Kendi Şiirlerini En İyi Yorumlayan Toplumcu Şairimiz: Ahmet Telli

Ahmet Telli, yaşayan önemli toplumcu şairlerimizden biri. Aşk, özlem, yalnızlık ve sevgi adına; neredeyse söylenmesi gereken her şeyi söylediği dizeleri; insanın boğazını düğümlüyor. Akan bir ırmak gibi onun şiirleri; sözcükler hiçbir zaman tutukluk yapmıyor. Müthiş bir diksiyonu olduğundan mıdır, şiirlerinin dili de oldukça duru. Ve onu şiir kasetlerinde dinlemek apayrı bir güzellik.

İşte bu sıcaklığı ve samimiyeti yüzüne vuran güzel gözlü şairimizi seçtiğimiz güzel şiirleriyle tanıyoruz. İnanın, şiirlerinde okuduğunuz her kelime, vücudunuza çarpacak.

Ana

Kayıp duruyor bakışları

duvardaki resme ve kapıya

oğul mu beklediği, sevgili mi

Belli ki yaşıyorlar hala

uzun uzun yaşıyorlar belli ki

bırakıp gittikleri anılarıyla

Çıkıp gelirler bir gün belki

Üşümüştür çünkü toprağın

soğuk yalnızlığında birisi

Öteki arkasında parmaklığın.

2 Aralık 1946’da Çankırı’da doğan Ahmet Telli, eğitimini öğretmen okulunda alır. Öğretmen okulunda eğitimini tamamladıktan sonraysa dört yıl ilkokul öğretmenliği, daha sonrada liselerde Türkçe ve Edebiyat öğretmenliği yapar.

Çingeneler

Gün biterken çingenlerle

inecek ovaya çengilerle

Ateş yakılacak ve birer

yalım büşecek kızların yüzüne

Dinle ve sorular sor kendine

Doğayı, insanı ve geceyi

neydi güzelleştiren böyle

Yollculukları güzelleştiren neydi

Tan atımına gelince vakit

istersen bir kolunudağların omuzuna at

Unutma geceyi bütün bir ömür

Buruşturulup atılıvermiş

uzak ve ansız bir bakış

uzak bir buluttur şimdi keder.

1981’de Gazi Eğitim Enstitüsü’nde öğretmenken, sıkıyönetimce tutuklanarak görevine son verilir. Cigerhun’un şiirleri üzerine yazdığı bir yazısından dolayı da kısa bir süre hüküm giyer.

Acının Miladıyla

Acının miladıyla başlayan bir hikayedir bu

yaşayıp gelmişiz ormanlar bir yanarak

her dönemeçte uğultulu uçurumlar

her şafakta uzun uzun kurt ulumaları

Ey masalcı

otur şu geyik postuna

ve anlat şimdi bütün bunları

Önce yaşadıklarımızı koy ortaya

hatamızı ve sevabımızı anlat

görelim nelere kahretmişiz bunca zaman

nelere göğüs germişiz görelim bir bir

bedeli ödenmiş midir şafağın, bilelim

yaşamak

yeni acılara sürgün etse de bizi

Daha sonra çeşitli yayınevlerinde yönetici ve editor olarak bulunur; kitapçılık, yayıncılık yapar. 1993’te mahkeme kararıyla öğretmenliğe döner ve nihayetinde emekli olur.

Aşk Bitti

Bir aşk nasıl biterse öyle bitti bu aşk da

Uzun bir hastalık gibi

Aralıksız dinlediğim alaturka bir fasıl gibi

Gökyüzüne bakmayı, dostlara mektup yazmayı

Çiçekleri sulamayı unutmuşluğum gibi

Bitti.

Bir aşk nasıl biterse öyle bitti bu aşk da

Yürümeyi yeniden öğrenen felçli bir çocuk gibi

Sokağa çıkmalıyım şimdi ve çoktandır

İhmal ettiğim dostlara yeni bir adres bırakmalıyım

Pencereleri açmalı, kitapları düzenlemeliyim

Belki bir yağmur yağar akşama doğru

Yarıda bıraktığım şiirleri tamamlarım

Aşk da bitti diyordu ya bir şair

Aşk bitti işte tam da öyle

1972’de Cengiz Tuncer’in Kerkenez adlı romanı üstüne yazdığı ilk yazısına “Varlık Dergisi Eleştiri Ödülü ikinciliği” verilir. 70’li yıllarda daha çok deneme ve kitap tanıtma yazıları yazar ve kitaplarını da 1979’dan sonra yayınlamaya başlar.

Çocuksun Sen

…

Çocuksun sen alnına kırlangıçlar konan.

Bir bulutun peşine takılıp gittiğimiz yer

Okyanus diyelim istersen ya da sen söyle

Batık bir gemiyim orda, seni bekliyorum

Upuzun bir sessizliğim fırtınalar patlarken

Gövdem köle tacirlerinin barut yanıkları içinde

Ve gittikçe acıtıyor yaralarımı tuzlu su

Çocuksun sen, büyümek yakışmazdı hiç

Gülüşünün kokusuyla yeşerdi bu elma ağacı

(Soluğunun elma kokması bundandı belki)

Bir elma kokusuna tutundum düşerken

Sallanıp durmaktayım bir saatin sarkacı

Nasıl gidip geliyor gidip geliyorsa öyle

Çocuksun sen, çocuğumsun.

1980’de Hüznün İsyan Olur kitabına “Ömer Faruk Toprak Şiir Ödülü”; Saklı Kalan adlı kitabına da “1982 Yazko Şiir Özendirme Ödülü” verilir. 2010 yılında yayınlanan Nida kitabına da “2011 Akdeniz Altın Portakal Şiir Ödülü” verilir.

Gitmek

Gitmek. Bir hançeri inceltip

Okyanusa daldırmak isteği

Ya da düşebilmek atlasların

Dışına ki ey kalbim

Yalnızsın bu yolculukta da

Gitmek. O kaos duygusu, aklın

Sarsıntılarla yorgun düşüşü

Bilincin kamaşması belki de.

Rehin bırakılacak bir şey yok

Unuttuklarından başka.

Gitmek. Bir büyü gibi saran

Ağrılar yumağı, kışkırtılmış

Düşlerdir ki sen şimdi

Esirgeme kendini kalbim

Kederin o derin yalnızlığından

1972’den sonra, birçok edebiyat dergisinde yazıları, şiirleri yayımlanır. Bİrçok edebiyat dergisi onun şiirleriyle ilgili özel sayılar yayımlar.

Hiç Kimse

Hiç kimse bir aşkı

Onarmaya kalkmasın

Kaybedilmeye değer

En güzel anında

Bitirilmişse eğer

Kendisinin, 60 sonrası toplumcu gerçekçi şiirin ikinci kuşağında yer alan özgün şairlerden ve başkaldırıcı şiiriyle bir yandan da Attila İlhan’a yakın durduğu söylenir.

Ömrüm Diyorum

Üzgün bir çocuğun yalnızlığı

Kadar saydam kalabilseydim

Ömrüm derdim ömrüm nasıl da

Dolu geçmiştir ölebilirim artık

Ölüm hiç de ürkünç gelmiyor

Yaşanmışsa tüm yaşanacaklar

Acı yitiriyor anlamını ve renkler

Kül oluyor körleşirken gökboşluğu

…

Ömrüm diyorum şimdi ömrüm

Üzgün bir çocuksun sen ve yalnız

Öyle kal çünkü bu dünyada

Sana en çok mutsuzluk yakışıyor

Ahmet Telli, duru bir dille yazdığı birbirinden güzel seçme şiirlerini, kaset olarak da çıkarmıştır ve bunları kendi sesinden dinlemek, ayrıca keyiflidir. Aynı zamanda bir kısım Grup Yorum şarkıısnın sözleri de ona aittir.