ListeList
  • Ana Sayfa
  • Gündem
  • ListeList Özel
  • Alışveriş
  • Yaşam
  • Sinema
  • Kadın
  • Diğer
    • Edebiyat
    • Sağlıklı Yaşam
    • Seyahat
    • İş Yaşamı
    • Tiyatro
    • Hayvansever
    • Spor
    • İstanbul
    • Koronavirüs
    • Tarih
    • Müzik
    • Astroloji
    • Ekoloji
    • Tasarım
    • Dizi
    • Oyun
    • Teknoloji – Bilim
    • Yeme – İçme
    • Pürtelaş
    • Testler
    • Video
  • Yazı Gönder
Sonuç bulunamadı
Tüm sonuçları görüntüle
  • Ana Sayfa
  • Gündem
  • ListeList Özel
  • Alışveriş
  • Yaşam
  • Sinema
  • Kadın
  • Diğer
    • Edebiyat
    • Sağlıklı Yaşam
    • Seyahat
    • İş Yaşamı
    • Tiyatro
    • Hayvansever
    • Spor
    • İstanbul
    • Koronavirüs
    • Tarih
    • Müzik
    • Astroloji
    • Ekoloji
    • Tasarım
    • Dizi
    • Oyun
    • Teknoloji – Bilim
    • Yeme – İçme
    • Pürtelaş
    • Testler
    • Video
  • Yazı Gönder
Sonuç bulunamadı
Tüm sonuçları görüntüle
ListeList
Sonuç bulunamadı
Tüm sonuçları görüntüle

Ana sayfa » Tarih » Tecrit ve İşkenceden Modern Bilime: Akıl Hastanelerinin Tarihsel Gelişimi

Tecrit ve İşkenceden Modern Bilime: Akıl Hastanelerinin Tarihsel Gelişimi

Modern zamanlardan önceki akıl hastanelerinde sayısız insan işkence ve ihmal nedeniyle hayatını kaybetti.

Mehmet Can Demir Yazar: Mehmet Can Demir
12 Nisan 2023
Kategori: Tarih
Google Haberler'de ListeList'e Abone Ol
0
Tecrit ve İşkenceden Modern Bilime: Akıl Hastanelerinin Tarihsel Gelişimi
Share on FacebookShare on Twitter

Günümüzde sayısız insan, yaşamının bir evresinde büyük veya küçük akıl hastalıklarına yakalanıyor, bu hastalıklarla mücadele etmeye çalışıyor. Öte yandan akıl hastalıkları, modern zamanların en yaygın sorunlarından olsa da yeni bir şey değil. Günümüzden yüzlerce yıl önce de akıl hastalıkları vardı. Ancak akıl hastalığına ve akıl hastanelerine yaklaşım şimdikinden oldukça farklıydı. Örneğin akıl hastaneleri, “kontrol edilmekte zorlanılan” aile bireylerinin “kapatıldığı” toplumsal yaşamdan koparılmak istenilen insanların adeta alıkonulduğu yerlerdi. Yani günümüzden birkaç yüzyıl önce akıl hastanelerinin koridorlarında tedavi olmayı bekleyen akıl hastalarından çok, toplumun istenmeyen, güçsüz görülen bireyleri dolaşıyordu.

Evet, geçmişin akıl hastalarından pek çoğu, gerçekten bir akıl hastalığına sahip değillerdi. Ailedeki veya toplumsal hayattaki erk sahiplerince istenmeyen bir insan olmak akıl hastanesine gönderilmek için yeterli bir sebepti. Bununla birlikte geçmişteki akıl hastanelerinin sakinleri gerçek anlamda talihsiz insanlardı. Çünkü akıl hastaneleri kötü muamelenin, tecridin, işkencenin ve ölümün son derece sıradan karşılandığı yerlerdi. Neyse ki insanlığın akıl hastalarına ve akıl hastanelerine yaklaşımı önemli oranda değişti. Modern bilim, işkence ve tecrit karşısında büyük oranda galip gelmeyi başardı. Ancak bu zafer için uzun bir süre geçmesi gerekiyordu. İşte akıl hastanelerinin insanlık dışı uygulamalarla dolu tarihi hakkında bilmeniz gerekenler.

Akıl hastaneleri 18. yüzyılın sonuna kadar “istenmeyen” insanların hapsedildiği yerler olarak görülüyordu

Evet, gerçekten akıl hastalıkları ile mücadele eden insanlar akıl hastanelerinde “tedavi görüyordu.” Ancak yaramaz çocuklar, eşleri tarafından evden uzaklaştıran kadınlar veya toplumsal normlara yeteri kadar uymayan kişiler, akıl hastanelerinin değişmez sakinleri arasındaydı.

19. yüzyıldan önce akıl hastanelerinde işkence ve ölüm kol geziyordu

Dönemin hemen tüm akıl hastaneleri, içerideki hastalar için son derece zorlu koşullar barındırıyordu. Kötü muamele, işkence ve ölüm, akıl hastanelerindeki sıradan kavramlardandı. Bununla birlikte insanlık onuru ile bağdaşmayacak korkunç deneylerin ana vatanı da yine bu akıl hastaneleriydi.

Geçmişin bu tüyler ürperten sözde tedavi kurumlarında sayısız insan, çeşitli işkenceler ve ihmaller nedeniyle hayatını kaybetti. Daha şanslı olanlar ise oldukça tehlikeli ilaçları ve uyuşturucuları almaya zorlandı, korkunç acılar çekti. Bazıları, insanlık onuruyla bağdaşmayacak ve kan donduran deneylerin öznesi haline getirildi. Kısacası 19. yüzyılın sonlarından önce akıl hastaneleri, şehirlerin en korkunç yapıları arasında üst sıralarda yer alıyordu.

Akıl hastanelerinin istenmeyen sakinleri çoğunlukla kadınlardan ve çocuklardan oluşuyordu

Çünkü kadınlar ve çocuklar, hem aile içerisinde hem de toplumsal hayatta kolaylıkla “istenmeyen” pozisyonuna itilebiliyorlardı. Bu nedenle akıl hastaneleri de yaramaz çocukların ve eşleri tarafından “gözden çıkarılan” kadınların yegâne istikameti konumundaydı.

Örneğin 18. yüzyılda, bir kadın sırf çocuk sahibi olamadığı için akıl hastanesine kapatılabilirdi. Bununla birlikte bazı önemli meselelerde eşinden farklı düşünen kadınlar da sırf bu nedenle “tedavi altına” alıyordu. Ailesini “utandıran,” kontrol edilemez davranışları olan çocuklar da akıl hastanelerine gönderiliyordu…

Akıl hastalarının da insanca bir muamele görmesi gerektiğini savunan ilk hastane ancak 1700’lerin sonunda, İngiltere’de ortaya çıktı

İngiltere’nin York şehrinde 1796 yılında faaliyete başlayan The Retreat isimli akıl hastanesi, bilimsel metotlarla kurulan ilk hastanelerden biriydi. En azından, daha önceki pek çok kurumun aksine akıl hastalarının da insan olduklarını kabul ediyor, insanca muamele görmeleri gerektiğini açıkça beyan ediyordu.

İşte The Retreat isimli hastane ve ilerleyen dönemde ortaya çıkan az sayıdaki benzer kurum, akıl hastanelerinin korku dolu yerler olmaktan çıkması adına çaba gösteren önemli ve nadir oluşumlardı.

1814 yılında Amerika Birleşik Devletleri’nin Philadelphia şehrinde açılan Friends Asylum, akıl hastanelerinin işkence ve ölüm ile anılan yerler olmaktan çıkması adına önemli bir adımdı

Öte yandan Friends Asylum, yöneticilerinin doktor veya hemşire olmadığı ilk akıl hastanelerinden biriydi. Burası “Aklını kullanmaktan mahrum kalmış kişilere yardım için” kurulmuştu. Bununla birlikte o devirdeki pek çok akıl hastanesinden farklı olarak, yalnızca parası olanlar için hizmet vermiyordu.

Hastane, toplumun her kesiminden her insana açıktı. Bu nedenle aile bireylerini gözlerden uzak tutmak isteyen zenginlerin yanı sıra gerçekten hasta olan insanlar da burada tedavi edilebiliyordu.

Friends Asylum, akıl hastanelerinin kurumsallaşmasını sağlayan ilk yerdi

Bu hastane, büyük oranda toplumdan alınan vergilerle finanse ediliyordu. Özellikle 1890’larda  Friends Asylum’dan ilham alan bazı ülkeler, hükümet tarafından finanse edilen akıl hastaneleri ve sığınma evleri oluşturmak için harekete geçti.

Bu durum akıl hastanelerinin tüm dünyada daha kurumsal bir yapıya kavuşmasını sağladı. Resmi makamların akıl hastanelerindeki insanlık dışı uygulamalara dur deme şansı, ilk defa bu dönemde ortaya çıktı. Denetim ve kontrol, akıl hastaneleri söz konusu olduğunda ayrılmaz iki kavram haline geldi.

Hükümetlerin akıl hastanelerine müdahil olması kurumsal yapıyı güçlendirdi. Böylece akıl hastanelerindeki tedaviler ve uygulamalar standart hale geldi

akıl hastaneleri

Yani 19. yüzyılın sonlarına doğru akıl hastaneleri daha önce hiç olmadığı kadar insancıl yerlere dönüştü.

1845 yılında İngiltere’de çıkarılan Lunacy Act (Delilik Yasası), akıl hastanelerinin düzenli olarak denetlenmesini sağladı

akıl hastaneleri

Lord Shaftesbury’nin çabaları ile çıkarılan yasa, akıl hastanelerinin düzenli olarak denetlenmesini sağladı. İngiltere’deki bu uygulama Amerika Birleşik Devletleri ve Fransa gibi ülkeler tarafından da dikkatle takip edildi.

Böylece akıl hastaneleri, giderek standart tedavilerin yaygınlaştığı, insanlık dışı uygulamaların yavaş yavaş terk edildiği, resmi makamlar tarafından denetlenen ve kontrol edilen yerler haline geldi. Ancak modern bilimin ve modern düşüncenin akıl hastanelerinde tamamen egemen olması için biraz daha zaman geçmesi gerekiyordu.

Akıl hastanelerindeki kötü muamele ve insanlık dışı uygulamalar ne yazık ki 19. yüzyılda da devam etti

akıl hastaneleri

Örneğin pek çok akıl hastanesi, maddi gelir elde edebilmek için, tedavi gören akıl hastalarının sergilendiği etkinlikler düzenliyordu. Hastane tarafından satılan biletlerden alanlar, sanki bir hayvanat bahçesini ziyaret eder gibi akıl hastanesine geliyor, hastaları yakından inceleme imkânı buluyordu!

Bununla birlikte akıl hastanelerinde çalışan insanların yeteri kadar donanımlı ve eğitimli olmaması da geçmişteki sorunların yeniden ortaya çıkmasına neden oluyordu. Yani şiddet, kötü muamele ve ölüm neredeyse 20. yüzyılın sonlarına kadar akıl hastanelerinin gündelik kavramları olmaya devam etti. 1950’li yıllarda pek çok insan çeşitli akıl hastanelerinde korkunç işkenceler ve ihmal nedeniyle hayatın kaybetti. Akıl hastanelerinin tam anlamıyla modern ve güvenli yerler haline gelmesi ancak 2000’li yıllara gelindiğinde mümkün oldu…

İlginizi çekebilir:

Tarihi İşkence ve Ölümlerle Dolu Olan Bir Saray: İngiltere’nin En Korkunç Akıl Hastanesi Bedlam

Kaynak: 1

PaylaşTweetleGönder
Mehmet Can Demir

Mehmet Can Demir

İleri
Toplanın Açıklıyoruz! Göz Altı Kapatıcısı Uygulamanın En Doğru 8 Yolu

Toplanın Açıklıyoruz! Göz Altı Kapatıcısı Uygulamanın En Doğru 8 Yolu

Yorum yapabilmek için bir ListeList hesabınız olması gerekmektedir. Aşağıdaki bağlantı ile hemen bir hesap oluşturabilirsiniz.

Listelist'e üye ol

İlgili İçerikler

Çarpıcı Bakışlar: Kalıcı Göz Makyajı İçin Suya Dayanaklı 7 Göz Kalemi
Alışveriş

Çarpıcı Bakışlar: Kalıcı Göz Makyajı İçin Suya Dayanaklı 7 Göz Kalemi

Muhammed Ali Hakkında Muhtemelen Daha Önce Duymadığınız 10 İlginç Bilgi
Tarih

Muhammed Ali Hakkında Muhtemelen Daha Önce Duymadığınız 10 İlginç Bilgi

Unutulmuş Nesil: X Kuşağı Hakkında Bilmeniz Gereken 14 Gerçek
Yaşam

Unutulmuş Nesil: X Kuşağı Hakkında Bilmeniz Gereken 14 Gerçek

Farklı Fonksiyonlarıyla Banyoda Adeta Masaj Etkisi Yaratacak En İyi 6 Duş Başlığı
Alışveriş

Farklı Fonksiyonlarıyla Banyoda Adeta Masaj Etkisi Yaratacak En İyi 6 Duş Başlığı

Kişinin Hiçbir Şey Yapmak İstemediği, Kronik Can Sıkıntısı Durumu: Ennui Nedir, Nasıl Geçer?
Sağlıklı Yaşam

Kişinin Hiçbir Şey Yapmak İstemediği, Kronik Can Sıkıntısı Durumu: Ennui Nedir, Nasıl Geçer?

Karşınızdaki Kişinin Kaos Bağımlısı Olduğunu Gösteren 7 İşaret
Yaşam

Karşınızdaki Kişinin Kaos Bağımlısı Olduğunu Gösteren 7 İşaret

Bilim Açıklıyor: Erkekler Neden Vücut Hatları Kıvrımlı Kadınları Daha Çekici Bulur?
ListeList Özel

Bilim Açıklıyor: Erkekler Neden Vücut Hatları Kıvrımlı Kadınları Daha Çekici Bulur?

Hafta Sonu Ne İzlesek Diye Düşünenlere 7 Muhteşem Film Önerisi
Film

Hafta Sonu Ne İzlesek Diye Düşünenlere 7 Muhteşem Film Önerisi

Çıkış Tarihi, Oynanış, Sistem Gereksinimleri: Mortal Kombat 1 (2023) Hakkında Bilmeniz Gerekenler
Oyun

Çıkış Tarihi, Oynanış, Sistem Gereksinimleri: Mortal Kombat 1 (2023) Hakkında Bilmeniz Gerekenler

Türkiye Gençlik Araştırması: Gençlerin Yalnızca Yüzde 17,3’ü Mutlu, Yüzde 63’ü Başka Bir Ülkede Yaşamak İstiyor
ListeList Özel

Türkiye Gençlik Araştırması: Gençlerin Yalnızca Yüzde 17,3’ü Mutlu, Yüzde 63’ü Başka Bir Ülkede Yaşamak İstiyor

Real Madrid Zirvede: Forbes Dergisi, 2023’ün En Değerli Futbol Kulüplerini Açıkladı
ListeList Özel

Real Madrid Zirvede: Forbes Dergisi, 2023’ün En Değerli Futbol Kulüplerini Açıkladı

Güçlü Ekonomi, Uzun İnsanlar: Güney Kore’deki İnsanların Boyu Ekonomik Gelişmişlik Düzeyi İle Doğru Orantılı Olarak Uzuyor
ListeList Özel

Güçlü Ekonomi, Uzun İnsanlar: Güney Kore’deki İnsanların Boyu Ekonomik Gelişmişlik Düzeyi İle Doğru Orantılı Olarak Uzuyor

İç Bacak Sarkması Nasıl Toparlanır? İç Bacağı Çalıştıran En Etkili 5 Hareket
Spor

İç Bacak Sarkması Nasıl Toparlanır? İç Bacağı Çalıştıran En Etkili 5 Hareket

Pervitin: Nazileri Süper Askerlere Dönüştürmek İçin Kullanılan İlaç
Tarih

Pervitin: Nazileri Süper Askerlere Dönüştürmek İçin Kullanılan İlaç

Cihazınız Bu Sürümle Uyumlu Değil Hatası Nasıl Çözülür? İşte Bilinmesi Gerekenler
Teknoloji - Bilim

Cihazınız Bu Sürümle Uyumlu Değil Hatası Nasıl Çözülür? İşte Bilinmesi Gerekenler

Leonardo Da Vinci’nin Ünlü Eseri Son Akşam Yemeği Hakkında Muhtemelen Daha Önce Duymadığınız 9 İlginç Bilgi
ListeList Özel

Leonardo Da Vinci’nin Ünlü Eseri Son Akşam Yemeği Hakkında Muhtemelen Daha Önce Duymadığınız 9 İlginç Bilgi

NASA Heyetinden Şaşırtan UFO Açıklaması: Varlığını Kabul Etmemiz Gerek!
Teknoloji - Bilim

NASA Heyetinden Şaşırtan UFO Açıklaması: Varlığını Kabul Etmemiz Gerek!

Sevilla, Yedinci Kez UEFA Avrupa Ligi Şampiyonu Oldu
Spor

Sevilla, Yedinci Kez UEFA Avrupa Ligi Şampiyonu Oldu

Beyin Sağlığını Olumsuz Etkileyen 10 Tehlikeli Alışkanlık
Sağlıklı Yaşam

Beyin Sağlığını Olumsuz Etkileyen 10 Tehlikeli Alışkanlık

Galibiyetin Mağlubiyete Eş Değer Olduğu, Pirus Zaferi İle Sonuçlanan 5 Ünlü Savaş
Tarih

Galibiyetin Mağlubiyete Eş Değer Olduğu, Pirus Zaferi İle Sonuçlanan 5 Ünlü Savaş

Kamp Tatillerinizi Daha Eğlenceli Hale Getirecek  Birbirinden Keyifli 10 Aktivite
Seyahat

Kamp Tatillerinizi Daha Eğlenceli Hale Getirecek Birbirinden Keyifli 10 Aktivite

Bilmeniz Gereken Güvenilir Kripto Para Borsaları
Teknoloji - Bilim

Bilmeniz Gereken Güvenilir Kripto Para Borsaları

8 Eylül 2021
Binance’e Para Nasıl Yatırılır? Binance Para Yatırma İşlemi
Teknoloji - Bilim

Binance’e Para Nasıl Yatırılır? Binance Para Yatırma İşlemi

12 Temmuz 2022
İstanbul’daki İş Otelleri: Evinizde Gibi Hissetmenizi Sağlayacak Oteller
Sponsorlu İçerik

İstanbul’daki İş Otelleri: Evinizde Gibi Hissetmenizi Sağlayacak Oteller

6 Mart 2021
Çarpıcı Bakışlar: Kalıcı Göz Makyajı İçin Suya Dayanaklı 7 Göz Kalemi
Alışveriş

Çarpıcı Bakışlar: Kalıcı Göz Makyajı İçin Suya Dayanaklı 7 Göz Kalemi

4 Haziran 2023
Muhammed Ali Hakkında Muhtemelen Daha Önce Duymadığınız 10 İlginç Bilgi
Tarih

Muhammed Ali Hakkında Muhtemelen Daha Önce Duymadığınız 10 İlginç Bilgi

3 Haziran 2023
Unutulmuş Nesil: X Kuşağı Hakkında Bilmeniz Gereken 14 Gerçek
Yaşam

Unutulmuş Nesil: X Kuşağı Hakkında Bilmeniz Gereken 14 Gerçek

3 Haziran 2023
Farklı Fonksiyonlarıyla Banyoda Adeta Masaj Etkisi Yaratacak En İyi 6 Duş Başlığı
Alışveriş

Farklı Fonksiyonlarıyla Banyoda Adeta Masaj Etkisi Yaratacak En İyi 6 Duş Başlığı

3 Haziran 2023
Kişinin Hiçbir Şey Yapmak İstemediği, Kronik Can Sıkıntısı Durumu: Ennui Nedir, Nasıl Geçer?
Sağlıklı Yaşam

Kişinin Hiçbir Şey Yapmak İstemediği, Kronik Can Sıkıntısı Durumu: Ennui Nedir, Nasıl Geçer?

3 Haziran 2023
Karşınızdaki Kişinin Kaos Bağımlısı Olduğunu Gösteren 7 İşaret
Yaşam

Karşınızdaki Kişinin Kaos Bağımlısı Olduğunu Gösteren 7 İşaret

3 Haziran 2023
Kokusuyla Hafızalara Kazınan 15 Erkek Parfümü Önerisi
Alışveriş

Kokusuyla Hafızalara Kazınan 15 Erkek Parfümü Önerisi

9 Ağustos 2021
Evde Verimli Vakit Geçirmek İçin Faydalanabileceğiniz 16 Online Eğitim Platformu
ListeList Özel

Evde Verimli Vakit Geçirmek İçin Faydalanabileceğiniz 16 Online Eğitim Platformu

16 Mart 2020
Tablet Fiyatları: En İyi Tabletler Hangileri? Çok Satan 30 Tablet Modeli ve Özellikleri
Alışveriş

Tablet Fiyatları: En İyi Tabletler Hangileri? Çok Satan 30 Tablet Modeli ve Özellikleri

4 Ağustos 2021
  • Hakkımızda
  • Künye
  • Gizlilik Politikası
  • Muvafakatname
  • Yazı Gönder
  • Reklam
  • İletişim

© 2021 ListeList - Yeni Nesil Medya Platformu

Sonuç bulunamadı
Tüm sonuçları görüntüle
  • Ana Sayfa
  • Gündem
  • ListeList Özel
  • Alışveriş
  • Yaşam
  • Sinema
  • Kadın
  • Diğer
    • Edebiyat
    • Sağlıklı Yaşam
    • Seyahat
    • İş Yaşamı
    • Tiyatro
    • Hayvansever
    • Spor
    • İstanbul
    • Koronavirüs
    • Tarih
    • Müzik
    • Astroloji
    • Ekoloji
    • Tasarım
    • Dizi
    • Oyun
    • Teknoloji – Bilim
    • Yeme – İçme
    • Pürtelaş
    • Testler
    • Video
  • Yazı Gönder

© 2021 ListeList - Yeni Nesil Medya Platformu

Welcome Back!

Login to your account below

Forgotten Password? Sign Up

Create New Account!

Fill the forms bellow to register

All fields are required. Log In

Retrieve your password

Please enter your username or email address to reset your password.

Log In

Oturum süresi doldu

Lütfen tekrar giriş yapın. Giriş sayfası yeni bir pencerede açılacaktır. Giriş yaptıktan sonra pencereyi kapatıp bu sayfaya dönebilirsiniz.

Add New Playlist

>

ListeList'ten en iyi şekilde faydalanabilmeniz için çerezler (cookies) kullanmaktayız.

Daha fazla bilgi ve hangi çerezleri kabul edip etmeyeceğinizi öğrenmek için ayarlara bir göz atabilirsiniz.

Gizlilik

ListeList'ten en iyi şekilde faydalanabilmeniz için çerezler (cookies) kullanmaktayız. Çerez bilgileri tarayıcınızda saklanmaktadır ve takip eden ziyaretlerinizde siz olduğunuzu bilebilmek, sitenin hangi alanlarını ilgi çekici bulduğunuzu incelemek gibi amaçlarla kullanılmaktadır.

Kullanılması gerekli çerezler

Kullanılması gerekli çerezler tercihlerinizi saklamak ve buna uygun hizmet verebilmek adına her zaman etkin durumdadır.

Eğer bu çerezi kapatırsanız, bu ekranda yapmış olduğunuz tercihleri de saklayamayız. Bu da siteye ger gelişinizde çerezleri etkinleştirip etkinleştirmeme işlemini tekrar yapmanız gerektiği anlamına geliyor.