Özellikle okul hayatında zorbalık oldukça meşhurdur. Eğer ilköğretim ya da lise döneminde zorbalık yapmadıysanız, zorbalığa maruz kalmış olma ihtimaliniz daha yüksek. Küçükken basit bir şekilde yapılan bu “kabadayılık” iş hayatında daha karmaşık şekillerde karşımıza çıkabiliyor. Bazı durumlarda zorbalığa maruz kaldığınızı ispatlamak bile mümkün olmuyor. Workplace Bullying Institute’un yaptığı ankete göre, zorbaların 25 taktiğini gösteren listeyi sizler için derledik.
1. Sahte suçlamalarda bulunmak
Ankete katılan katılımcıların yüzde yetmişi, ofiste zorbalık yapan kişilerin kendilerini yapmadıkları ya da söylemedikleri şeylerle suçladıklarını söylüyor.
2. Sözsüz olarak gözdağı vermek
Bazen dik dik bakmak ya da küçümseyici mimiklerde bulunmak, sözlerden daha etkileyici olabiliyor. Bu tarz bakışlar, özellikle toplantı gibi ortamlarda, zorbalığın bir işareti olabilir.
3. Düşüncelerinizi ve fikirlerinizi görmezden gelmek
Zorbaların en çok başvurduğu yöntemlerden biri de hedeflerine aldıkları kişileri görmezden gelmek. Ankete katılanların yüzde 64’ü, görmezden gelinerek zorbalık mağduru olduklarını söylüyor.
4. Yalnızlaştırmaya çalışmak
Selamı sabahı kesmek ve arkadaş grubunun içine dahil etmemeye çalışmak da zorbalık örneklerinden biri. Bu sayede iş ortamında tutunamayarak işi bırakmanıza dahi sebep olabiliyorlar.
5. Öfkeyi bir tehdit unsuru olarak kullanmak
Ankete katılanların yüzde 61’i, iş hayatında zorbalık yapan kişilerin ruh hali değişimlerini kasıtlı bir şekilde gösterdiğini söylüyor. Alakasız olaylara karşı gösterdikleri aşırı tepkiler ve öfke, iş arkadaşlarına gözdağı vermek olarak da algılanabiliyor.
6. Saçma kurallar icat etmek
Zorbalar, özellikle yetkiye sahip olduklarında, aslında olmayan kurallar çıkartarak çalışanların motivasyonunu düşürebiliyor. Bu kurallara kendileri bile riayet etmeyebiliyor.
7. Başarılarınızı küçümsemek ve kabul etmemek
Bazen yaptığınız iş başarılı bile olsa zorbalar bunu kabul etmeyebilir. Firmanızın standartlarına uygun bir iş çıkarsanız dahi bunun yeterli olmadığını iddia edebilir. Anket sonuçlarına göre, katılımcıların yüzde 58’i bu türlü zorbalığa maruz kalmış.
8. Ağır eleştirilerde bulunmak
Ofis kabadayılarının sıkça başvurduğu yöntemlerden biri de sıkça eleştiriler yaparak çifte standart uygulamak. Kendileriyle aynı kalitede işler çıkartsanız bile sizi eleştirmeye devam edebilirler.
9. Dedikodu yapmak
Gözüne kestirdiği çalışanlar hakkında dedikodular yaymak da zorbaların popüler yöntemleri arasında. İş hayatınızda ve sosyal hayatınızda başarısız olmanıza yol açabilecek bu yöntem, zorbalık mağduru katılımcıların yüzde 50’sinin başına gelmiş.
10. Size karşı diğer çalışanları da yanına çekmek
Çeşitli karalama kampanyaları yapmak ve sizi her ortamda kötüleyerek insanların size karşı cephe almasını sağlamak da zorbalık yöntemleri arasında.
11. Sosyal ve fiziksel olarak izole etmek
Zorba, hedef aldığı çalışanı gerek toplantılara gerekse şirket etkinkinliklerine davet etmeyerek izole etmeye çalışabilir. Ofisinizi şirketin en uzak köşesine koymak da benzer zorbalık yöntemlerinden biri.
12. Yasak olmasa da uygunsuz ve nahoş olan hareketlerde bulunmak
Zorbalık yapanlar, kuralları diğer çalışanlardan daha iyi bilebiliyor. Katılımcıların yüzde 53’ü, zorbaların şirket prosedürlerine zıt olmayan ama insancıl sayılmayacak davranışlarda bulunduğunu söylüyor.
13. Birini küçük düşürmek için söylenmek ve bağırmak
Sık sık söylenmek ve birilerini rencide etmeye çalışmak da öne çıkan zorbalık yöntemlerinden biri.
14. Başarıların üstüne yatmak
En sık görülen zorbalık yöntemlerinden biri de başarı hırsızlığı. Elde edilen başarının mimarı olduğunu iddia ederek tüm krediyi toplamak zorbalık yöntemlerinin başında geliyor.
15. Başkalarının kariyerini bitirmek için yalan söylemek
Katılımcıların yüzde 46’sı, iş hayatında zorbalık yapanların yalana ve karalamaya başvurduğunu söylüyor. Onursuz bir şekilde birilerini başarısızlıkla suçlamak ve yalan söylemek, suçsuz insanların kariyer hedefleriyle oynamak anlamına geliyor.
16. Asilikle suçlamak
Kural koymaktan hoşlanan ofis zorbaları, hedef aldığı çalışanları asilikle ve kurallara uymamakla suçlamaya da yatkın.
17. Gizli kalması gereken bilgileri sizin aleyhinizde kullanmak
Yalnızca insan kaynakları gibi departmanların bildiği “kişisel verileri” sizin aleyhinize kullanmak da zorbalık yöntemleri arasında. Hastalığınız ya da ailevi durumlarınız bunlardan biri olabilir.
18. Şikayetçi olursanız hemen karşı misilleme yapmak
Zorbaları şikayet ettiğinizde sonuçları daha da ağır olabilir. Zaten asıl problem de bu. Eğer onları şikayet ederseniz ve uyarı alırsa, eleştiri oklarını sizin üzerinize çevirmek için elinden geleni yaparlar.
19. Cinsiyetçi, ırkçı ve ayrımcı davranışlarda bulunmak
Dış görünüşünüz, engelleriniz ya da aksan gibi özellikleriniz de zorbaların hedefi olabilir. Bunları kullanarak mobbing yapmaya çalışabilir, iş hayatında kariyer yapmanıza engel olmaya çalışabilirler.
20. Kimsenin istemediği işleri size kilitlemek
Zorbalık yapan kişi patronunuzsa, zor ve keyifsiz işlere sizi atayabilir. Tabii bu gibi durumlar kariyerinizi tehlikeye atabilir.
21. İmkansız görevler vermek
Ankete katılanların yüzde 44’ü, patronlarının kendilerine yapılması imkansız olan görevler verdiğini ve iş hayatında başarısız hissetmelerine neden olduğunu söylüyor.
22. İşten atılmanıza sebep olmak için karalama kampanyası başlatmak
Zorbalar çevrelerine yandaş toplamayı ve gürültü çıkartmayı severler. Eğer daha önceki çabaları kovulmanız için yeterli olmadıysa, sizin başarısız olduğunuzu ispatlamaya çalışarak bir karalama kampanyası başlatabilirler.
23. İşten ayrılmaya zorlamak
İş hayatında en çok yapılan zorbalıklardan biri de çalışanı istifa etmeye ya da tayin istemeye zorlamak.
24. Ekip çalışmasına katkı sağlamanızı engellemek
İş hayatında uygulanan zorbalık yöntemlerinden biri de hedef alınan çalışanı verimsiz hale getirmek. Kızağa çekmek olarak da tarif edilen bu yöntemlerle sizi yıldırarak ve mobbing uygulayarak işi bırakmanıza sebep olabilirler.
25. Başarısız olmanızı sağlamak
Eğer zorbalık yapan kişi patronunuz ise sizi evrak işlerine boğarak başarısız gözükmenize neden olabilir.
Bonus: Zorbalığa karşı tepkisiz kalmayın
Zorbalığa karşı durmak için önce hangi davranış ve eylemlerin zorbalığa girdiğini öğrenmeniz gerek. Eğer yukarıdaki davranışların bir kısmına maruz kalıyorsanız, iş arkadaşınızın, müdürünüzün ya da patronunuzun zorbalık yapıyor olması muhtemel. Maalesef sessiz kalmak sorunları çözmeye yetmiyor. Konuyu akılcı bir şekilde ele alıp sorunu çözmeye odaklanmalısınız.
Kaynak: 1
