Amishler, yani dünya 21. yüzyılı yaşarken bu düzene tamamen uzak olan bir toplumdan söz ediyoruz. Amerika’nın çoğunlukla Pensilvanya eyaletinde yaşayan ve pek bilinmeyen topluluğu olan Amish topluluğu hakkında bildiğimiz ilk şey, 1525 yılında İsviçre’de ortaya çıkmış oldukları. 17. yüzyılın yaşam tarzını benimseyen Amish topluluğu teknolojinin bütün getirilerini reddediyor. Evlerinde dahi herhangi bir teknolojik aleti bulundurmayan topluluk, her şeyi tabiri caizse “eski usül” yaşıyor. Amish topluluğunun genel ideolojisine baktığımızda, topluluk insan ilişkilerinin düzeninin modern dünyanın getirileri yüzünden bozulduğuna inanıyor. Gelin bu ilginç topluluğu birlikte tanıyalım…
Amishler, ulaşım için bisiklet ve at arabası; acil durumda kullanabilecekleri tek bir telefon kullanıyor
Amishler hakkında bilinmeyenleri çoğunluğunuz duymamış olabilir. Onlar kendi içlerinde yüzyıllardır kuralları değişmeyen bir topluluk. Amish topluluğunun çoğunluğu Amerika’nın Pensilvanya eyaletinin Lencaster şehrinde yaşıyor. Amish yerlileri bölgede ulaşımı araba ve taksi gibi taşıtlar yerine, bisiklet ve at arabası ile sağlıyorlar.
Amish yerlileri 21. yüzyılı Yeni Çağ gibi yaşıyor!
Tarım, hayvancılık ve marangozluk gibi işlerle geçimlerini sağlıyor Amish topluluğu. Devletin herhangi bir hizmetinde çalışmayı kendilerine uygun görmüyorlar. Dinlerine çok saygılı ve bağlılar. Modernleşmeyi, farklılaşmayı 21. yüzyılın getirilerine ayak uydurmayı reddediyor Amish yerlileri. Amerikan devleti Amish topluluğunun yaşam tarzına ve kendi kurallarına saygı duyuyor ve onlara herhangi bir koşul sunmuyor.
Geleneklerine bağlı bir yaşam sürdürüyorlar
Amishler aynı zamanda muhafazakar, dinine bağlı bir topluluk. Evlilikler de cemaat içinde yapılıyor ve evli erkekler gelenekleri gereği bıyıksız sakal bırakıyorlar. Yaşam tarzı olarak 21. yüzyıla ne kadar uzak gibi görünseler de, Amish yerlilerinin kendi kurallarına saygı duymamak imkansız.
Amish gençlerinin serbestçe seks, alkol, uyuşturucu gibi deneyimler yaşadıkları “Rumspringa” adı verilen bir dönem oluyor. Bu deneyimlerini edinen Amish gençleri, isterlerse hayatlarına bu yaşam tarzına uygun olarak devam edebiliyorlar
Rumspringa Amish yerlilerinin ana dil olarak kullandıkları Pensilvanya Almancasında “dolaşmak” anlamına geliyor.
Fakat bunlar sizi korkutmasın! Yolunuz Pensilvanya’ya düşerse, Amish topluluğun insanlarıyla tanışma fırsatı yakalayabilirsiniz. Bu konu sizi meraklandırırsa diye bunu yapmış birinin deneyimini paylaştığı yazıyı buraya bırakıyoruz!
Görünümleriyle eski zamanları anımsatıyorlar
Giyim kuşamlarında genellikle koyu renkleri tercih ediyorlar. Amish kadınları ve kız çocuklarında başörtüsü takma adeti var. Bu örf ve adetlerinden gelen bir zorunluluk onlara göre. Çocuklardan bahsettiğimize göre, Amish topluluğu öğretim nasıl görüyorlar?
İşte bu durumda da topluluğun kendi kuralları devreye giriyor. Amish yerlileri, çocuklarını devlet okullarından alarak kilise okullarındaki eğitime başlatabilirler. Çocukların seçme şansı pek olmadığı için, bazı Amish çocukları eğitim görmeyip, dede ve büyünanneleri gibi hayatlarının başından sonuna kadar çiftçi olarak yaşayabiliyorlar.
Evlilik demiştik, bu konuyu biraz açalım!
18 yaşına giren kadınlar ve 20 yaşını tamamlamış erkekler, eşlerini kendileri belirliyor. Evlenmek istediklerinde ailelerinden izin alıyorlar, Amish cemaatinin dışından biriyle evlenmek yasak. Rahip veya rahip yardımcısı ile evlilik tamamlanıyor. İlginçtir ki Amish kadınlarının evlendiklerinde giydikleri beyaz önlük, gömüldükleri zamanda üstlerinde oluyor. Amish topluluğunda boşanma diye bir durum söz konusu değil. Evliliğin başlattığı birlikteliği ancak ölüm sonlandırabilir, düşünceleri böyle Amish yerlilerinin.
Amishler hakkında ABD eyaleti nasıl bir tutum sergiliyor?
Amish yerlileri kendi kurallarını koyuyor demiştik, bunlardan biri de ABD eyaletine vergi ödememeleri. Evet, yanlış duymadınız! ABD eyaleti, Amish topluluğundan vergi alma girişiminde bulunmuş fakat kamuoyu baskısına maruz kalmış. Bu yüzden Amish yerlileri herhangi bir sosyal kuruma bağlı değiller ve devlete bağlı kalacakları işlerini kendileri yapıyorlar. Örneğin evlilik durumunda eve ihtiyacı olacak Amish gençlerine, topluluk hep beraber ev inşaa edebilir. Çok önemli ve halledemeyecekleri bir sağlık sorunu değilse doktora gitmeyi tercih etmiyor Amish yerlileri, kendi doğal yöntemleriyle tedavi oluyorlar.
Kısacacı modern dünyanın getirilerini ve kapitalizmi reddeden Amish yerlileri, kendi ideolojilerini gerçek hayata özgürce yansıtabildikleri yaşam tarzlarında oldukça mutlular. Bize de onları hayranlıkla izlemek düşüyor
