Benzersiz bir seyahat isteyenler için Antarktika cazip bir seçenek. Dünyadaki en soğuk yerlerden birisi olmasına karşın bu coğrafyadaki vahşi hayat doğa severler için gözlemlemesi en keyifli yerlerden biri. Bu dünyadaki doğallığı en iyi korunmuş özel bölge bilimsel araştırma yapanlar için de çok değerli bu nedenle Güney kutbuna gidenlerden bir grup kulağa değişik gelen kurala mutlaka uymaları bekleniyor.
1. Yosunlara basmayın
Her ne kadar Antarktika yüzeyi sonsuz kar ve buzla kaplı gibi görünse de burada da bitkiler yaşamakta. Bu bitkiler bir kaç çimen çeşidi ve çoğunlukla da yosunlardan oluşuyor. Sizin de tahmin edebileceğiniz gibi 6 ay kesintisiz karanlıkta ve -20 derecenin altındaki koşullarda bu bitkilerin yetişmesi çok ama çok uzun zaman alıyor, yüzeyde çok az bulunan bu bitkiler Antarktika ekosistemi için yaşamsal öneme sahip. Dolayısı ile zarar görmemeleri çok önemli. Siz siz olun yolunuz Antarktika’ya düşerse kar üzerinde yürümekten şaşmayın.
2. Üstünüzde taşıdığınız davetsiz misafirle dikkat edin
Antarktika’nın ekosistemi son derece hassas. İnsanoğlu bu hassas ekosistemi korumak için çabalasa da maalesef yıllar içinde bazı yerel olmayan hayvan ve bitki türleri seyahatler sonucunda Antarktika’ya taşınmış. Yaklaşık 121 mantar türü, 72 omurgasız, 8 memeli hayvan ve 3 kuş türü insanoğlu sayesinde Antarktika ekosistemine dahil olmuş. Ekosistemin daha fazla zarar görmemesi için ülkeye girişte çok ciddi hijyen kuralları konulmuş. Bölgeye giren her ürün güzelce yıkanıyor, dezenfekte ediliyor ve her gün kontrol ediliyor. (Kıyafetlerde bulunan cırt cırtlar gözle görünmeyecek kadar ufak bitki tohumlarını taşıdıkları için onlara özellikle dikkat ediliyormuş.)
3. Penguenler evlerinin yolunu kendileri bulabilir
Hayvanları gözetlemek isteyenler için kurallar çok net: Gözlemlediğiniz hayvan grubu için belirlenen mesafeyi aşmayın (her hayvan grubu için belirlenmiş mesafeler bulunmakta), sessiz olun ve onları beslemeyin. Kuşlarla yakınlaşmaya, onları balık sürülerinin yakınına çekerek yardımcı olmaya çalışmak da yasak. Penguenler için geçerli bir kural daha var ki bu kuralı delmemek irade gerektiriyor. Nadiren de olsa Penguenler eve dönüş yollarından sapıp gözlemci teknelerini ziyaret ediyorlar, sakın ola yanınıza geldikleri için sevinip dokunmaya ya da kaybolmamaları için karaya geri bırakmaya çalışmayın, çünkü her ne kadar sevimli görünseler de penguenler de vahşi hayvanlar ve rahatsız olup saldırırlarsa ciddi yaralanmalara sebebiyet verebilirler.
4. Yunusları rahat bırakın
Bir kural dizisi de yunus gözlemcileri için var. Çoğu kural bilindik olsa da yunuslar sürüsüne botunuzla eşlik etmemeniz gerektiğinin özellikle altını çiziyor yetkililer. Bir bot yunus sürüsünün arasına dalıp onlarla birlikte ilerlediği zaman yunuslar botun dalgalarından rahatsız oluyor ve yüzeye çıkıp dalgalardan atlayarak yüzüyorlar, her ne kadar tecrübe etmesi güzel bir deneyim olsa da Antarktika gibi çok zorlu koşullarda sırf güzel bir deneyim için bu hayvanları rahatsız etmek can sıkıcı sonuçlara yol açabiliyor. Eğer şanslıysanız yunusları kendi inisiyatiflerinde dalgalarla oynarken zaten göreceksiniz.
5. Balinalara yardım edin
Çoğu vahşi hayat gözlem kuralı hayatın doğal akışına müdahale etmemek, hayvanlarla kontak kurmamak gerektiğini vurgular. Ancak bir durum var ki bu kuralın tam tersi geçerli: Eğer bir deniz canlısı, mesela bir balina, gemilerin teknik ekipmanlarına kapılmışsa kurtulmasına yardım etmeniz gerek. Zorlu ve tehlikeli bir görev olduğu için ancak doğru ekipmana sahip tecrübeli kişilerden yardım etmeleri beklense de sizin de göreviniz kurtarma operasyonunu görüntülemek, operasyona dair notlar almak ve koordinatları kaydetmek.
6. Silaha hayır
Antarktika dünya üstündeki nadir silahsızlandırılmış bölgelerden biri yani bu bölgede harekat düzenlemek, askeri üst kurmak yasak. Buna ek olarak patlayıcı ve silah getirmek ve taşımak da yasak.
7. Hatıra eşyası almayı unutun
Herkes seyahat dönüşünde evine anı değeri olacak bir şeyler götürmek ister. Çoğu zaman bu şey kumsaldan alınan bir kabuk ya da kuru bir yaprak parçası bile olabilir. Ancak Antarktika’dan dönüşte eve bir şey götürmeniz kesinlikle yasak. Taş, tüy, kemik kalıntısı veya bir parça toprak bile alamazsınız. Sadece doğal olan değil, insan yapımı bir şey bulsanız da alamazsınız çünkü bulduğunuz şey büyük ihtimalle bilimsel araştırmalarda kullanılan bir ekipmanın parçasıdır. Eğer şansınıza bir fosil ya da benzeri bir şeye denk gelirseniz yapmanız gereken onu bulduğunuz yerin koordinatlarını not etmek, fotoğrafını çekmek ve oradan ayrılmak. Bilgilerini ilettiğiniz bu nesne bir bilim adamı için çok değerli olabilir.
8. Ne tarihi ne de güncel yaşam alanlarına yaklaşmayın
Antarktika’da eskiden üst olarak kullanılmış şimdi ise boş duran yaşam mahalleri bulunmakta, her ne kadar boş olsalar da buralara girmek, içlerinden bir şey almak yasak çünkü bu alanlar beklenmedik olaylarda, acil durumlarda (kar fırtınası gibi) kullanılabiliyor. Güncel alanlarda ise genellikle hassas araştırmalar yapılmakta dolayısı ile beklenmeyen bir ziyaret araştırmacıların canını sıkabilir.
9. Sigara içenlere kötü haber, seyahat boyu küllerinizi yanınızda taşıyacaksınız.
Antarktika’daki kuralların çoğu çevreyi kirletmemek üzerine. Çoğu kural çöpleri yere atmamak ya da grafiti yapmamak için alışıldık. Suyu kirletmemek için su kenarında yürümemek ya da suya taş atmamak gibi kurallar da mevcut. Sigara içenler içinse ek bir kural daha var: Sadece izin verilen alanlarda içebilirsiniz ve sigaranızın küllerini yanınızda saklamalı, ülkeden çıktıktan sonra atmalısınız.
10. Başınıza bir iş gelirse kurtarılmayı beklemeyin
Evet kulağa çok zalimce geliyor ama Antarktika da belirli sayıda insana yetecek az sayıda kaynak bulunmakta. Avustralya’nın iki katı yüz ölçümüne ve -89 dereceye kadar düşebilen bir sıcaklığa sahip bu acımasız kıtada hayat gerçekten çok zor. Grubundan ayrılan ve bu nedenle hayatı riske giren tek bir insanı kurtarmak için kullanılacak kaynak başka bir çok kişinin hayatını tehlikeye atabilir. Ayrıca zorlu hava şartları nedeniyle zaten kurtarma operasyonları çoğu zaman imkansız. Oraya giderseniz grubunuzdan hiç ayrılmamanız ve seyahat başında size verilen talimatlara harfiyen uymanız gerekiyor.
Kaynak: 1