Dünyayı Tek Başımıza Değiştirebileceğimizi Kanıtlayan Bir Deney: 100. Maymun Fenomeni

Belki de sadece sizin düşünce yapınızı ve davranışlarınızı değiştirmeniz, bir kelebeğin kanat çırpması gibi dünya çapında pozitif bir fırtınaya sebep olabilir.

Değişim zordur. Bir toplumun düşünce yapısını ve davranış biçimlerini değiştirmesi ve geliştirmesi çok daha zordur. Özellikle son zamanlarda dünya çapında başımıza gelen kötü olaylar, pozitif yönde değişimler gerektiğinin en büyük göstergesi olmuştur.

Yaşanan terör olaylarından, küresel ısınmaya kadar değişmesini umduğumuz birçok olumsuzluk var. Fakat böyle bir zamanda bile olumsuzluklara karşı bir şeyler yapmaya çalışan insanların sayısı çok az. Özellikle de hiçbir şey yapmayan insanlarla kıyasladığımızda.

Peki insanlar neden bir şey yapmıyor ve neden sadece iyi şeyler olmasını umarak bekliyor? Çünkü birçok kişi “Benim çabalarım mı küresel ısınmayı durduracak?”, “Benim oyum mu bir şeyleri değiştirecek?” düşüncesiyle yaşıyor.

Bu yazımızda, “Böyle düşünen insanlar bir araya gelse bakın kaç kişi eder, bir şeyler değiştirilebilir” konusuna girmeyeceğiz.

Bu yazımızda, sadece bir kişinin davranışlarında gerçekleştireceği değişimin, dünyadaki ortak bilinci nasıl geliştirebileceğine değineceğiz.

İşte Doktor Lawrence Blair ve Lyall Watson’ın 30 yıl boyunca maymunları gözlemleyerek gerçekleştirdikleri deney: 100. Maymun Fenomeni

1. Pasifik Okyanusu’ndaki adalarda, türü Macaca Fuscata olan maymunlar yaşıyor

Pasifik Okyanusu’nda bulunan birçok ada, bu maymunlara ev sahipliği yapıyor.

2. Bilim insanları Koshima Adası’ndaki maymunlar için tatlı patatesler bıraktı

1952 yılında Koshima Adası’na gelen bilim insanları, maymunlar beslensin diye adadaki kumların üstüne tatlı patatesler bıraktı.

3. Maymunlar kumlu olmasından rahatsız olsa da patatesleri yemeye başladı

Tatlı patatesleri yemekten hoşlanan maymunların tek derdi kumlardı. Üzerindeki kumlardan hiç haz etmeseler de maymunlar bu tatlı patatesleri yemeye devam etti.

4. Bir gün İmo adlı genç bir maymun patatesleri yıkamayı akıl etti

18 aylık dişi bir maymun İmo, kumlara karşı bir çözüm yolu buldu. Kuma bulanmış tatlı patatesleri yakında bulunan su birikintisinde yıkamaya başladı.

5. İmo’nun önce annesine öğrettiği bu yöntemi, diğer maymunlar da kullanmaya başladı

İmo patatesleri yıkayarak kumlardan kurtulabileceklerini önce annesine öğretti. Daha sonra İmo’nun arkadaşları da bu yöntemi öğrenip kendi annelerine öğretti. Maymunlar arasında giderek yaygınlaşmaya başlayan bu eyleme, gözlemci bilim adamları da şahit oldu.

6. Fakat bazı maymunlar patatesleri kumlu yemeye devam etti

6 yıl sonra (1952 ve 1958) genç maymunların hemen hepsi patateslerini yıkayarak yemeye başladı. Bu davranış biçimini, çocuklarını taklit eden ve yeni şeyler öğrenmeye açık maymunlar da öğrendi. Fakat bazı yetişkin maymunlar, kendinden küçük ve sosyal statüsü aşağıda olan maymunların onlara bir şey öğretemeyeceğini düşündüğü için patatesleri kumlu şekilde yemeye devam etti.

7. 1958 yılında sadece bir maymunun daha patatesini yıkaması bir anda her şeyi değiştirdi

6 yılın sonunda, 1958 yılında çok garip bir şey oldu. Adada bulunan maymunların bir kısmı patateslerini yıkayarak yerken (mesela 99 tanesi), bir maymun daha patatesini yıkamaya başladı. Yüzüncü maymun da bunu yaptığı an her şey değişti.

8. 100. maymundan sonra, o akşam adadaki her maymun patatesleri yıkamaya başladı

Sadece bir maymunun daha aynı davranış biçimini benimsemesi, bir anda adadaki hemen hemen her maymunun patatesleri yıkamasına sebep oldu. 100. maymunun bu davranışı tetik görevi gördü ve yaşlı maymunlar dahil hepsi kumları temizlemek için patatesleri yıkamaya başladı.

9. Asıl şaşırtıcı olay ise diğer adalarda yaşanmaya başladı

Bilim insanları deney yaptıkları Koshima Adası’yla doğrudan bir bağlantısı olmayan diğer adalarda da garip bir durum fark etti. Diğer adalardaki maymun kolonileri, aynı anda patateslerini yıkamaya başladı.

10. Ve Yüzüncü Maymun Fenomeni doğdu

Yeni bir davranış tarzı ve düşünce, toplumdaki bireylerin belirli bir oranı tarafından kabul edildiği anda, mesafenin önemi olmaksızın bu yenilik zihinden zihne aktarılabildiği görüldü.

11. Toplum bilincinin yükselmesinde en önemli nokta Kritik Sayı’ya ulaşmaktı

Yeni bir düşünce toplumda sadece belirli kişiler tarafından biliniyorsa, bu yenilik sadece onları ilgilendirir ve büyük bir değişime yol açmaz. Fakat bilen kişiler kritik sayıya ulaşırlarsa, toplumdaki ortak bilinç biranda değişime uğrar. Bu davranış biçimi ya da düşünce şekli, herkes tarafından uygulanır ve düşünülür.

12. Farklı deneyler hep aynı sonuca çıktı: Niceliğin niteliğe dönüşmesi

Doktor Lawrence Blair ve Lyall Watson’ın ortaya çıkarılan bu fenomenle ilgili farklı deneyler de yapıldı. Bu deneylerin hepsi yine aynı kapıya, yani kritik sayıya çıktı. Kritik sayıya ulaştıktan sonra nicelik niteliğe dönüştü ve ortak bilinç biranda değişti.

13. Yüzüncü maymun belki de sizsiniz

Son zamanlarda dünyada çok kötü olaylar yaşanmasına karşın, bunlara dur demeye çalışan insanların sayısı yeterli olmuyor. Toplumun çoğu “Bir kişiyle mi değişecek?” yanılgısı yüzünden bir şey yapmamaya devam ediyor.

Belki de sadece sizin düşünce yapınızı ve davranışlarınızı değiştirmeniz, bir kelebeğin kanat çırpması gibi dünya çapında pozitif bir fırtınaya sebep olabilir.