Adıyaman; şivesi, giyimi, oyunu, düğünü, misafirperverliği, insan sevgisi, halısı, kilimi ve zengin kültürel değerleriyle Güneydoğu’nun incisidir. İnsanları cana yakın ve oldukça misafirperver olan, şirin mi şirin bir şehirdir. Adıyaman’a gittiğiniz zaman unutamayacağınız gün batımı yaşayacak, yöresel yemeklerinin tadını ise asla unutamayacaksınız.
Güneydoğu’nun incisi Adıyaman’ın güzelliklerinden 25 tanesini sizin için hazırladık.
1. Her Adıyamanlı’nın damarlarında çiğ köfte akar.
Adıyaman’da ilaç niyetine çiğ köfte yenir, Adıyamanlı olmak bunu gerektirir. Eminiz şu an bizim gibi sizin de canınız çekmiş olabilir ama Adıyaman çiğ köftelerinin acısı konusunda sizleri uyaralım.
2. Nanê Sêlê olmadan Adıyaman’da sofraya oturulmaz.
Ev ekmeği diye adlandırdığımız sac ekmeği, Adıyaman’da her öğünün vazgeçilmezidir. Ayrıca en güzel özelliği eğer kalırsa, kurutulup sonra yenmek için bekletilebilmesidir.
3. Adıyaman kahvaltısının vazgeçilmezidir közde pişmiş biber.
Yer kahvaltısı Adıyamanlılık ile bir bütündür. Ayrılamaz. Acı sevgimiz o kadar fazla ki güne közde pişmiş biber ile başlarız. Fotoğrafta da klasik bir Adıyaman kahvaltısı bulunuyor.
4. Adıyamanlılar tırşik yemeden güneşi Nemrut’ta batırmaz.
Yaygın adı “türlü” olsa da Adıyamanlılar için bu yemeğin adı tırşiktir. Bugüne kadar yediğiniz türlüleri unutun ve Adıyaman’da güveçte pişmiş tırşik yemeye gideceğinize dair kendinize söz verin.
5. Pidelerin bitmesinin bir sebebi varsa o da meşhur Besni tavasının lezzetidir.
Besni ilçesinde yapılan bir çeşit tava türüdür. Yapımı oldukça basit; tadı ise damağınızdan gitmeyecek kadar güzeldir. Taş ocakta pişmiş tırnaklı pide alınır, tava ile birlikte eve götürülüp; çatal, kaşık, tabak kullanmadan, sofra ortasına konan besni tavası, tırnaklı pide ile afiyetle yenir.
6. Adıyaman Patlıcanlı Köfte yapımı zor ve meşakkatli olduğu kadar yemesi enfes olacaktır.
Adıyaman mutfağının vazgeçilmezidir et ve sebzeler. Etin ve sebzenin buluştuğu en leziz örnek ise Adıyaman patlıcanlı köftesidir.
7. Kıluri aydiye kurabiyeleri bayramlarda sohbetlere tat katar.
Arefe günü hazırlanıp bayramlarda misafirlere ikram edilen kurabiye tarzı bir yiyecektir. Tadı çok güzeldir, bütün içeceklerle keyifle yenebilir.
8. Pestil tatlısı Adıyaman’ın en tatlı hatırasıdır.
Adıyaman’dan dönerken, eşinize, dostunuza, iş arkadaşlarınıza hediye olarak alabileceğiniz, Adıyaman’da geçirdiğiniz tatlı zamanın hatırası olacaktır Pestil tatlısı. Hem de bolca enerji vermesiyle bilinir.
9. Bereketin simgesidir Adıyaman narı.
Yaz başında çiçeklenir, yaz boyunca göbeklenir, sonbaharda meyve olur Adıyaman narı. Özellikle de bir tane Adıyaman narı neredeyse 1 kilo gelir.
10. Besni’nin üzümü, her derdin devası.
Tadını asla unutamayacağınız Besni üzümü bile Adıyaman’a gitmek için tek başına bir sebeptir.
11. “Ne kâr adamsın sen ya?”.
“Kâr” kelimesi bildiğiniz anlamını taşımıyor. Muhtemelen bu kelimeyi Adıyamanlı olmadığınız için daha önce sıradan anlamıyla duydunuz. Her Adıyamanlı yufka yüreklidir ama işler biraz ters giderse karşısındakine “kâr” lafını yapıştırır, geçer. Çok da olumlu bir anlamı yoktur.
12. Boynu bükük güzeldir ters Adıyaman ağlayan lalesi
Ağlayan gelin olarak da bilinir Adıyaman lalesi. Ama ağlayan gelinlerin en güzelidir.
13. Adıyaman’da her 5 metrekareye 5’er tane Abuzer ile Ramazan düşer.
Birgün yolunuz Adıyaman’a düşerse ve mesela Oturakçı Pazarı’nı birisine soracak olursanız o kişiye Ramazan ve Abuzer diye seslenebilirsiniz. Çünkü Adıyaman’da her 5 metrekareye 5’er tane Abuzer ile Ramazan düşer. 🙂
14. ‘İyi’ her yerde ‘iyidir’ ama Adıyaman’da ‘iyi’ ‘eyidir’.
Adıyaman insanları bir şeye güzel demez, iyi de demez, “çoğ eyi çoğ eyi” der.
15. Güneşin en güzel doğduğu ve battığı yerdir Adıyaman.
Bu manzara karşısında büyüleneceksiniz, fotoğraf çekmeye de muhtemelen doyamayacaksınız. Bizden söylemesi.
16. Hiç şüphesiz ki bunun sebebi de Güneydoğu’nun en güzel dağı Nemrut’tur.
Kommagene Krallığı’na ait en değerli eserlerin bulunduğu Nemrut Dağı, “UNESCO DÜNYA TARİH MİRASI LİSTESİ” içinde yer alıyor.
17. Ve bir başkadır Adıyaman’ın insanları.
Kahta ilçesinde faaliyete geçen bu yardım kampanyası oldukça ilgi ve destek gördü. Adıyaman’ın güzel insanlarından gördüğümüzde şaşırmayacağımız bir hareket.
18. Adıyaman’da halaysız bir düğün olmaz.
Adıyamanlılar düğünlerde halay müziği duyduğu anda, halaya tutuşur, halayın başı Kahta’da başlar Gerger’de biter. 🙂
19. Adıyaman Oturakçı Pazarı’nın ustaları el emeği, göz nuruyla işler.
Oturakçı Pazarı Adıyaman kent merkezinde bulunan tarihi çarşıda yöreye özgü; halı, kilim, cicim, çanta ve heybe gibi el dokuması ürünler turistik eşya olarak satılmaktadır.
20. Ağustos sıcağına rağmen serinlemek için Sugözü’nün serin sularına güvenin.
Adıyaman’ın Besni ilçesine bağlı bir beldedir. Sugözü, gürül gürül akan bir dere, birkaç ağaç ve yüksekçe bir kayadan oluşuyor. Hava ne kadar sıcak olursa olsun, derenin suyu hep soğuktur. Ferahlamak için Ağustos sıcağında bile idealdir.
21. İki güzel insan, iki güzel ses; Nurettin Rençber ve Zara.
Nurettin Rençber ve Zara gibi değerli sanatçılarımızın memleketidir Adıyaman.
22. Yalnızların şehridir Adıyaman. Gölbaşı ise vazgeçilmez duraktır.
“Sessiz sakin bir yer bulsam, koysam başımı yalnızlığıma.” diyenler için efsane güzellikte bir yer.
23. Geçmişten günümüze bir yol; Cendere Köprüsü.
Adıyaman’da mutlaka görülmesi gereken tarih kokan bir yerdir. Romalıların yaptığı 2. en geniş kenarlı köprüdür. 120 metre uzunluğunda, 7 metre genişliğinde ve her biri 10 ton ağırlığında 92 kayadan meydana gelmektedir.
24. Buram buram tarih kokan Kahta Kalesi.
Derin bir vadiden geçen bir akarsuyun yanında yükselen 350 metrelik dev bir kanyon uçurumun kenarında kurulmuş yüksek güvenlikli bir kaledir.
25. Antik kralların gökyüzüne dokunduğu yerdir Karakuş Tepesi.
Adıyaman sınırları içerisinde bulunan ve devasa bir kartal heykelinin bulunduğu tepe. Nemrut Dağı, Kahta Kalesi gibi yerlerin ardından ziyaret edilmelidir.
Ve her şeyiyle özlüyoruz Adıyaman’ı bonusu:
Üzümü Besni den al, Gölbaşı da suya dal,
Vaktin varsa üç beş gün Tut da kal,
Çelikhan’da yaylaya çık, Sincikte bal al…
