Cilt bakımına düşkünseniz ama zaman zaman kaşıntı, kızarıklık ya da tahriş gibi can sıkıcı sorunlarla karşılaşıyorsanız, suçluyu yanlış yerde arıyor olabilirsiniz! Bazı kozmetik ürünler, masum görünen ama aslında alerjik reaksiyonlara neden olabilen içeriklerle dolu. Cilt bakım ürünleri her ne kadar güzellik ve bakım için olmazsa olmaz gibi görünse de, bazen farkında olmadan cildimize zarar verebiliyor! “Aaa, bu doğal bir içerik, kesin iyidir” diyerek aldığınız bir ürün aslında sizi kaşındırıyor, kızartıyor ya da daha kötü reaksiyonlara yol açıyor olabilir. Özellikle hassas ciltlerin ve alerjiye yatkın olanların etiketlerde dikkatle incelemesi gereken bazı içerikler var. İşte alerjik reaksiyonlara neden olabilen cilt bakım içerikleri…
1. Koku (Parfüm)
Kabul edelim, hepimiz güzel kokan cilt bakım ürünlerini seviyoruz. Ama işin kötü yanı, o mis kokuların ardında genellikle tahrişe neden olabilecek kimyasallar gizli! Koku (fragrance/parfüm) ifadesiyle karşılaştığında şunu bilmelisiniz: Bu, tek bir bileşen değil, bazen yüzlerce farklı kimyasalın karışımından oluşan bir formül!
Birçok marka, içerik listesinin tamamını paylaşmıyor! Yani “koku” etiketi altında hangi kimyasalların bulunduğunu bilmiyoruz. Üstelik, bazı “kokusuz” ürünler bile aslında özel maskeliyici kimyasallar içererek kötü kokuları baskılıyor. Hani “kokusuz” sandığınız ürün bile alerji yaparsa şaşırma!
Ürün etiketlerinde “koku”, “fragrance”, “parfüm”, “essential oil” gibi terimleri görüyorsanız dikkat etmelisiniz. Özellikle hassas bir cilde sahipseniz, limonen, linalool, eugenol gibi yaygın alerjenleri içermeyen ürünleri tercih etmelisiniz.
2. Parabenler
Parabenler, kozmetik ürünlerin raf ömrünü uzatan koruyucu maddelerdir. Bakteri üremesini engelleyerek ürünün bozulmasını önlerler. Kulağa harika geliyor, değil mi? Ama bir sorun var…
Bazı insanlar için parabenler cilt alerjilerini tetikleyebilir. Hatta hormon sistemini bozabileceğine dair araştırmalar bile var! Özellikle hassas ciltliler için büyük bir risk oluşturabilir. İçerik listesinde metilparaben, propilparaben, butilparaben gibi “-paraben” ile biten kelimeler görüyorsanız, dikkat edin!
3. Formaldehit salgılatıcı maddeler
Cilt bakım ürünlerindeki bazı koruyucular zamanla formaldehit salgılar. Ve bu madde, hassas ciltler için kabusun başlangıcı olabilir! Formaldehit, alerjik kontakt dermatit adı verilen ve cildin kaşınmasına, yanmasına ve tahriş olmasına yol açan bir reaksiyona sebep olabilir.
Direkt olarak “formaldehit” yazmasa da şu maddeler formaldehit salgılayabilir:
DMDM hydantoin
Quaternium-15
Imidazolidinyl urea
Diazolidinyl urea
Sodium hydroxymethylglycinate
Bunları içerik listesinde gördüğünüzde, cildiniz için “kaçış planı” yapmaya başlayabilirsiniz!
4. Nikel
Makyaj malzemelerindeki o göz alıcı parlaklık bazen masum olmayabilir! Nikel, genellikle göz farlarında ve highlighter’larda bulunur ama hassas ciltler için ciddi bir alerjen olabilir. Özellikle göz çevresi gibi hassas bölgelerde tahriş ve kızarıklık yapabilir. Eğer makyaj yaptıktan sonra gözleriniz kızarıyor, kaşınıyor veya şişiyorsa, sebep nikel olabilir. Ne yazık ki nikel her zaman içerik listesinde belirtilmez. Ancak “nikel testinden geçirilmiştir” veya “hipoalerjenik” etiketlerini aramak işinizi kolaylaştırabilir.
Eğer saçlarınızı koyu tonlara boyuyorsanız, PPD ile zaten tanışmışsınızdır. Saç boyalarında ve bazı koyu renk kozmetiklerde bulunan bu kimyasal, ciltte reaksiyona neden olabilir. PPD, ciltte kızarıklık, kabarma ve kaşıntıya sebep olabilen güçlü bir alerjendir. Bazı insanlarda ciddi reaksiyonlara yol açabilir! İçerik listesinde “p-fenilendiamin”, “PPD” veya “CI 76060” ifadelerini gördüğünüzde temkinli olmalısınız.
6. Oksibenzon
Oksibenzon, kimyasal güneş kremlerinde bulunan bir UV filtresidir. Güneşten korunmak önemli ama bu maddeye dikkat etmek de şart! Bazı insanlar için oksibenzon, alerjik reaksiyonlar ve cilt tahrişi gibi sorunlara yol açabilir. Üstelik hormonları etkileyebileceğine dair araştırmalar da var! İçerik listesinde “oxybenzone” veya “-benzone” ile biten diğer türevleri gördüğünüzde, alternatif fiziksel filtreli güneş kremlerini tercih etmek daha iyi olabilir.
7. Lanolin
Lanolin kulağa ne kadar havalı geliyor değil mi? Doğal olduğu için zararsız sanıyorsanız, bir dakika durun! Çünkü bu madde aslında koyun yününden elde edilen bir tür balmumu. Genellikle dudak balsamlarında, merhemlerde ve nemlendiricilerde kullanılıyor. Ancak hassas ya da iltihaplı bir cildiniz varsa, kaşıntı ve kızarıklık gibi alerjik reaksiyonlara neden olabilen bir içeriktir.
Ürünlerin içindekiler kısmına göz gezdirirken “lanolin”, “yün mumu” veya “yün yağı” ifadelerini gördüğünüzde dikkatli olun! Eğer daha önce bir üründe bu maddeyi kullanıp cildinizde sorun yaşadıysanız, uzak durmakta fayda var.
8. Metilizotiazolinon (MIT)
MIT, cilt bakım ürünlerinde bakteri ve küf oluşumunu önlemek için kullanılan bir koruyucu. Özellikle şampuanlarda, kozmetiklerde ve ıslak mendillerde sıklıkla karşımıza çıkıyor. Fakat işin kötü yanı şu ki; bu madde hassas ciltler için hiç de dost canlısı değil! Egzama gibi cilt problemlerini tetikleyebilir, kaşıntı ve kızarıklık yapabilir.
Ürün etiketi okuma alışkanlığı kazanın! Özellikle sıvı ürünlerde “metilizotiazolinon” veya kısaca “MIT” ibaresini gördüğünüzde temkinli olun. Eğer şampuan ya da makyaj temizleme mendilleri sonrası cildinizde tahriş hissediyorsanız, sebebi büyük ihtimalle bu olabilir.
Arılar sadece bal yapmakla kalmıyor, propolis adlı bu özel maddeyi de üretiyorlar. Bitkilerden ve tomurcuklardan topladıkları mumsu bu madde, doğal içerikli dudak kremleri, kremler ve cilt bakım ürünlerinde sıkça yer alıyor. Doğal olduğu için cilt dostu gibi düşünülse de, alerjiye yatkın kişilerde ciddi reaksiyonlara yol açabiliyor.
Dudak kremleri ve doğal bakım ürünlerinde “propolis” veya bazen “balmumu” olarak geçebilir. Eğer arı ürünlerine karşı hassasiyetiniz varsa, bu içerikten kaçınmanız şart!
10. FD&C Kırmızı 40
Evet, rujlar, allıklar ve diğer makyaj malzemelerinin o göz alıcı renkleri var ya, işte onların arkasında FD&C boyaları var! Özellikle de “Kırmızı 40” en yaygın kullanılan sentetik renklendiricilerden biri. Ancak bazı kişilerde kaşıntıya, cilt döküntülerine ve hatta dudak şişmesine bile sebep olabiliyor.
Eğer hassas bir cildiniz varsa, özellikle parlak renkli makyaj ürünlerinde “FD&C Red 40” veya benzeri FD&C boyalarının olup olmadığına bakın. Doğal alternatifler tercih etmek her zaman daha güvenli bir seçenek olabilir.
11. Alüminyum
Terleme önleyici (antiperspirant) kullanıyorsunuz ve bir süre sonra koltuk altlarınız kızarmaya, soyulmaya başlıyor… İşte bunun sebebi yüksek ihtimalle içeriğinde bulunan alüminyum bileşikleri! Mount Sinai Tıp Merkezi dermatoloji uzmanlarından Dr. Joshua Zeichner’a göre, bir ürün ne kadar etkili terleme önlüyorsa, alerjik reaksiyon gösterme ihtimaliniz de o kadar yüksek oluyor. İçindekiler kısmına göz attığınızda “alüminyum” ibaresini gördüğünüzde iki kere düşünün. Eğer terleme önleyici ürününüz size tahriş yapıyorsa, alüminyumsuz deodorantlara yönelmek daha mantıklı olabilir.