25. kare tekniği reklamlarda ve sinemada kullanılan bir etkileme yöntemi. Ne kadar etkili olduğu konusunda tartışmalar yıllardır devam etse de, kısaca; bilinçli olarak anlaşılmayacak şekilde, görüntülerin arasına gizli mesajlar serpiştirilmesidir.
Uzatmayalım, gelin beraberce ne menem bir şey olduğuna bakmaya çalışalım:
Çocukken fırt fırt diye hızlı hızlı çevirdiğimiz küçük flipbookları düşünün
Aslında TV ve sinemada da aynı mantık var
Hızlı hızlı akan karelerin art arda gelmesiyle koca koca filmler yapılıyor
Mesela, sinemada 24; televizyonda da 25 kare art arda gelip sadece ama sadece 1 saniyelik bir görüntü oluşturuyor
İşte, ilk defa Amerikalı çakal reklamcılar, buradan yola çıkarak, ”biz filmlerin arasına bilinçaltı bişiyler atsak bunlar nerden farkedecek ki?” diyorlar ve…
1957 yılında, James Vicary ”Picnic” adlı filmde bunu denemeye karar veriyor
Filmde her 5. saniyede bir, saniyenin 1/3000’ne denk gelecek şekilde ”Patlamış Mısır Ye” ve…
”Coca Cola İç” yazan kareler (frame) yerleştiriyor
İddialara göre de, sinema salonunda film arasında ve sonrasında kola ve mısır satışları artıyor
Bu tekniğe de ”bilinçaltı reklamcılık” deniyor
Ancak bu teknik, etik olmadığı gerekçesiyle başta ABD olmak üzere pek çok ülkede yasak
Tabi yasaklar delinmek için. Pek çok filmde ve reklamda defalarca bu teknik kullanıldı.
Bir süre sonra yasaklar sebebiyle bilinçaltı mesaj verme şekli de değişti
Olay çok basit: Kişinin ilk bakışta anlayamayacağı ama bilinçaltını harekete geçirecek dürtüleri uyarmaktan ibaret. Yemek ve seks dürtüleri mesela…
Reklamcılkta ve sinemada ”seks satar” geyiği hep buralardan geliyor
İş ilanına bile uygulayan var
Aradıkları ”Pırezenteybıl” kadın böyle olmalıymış. (Kadına tersten bakınca)
Sigara paketine uygulayan var. O yüzden gerçek ”erkekler” bunu içermiş
Sigara sağlığa çok ama çok zararlıdır!
Starbucks için de böyle böyle diyorlar mesela…
Film afişine uygulayan var: Kuzuların Sessizliği
Bu film ve afiş, insanlara böylece hem ölümü hem doğumu hem de seksi çağrıştırımış. O yüzden de izlermişiz filmi, bu afişi görünce (!)
Böyle böyle tüketim çılgını oluyoruz
Tüketici dediğin yaşken eğilir: Çizgi filmlerde bile var
Çoğumuzun sinemada izlediği ilk film belki de…
E peki bu mesajlara kanıp tüketimimiz artıyor mu ? Orası hala şüpheli.
Ama her gün binlercesine maruz kaldığımız kesin.
