Safranbolu; Homeros’un İlyada destanında geçen Paflagonya bölgesinde yer alan ve bilinen tarihi M.Ö. 3000 yıllarına kadar giden şirin bir karadeniz beldesi. Safranbolu’nun sadece evleriyle ünlü olduğunu düşünüyorsanız çok yanılıyorsunuz. Bu küçük yerleşim yerinin yemekleri de en az evleri ve Safranbolu’nun gezilecek yerleri kadar güzel ve meşhur. Klasik tatil planlarından sıkılanlara bir iyilik yapalım dedik ve Safranbolu’ya gitmek için en leziz nedenlerden biri olan yemekleri sizler için listeledik. 🙂
1. Pidelerin şahı: Bükme
Yediğiniz bütün pideleri bir kenara ayırıp bükmeye yer açın. Ispanak, kıyma ve soğanın birbirlerine ne kadar yakıştığını zaten biliyorduk ama bükmenin içinde o lezzet ikiye katlanıyor diyelim, siz anlayın. Yanında bol limonlu salata ve ayran da varsa o yemek nasıl afiyet olmaz insana? 🙂
2. Kuyu kebabı
Kancalara takılan koyun eti kuyunun içine sarkıtılır ve uzun uzun pişmesi sağlanır. Sonrası malum. 🙂
3. Cevizli yayım
İçerisine tuz koyulmuş su kaynadığında, yeterli miktarda yayım suya atılır ve haşlanır. Haşlanan yayım servis tabağına alınıp üzerine ceviz içi serpilir. Tereyağı tavada kızdırılır, keş adıyla bilinen peynir tereyağında şöyle bir çevrilir ve üzerine ceviz serpilmiş yayımın üzerinde gezdirilir. Anlatırken bile ağzımız sulandı.
4. Bütün et
Tercihen ön koldan kesilmiş koyun eti ( erkeç eti diye de bilinmekte) iri parçalara ayrılıp yıkanır.
Süzüldükten sonra tereyağı ile her tarafı kızartılır. Salça etin yağında kavrulur ve etle karıştırılır. Üzerine sıcak su konur ve pişmeye bırakılır. Et tamamen yumuşayıp kemiğin iliği ayrılıncaya kadar pişirilir. Ocaktan alınmasına yakın tuz ilave edilir. Az miktarda kendi suyuyla servis tepsisine alınır ve üzerine kıyılmış maydanoz serpilerek servis edilir. Biz susalım da fotoğraf konuşsun. 🙂
5. Perohi
Un, yumurta, su ve tuzdan oluşan sert bir hamur yoğrulur. Hamur bezelere bölünür ve oklavayla mantı yufkası kalınlığında açılarak kare kare kesilir. Torba yoğurdu, yumurta ve nanenin karıştırılmasıyla elde edilen iç malzemesi işaret parmağıyla alınarak yufkalara sürülür. Yufkalar üçgen biçiminde kapatılır ve kaynamakta olan tuzlu suda haşlanır. Kızdırılmış tereyağı üzerine dökülür ve nane serpilerek servis edilir. Artık sizi kaç tabak perohi keser bilmiyoruz. 🙂
6. Göbü
Un, su, maya ve tuz ile yumuşak bir hamur elde edilir. Mayalanmış hamurdan küçük parçalar koparılarak elle inceltilir. İçine ıspanak, soğan, kuru kıyma, tuz ve baharatlarla hazırlanmış iç malzeme konularak D harfi şeklinde kapatılır ve kızgın yağda kızartılır. Birçok bölgede pişi adıyla bilinen hamur kızartmasını seviyorsanız göbüye de bayılacaksınız.
7. Tereyağlı uzun pakla fasulye
Uçları çok az koparılmış yeşil fasulyeler yıkama suyuyla yassı bakır bir tencereye yerleştirilir. Biraz tuz ve şeker fasulyelere yedirilir. Bir miktar sıcak su ilavesi ile tencerenin ağzı kapatılarak fasulyeler çok ezilmeyecek ayarda pişirilir ve pişerken kesinlikle kaşıkla karıştırılmaz. Tereyağı tavada kızdırılıp fasulyenin üzerine yayılarak dökülür ve önceden ıslatıp yumuşatılmış yufka ekmeğine sarılarak yenir.
8. Cimitli ve cimitsiz simit
Safranbolu dilinde cimit, susam demek. Simit de halkın en sevdiği yiyeceklerden biri. Özellikle cimitsiz simiti tavsiye ederiz yanında peynir ve çayla minik bir lezzet şöleni yaşayabilirsiniz.
9. Safranlı zerde
Safran akşamdan bir fincan sıcak suya koyulur. Pirinçler suda haşlanır, birkaç saat suda ıslatılan kuru üzüm kaynamakta olan pirince ilave edilir ve beraberce pişirilir. Pirinçler iyice haşlanıp çatlayınca şeker ilave edilir. Kıvama gelmiş olan karışıma akşamdan ıslatılan safran süzülerek katılır ve bir müddet daha kaynatılır. Üzerine fındık içi ilave edilerek yenir. Nasıl bir lezzetle karşılaşacağınızı tahmin etmişsinizdir herhalde? 🙂
10. Safranbolu Baklavası
Bu baklavayı diğerlerinden ayrın özelliği 48 kat yufkadan yapılmış olması ve normalden daha büyük dilimler halinde servis edilmesi. Lezzet konusuna girmiyoruz bile. 🙂
11. Bağlar gazozu
1936 yılından beri %100 şeker pancarından üretilen ve hiçbir katkı madde içermeyen meşhur Bağlar gazozu için Safranbolu’nun milli içeceği diyebiliriz. Her evde her markette kolaylıkla bulabilirsiniz ve içmeye doyamazsınız.
12. Kiren şerbeti
Yani kızılcık şerbeti… Aslında kışlık olarak katı bir şekilde hazırlanan kiren şerbeti kullanılacağı zaman suyla inceltilerek içecek haline getirilir ve ekşi ekşi içilir. Rengi ayrı tadı ayrı efsane olan bu şerbtin ne kadar faydalı olduğunu da söylemeden geçemeyeceğiz.
13. Ve tabii ki lokum…
Safranbolu’ya gidip de lokum yemeden dönmeniz mümkün değil zaten çünkü geçtiğiniz her yerde lokum ikramıyla karşılaşacaksınız. 🙂