Türkiye’de son dönemde yaşanan ekonomik kötü gidiş, asgari ücret tartışmalarının sürekli gündemde kalmasına neden oluyor. Asgari ücret hakkındaki farklı fikir ve talepler uzun süredir tartışılıyor. Öte yandan asgari ücret tutarı milyonlarca çalışanı doğrudan, tüm Türkiye’yi ise dolaylı olarak etkiliyor. Geçtiğimiz yıl asgari ücrete tarihin en büyük zamlarından birisi yapılmış ve asgari ücret tutarı net 5.500 TL’ye yükselmişti. Ancak bu tarihi zamma rağmen yüksek enflasyon nedeniyle asgari ücretlinin geçim sıkıntısı giderilememişti. Bu nedenle milyonlarca asgari ücretli çalışan, yeni dönemdeki asgari ücretin önemli ölçüde iyileştirilmesini talep ediyordu…
İşte milyonlarca insanın merakla beklediği, 2023 yılındaki asgari ücret tutarının belirlenmesine yönelik süreç Asgari Ücret Tespit Komisyonunun bugünkü toplantısıyla başlıyor. İşçi, işveren ve hükümet temsilcilerinden 5’er kişinin yer alacağı komisyon bugün Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığında bir araya gelecek. Komisyonun ikinci toplantısı ise 14 Aralık’ta. Peki, bugünkü toplantıda hangi gündem maddeleri var? İşçi, işveren ve hükümet 2023 yılı asgari ücret tutarı için ne diyor, kim ne kadar ücret talep ediyor? Detaylara birlikte bakalım…
Asgari Ücret Tespit Komisyonunun bugünkü toplantısında işçi ve işveren temsilcileri taleplerini masaya yatıracak
İşçi temsilcilerini bugünkü toplantıda, 15 kişilik komisyon heyetine açlık ve yoksulluk sınırı hakkındaki raporları sunacağı ifade ediliyor. Görüşmeler kapsamında tarafların fikir ve beyanları dikkate alınarak 2023 yılı için asgari ücret belirleme sürecinin yol haritasının oluşturulması bekleniyor.
Öte yandan Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin geçtiğimiz haftalarda bakanlık olarak asgari ücretle ilgili anket çalışması yaptırdıklarını, bu çalışmada küçük, orta ve büyük işletmelerde çalışan işçiler ile işverenlerin yanı sıra diğer vatandaşların asgari ücretle ilgili beklentilerini öğrenmeye çalışacaklarını ifade etmişti. Asgari Ücret Tespit Komisyonunda bu konudaki verilerin de gündeme getirileceği ifade ediliyor.
Öte yandan komisyonun bir sonraki toplantısı 14 Aralık’ta gerçekleştirilecek. Son olarak, yeni asgari ücretin geçen yıl olduğu gibi aralık ayı sonlanmadan açıklanması planlanıyor. Peki, talepler neler? Yeni asgari ücretle ilgili kim ne diyor?
Asgari Ücret Tespit Komisyonunda işçi kesimini temsil eden Türkiye İşçi Sendikaları Konfederasyonu (TÜRK-İŞ) 7.785 liranın altındaki tekliflerin değerlendirilmeyeceğini açıklamıştı
TÜRK-İŞ genel başkanı Ergün Atalay, geçtiğimiz günlerde katıldığı bir televizyon programında yeni dönemde asgari ücretin en az 7.785 lira olması gerektiğini belirterek, “Bunun altında bir rakamı kabul etmemiz mümkün değil. Bu rakam kırmızı çizgi. Bu rakamın altında bir konuyla ilgili masada olmayız.” şeklinde bir açıklama yapmıştı. Ancak Atalay’ın bu açıklaması milyonlarca asgari ücretlinin tepkisini çekmişti.
Çünkü TÜRK-İŞ başkanının kırmızı çizgi olarak belirlediği 7.785 lira, konfederasyon tarafından belirlenen açlık sınırıydı! Gelen tepkiler üzerine yeni bir açıklama yapan Atalay, “Açlık sınırını sanki asgari ücret olarak kabul etmişiz gibi bir algı oluşturulmaya çalışıldı. Ben pazarlık masasında bana sorulduğunda, açlık sınırı ortada ben bunun üzerini konuşacağım demek istedim.” ifadelerini kullanmıştı. Atalay sözlerini, “Emekçilerimiz rahat olsun, biz verilmesi gereken mücadeleyi en iyi şekilde vereceğiz.” şeklinde sürdürmüştü. İşte buna göre 2023 yılı asgari ücret belirleme görüşmelerinde asgari ücretli çalışanları temsil edecek olan TÜRK-İŞ’in yeni asgari ücret için 7.785 liranın üzerinde bir tutar talep edeceği düşünülebilir…
Görüşmeler öncesinde her işçi sendikasının farklı bir talebi var
Örneğin Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu (DİSK) Genel Başkanı Arzu Çerkezoğlu geçtiğimiz günlerde, yeni yıldaki asgari ücretin en az 13.200 TL olması gerektiğini belirtmişti. Hak İşçi Sendikaları Konfederasyonu (HAK-İŞ) ise asgari ücretlinin yeni yılda en az 10.000 TL gibi bir ücret alması gerektiğini ifade etmişti. DİSK’e bağlı Nakliyat-İş ise beklentilerinin net 14.800 lira olduğunu açıklamıştı. Kısacası milyonlarca asgari ücretlinin ve buna paralel olarak çok sayıda işçi sendikasının fikir birliğine vardığı konu, asgari ücretlinin mevcut maaşıyla geçinemediği. Ancak farklı sendikaların, yeni asgari ücretten beklentileri de farklı…
İşveren temsilcisi Türkiye İşveren Sendikaları Konfederasyonu (TİSK) yeni asgari ücretin makul olması gerektiğini açıkladı
TİSK Yönetim Kurulu Başkanı Özgür Burak Akkol, TİSK’in 28. Olağan Genel Kurulunda yaptığı konuşmada asgari ücretin makul bir düzeyde olması gerektiğini savundu. Akkol, “Asgari ücret taban ücrettir. Makul olması gerekir. İmkânı ve gücü olan işverenlerimizi, bunun üzerinde ücretler vermeye de teşvik ediyoruz.” şeklinde bir açıklama yaptı.
2023 asgari ücret tutarını belirlemek için gerçekleştirilecek görüşme öncesi hükümet kanadından da açıklamalar geldi
TİSK’in 28. Olağan Genel Kurulunda, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin de asgari ücretliyi yakından ilgilendiren açıklamalarda bulundu. İşçi ve işveren arasındaki mutabakatın önemine değinen Erdoğan, “Asgari ücrette işverenlerle anlayış içinde hareket ettik. Son dönemde asgari ücret tespitinden vergi dilimlerinin belirlenmesine kadar işverenlerimizle iş birliği yaptık. Hepimizin malumu olduğu üzere işçi işveren kesimi arasındaki diyalog güçlü olmadığı, ilişkiler sağlıklı yürümediği zaman sosyal huzursuzluk yaşanması kaçınılmazdır…” ifadelerini kullandı.
Bakan Vedat Bilgin ise kısa süre önce “Türkiye’nin emekçileri şundan emin olsunlar, onları enflasyona ezdirmeyeceğiz.” şeklinde bir açıklama yapmıştı. Bilgin, dün gerçekleşen TİSK Olağan Genel Kurulunda ise asgari ücretin, ortalama ücrete döndüğü şeklindeki eleştirilere cevap verdi. Bilgin bu konuda, “Asgari ücret temel ücret oldu, diye bir eleştiri var. Asgari ücretli oranı yüzde 37 civarında. Bilgisizliğe dayanan bir eleştiri.” ifadelerini kullanarak, asgari ücrete yapılan zamlar sonrasında reel ve nominal ücretlerin de yeniden ayarlandığını dile getirdi. Bilgin son olarak ortalamayı yukarı taşıyan bir asgari ücret politikası izlediklerini açıkladı.
Muhalefet partileri, asgari ücretin önemli ölçüde artırılması gerektiğini ifade ediyor
Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Genel Başkan Yardımcısı Seyit Torun, yeni yıldaki ücretin 10 bin liranın üzerinde olması gerektiğini ifade etmişti. İYİ Parti Sözcüsü Kürşad Zorlu ise ancak 9.600 TL düzeyindeki bir ücretin makul kabul edilebileceğini dile getirmişti.
Ankara kulislerinde, yeni asgari ücretin 8-9 bin liranın altında olmayacağı konuşuluyor
Pek çok vatandaşın beklentisi de bu şekilde. Öte yandan bazı gazeteciler ve ekonomistler yeni dönemde asgari ücretin 9 hatta 10 bin liranın üzerine çıkabileceğini düşünüyor.
Pek çok uzman, ekonomik kötü gidişatın devam etmesi halinde yeni zammın bir anlam ifade etmeyeceği görüşünde
Çünkü pek çok uzmana göre önümüzdeki dönemde enflasyon ve hayat pahalılığı buna bağlı olarak TL’nin değer kaybı devam edecek. Bu nedenle asgari ücrete zam yapmak şu ana için kesin bir çözüm değil.