Yapay Zekâya Tapınan Sanatçı Tarikatı Theta Noir
Teknoloji - Bilim

Yakın Tarihin En İlginç Kültlerinden Biri! Yapay Zekâya Tapınan Sanatçı Tarikatı Theta Noir

İskoçya’nın İlk Müslüman Başbakanı Hamza Yusuf Kimdir?
Gündem

İskoçya’nın İlk Müslüman Başbakanı Hamza Yusuf Kimdir?

#SanaSöz Yine Baharlar Gelecek: Kemal Kılıçdaroğlu Seçim Kampanyasını Resmen Başlattı
Gündem

#SanaSöz Yine Baharlar Gelecek: Kemal Kılıçdaroğlu Seçim Kampanyasını Resmen Başlattı

Bilmeniz Gereken Güvenilir Kripto Para Borsaları
Teknoloji - Bilim

Bilmeniz Gereken Güvenilir Kripto Para Borsaları

8 Eylül 2021
Binance’e Para Nasıl Yatırılır? Binance Para Yatırma İşlemi
Teknoloji - Bilim

Binance’e Para Nasıl Yatırılır? Binance Para Yatırma İşlemi

12 Temmuz 2022
İstanbul’daki İş Otelleri: Evinizde Gibi Hissetmenizi Sağlayacak Oteller
Sponsorlu İçerik

İstanbul’daki İş Otelleri: Evinizde Gibi Hissetmenizi Sağlayacak Oteller

6 Mart 2021
Boğaza Yakın İstanbul Otelleri: Şehre Farklı Bir Açıdan Bakmanızı Sağlayacak 11 Otel
Seyahat

Boğaza Yakın İstanbul Otelleri: Şehre Farklı Bir Açıdan Bakmanızı Sağlayacak 11 Otel

7 Mart 2021
Sizin İçin Seçtik: Bir Solukta Okuyabileceğiniz Son Dönemlerin En İyi 20 Kitabı
Edebiyat

Sizin İçin Seçtik: Bir Solukta Okuyabileceğiniz Son Dönemlerin En İyi 20 Kitabı

1 Haziran 2022
Popüler Kültür Unsurlarını Alaycı Bir Şekilde Taklit Eden En İyi 7 Parodi Film
Film

Popüler Kültür Unsurlarını Alaycı Bir Şekilde Taklit Eden En İyi 7 Parodi Film

30 Mart 2023
Tavşanlar Hakkında Muhtemelen Daha Önce Duymadığınız 11 Sevimli Bilgi
Hayvansever

Tavşanlar Hakkında Muhtemelen Daha Önce Duymadığınız 11 Sevimli Bilgi

30 Mart 2023
Her Bölümüyle Olay Yaratan “Aile” Dizisi Hakkında Bilmeniz Gerekenler
Dizi

Her Bölümüyle Olay Yaratan “Aile” Dizisi Hakkında Bilmeniz Gerekenler

30 Mart 2023
Bilim İnsanları, Yalan Söylendiğini Kolayca Anlayabilmenin Yolunu Tespit Etti
Teknoloji - Bilim

Bilim İnsanları, Yalan Söylendiğini Kolayca Anlayabilmenin Yolunu Tespit Etti

30 Mart 2023
Türkiye, Genç ve Kalabalık Nüfusuna Rağmen Neden Futbolda Başarılı Olamıyor?
Spor

Türkiye, Genç ve Kalabalık Nüfusuna Rağmen Neden Futbolda Başarılı Olamıyor?

30 Mart 2023
Neden Ramazan Ayında Oruç Açarken Hurma Tercih Edilir?
Ramazan Özel

Neden Ramazan Ayında Oruç Açarken Hurma Tercih Edilir?

30 Mart 2023
Göz Ardı Etmeyin! En Sık Görülen 6 Rüya Ve Şaşırtıcı Anlamları
ListeList Özel

Göz Ardı Etmeyin! En Sık Görülen 6 Rüya Ve Şaşırtıcı Anlamları

30 Mart 2023
Kraliyet Taç Giyme Törenleri Hakkında Muhtemelen Daha Önce Duymadığınız 7 Gerçek
Tarih

Kraliyet Taç Giyme Törenleri Hakkında Muhtemelen Daha Önce Duymadığınız 7 Gerçek

29 Mart 2023
Erteleme Hastalığının En Önemli Nedeni: Akrasia Etkisi Nedir?
ListeList Özel

Erteleme Hastalığının En Önemli Nedeni: Akrasia Etkisi Nedir?

29 Mart 2023
Neden Tibet Özerk Bölgesi Üzerinden Uçaklar Uçmuyor?
Seyahat

Neden Tibet Özerk Bölgesi Üzerinden Uçaklar Uçmuyor?

29 Mart 2023
Kokusuyla Hafızalara Kazınan 15 Erkek Parfümü Önerisi
Alışveriş

Kokusuyla Hafızalara Kazınan 15 Erkek Parfümü Önerisi

9 Ağustos 2021
Evde Verimli Vakit Geçirmek İçin Faydalanabileceğiniz 16 Online Eğitim Platformu
ListeList Özel

Evde Verimli Vakit Geçirmek İçin Faydalanabileceğiniz 16 Online Eğitim Platformu

16 Mart 2020
Tablet Fiyatları: En İyi Tabletler Hangileri? Çok Satan 30 Tablet Modeli ve Özellikleri
Alışveriş

Tablet Fiyatları: En İyi Tabletler Hangileri? Çok Satan 30 Tablet Modeli ve Özellikleri

4 Ağustos 2021
Kendi Saçını Kesmek İsteyen Erkeklere: Evde Saç Kesim Rehberi
Alışveriş

Kendi Saçını Kesmek İsteyen Erkeklere: Evde Saç Kesim Rehberi

8 Nisan 2020
Evde Canı Sıkılanlara Birbirinden Keyifli 18 Hobi ve Aktivite
Alışveriş

Evde Canı Sıkılanlara Birbirinden Keyifli 18 Hobi ve Aktivite

25 Mart 2020
Evde Hijyen Sağlamanın En Pratik Yolu: Buharlı Temizleyiciler
Alışveriş

Evde Hijyen Sağlamanın En Pratik Yolu: Buharlı Temizleyiciler

10 Nisan 2020
Oyunlardan Uygulamalara: Çocuklara Evde İngilizce Öğretmenin 7 Etkili Yolu
Gündem

Oyunlardan Uygulamalara: Çocuklara Evde İngilizce Öğretmenin 7 Etkili Yolu

9 Nisan 2020
“Çocuğum Tablet Başından Kalkmıyor” Diyenlere 8 Alanda 40 Etkinlik Önerisi
Gündem

“Çocuğum Tablet Başından Kalkmıyor” Diyenlere 8 Alanda 40 Etkinlik Önerisi

9 Nisan 2019
Hayat Yarışında Çocuğunuzu Bir Adım Öne Geçirecek Faydalı Uygulamalar
Teknoloji - Bilim

Hayat Yarışında Çocuğunuzu Bir Adım Öne Geçirecek Faydalı Uygulamalar

28 Eylül 2019
İngiltere’ye Vize Sağlayan Ankara Anlaşması Nedir? Şartları Nelerdir? Ne Zaman Bitecek?
ListeList Özel

İngiltere’ye Vize Sağlayan Ankara Anlaşması Nedir? Şartları Nelerdir? Ne Zaman Bitecek?

7 Ekim 2020
Sizin İçin Seçtik: Bir Solukta Okuyabileceğiniz Son Dönemlerin En İyi 20 Kitabı
Edebiyat

Sizin İçin Seçtik: Bir Solukta Okuyabileceğiniz Son Dönemlerin En İyi 20 Kitabı

1 Haziran 2022
Göz Alıcı Kirpiklere Sahip Olmanızı Sağlayacak En İyi Maskaralar
Alışveriş

Göz Alıcı Kirpiklere Sahip Olmanızı Sağlayacak En İyi Maskaralar

8 Haziran 2022
  • Hakkımızda
  • Gizlilik Politikası
  • Muvafakatname
  • Yazı Gönder
  • Reklam
  • İletişim

© 2021 ListeList - Yeni Nesil Medya Platformu

Sonuç bulunamadı
Tüm sonuçları görüntüle
  • Ana Sayfa
  • Gündem
  • ListeList Özel
  • Alışveriş
  • Yaşam
  • Sinema
  • Kadın
  • Diğer
    • Edebiyat
    • Sağlıklı Yaşam
    • Seyahat
    • İş Yaşamı
    • Tiyatro
    • Hayvansever
    • Spor
    • İstanbul
    • Koronavirüs
    • Tarih
    • Müzik
    • Astroloji
    • Ekoloji
    • Tasarım
    • Dizi
    • Oyun
    • Teknoloji – Bilim
    • Yeme – İçme
    • Pürtelaş
    • Testler
    • Video
  • Yazı Gönder

© 2021 ListeList - Yeni Nesil Medya Platformu

Welcome Back!

Login to your account below

Forgotten Password? Sign Up

Create New Account!

Fill the forms bellow to register

All fields are required. Log In

Retrieve your password

Please enter your username or email address to reset your password.

Log In

Oturum süresi doldu

Lütfen tekrar giriş yapın. Giriş sayfası yeni bir pencerede açılacaktır. Giriş yaptıktan sonra pencereyi kapatıp bu sayfaya dönebilirsiniz.

Add New Playlist

>

ListeList'ten en iyi şekilde faydalanabilmeniz için çerezler (cookies) kullanmaktayız.

Daha fazla bilgi ve hangi çerezleri kabul edip etmeyeceğinizi öğrenmek için ayarlara bir göz atabilirsiniz.

Gizlilik

ListeList'ten en iyi şekilde faydalanabilmeniz için çerezler (cookies) kullanmaktayız. Çerez bilgileri tarayıcınızda saklanmaktadır ve takip eden ziyaretlerinizde siz olduğunuzu bilebilmek, sitenin hangi alanlarını ilgi çekici bulduğunuzu incelemek gibi amaçlarla kullanılmaktadır.

Kullanılması gerekli çerezler

Kullanılması gerekli çerezler tercihlerinizi saklamak ve buna uygun hizmet verebilmek adına her zaman etkin durumdadır.

Eğer bu çerezi kapatırsanız, bu ekranda yapmış olduğunuz tercihleri de saklayamayız. Bu da siteye ger gelişinizde çerezleri etkinleştirip etkinleştirmeme işlemini tekrar yapmanız gerektiği anlamına geliyor.